Hof van Justitie EU 18-03-1986 ECLI:EU:C:1986:128

De eerste vraag

Gelet op het doel van de verordeningen nrs. 1162/79 en 1481/80, namelijk te voorzien in een in de Gemeenschap bestaande behoefte, alsook op de latere wijzigingen van de toepasselijke regeling, meent Ethicon dat de betrokken goederenomschrijving aldus moet worden uitgelegd, dat de formulering „geheel van poly-glycolzuur” ook produkten omvat met een aandeel van 10% lactide zonder dat dit invloed heeft op de eigenschappen en het gebruik van het produkt.

Volgens de Raad en de Commissie moeten dergelijke uitzonderingen op het douanetarief strikt worden uitgelegd. Het zou niet in overeenstemming zijn met de eisen van de rechtszekerheid om deze bepalingen, in strijd met de duidelijke tekst ervan, uit te leggen in het licht van een latere wijziging van de verordeningen.

Dienaangaande moet allereerst worden vastgesteld, dat de betrokken goederenomschrijving in de bijlagen bij de verordeningen nrs. 1162/79 en 1481/80 geen enkele aanwijzing bevat met betrekking tot de eigenschappen en het gebruik van het produkt en geen garens omvat met een aandeel van 10% lactide, die dus niet geheel uit polyglycolzuur bestaan.

De schorsing van de autonome rechten van het gemeenschappelijk douanetarief krachtens artikel 28 EEG-Verdrag heeft blijkens hetgeen wordt overwogen in de considerans van de desbetreffende verordeningen van de Raad, tot doel tijdelijk te voldoen aan de behoeften van de verwerkende industrie van de Gemeenschap. Bij de vaststelling van dergelijke bepalingen moet de Raad niet enkel rekening houden met deze behoeften, maar ook met de eisen van de rechtszekerheid en met de moeilijkheden waarvoor de nationale douanediensten staan bij de vervulling van hun omvangrijke en ingewikkelde taken.

Bijgevolg moet de omschrijving van een produkt waarvoor schorsing van douanerechten is verleend, worden uitgelegd aan de hand van objectieve, uit de tekst van die omschrijving volgende criteria, en mag zij niet, in strijd met de letter ervan, van toepassing worden verklaard op andere produkten, ook niet wanneer deze zich ten aanzien van hun eigenschappen en gebruik niet onderscheiden van de produkten die wel onder de schorsing vallen. In het bijzonder kan een latere wijziging van de omschrijving van het onder de schorsing vallende produkt niet met terugwerkende kracht invloed hebben op de uitlegging van de voordien gebruikte omschrijving.

Bovendien is in de verordeningen nrs. 2916/80 en 1533/81 de omschrijving „garens, geheel van polyglycolzuur” niet gewijzigd, maar is aan de lijst van produkten waarvoor de schorsing geldt, een nieuwe omschrijving toegevoegd. Het feit dat deze methode is gevolgd om de schorsing uit te breiden tot garens als door Ethicon worden ingevoerd, bevestigt eveneens dat de betrokken omschrijving niet aldus kon worden uitgelegd, dat zij ook deze garens omvatte.

Mitsdien moet op de eerste vraag worden geantwoord, dat de omschrijving „garens, geheel van polyglycolzuur” ex post 51.01 A van het gemeenschappelijk douanetarief, vervat in de verordeningen van de Raad nrs. 1162/79 van 12 juni 1979 en 1481/80 van 9 juni 1980, geen garens omvat die zowel uit polyglycolzuur als uit melkzuur bestaan, ook wanneer het aandeel van 10% melkzuur geen invloed heeft op de eigenschappen en het gebruik van die produkten.

De tweede vraag

Volgens Ethicon zijn de betrokken verordeningen ongeldig voor zover het de schorsing van douanerechten voor de onder de betrokken omschrijving vallende produkten betreft, indien deze omschrijving eng ware uit te leggen. Waar immers bij de verwerkende industrie van de Gemeenschap een gelijke behoefte aan beide soorten garens bestaat, zou de beperking van de schorsing tot één soort, terwijl de twee in alle opzichten gelijkwaardig zijn, willekeurig zijn en in strijd met het discriminatieverbod.

De Raad en de Commissie bestrijden dat er sprake is van discriminatie. Zij wijzen erop, dat de betrokken verordeningen het produkt op objectieve wijze omschrijven en van toepassing zijn op elke importeur. Dat in deze verordeningen een tariefpost voor de door Ethicon ingevoerde produkten ontbreekt, zou zijn toe te schrijven aan het feit dat het bestaan van een behoefte van de verwerkende industrie van de Gemeenschap niet eerder ter kennis van de Raad was gebracht.

Dienaangaande zij opgemerkt, dat, gelijk het Hof reeds overwoog in zijn arrest van 14 november 1985 (zaak 227/84, Texas Instruments Deutschland, Jurispr. 1985, blz. 3639), artikel 28 EEG-Verdrag de Raad op dit gebied een ruime beoordelingsvrijheid laat. In een geval als het onderhavige moet worden onderzocht, of, gelet op de gevolgde methode en het doel van de maatregel, de formulering van de betrokken omschrijving willekeurig is of een misbruik van bevoegdheid oplevert die ertoe strekt bepaalde handelaren te benadelen.

Overeenkomstig het doel van de schorsing van douanerechten en de hiervoor genoemde vereisten, waarmee de Raad krachtens artikel 28 EEG-Verdrag op tariefgebied rekening moet houden, dient hij bij de afbakening van een schorsing objectieve en controleerbare maatstaven aan te leggen die het toepassingsgebied van de vrijstelling strikt beperken tot de produkten ten aanzien waarvan een behoefte van de verwerkende industrie van de Gemeenschap concreet is gebleken en door de Raad feitelijk kon worden vastgesteld. In voorkomend geval staat het aan de importeur die een dergelijke vrijstelling voor een bepaald goed wenst te verkrijgen, zijn aanvraag bij de bevoegde autoriteiten in te dienen, zodat de Raad erover kan beslissen.

Door zich te baseren op de chemische samenstelling van het enige produkt aan de invoer waarvan ten tijde van het besluit tot schorsing van de douanerechten een behoefte bestond die te zijner kennis was gebracht, heeft de Raad een objectieve en controleerbare maatstaf aangelegd, die als zodanig niet discriminerend is, ook al bestond er een gelijksoortig produkt met dezelfde eigenschappen en dezelfde bestemming, aan de invoer waarvan echter nog geen behoefte was gebleken. Blijkens het dossier heeft de Raad met de vereiste spoed besloten tot schorsing van de douanerechten op het door Ethicon gebruikte gelijksoortige produkt, zodra te zijner kennis was gebracht dat er een behoefte aan invoer van dit produkt bestond. De door de Raad gekozen omschrijving had derhalve ten doel noch tot gevolg, handelaren die van vergelijkbare behoeften hadden doen blijken, te benadelen.

Voorts is er in het dossier geen enkele aanwijzing te vinden, dat de Raad, door de chemische samenstelling van de garens — „geheel van polyglycolzuur” — als maatstaf te kiezen of, te behouden, zijn bevoegdheid heeft misbruikt of de economische situatie kennelijk verkeerd heeft beoordeeld.

Mitsdien moet op de tweede vraag worden geantwoord, dat bij onderzoek van de gestelde vragen niet is gebleken van feiten of omstandigheden die de geldigheid van de verordeningen nrs. 1162/79 en 1481/80, voor wat de betrokken schorsing betreft, kunnen aantasten.

De derde vraag, die gesteld is voor het geval dat de tweede vraag bevestigend zou worden beantwoord, heeft hiermee haar belang verloren.

Kosten

De kosten door de Raad en de Commissie van de Europese Gemeenschappen wegens indiening hunner opmerkingen bij het Hof gemaakt, kunnen niet voor vergoeding in aanmerking komen. Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de nationale rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen.