Hof van Justitie EU 09-12-1999 ECLI:EU:C:1999:598

Het eerste onderdeel van het eerste middel

Met het eerste onderdeel van het eerste middel dragen rekwiranten voor, dat het Gerecht de rechten van de verdediging en het gemeenschapsrecht heeft geschonden, waar het niet de krachtens artikel 871, eerste alinea, van verordening nr. 2454/93 op de Commissie rustende verplichting heeft erkend om na te gaan of het door de Italiaanse autoriteiten aan de Commissie gezonden dossier alle voor de behandeling van de betrokken zaak nodige elementen bevatte, nu rekwiranten niet bij de procedure betrokken waren. Zij zijn niet in kennis gesteld van het bestaan van de procedure, noch gehoord door de Commissie. Bovendien, aldus rekwiranten, had de Commissie het arrest van de Høyesterett in aanmerking moeten nemen wat de oorsprong van de goederen betreft.

Dienaangaande zij eraan herinnerd, dat ingevolge artikel 168 A EG-Verdrag (thans artikel 225 EG) en artikel 51, eerste alinea, van 's Hofs Statuut-EG, een hogere voorziening enkel rechtsvragen kan betreffen en moet zijn gebaseerd op middelen ontleend aan onbevoegdheid van het Gerecht, onregelmatigheden in de procedure voor het Gerecht waardoor aan de belangen van de verzoekende partij afbreuk is gedaan, dan wel schending van het gemeenschapsrecht door het Gerecht (zie, met name, beschikking van 17 september 1996, San Marco/Commissie, C-19/95 P, Jurispr. blz. I-4435, punt 36).

Uit bovengenoemde bepalingen vloeit eveneens voort, dat de hogere voorziening enkel kan zijn gebaseerd op middelen ontleend aan schending van rechtsregels, met uitsluiting van elke feitelijke beoordeling. Alleen het Gerecht is bevoegd om, enerzijds, de feiten vast te stellen, behoudens het geval waarin de feitelijke onjuistheid van hetgeen het heeft vastgesteld voortvloeit uit de hem overgelegde processtukken, en anderzijds, deze feiten te beoordelen. Wanneer het Gerecht de feiten heeft vastgesteld of beoordeeld, is het Hof bevoegd om het hem bij artikel 168 A EG-Verdrag (thans artikel 225 EG) opgedragen toezicht uit te oefenen op de juridische kwalificatie van deze feiten en de rechtsgevolgen die het Gerecht daaraan heeft verbonden (zie, met name, arresten van 1 juni 1994, Commissie/Brazzelli Lualdi e.a., C-136/92 P, Jurispr. blz. I-1981, punten 48 en 49, en 28 mei 1998, Deere/Commissie, C-7/95 P, Jurispr. blz. I-3111, punt 21).

Volstaan kan worden met eraan te herinneren, dat uit de door het Gerecht vastgestelde feiten blijkt, dat de Commissie van mening was dat zij geen aanvullende informatie behoefde te vragen om tot de litigieuze beschikking te komen, omdat het haar overgelegde dossier volledig was. Daar rekwiranten de Italiaanse autoriteiten hadden verzocht de zaak bij de Commissie aanhangig te maken en hadden verklaard dat zij aan het aan de Commissie gezonden dossier niets hadden toe te voegen, heeft het Gerecht terecht vastgesteld, dat zij geen aanvullende informatie behoefde te vragen. Het enige element dat zich niet in het dossier bevond, was het arrest van de Høyesterett van 2 april 1993. Zoals het Gerecht echter in punt 42 van het bestreden arrest heeft vastgesteld, blijkt niet uit dit arrest, dat de betrokken producten van Noorse oorsprong waren, zodat het geen gevolgen had voor de litigieuze beschikking.

In die omstandigheden is het eerste onderdeel van het eerste middel kennelijk ongegrond.

Het tweede en het derde onderdeel van het eerste middel

Met het tweede en het derde onderdeel van het eerste middel, die samen moeten worden behandeld, voeren rekwiranten aan, dat het Gerecht artikel 5, lid 2, van verordening nr. 1697/79 onjuist heeft uitgelegd en toegepast. Zij betogen enerzijds, dat het Gerecht aan de drie voorwaarden van artikel 5, lid 2, van verordening nr. 1697/79 een nieuwe voorwaarde heeft toegevoegd door de bewijslast ten aanzien van de oorsprong van de betrokken goederen bij hen te leggen, en anderzijds, dat zij het verlangde bewijs onmogelijk kunnen leveren.

Hoewel, zoals de Commissie heeft benadrukt, een hogere voorziening niet-ontvankelijk moet worden verklaard indien zij slechts de reeds voor het Gerecht voorgedragen middelen en argumenten herhaalt of letterlijk overneemt (zie, met name, beschikking San Marco/Commissie, reeds aangehaald, punt 38), moet toch worden vastgesteld, dat het tweede en het derde onderdeel van het eerste middel ontvankelijk moeten worden verklaard. Rekwiranten hebben namelijk, weliswaar zeer bondig geformuleerde, bezwaren tegen de door het Gerecht gegeven uitlegging van artikel 5, lid 2, van verordening nr. 1697/79 aangevoerd.

Dat middel dient echter kennelijk ongegrond te worden verlaard.

Volgens vaste rechtspraak moet ingevolge artikel 5, lid 2, van verordening nr. 1697/79 aan drie cumulatieve voorwaarden zijn voldaan opdat de bevoegde autoriteiten kunnen afzien van navordering van invoerrechten: dat de rechten niet geheven zijn, moet te wijten zijn aan een vergissing van de bevoegde autoriteiten; de belastingschuldige moet te goeder trouw hebben gehandeld, en hij moet aan alle voorschriften van de geldende regeling inzake de douaneaangifte hebben voldaan (zie, met name, arresten van 27 juni 1991, Mecanarte, C-348/89, Jurispr. blz. I-3277, punt 12, en 14 mei 1996, Faroe Seafood e.a., C-153/94 en C-204/94, Jurispr. blz. I-2465, punt 83).

In het onderhavige geval heeft het Gerecht zich slechts uitgesproken over de eerste voorwaarde van artikel 5, lid 2, van verordening nr. 1697/79. Het heeft in de punten 62 tot en met 65 van het bestreden arrest vastgesteld, dat die voorwaarde in casu niet was vervuld, zodat de andere voorwaarden niet behoefden te worden onderzocht.

Dienaangaande heeft het Gerecht in punt 39 van het bestreden arrest vastgesteld, dat de exporteur de oorsprong van de betrokken goederen niet kon aantonen, en is het terecht en in overeenstemming met de vaste rechtspraak van het Hof tot de conclusie gekomen, dat de producten dus van onbekende oorsprong waren (zie arresten van 7 december 1993, Huygen e.a., C-12/92, Jurispr. blz. I-6381, punt 17, en Faroe Seafood e.a., reeds aangehaald, punt 16). Het Gerecht heeft eveneens benadrukt, dat de rekwiranten niet hebben betwist, dat de exporteur de Noorse oorsprong van de betrokken producten niet kon aantonen.

Aangaande dat punt volgt uit de gemeenschapsregeling, dat het aan de exporteur staat, door overlegging van elk daarvoor dienstig bewijsstuk, het bewijs van de oorsprong van de goederen te leveren [zie arrest Faroe Seafood e.a., reeds aangehaald, punten 60 tot en met 64, en artikel 10, lid 4, van verordening (EEG) nr. 2937/77 van de Raad van 20 december 1977 betreffende de toepassing van besluit nr. 1/77 van het Gemengd Comité EEG-Noorwegen houdende aanvulling en wijziging van protocol nr. 3 betreffende de definitie van het begrip „producten van oorsprong” en de methoden van administratieve samenwerking, en tot vervanging van bepaalde besluiten van het Gemengd Comité (PB L 344, blz. 1)].

Waar het Gerecht van de importeur het bewijs verlangde van de oorsprong van de goederen, heeft het dus, anders dan rekwiranten stellen, geen extra voorwaarde gesteld.

In die omstandigheden zijn het tweede en het derde onderdeel van het eerste middel dus kennelijk ongegrond.

Het eerste onderdeel van het derde middel

Met het eerste onderdeel van het derde middel stellen rekwiranten dat het Gerecht, waar het ervan is uitgegaan dat een zeker handelsrisico inherent is aan de markt, het vertrouwensbeginsel heeft geschonden.

Volgens de Commissie beperken rekwiranten zich ertoe de voor het Gerecht voorgedragen argumenten letterlijk over te nemen, zodat dit onderdeel van het middel niet-ontvankelijk is.

Dienaangaande zij vastgesteld, dat het middel ontvankelijk is voor zover rekwiranten tegen het bestreden arrest bezwaren hebben aangevoerd, hoe bondig deze ook zijn geformuleerd.

Niettemin kan worden volstaan met vast te stellen, dat het Gerecht in de punten 62 en 63 van het bestreden arrest terecht heeft vastgesteld, om te beginnen, dat de Europese Gemeenschap de nadelige gevolgen van onbehoorlijk handelen van de leveranciers van importeurs niet behoeft te dragen, voorts, dat de importeur tegen degene die zich aan vervalsing schuldig heeft gemaakt, een schadevordering kan proberen in te stellen, en ten slotte, dat een voorzichtig handelaar die op de hoogte is van de stand van de voorschriften, bij zijn evaluatie van de voordelen die de handel in voor preferentiële tarieven in aanmerking komende goederen hem kan opleveren, rekening moet houden met de risico's die inherent zijn aan de door hem verkende markt en deze als een van de normale schaduwzijden van de handel moet aanvaarden (zie arresten van 11 december 1980, Acampora, 827/79, Jurispr. blz. 3731, punt 8, en 17 juli 1997, Pascoal & Filhos, C-97/95, Jurispr. blz. I-4209, punt 59).

Het staat namelijk aan de marktdeelnemers om in het kader van hun contractuele relaties de nodige voorzorgen te nemen om zich tegen de risico's van een navorderingsprocedure te beschermen (zie reeds aangehaalde arresten Faroe Seafood e.a., punt 114, en Pascoal & Filhos, punt 60).

In die omstandigheden moet het eerste onderdeel van het derde middel kennelijk ongegrond worden verklaard.

Het tweede onderdeel van het derde middel

Met het tweede onderdeel van het derde middel betogen rekwiranten, dat het Gerecht, waar het heeft gesteld dat er een „douanerisico” bestaat, wat erop neerkomt dat een verkapte beperking van het intracommunautaire handelsverkeer noodzakelijk is, de artikelen 30 en 36 EG-Verdrag (thans, na wijziging, de artikelen 28 EG en 30 EG) heeft geschonden.

Dienaangaande zij eraan herinnerd, dat volgens artikel 113, lid 2, van het Reglement voor de procesvoering van het Hof, in hogere voorziening het voorwerp van het geding voor het Gerecht niet mag worden gewijzigd (zie beschikking San Marco/Commissie, reeds aangehaald, punt 47).

Zou een partij een middel dat zij niet voor het Gerecht heeft voorgedragen, voor het eerst voor het Hof mogen voordragen, dan zou zij bij het Hof, waarvan de bevoegdheid inzake hogere voorziening beperkt is, een geschil aanhangig mogen maken dat een ruimere strekking heeft dan het geschil waarvan het Gerecht kennis heeft genomen. In hogere voorziening is de bevoegdheid van het Hof derhalve beperkt tot een onderzoek van de beoordeling door het Gerecht van de middelen die in eerste aanleg aan de orde waren (zie beschikking San Marco/Commissie, reeds aangehaald, punt 49, en arrest Commissie/Brazzelli Lualdi e.a., reeds aangehaald, punt 59).

Zelfs gesteld dat het voorgedragen middel is gebaseerd op een vermeende vergissing van het Gerecht, volgt uit artikel 51 van 's Hofs Statuut-EG in samenhang met artikel 112, lid 1, sub c, van het Reglement voor de procesvoering van het Hof, dat een hogere voorziening duidelijk moet aangeven, tegen welke onderdelen van het arrest waarvan de vernietiging wordt gevorderd, zij is gericht, en welke argumenten rechtens die vordering specifiek staven (zie beschikking San Marco/Commissie, reeds aangehaald, punt 37).

Rekwiranten preciseren op generlei wijze de aard van de vermeende schending van de artikelen 30 en 36 van het Verdrag, en beperken zich ertoe te stellen, dat „de communautaire handel in zijn geheel wordt geconfronteerd met bedoeld ‚risico’ en bijgevolg verzekerd zou moeten zijn tegen het risico meerdere jaren na de uitvoer een niet meer bestaande heffing te moeten betalen”, hetgeen „een absurde stelling is”.

In die omstandigheden moet het tweede onderdeel van het derde middel kennelijk niet-ontvankelijk worden verklaard.