Gerechtshof Amsterdam, 19-04-2001, AB1376, 00/01183

GERECHTSHOF TE AMSTERDAM

Tweede Meervoudige Belastingkamer

UITSPRAAK

op het beroep van X te Z, be-langhebbende,

tegen

de uitspraken van 14 februari 2000 van het hoofd van de Belastingdienst Particulieren/Ondernemingen te P, de inspecteur.

1. Loop van het geding

Ter zitting van 19 februari 2001, waarin het beroep gelijktijdig is behandeld met de zaak met kenmerk 00/01184 betreffende de aan de echtgenote van belanghebbende over de onderhavige jaren opgelegde navorderingsaanslagen in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen, zijn verschenen belanghebbende, tot bijstand vergezeld van zijn echtgenote, alsmede de inspecteur. Op 21 februari 2001 heeft de inspecteur een brief gezonden ter bevestiging van een tijdens de zitting gedane toezegging.

2. Tussen partijen vaststaande feiten

2.1. Belanghebbende, geboren in 1951 en gehuwd, drijft sinds 1976 een kapsalon voor dames en heren in de vorm van een eenmanszaak. Aanvankelijk oefende hij zijn onderneming uit in een gehuurd pand in de binnenstad van Q. Vanaf 1 juni 1996 wordt de onderneming gedreven op de bovenverdieping van zijn woonhuis, dat hij daartoe heeft laten verbouwen. De omzet beliep in 1995 tot en met 1998 achtereenvolgens f 26.260, f 22.720, f 20.830 en f 19.068. De normale winst uit bedrijfsuitoefening bedroeg in die jaren respectievelijk f 8.790, f 8.900, f 13.580 en f 13.100.

2.2. De kapsalon is op dinsdag, woensdag en vrijdag geopend van 8.30 ’s ochtends tot 18.00 uur ’s avonds, op donderdag van 8.30 ’s ochtends tot 21.00 uur ’s avonds en op zaterdag van 8.30 ’s ochtends tot 15.00 uur ’s middags. Belanghebbende werkt hoofdzakelijk op afspraak. Blijkens het afsprakenboek heeft hij in 1997 738 maal een klant behandeld en in 1998 716 maal.

2.3. De echtgenote van belanghebbende heeft een voltijds dienstbetrekking als boekhoudster bij een administratiekantoor.

2.4. Eind 1999 is bij belanghebbende een boekenonderzoek ingesteld naar de aanvaardbaarheid van de aangiften inkomstenbelasting 1996, 1997 en 1998. Naar aanleiding van dit onderzoek heeft de inspecteur het standpunt ingenomen dat belanghebbende niet voldoet aan het urencriterium als bedoeld in artikel 44m van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 (hierna: de Wet).

2.5. Met dagtekening 8 februari 2000 heeft de inspecteur te dezer zake navorderingsaanslagen opgelegd over de jaren 1997 en 1998. Tegelijkertijd zijn navorderingsaanslagen aan de echtgenote opgelegd, welke te maken hebben met het feit dat na correctie van het belastbare inkomen van belanghebbende geen plaats meer is voor overdracht van zijn basisaftrek aan de echtgenote.

3. Geschil

In geschil is in de eerste plaats of terzake van de navorderingsaanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 1997 sprake is van het voor navordering vereiste nieuwe feit (het is in confesso dat geen sprake is van kwade trouw). Indien voor het jaar 1997 het gelijk op dit punt aan de inspecteur is, is vervolgens in geschil of belanghebbende in dat jaar recht heeft op zelfstandigenaftrek. Voor het jaar 1998 is alleen de zelfstandigenaftrek in geschil. Dat geschilpunt spitst zich toe op de vraag of hij in deze jaren voldoet aan de urennorm van artikel 44m van de Wet.

4. Standpunten van partijen.

4.1. Voor de standpunten van partijen wordt verwezen naar de stukken van het geding.

4.2. Ter zitting van 1 september 2000 hebben partijen hieraan nog het volgende toegevoegd:

4.3. Ter zitting van 19 februari 2001 hebben partijen hieraan nog het volgende toegevoegd:

5. Beoordeling van het geschil

5.1. Blijkens artikel 16, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen, geldt voor het geval enig feit grond oplevert voor het vermoeden dat een aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld, als hoofdregel dat de te weinig geheven belasting kan worden nagevorderd. Hierop bestaat in gevallen waarin, zoals te dezen, ook volgens de gemeenschappelijke opvatting van partijen, de belastingplichtige niet te kwader trouw is en het tweede lid niet aan orde is, slechts deze uitzondering dat een feit dat de inspecteur bekend was of bekend had kunnen zijn, geen grond tot navordering kan opleveren.

5.2. Voor het antwoord op de vraag of een nieuw feit aanwezig is, is slechts van belang of de bevoegde inspecteur of een persoon voor wiens handelen hij verantwoordelijk is, ten tijde van het opleggen van de aanslag met dat feit bekend was of redelijkerwijs behoorde te zijn. Het relevante nieuwe feit betreft in het onderhavige geval het bekend worden met het aantal afspraken met klanten die belanghebbende in de onderhavige jaren heeft gemaakt, hetgeen is afgeleid uit belanghebbendes afsprakenbladen. Zodanige bekendheid heeft de inspecteur verkregen door middel van het boekenonderzoek dat eerst na het opleggen van de primitieve aanslag is ingesteld.

5.3. Voorzover belanghebbende heeft bedoeld te stellen dat de inspecteur naar aanleiding van de aangifte gehouden was om, alvorens de primitieve aanslag op te leggen, een onderzoek in te stellen naar de rechtvaardiging voor het in aanmerking nemen van de zelfstandigenaftrek, is zijn standpunt niet juist. In het algemeen mag de inspecteur erop vertrouwen dat een aangifte correct is ingevuld. Alleen indien gerechtvaardigde twijfel bestaat aan de juistheid van de op de aangifte vermelde gegevens, dient de inspecteur een nader onderzoek in te stellen. De in en bij de aangifte vermelde gegevens, met name de onder 2.1. weergegeven bedragen aan omzet over de onderhavige jaren, brengen naar ‘s Hofs oordeel niet mee dat de inspecteur gehouden was een dergelijk onderzoek in te stellen. Nu ook overigens de aangifte een goed verzorgde indruk maakte, kan niet worden geoordeeld dat er twijfel behoorde te zijn omtrent de juistheid van die gegevens. De omstandigheid dat in de jaarstukken wordt vermeld dat de onderneming sinds 1 juni 1996 is gevestigd in de privé-woning van belanghebbende, doet hieraan niet af, nu dit gegeven op zich noch in samenhang met de hiervoor bedoelde bedragen aan omzet beschouwd, enige twijfel had moeten geven over de juistheid van belanghebbendes aanname dat er sprake was van tenminste 1225 in de onderneming gewerkte uren.

5.4. Terzake van het al dan niet voldoen aan de urennorm van artikel 44 m van de Wet overweegt het Hof als volgt. Tussen partijen is - terecht - niet in geschil dat belanghebbende een onderneming drijft in de zin van artikel 6, eerste lid, van de Wet. De vraag is alleen of hij voldoende uren in de onderneming werkzaam is om in aanmerking te komen voor zelfstandigenaftrek. Artikel 44m van de Wet stelt in dat verband als eis dat ‘gedurende het kalenderjaar de voor werkzaamheden beschikbare tijd voor ten minste 1225 uren in beslag wordt genomen door het voor eigen rekening feitelijk drijven van een onderneming’.

5.5. Aan de hand van het afsprakenboek is vastgesteld dat belanghebbende in 1997 in totaal 738 maal een klant heeft behandeld en in 1998 716 maal. Uitgaande van een tijdsbeslag per klant van 45 minuten - wat door belanghebbende onvoldoende gemotiveerd is betwist en het Hof ook overigens als gemiddelde niet onredelijk voorkomt - berekent de inspecteur een aantal ‘directe’ werkuren van 553 in 1997 en 537 in 1998. Daarnaast is een stelpost van 1 uur schoonmaken per dag aangenomen, en ook dit is naar ’s Hofs oordeel door belanghebbende onvoldoende gemotiveerd betwist. De inspecteur gaat daarbij kennelijk uit van het aantal dagen waarop belanghebbende één of meer klanten heeft ontvangen (in totaal 410 dagen in beide jaren). Dat de salon volgens het door belanghebbende opgestelde overzicht in 1997 229 dagen geopend is geweest, is daarmee niet in tegenspraak omdat er blijkens dat overzicht ook dagen zijn waarop de kapsalon wel was geopend maar waarop geen klanten zijn behandeld.

5.6. Naar het oordeel van het Hof heeft belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat hij in de onderhavige jaren tenminste 1225 uren op voorgenoemde wijze dan wel anderszins aan het drijven van zijn kapsalon heeft besteed. Het Hof verwerpt de stelling van belanghebbende dat hij alle uren waarop de kapsalon geopend is, alleen al door zijn beschikbaarheid, heeft besteed aan het feitelijk drijven van de onderneming. Aangezien vaak op afspraak wordt gewerkt en de salon aan huis gedreven wordt, acht het Hof het aantal ‘directe’ uren vermeerderd met de schoonmaakuren zoals door de inspecteur is berekend, een betere maatstaf om de uren gedurende welke belanghebbende zijn onderneming feitelijk dreef te bepalen dan de nominale openingstijden van de salon. De uitkomst daarvan, evenzeer indien deze wordt vermeerderd met enige onrendabele tijd tussen twee klantbezoeken zoals deze blijken uit een door belanghebbende overgelegd overzicht voor het jaar 1997, leidt niet tot tenminste 1225 uren.

5.7. Gelet op al het vorenoverwogene is het beroep ongegrond.

6. Proceskosten

Het Hof acht geen termen aanwezig een partij te veroordelen in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

7. Beslissing

Het Hof verklaart het beroep tegen beide uitspraken ongegrond.

De uitspraak is vastgesteld op 19 april 2001 door mr. Bijl, voorzitter, mrs. Boersma en Vrouwenvelder, leden van de belastingkamer, in tegen-woordigheid van mr. Trippert als grif-fier. De beslissing is op die datum ter open-bare zitting uitgesproken.

De voorzitter van de belastingkamer heeft geen bezwaar tegen afgifte door de griffier van een afschrift van de uitspraak in geanonimiseerde vorm.