Gerechtshof Amsterdam, 04-07-2003, AL8351, 02/01596

GERECHTSHOF TE AMSTERDAM

Veertiende Enkelvoudige Belastingkamer

UITSPRAAK

Van belanghebbende is ter griffie een beroepschrift ontvangen op 4 maart 2002, ingediend door A als zijn gemachtigde. Het beroep is gericht tegen de uitspraken van verweerder, gedagtekend 15 februari 2002, betreffende de aan belanghebbende uitgeschreven nota's havengeld over de perioden 1 augustus 1998 tot en met 31 december 1998, 1 januari 1999 tot en met 31 december 1999, 1 januari 2000 tot en met 31 maart 2000 en 1 april 2000 tot en met 30 juni 2000 ter zake van het woonschip B.

Na bezwaar tegen de nota's zijn deze bij de bestreden uitspraken gehandhaafd.

Het beroep strekt tot vernietiging van de uitspraken van verweerder en tot vernietiging van de nota's dan wel vermindering van de nota's tot bedragen die anderen op basis van een privaatrechtelijke overeenkomst in de gemeente Amersfoort betalen als liggeld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend en concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

2.2. In overeenstemming met de in de desbetreffende perioden geldende verordeningen heeft verweerder van belanghebbende havengeld geheven. Het gaat om de volgende bedragen:

1 augustus 1998 - 31 december 1998 nota 2000100950 ƒ 3325,-

1 januari 1999 - 31 december 1999 nota 2000101103 ƒ 8246,-

1 januari 2000 - 31 maart 2000 nota 2000101332 ƒ 2157,75

1 april 2000 - 30 juni 2000 nota 2000101612 ƒ 2157,75.

De nota's zijn gedagtekend op achtereenvolgens 28 juni 2000, 31 juli 2000, 31 augustus 2000 en 29 september 2000.

Tegen de nota's heeft belanghebbende tijdig bezwaarschriften ingediend. Bij uitspraken van 15 februari 2002 heeft verweerder de bezwaren ongegrond verklaard.

2.3. Als onderdeel van haar havenbeleid heeft de gemeente Amersfoort tien ligplaatsen en één passantenplaats voor woonschepen aangewezen. Met de eigenaren van de aldaar afgemeerde woonschepen worden privaatrechtelijke huurovereenkomsten gesloten. De huurprijs voor een dergelijke ligplaats bedroeg in de onderhavige perioden circa ƒ 1200 per jaar.

Belanghebbende nam in de onderhavige perioden niet een dergelijke ligplaats in.

Door belanghebbende:

Ik ben van oordeel dat de als ligplaatsen aangewezen plekken niet zijn onttrokken aan het openbare water. Als er een boot wegvaart kan er zo een andere gaan liggen.

Ik ben in de loop van 1998 aangekomen in Amersfoort. Ik kwam aan stroom en drinkwater door de hulp van een buurman. In de zomer van 2001 ben ik huurder geworden van een van de aangewezen ligplaatsen.

Het arrest "Zaandam" wordt door het Gerechtshof te Arnhem nog steeds serieus genomen; het heeft dus zijn betekenis niet verloren.

Door verweerder:

Eigenaren van schepen die liggen op de door de gemeenteraad als ligplaatsen aangewezen officiële plekken voor woonschepen nemen geen ligplaats in in de voor de openbare dienst bestemde haven.

De officiële ligplaatsen zijn in 1993 aangewezen. De aanwijzing houdt in dat die plaatsen niet toegankelijk zijn voor anderen dan de huurders ervan. Op de aangewezen ligplaatsen beschikken de huurders over voorzieningen.

Of iemand legaal of illegaal in de haven ligplaats heeft is een kwestie die wordt geregeld door de havenverordening. De verordeningen over het havengeld maken geen verschil tussen legaal en illegaal ligplaats nemen.

Het met een woonschip in de haven liggen op een andere plaats dan een aangewezen ligplaats wordt gedoogd tenzij zich een situatie voordoet dat het schip echt in de weg ligt. Er wordt dan bestuursdwang toegepast.

Dat het verhuren van ligplaatsen een onaanvaardbare wijze van doorkruising van een publiekrechtelijke regeling inhoudt, bestrijd ik. Het staat gemeente vrij in het algemeen belang een havenbeleid te voeren en daarbij gebruik te maken van privaatrechtelijke middelen.

5.3. Uitgangspunt van belanghebbendes beroep op het gelijkheidsbeginsel is zijn stelling dat de verhuur van ligplaatsen een onaanvaardbare doorkruising van publiekrechtelijke regelingen ter zake van het verschaffen van ligplaatsen tegen een vergoeding. Dit beroep op het zogenaamde Windmill-arrest kan alleen slagen als moet worden aangenomen dat het de gemeente niet vrijstaat bij het ter beschikking stellen van ligplaatsen en het ter zake genereren van inkomsten te kiezen voor de privaatrechtelijke huurovereenkomst.

Het Windmill-arrest strekt tot bescherming van de burger in gevallen waarin deze wordt bemoeilijkt door een overheidsinstantie die te zijnen aanzien gebruik maakt van haar privaatrechtelijke bevoegdheden. Dit doet zich bij de heffing van havengeld ten laste van belanghebbende evenwel niet voor. Voor het onderhavige geschil is dus niet van belang het antwoord op de vraag of de gemeente Amersfoort door gebruik te maken van privaatrechtelijke bevoegdheden op onaanvaardbare wijze enige publiekrechtelijke regeling doorkruist.

5.4. Het betoog van belanghebbende dat verweerder handelt in strijd met het gelijkheidsbeginsel is echter ook in meer algemene zin gebaseerd op de stelling dat het ligplaats nemen door belanghebbende vergelijkbaar is met het ligplaats nemen door degenen die hebben aangemeerd op een aangewezen ligplaats. Het Hof overweegt daarover als volgt.

De raad van de gemeente heeft in de haven een elftal ligplaatsen voor woonschepen aangewezen. Zij heeft dat gedaan in het kader van het door haar gewenste beleid ten aanzien van het gebruik van de haven. Zij heeft daartoe naar het oordeel van het Hof de vrijheid. De bewoners van woonschepen die liggen aangemeerd op die ligplaatsen hebben ter zake een huurovereenkomst gesloten met de gemeente, waardoor zij zijn getreden in een min of meer duurzame rechtsverhouding aangaande het gebruik van die ligplaatsen. Door de aanwijzing en de verhuur van de ligplaatsen aan de hurende bewoners van de woonschepen zijn de desbetreffende ligplaatsen naar het oordeel van het Hof ook onttrokken aan de voor de openbare dienst bestemde haven.

Belanghebbende heeft in de haven ligplaats genomen op een plaats die niet voor woonschepen is bestemd. Zijn woonschip ligt derhalve, gedoogd, in een niet aan het openbare water onttrokken deel van het water. Het woonschip bevindt zich in de voor de openbare dienst bestemde haven.

Op grond van het vorenstaande is het Hof van oordeel dat de gevallen van belanghebbende en van de bewoners van woonschepen die ligplaats hebben op de aangewezen plaatsen juridisch en feitelijk niet gelijk zijn. Daardoor kan een beroep op het gelijkheidsbeginsel niet slagen.

5.5. Dan resteert de vraag of het tarief dat in de onderscheidene verordeningen is gesteld aan het nemen van ligplaats door belanghebbende op zichzelf genomen zodanig is dat gezegd moet worden dat de gemeente zich bedient van een verboden zogenaamd schriktarief, zoals in het door belanghebbende aangehaalde arrest van de Hoge Raad van 9 mei 1984, nr. 22240, BNB 1985/227*.

Het Hof is van oordeel dat daarvan in het onderhavige geval geen sprake is. Het Hof wijst er daarbij op dat belanghebbende in de hier aan de orde zijnde perioden is onderworpen aan een tarief dat leidt tot een belastingheffing die niet op een wezenlijk ander bedrag uitkomt dan het bedrag dat andere gebruikers, niet zijnde bewoners van woonschepen, van eenzelfde locatie in de gemeentelijke haven onder gelijke omstandigheden moeten betalen. Zo dient volgens de voor het jaar 1998 geldende verordening belanghebbende voor zijn woonschip, dat 38 meter lang is, op jaarbasis een bedrag te betalen van 38 x ƒ 210 = ƒ 7980. Dit is per maand ƒ 665. Voor een ander vaartuig van 38 meter lengte is aan havengeld verschuldigd per maand (voor de eerste 10 meter) ƒ 183,60 plus (voor het meerdere aantal meters) 28 x ƒ 17,09 = ƒ 662,12. Voor de andere perioden waarover de nota's zijn uitgeschreven liggen de verhoudingen vergelijkbaar. Van een willekeurige en onredelijke heffing ter zake van woonschepen is daardoor geen sprake.

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum van deze uitspraak beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1. Het instellen van beroep in cassatie geschiedt door het indienen van een beroepschrift bij dit gerechtshof (zie voor het adres de begeleidende brief).

2. Bij het beroepschrift wordt een afschrift van de bestreden uitspraak overgelegd.

3. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.