Gerechtshof Amsterdam, 21-05-2003, AQ5284, 01/90243

GERECHTSHOF TE AMSTERDAM

Douanekamer

Uitspraak

1. De procedure

1.1. Op 10 november 2001 is bij de Tariefcommissie te Amsterdam een beroepschrift ingekomen van mr. A, advocaat te Z, ingediend namens B te Y, belanghebbende. Het beroep is gericht tegen de uitspraak van het hoofd van het Douanedistrict X (hierna: de inspecteur) van 26 oktober 2001, kenmerk XXXX, voorzover daarbij het bezwaar van belanghebbende, gericht tegen de uitnodiging tot betaling van 1 augustus 2001, nummer XXXX, groot f 162,15, aan douanerechten, werd afgewezen

1.2. Van belanghebbende is een griffierecht geheven van f 225,--. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.3. Op grond van artikel XI van de Wet van 14 september 2001 (Stb. 419) is met ingang van 1 januari 2002 de Douanekamer van het Gerechtshof te Amsterdam (hierna: de Douanekamer) in de plaats getreden van de Tariefcommissie.

1.4. De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden tijdens de zitting van de Douanekamer van 3 december 2002. Op 22 november 2002 heeft de gemachtigde nadere stukken ingediend, die ook naar de inspecteur zijn gezonden. Namens belanghebbende zijn op de zitting verschenen de gemachtigde voornoemd, tot bijstand vergezeld van mr. C, alsmede belanghebbende en haar echtgenoot. Namens de inspecteur zijn verschenen mr. D en mr. E. Beide partijen hebben een pleitnota overgelegd en voorgelezen.

1.5. De gemachtigde treedt voor belanghebbende op ingevolge de Wet op de rechtsbijstand. Belanghebbende heeft in dat verband een eigen bijdrage betaald van € 22,69.

2. De vaststaande feiten

2.1. Belanghebbende, met de Nederlandse nationaliteit en woonachtig in Nederland, is op 1 augustus 2001 met het vliegtuig rechtstreeks vanuit Marokko op de luchthaven Rotterdam Airport in Nederland aangekomen. In de aankomsthal op de luchthaven is zij de zogeheten groene doorgang gepasseerd, waarna een douane-ambtenaar de goederen, die zij bij zich had, heeft gecontroleerd. Hij trof 5 gouden armbanden, 1 gouden ketting en 1 gouden buikriem aan. Belanghebbende had een factuur van de sieraden bij zich. Voor de sieraden is aan de hand van deze factuur de douanewaarde vastgesteld, in totaal op f 6.485,--. De inspecteur heeft dezelfde dag aan belanghebbende, onder het kenmerk XXXX, een uitnodiging tot betaling uitgereikt voor f 162,15 aan douanerechten, en een voor f 1.293,80 aan omzetbelasting.

2.2. Op 10 september 2001 heeft belanghebbende bezwaar gemaakt tegen de twee uitnodigingen tot betaling, aangevuld op 14 september 2001 en op 30 november 2001 met nadere stukken.

3. Het geschil

Tussen partijen is in geding het antwoord op de vraag of de onderhavige uitnodiging tot betaling moet worden vernietigd, omdat belanghebbende aanspraak op een algehele douanevrijstelling heeft, hetgeen belanghebbende bevestigend en de inspecteur ontkennend beantwoordt.

4. Het standpunt van belanghebbende

4.2. Belanghebbende was al in bezit van de sieraden voordat zij in de zomer van 2001 met haar man en kind op familiebezoek naar Marokko vertrok. Ten bewijze daarvan worden foto’s overgelegd, waarop belanghebbende is afgebeeld en de betreffende buikriem draagt. In de zomer van 1999 hebben de ouders van belanghebbende per auto aan de schoonouders in Marokko een bezoek gebracht. Aldaar zijn de sieraden door de schoonouders van belanghebbende gekocht - de factuur had belanghebbende ten tijde van invoer bij zich – en waren bedoeld als bruidsschat voor het jonge paar. De ouders van belanghebbende hebbende de sieraden meegenomen en bij terugkeer in Nederland namens de schoonouders geschonken. Op grond van de artikelen 11 tot en met 14 van de Verordening (EEG) nr. 918/83 van de Raad betreffende de instelling van een communautaire regeling inzake douanevrijstellingen (hierna: de Verordening Douanevrijstellingen) kan voor de invoer van deze sieraden een vrijstelling worden verleend.

5. Het standpunt van de inspecteur

5.1. Omdat de waarde per afzonderlijk sieraad meer bedraagt dan f 386,-- kan de vrijstelling genoemd in de artikelen 45 tot en met 49 van de Verordening Douanevrijstellingen, niet worden toegekend.

5.2. Aan de termijn van vier maanden na de huwelijkssluiting als bedoeld in artikel 14 van de Verordening Douanevrijstellingen wordt niet voldaan. Belanghebbende woonde al in Nederland. Haar echtgenoot is geruime tijd na het sluiten van het huwelijk pas overgekomen. Van buitengewone omstandigheden die een afwijking van deze termijn rechtvaardigen is niet gebleken. Belanghebbende heeft niet aangetoond dat de goederen door de ouders zijn aangegeven voor het vrije verkeer.

De door belanghebbende overgelegde foto’s zijn niet voldoende. Niet kan worden vastgesteld waar en wanneer de foto’s zijn gemaakt. Dit kan ook buiten de Europese Gemeenschap zijn. De overgelegde kopie van een factuur kan niet worden aanvaard als bewijs, omdat daarop maar 2 stuks sieraden zijn vermeld. Ook is niet aangetoond dat voor de sieraden ooit douanerechten bij invoer in de Europese Gemeenschap zijn betaald. Belanghebbende heeft derhalve niet het vereiste bewijs geleverd, zodat de sieraden niet met een douanevrijstelling kunnen worden ingevoerd

5.5. De inspecteur heeft ter zitting toegezegd dat hij, indien belanghebbende ten aanzien van de douanerechten in het gelijk wordt gesteld, aan haar ook terugbetaling van de in casu geheven omzetbelasting zal geven.

6. De rechtsoverwegingen

6.1. Op grond van artikel 185, lid 1, van het CDW worden communautaire goederen die, na uit het douanegebied van de Gemeenschap te zijn uitgevoerd, opnieuw in dit douanegebied worden binnengebracht en binnen een termijn van drie jaar in het vrije verkeer worden gebracht, op verzoek van de belanghebbende van rechten bij invoer vrijgesteld.

6.2. In artikel 848 van de Uitvoeringsverordening van het Communautair douanewetboek is niet voorzien in een zo dwingende bewijsvoering om de status van “terugkerende goederen” aan te tonen, zoals de inspecteur die in zijn stukken en ter zitting naar voren heeft gebracht. Van particuliere reizigers kan niet worden verlangd, dat zij – wat dit punt betreft - van alle goederen die zij bezitten en die zich lenen om op reis te worden meegenomen tot in lengte van jaren bewijsstukken bewaren.

6.3. Bij particulieren dient als doel voorop te staan dat het reizen niet ernstig moet worden belemmerd, en dat de bewijslast ten aanzien van de status van goederen, die op het eerste gezicht niet voor handelsdoeleinden zijn bestemd, en die naar algemeen gebruik tot een normale bagage of tot een normale dracht gerekend mogen worden, niet primair op de reiziger moet drukken. Vanzelfsprekend dient de reiziger aan te geven dat het om terugkerende goederen gaat, waartoe ook het passeren van de “groene doorgang”, die belanghebbende in casu volgde, gerekend kan worden. Slechts bij gerede twijfel omtrent de juistheid van de aangifte en aan de hand van objectieve criteria kunnen de douaneautoriteiten die aangifte voorshands niet volgen, en van belanghebbende nader bewijs verlangen.

6.4. In casu hebben de douaneautoriteiten op geen enkele wijze aangegeven dat een toetsing aan objectieve criteria - zoals bijvoorbeeld de aard van de goederen, de productiedatum, sporen van gebruik, een redelijke hoeveelheid voor een reiziger, en het doel van de reis - in casu toch als gevolg zou moeten hebben dat de aangifte en de nadere verklaringen van belanghebbende terzijde moeten worden gesteld.

6.5. Niet is in geschil dat de goederen sporen van gebruik vertonen. Aan de door belanghebbende overgelegde foto’s heeft de inspecteur onvoldoende gewicht toegekend.

6.6. Gelet op alle feiten en omstandigheden en met inachtneming van het vorenoverwogene, komt de Douanekamer tot het oordeel dat er geen redenen zijn om aan de aangifte en nadere verklaringen van belanghebbende te twijfelen, en dat het er derhalve voor moet worden gehouden dat de litigieuze goederen “terugkerende goederen” zijn die op 1 augustus 2001 van douanerechten zijn vrijgesteld.

6.7. Uit hetgeen onder 6.1. tot en met 6.6. is overwogen volgt dat het beroep gegrond is en dat de uitspraak, waarvan beroep, en de uitnodiging tot betaling moeten worden vernietigd, voorzover deze de douanerechten betreffen.

7. De proceskosten

De Douanekamer acht termen aanwezig voor een veroordeling van de inspecteur in de ten behoeve van belanghebbende gemaakte proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb), welke met toepassing van het Besluit proceskosten bestuursrecht worden vastgesteld op 2 (beroepschrift en verschijnen ter zitting) x 1,5 (gewicht van de zaak) x € 322 = € 966.

8. De beslissing

De griffier: De voorzitter:

Beroep in cassatie

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum van de uitspraak beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

Voor het instellen van beroep is een griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt U een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.