Gerechtshof Amsterdam, 03-09-2004, AR2279, 02/01490

Van belanghebbende is ter griffie een beroepschrift ontvangen op 25 februari 2002, gericht tegen de uitspraak van de inspecteur met dagtekening 16 januari 2002 betreffende de aan haar opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting/premieheffing volksverzekeringen voor het jaar 1999.

De aanslag werd berekend naar een belastbaar inkomen van f 65.445.

Na bezwaar tegen de aanslag is deze bij de bestreden uitspraak gehandhaafd.

Het beroep strekt tot vernietiging van de uitspraak van de inspecteur en tot vermindering van de aanslag tot een naar een belastbaar inkomen van f 62.745.

De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend en concludeert tot bevestiging van de bestreden uitspraak.

(...)

2.2. A is in 1993 door de kinderrechter onder toezicht gesteld van de gezinsvoogdij-instelling Ambulante Jeugdbescherming & Jeugdhulpverlening (AJL) te Q. Voorts is in 1993 door de rechter een machtiging tot uithuisplaatsing in een instelling voor therapeutische gezinsverpleging afgegeven.

De ondertoezichtstelling en de machtiging uithuisplaatsing worden jaarlijks door de kinderrechter verlengd.

2.3. Aanvankelijk is A in een kindertehuis ondergebracht. Voorafgaand aan de plaatsing van A in het pleeggezin van belanghebbende en haar partner op 27 augustus 1996 is met de Stichting Therapeutische Gezinsverpleging (..) (hierna: TGV) een pleegcontract voor onbepaalde tijd gesloten (bijlage 4 bij het verweerschrift).

De gezinsvoogd van AJL heeft omtrent de plaatsing van A in dit pleeggezin het volgende verklaard (zie brief van 17 april 2002, overgelegd ter zitting van 11 september 2002):

‘Het betreft een perspectiefbiedende, dat wil zeggen langdurige pleeggezinplaatsing. Aan de doelstelling van een ondertoezichtstelling, terugplaatsing bij de ouders, wordt door de AJL niet gewerkt. De AJL heeft deze beslissing genomen omdat er geen vooruitzicht is dat A op termijn kan worden teruggeplaatst bij haar ouders. (..) De belasting om een beschadigd kind als A op te voeden, gaat de opvoedkundige mogelijkheden van de ouders te boven. (..)

Daardoor wordt in zekere zin de ondertoezichtstelling op een oneigenlijke wijze gebruikt. De wetgeving voorziet echter onvoldoende in situaties als die waarin A verkeert. Het alternatief, een verderstrekkende kinderbeschermingsmaatregel, is contrageïndiceerd omdat de ouders van A de uithuisplaatsing van hun dochter niet tegenwerken. (..)

De Raad voor de Kinderbescherming (..) is van mening dat in dergelijke voorkomende situaties een ondertoezichtstelling en een machtiging uithuisplaatsing een toereikende kinderbeschermingsmaatregel is.’

2.6. Op verzoek van het Hof heeft belanghebbende onderzocht of zij voor het onderhavige jaar 1999 in aanmerking kwam of had kunnen komen voor kinderbijslag.

AJL heeft dienaangaande meegedeeld dat over de eerste drie kwartalen van 1999 door de moeder van A kinderbijslag is aangevraagd en ontvangen en dat die uitkering toen is gestopt omdat zij achterstand had in de betaling van de ouderbijdrage.

In een brief van 6 februari 2003 schrijft de Sociale Verzekeringsbank aan belanghebbende onder meer: ‘(..) U hebt niet de voogdij over A. Daarom hebt u (..) geen recht op kinderbijslag.’ In een nadere uiteenzetting van 28 februari 2003 wordt meegedeeld: ‘(..) Een kind wordt als pleegkind aangemerkt als het als eigen kind wordt onderhouden en opgevoed. (..) Op het moment dat de verzekerde een pleeggeldvergoeding ontvangt, wordt het kind niet als eigen kind onderhouden. (..) Als er geen sprake is van voogdij kan er onder voorwaarden toch worden voldaan aan de opvoedingseis. Het recht op kinderbijslag op grond van deze uitzonderingsregel hebben wij niet beoordeeld omdat u niet voldoet aan de onderhoudseis. (..)’

5.3.2. Gelet op de vaststaande feiten hebben de natuurlijke ouders van A nog wel in juridische zin het gezag over A, doch bemoeien zij zich in het geheel niet met haar opvoeding en zijn zij ook niet voornemens dat te gaan doen. De toezichthoudende instelling spreekt dan ook van een ‘op oneigenlijke wijze gebruikte’ ondertoezichtstelling. Aldus acht het Hof voldoende aannemelijk gemaakt dat belanghebbende (en haar partner) in de opvoeding van A de plaats van haar eigen ouders innemen.

Die opvoedingsrelatie draagt ook een duurzaam en bestendig karakter. De theoretische mogelijkheid dat het pleegcontract met AJL wordt opgezegd doet daaraan niet af.

5.4. Omtrent de onderhoudseis overweegt het Hof als volgt.

Anders dan de Sociale Verzekeringsbank in de brief van 28 februari 2003 schrijft is het Hof van oordeel dat het ontvangen van een pleeggeldvergoeding niet automatisch betekent dat het betrokken pleegkind niet als eigen kind wordt onderhouden. Het ontvangen van bijdragen van derden is wel van betekenis voor de beoordeling of de pleegouder het kind ten minste in belangrijke mate onderhoudt.

Dit oordeel stemt overeen met de uitleg van de staatssecretaris van Financiën van het begrip pleegkind in artikel 19, tweede lid, van de Successiewet 1956, zoals deze blijkt uit zijn besluit van 8 maart 2004, nr. CPP2003/2026M, PW 21 724, V-N 2004/16.25. Daarin is de volgende passage opgenomen: ‘De omstandigheid dat (..) van een derde (bijvoorbeeld een voogdijvereniging) een bijdrage in de kosten van levensonderhoud wordt ontvangen staat het vereiste ‘onderhoud’ door de pleegouder niet in de weg, mits het deel dat ten laste van de pleegouder bleef, substantieel is.’

Vaststaat dat de bijdrage in de kosten van A’s levensonderhoud die van de voogdij-instelling wordt ontvangen, niet voldoende is om die kosten te dekken en dat belanghebbende en haar partner daarnaast in het in geding zijnde jaar ten minste ƒ 56 per week aan haar kosten van levensonderhoud hebben betaald.

Ook aan de onderhoudseis is derhalve voldaan.

5.5. Naar uit de overgelegde briefwisseling volgt keert de Sociale Verzekeringsbank in gevallen als het onderhavige de kinderbijslag uit aan de natuurlijke ouder(s), mits deze voldoen aan hun verplichting tot het betalen van een ouderbijdrage. Daaruit volgt dat belanghebbende (en haar partner) geen recht kunnen doen gelden op kinderbijslag ingevolge de Algemene Kinderbijslagwet (AKW). Ook aan de desbetreffende eis voor aftrek is derhalve voldaan.

De stelling van de inspecteur ter zitting van 17 juni 2004 dat de ontvangen pleeggeldvergoeding als het indirect ontvangen van kinderbijslag is te beschouwen – wat daar overigens ook van zij – , betekent niet dat belanghebbende recht kan doen gelden op kinderbijslag ingevolge de AKW.

Het Hof

? verklaart het beroep gegrond;

? vernietigt de uitspraak van de inspecteur;

? vermindert de aanslag tot een naar een belastbaar inkomen van f 62.745;

? gelast de Staat het betaalde griffierecht ad € 29 aan belanghebbende te vergoeden.

1. Het instellen van beroep in cassatie geschiedt door het indienen een beroepschrift bij dit gerechtshof (zie voor het adres de begeleidende brief).

2. Bij het beroepschrift wordt een afschrift van de bestreden uitspraak overgelegd.

3. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.