Gerechtshof Amsterdam, 21-03-2007, BA4237, 06/00028

uitspraak van de derde meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

tegen de uitspraak in de zaak no. AWB 05/197 van de rechtbank Haarlem van 2 december 2005 in het geding tussen

1. Ontstaan en loop van het geding

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 februari 2007. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan deze uitspraak is gehecht.

2. Overwegingen

2.1. Voor de feiten verwijst het Hof naar hetgeen onder 2.1 tot en met 2.6 is vermeld in de uitspraak van de rechtbank. In aanvulling daarop vermeldt het Hof nog het volgende.

2.2. In een rapport van een controle van de Belastingdienst, gedagtekend 3 juni 2003, bij (onder meer) belanghebbende is het volgende vermeld:

2.3. Desgevraagd heeft de inspecteur ter zitting van 21 februari 2007 verklaard dat de definitieve aanslag, gedagtekend 4 januari 2003, is opgelegd met behulp van het computersysteem KA Vpb (KA staat naar het Hof begrijpt voor ‘kantoorautomatisering’), dat dit systeem bij het opleggen van die aanslag rapporteerde dat er nog een verlies van 1999 diende te worden verrekend, dat dit systeem niet aangaf dat het verlies behoorde te worden teruggewenteld naar het jaar 1996, dat het de aanslagregelend ambtenaar ook niet een indicatie gaf zich af te vragen met de winst van welk jaar het verlies zou dienen te worden verrekend en dat het hier om een oud computersysteem gaat.

2.4. Vaststaat dat voor het jaar 2000 een (ambtshalve) aanslag vennootschapsbelasting is opgelegd en berekend naar een belastbaar bedrag van ƒ 508.862, na verrekening van de belastbare winst van ƒ 1.000.000 met een verlies van het jaar 1999 ter grootte van ƒ 491.138. Tegen deze aanslag is geen bezwaar ingediend.

2.5. In eerste instantie is voor het jaar 1999 een (ambtshalve) aanslag vastgesteld en bere-kend naar een belastbaar bedrag van ƒ 750.000. Na bezwaar van belanghebbende is deze aanslag verminderd tot nihil en is bij beschikking een verlies vastgesteld van ƒ 491.138. Bij beschikking van 12 juli 2003 is over het jaar 1999 een navorderingsaanslag opgelegd en berekend naar een belastbaar bedrag van ƒ 94.627; tevens is de hoogte van het verlies van 1999 herzien en vastgesteld op nihil. Na tegen deze beschikkingen ingesteld bezwaar en beroep is de navorderingsaanslag bij uitspraak van het Hof van 27 juli 2005, nr. 04/03602, verminderd tot nihil en is het verlies van 1999 – zoals bij partijen als bekend mag worden verondersteld – (nader) vastgesteld op ƒ 485.778. Deze uitspraak is bij arrest van de Hoge Raad der Nederlanden van 1 september 2006, nr. 42.541, onherroepelijk geworden.

2.6. Bij het opleggen van de definitieve aanslag 2000 is weliswaar geconstateerd dat er een verrekenbaar verlies van 1999 openstond, maar is geen dan wel onvoldoende aandacht besteed aan de vraag met de winst van welk jaar dat verlies behoorde te worden verrekend. Het verlies van 1999 had moeten worden verrekend met de belastbare winst van 1996 en is derhalve bij het regelen van de aanslag 2000 ten onrechte verrekend met de belastbare winst over het jaar 2000. De inspecteur heeft dit ongewenste gevolg getracht te corrigeren door de onderhavige navorderingsaanslag op te leggen, berekend naar een belastbare winst en een belastbaar bedrag van (uiteindelijk) ƒ 792.345.

2.7.1. De rechtbank heeft het beroep tegen de desbetreffende uitspraak op bezwaar gegrond verklaard en de navorderingsaanslag vernietigd. Tegen deze uitspraak richt het beroep van de inspecteur zich met – onder meer – als grief dat een nieuw feit aanwezig is, als bedoeld in artikel 16, eerste lid, laatste volzin, Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: Awr), op grond waarvan de inspecteur bevoegd was een navorderingsaanslag op te leggen. Met dit nieuwe feit doelt de inspecteur op de navorderingsaanslag 1999 dan wel het aan die belastingaanslag ten grondslag gelegde nieuwe feit.

2.7.2. Nu evenwel de navorderingsaanslag over 1999 is vernietigd omdat er geen nieuw feit aanwezig was, kan naar het oordeel van het Hof die navorderingsaanslag, althans het – niet ‘nieuw’ gebleken – feit waarop deze berust, ook niet als een (nieuw) feit worden aangemerkt op grond waarvan de inspecteur bevoegd zou zijn geweest de onderhavige navorderingsaan-slag op te leggen.

2.8. Voorzover de inspecteur ook in appel heeft bedoeld te stellen dat hij bevoegd was tot navordering op grond van de zogenoemde schrijf- en tikfoutenjurisprudentie wijst het Hof deze stelling af op de gronden die hiertoe door de rechtbank zijn gebezigd (r.o. 4.2). Hetgeen de inspecteur ter zitting heeft verklaard over de wijze waarop de aanslag is opgelegd, vormt naar het oordeel van het Hof een bevestiging van de feitelijke grondslag waarop de beslissing van de rechtbank is gebaseerd.

2.9. De inspecteur heeft voorts gesteld dat belanghebbende te kwader trouw was, als bedoeld in artikel 16, eerste lid, laatste volzin, Awr. Hiertoe voert de inspecteur aan dat belang-hebbende heeft nagelaten tijdig aangifte te doen en dat de directeur/aandeelhouder van belanghebbende, X, – gelet ook op zijn beroep, te weten dat van accountant-administratieconsulent – bij dan wel kort na ontvangst van het aanslagbiljet Vpb 2000 moet hebben beseft dat de aanslag onjuist was doordat ten onrechte het verlies van 1999 met de belastbare winst 2000 was verrekend. In de visie van de inspecteur dient het belanghebbende te worden aangerekend dat hij hem op het verkeerde been heeft gezet door hem de informatie te onthouden die nodig was voor het vaststellen van een juiste aanslag. Belanghebbende bestrijdt dat het niet tijdig indienen van de aangifte erop gericht is geweest het verlies van 1999 met de (ambtshalve vast te stellen) belastbare winst over 2000 te doen verrekenen.

2.10. In hoger beroep wordt terecht erover geklaagd dat de grief dat belanghebbende te kwader trouw zou zijn, welke door de inspecteur blijkens zijn pleitnota van 19 augustus 2005 ook in eerste aanleg naar voren is gebracht, in de uitspraak van de rechtbank niet is behandeld. Het beroep kan evenwel niet slagen. De (enkele) omstandigheid dat belanghebbende haar aangifte Vpb 2000 niet tijdig heeft ingediend, maakt haar ter zake van het feit dat het verlies van 1999 diende te worden verrekend met de belastbare winst van 1996 niet te kwader trouw. Een tot de stukken behorende kopie van de (alsnog ingediende) aangifte vennootschapsbelasting 2000 bevat niet een rubriek waarin ter zake van een verlies van 1999 zou dienen te worden vermeld met de belastbare winst van welk jaar het zou moeten worden verrekend. De vraagstelling van het aangiftebiljet geeft derhalve geen aanleiding te veronderstellen dat belanghebbende te kwader trouw is, zo al, indien een dergelijke vraag in het aangiftebiljet zou zijn opgenomen, het niet tijdig doen van aangifte tot het constateren van kwade trouw bij belanghebbende zou hebben te leiden. Daarentegen zou wel in de aangifte 1999 moeten zijn vermeld dat het verlies van dat jaar behoorde te worden verrekend met de belastbare winst 1996. Dat zulks in die aangifte niet zou zijn vermeld is niet gesteld en ook niet aannemelijk geworden.

2.12. Voorts oordeelt het Hof dat de inspecteur niet aannemelijk heeft gemaakt dat belang-hebbende opzettelijk aan de inspecteur informatie heeft onthouden die als een in redelijkheid te verwachten gevolg zou hebben gehad dat het verlies van 1999 ten onrechte met de belast-bare winst van 2000 is verrekend.

2.13. De inspecteur heeft ook nog als grief aangevoerd dat de redelijkheid zich ertegen verzet dat een verlies meer dan één keer in aanmerking wordt genomen. In het kader van de onderhavige procedure is echter niet komen vast te staan dat de verrekening van het verlies van 1999 met de belastbare winst 2000 tot een dubbel in aanmerking nemen van dat verlies zal leiden. In die zin ontbreekt aan de onder 2.12 vermelde stelling van de inspecteur de vereiste feitelijke grondslag. Het Hof wijst die stelling op deze grond af.

2.14. De slotsom is dat het hoger beroep ongegrond is en dat de uitspraak van de rechtbank dient te worden bevestigd, met verbetering van gronden, als hiervoor aangegeven.

2.15. Op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht heeft belanghebbende recht op vergoeding van proceskosten van de procedure in hoger beroep. Met inachtneming van het Besluit proceskosten bestuursrecht wordt deze vergoeding gesteld op € 644 (2 punten voor proceshandelingen x factor 1 wegens het gewicht van de zaak x € 322 waarde 1 punt).

3. Beslissing

Aldus vastgesteld door mrs. E.A.G. van der Ouderaa, voorzitter, J. den Boer en E.F. Faase, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. J. Couperus als griffier. De beslis-sing is op 21 maart 2007 in het openbaar uitgesproken.

Van de Staat zal een griffierecht van € 414 worden geheven.

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen: