Gerechtshof Amsterdam, 18-06-2007, BA8826, P06/00320

uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

tegen de uitspraak in de zaak met kenmerk AWB 05/867 van de rechtbank Haarlem (verder: de rechtbank) van 6 juli 2006 in het geding tussen

belanghebbende

en

de inspecteur van de Belastingdienst Holland-Noord, kantoor, de inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft met dagtekening 10 januari 2004 aan belanghebbende voor het jaar 2001 een aanslag opgelegd in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 999.

1.2. Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak van 8 februari 2005 de aanslag gehandhaafd. Bij uitspraak van 6 juli 2006, aan partijen verzonden op 7 juli 2006, heeft de rechtbank het daartegen door belanghebbende ingestelde beroep ongegrond verklaard. Tegen deze uitspraak heeft belanghebbende hoger beroep ingesteld bij beroepschrift van 13 augustus 2006, ingekomen op 16 augustus 2006, en aangevuld op 5 november 2006.

1.3. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.4. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 26 maart 2007. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord namens belanghebbende mr. A, alsmede namens de inspecteur mr. B. Voorafgaand aan de zitting heeft belanghebbende een pleitnota en een volmacht aan het Hof en aan de wederpartij gezonden. De inspecteur heeft ter zitting een pleitnota voorgelezen en overgelegd.

2. Overwegingen

2.1. De feiten

2.1.1 Belanghebbende is in algehele gemeenschap van goederen gehuwd met mevrouw Y (hierna: echtgenote). Zij zijn woonachtig te Z. In het onderhavige jaar was belanghebbende in loondienst.

2.1.2. Belanghebbende en zijn echtgenote hebben in de jaren 1996 tot en met 1999 uitgaven gedaan voor onderhoud dan wel verbouwing van de eigen woning . In 1999 hebben zij bij de C-Bank een hypothecaire lening afgesloten van € 279.075 (f 615.000). Met betrekking tot deze hypothecaire lening heeft het Hof bij uitspraak van 2 januari 2003, nr. 02/1354, aannemelijk geacht dat daarvan een gedeelte, te weten f 258.000 (€ 239.595,95), is aangegaan ter verwerving, verbetering en onderhoud van de woning en de rest (f 87.000) niet. Bij arrest van 3 december 2004, nr. 39.865, heeft de Hoge Raad het beroep van belanghebbende tegen deze uitspraak van het Hof ongegrond verklaard.

2.1.4. Bij borgakte van 22 mei 1996 heeft de echtgenote zich ten behoeve van de C- Bank tot een bedrag van f 50.000 borg gesteld (“persoonlijke borgtocht”) voor de voldoening van al hetgeen NN aan de C- Bank schuldig mocht zijn of worden. Deze akte is “ten blijke mijner goedkeuring” mede-ondertekend door belanghebbende, blijkens het gestelde aan de voet van de akte ter voldoening aan het bepaalde in artikel 1:88 van het Burgerlijk Wetboek.

2.1.6. Belanghebbende heeft voor het jaar 2001 aangifte inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen gedaan van een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 48.135. Daarbij is een bedrag van € 14.233 in aanmerking genomen als rente en kosten van geldleningen die zijn gebruikt voor de eigen woning. Deze rente betreft de door de C- Bank in rekening gebrachte rente in verband met de hiervoor onder 2.1.2 vermelde hypotheekschuld van € 279.075.

2.1.7. Bij de aanslagregeling is de in aftrek gebrachte hypotheekrente gecorrigeerd met € 2.013 (87/615 x € 14.233) tot een bedrag van € 12.220.

2.1.8. Tot de stukken van het geding behoort een brief van belanghebbende aan de inspecteur van 21 augustus 2005, waarin, voor zover van belang, is verklaard dat de vorderingen van de aandeelhouder op NN en op O. B.V. op nihil moeten worden gewaardeerd.

2.2. Het geschil

2.3. Het oordeel van de rechtbank

2.3.1. De rechtbank heeft, voor zover in hoger beroep nog van belang, ten aanzien van de regresvordering op NN geoordeeld dat hetgeen belanghebbende heeft aangevoerd niet kan leiden tot een lager inkomen uit werk en woning dan hetgeen bij de aanslag is vastgesteld en dat het beroep op dit punt ongegrond is.

2.3.2. Met betrekking tot de stelling van belanghebbende dat de betaling van de vorderingen van de vennootschappen (Hof: NN en O. B.V.) op grond van de overeenkomst moet worden aangemerkt als informele kapitaalstorting en dat vervolgens in 2001 ten gevolge van de liquidatie van de vennootschappen een verlies uit aanmerkelijk belang in aanmerking moet worden genomen, heeft de rechtbank geoordeeld dat deze stelling, wat daarvan ook zij, belanghebbende niet kan baten nu geen van beide vennootschappen in het onderhavige jaar is geliquideerd.

2.4. Standpunten van partijen

Voor de standpunten van partijen wordt verwezen naar de stukken van het geding. Ter zitting hebben zij daaraan, zakelijk weergegeven, nog het volgende toegevoegd:

2.5. Relevante bepalingen

Ingevolge artikel 3.1, tweede lid, onder c, juncto artikel 3.90 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (tekst 2001, hierna: Wet IB 2001) behoort tot het belastbaar inkomen uit werk en woning het gezamenlijke bedrag van het resultaat uit werkzaamheden die geen belastbare winst of belastbaar loon genereren. Op grond van artikel 3.92, eerste lid, juncto tweede lid, onderdeel a, aanhef en onder 1, van de Wet IB 2001 wordt onder werkzaamheid in de hier bedoelde zin mede verstaan het hebben van een schuldvordering op een vennootschap waarin de belastingplichtige of een met hem verbonden persoon een aanmerkelijk belang heeft. Als een verbonden persoon in de hier bedoelde zin heeft ingevolge artikel 3.92, tweede lid, onderdeel b, juncto artikel 3.91, tweede lid, onderdeel b, aanhef en onder 1, van de Wet IB 2001 te gelden de partner van de belastingplichtige.

2.6. Overwegingen

2.6.1. Met de rechtbank is het Hof van oordeel dat de stelling van belanghebbende dat de betaling van de vordering van NN op grond van de overeenkomst moet worden aangemerkt als een informele kapitaalstorting en er vervolgens ten gevolge van de liquidatie van deze vennootschap in 2001 een verlies uit aanmerkelijk belang in aanmerking moet worden genomen, wat er ook van deze stelling zij, hem niet kan baten, nu NN in het onderhavige jaar niet is geliquideerd.

2.6.2. Uit het bepaalde in de onder 2.5 aangehaalde artikelen 3.91 en 3.92 van de Wet IB 2001 vloeit voort dat als werkzaamheid in de zin van artikel 3.92 van de Wet IB 2001 kan worden aangemerkt een schuldvordering welke belanghebbende – wiens partner als met hem verbonden persoon in de zin van evenbedoelde bepalingen een aanmerkelijk belang in NN heeft – op deze vennootschap mocht hebben.

2.6.3. De onder 2.1.5 aangehaalde overeenkomst waarbij belanghebbende en zijn echtgenote de schulden van NN aan de C- Bank door middel van de in deze overeenkomst neergelegde herfinanciering hebben voldaan, heeft een regresvordering op NN doen ontstaan.

2.6.4. Tussen partijen is niet in geschil dat deze regresvordering op het tijdstip van het ontstaan daarvan in het economische verkeer een waarde van nihil had. Dit brengt – zoals de rechtbank in haar rechtsoverweging 4.2.2. terecht heeft overwogen – met zich dat de vordering voor nihil op de openingsbalans van de werkzaamheden moet worden opgenomen. Van een afwaarderingsverlies van de vordering dat als negatief resultaat uit overige werkzaamheden in aanmerking kan worden genomen, kan derhalve op grond van de wettelijke bepalingen geen sprake zijn.

2.6.6. Vaststaat dat de echtgenote de borgstellingovereenkomst is aangegaan en niet belanghebbende. Hieraan doet niet af dat belanghebbende de akte van borg ten blijke van zijn goedkeuring mede heeft ondertekend. Naar het oordeel van het Hof heeft belanghebbende daardoor alleen belang bij de borgstelling in die zin dat hij in zijn hoedanigheid van in algehele gemeenschap van goederen gehuwde echtgenoot deelt in het risico van de borgstelling.

2.6.7. Uit hetgeen onder 2.6.6 is overwogen volgt dat (uitsluitend) de echtgenote als borg voor de schulden van NN kan worden aangemerkt. Zij is dan ook degene die op grond van de borgstellingsovereenkomst door de C-bank als zodanig is aangesproken. Daaraan doet niet af dat belanghebbende met de C-bank is overeengekomen dat hij en zijn echtgenote de vorderingen van die bank als eigen schuld zouden voldoen. Als weergegeven in 2.6.5 heeft de staatssecretaris goedgekeurd dat de directeur-grootaandeelhouder die als borg is aangesproken voor de schulden van de besloten vennootschap, de uit de betaling van die schulden voortvloeiende regresvordering te boek mag stellen voor het bedrag dat hij uit hoofde van de borgstellingsovereenkomst heeft betaald. Naar het oordeel van het Hof valt in redelijkheid in het Besluit niet te lezen dat een ander dan deze directeur-grootaandeelhouder een beroep kan doen op deze faciliteit.

2.6.8. Uit het onder 2.6.5 tot en met 2.6.7 overwogene volgt dat belanghebbendes beroep op de in 2.6.5 geciteerde goedkeuring uit het Besluit hem niet vermag te baten, wat er zij van het gevolg van de aansprakelijkheid van zijn echtgenote als borg c.q. de daaruit voortvloeiende verkrijging van de regresvordering voor de tussen belanghebbende en zijn echtgenote bestaande huwelijksgemeenschap.

2.6.9. Gelet op al het vorenoverwogene moet worden geoordeeld dat belanghebbendes grieven geen doel treffen. De slotsom is derhalve dat het hoger beroep ongegrond is en dat de uitspraak van de rechtbank moet worden bevestigd.

2.7. Proceskosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling van de inspecteur in de proceskosten op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

3. De beslissing

Het Hof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

Aldus vastgesteld door mrs. J.P.A. Boersma, voorzitter, D.B. Bijl en M.E. van Hilten, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. M.H.A. Brands als griffier. De beslissing is op 18 juni 2007 in het openbaar uitgesproken.

Samenvatting (K-bestand)

Artikel 3:92 Wet IB 2001. Borgstelling en regresvordering. Beroep van belanghebbende – wiens echtgenote DGA is - op het Besluit van 24 mei 2006, nr. CPP2006/76M slaagt niet. Naar het oordeel van het Hof valt in redelijkheid in het Besluit niet te lezen dat een ander dan een DGA een beroep kan doen op de in het Besluit opgenomen faciliteit.