Gerechtshof Amsterdam, 29-08-2007, BD4351, 06/00132 en 06/00133

uitspraken van de derde meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

tegen de uitspraken in de zaak no. 05/4749 en 05/4750 van de rechtbank Haarlem van 28 februari 2006 in het geding tussen

belanghebbende

en

1. Ontstaan en loop van het geding

1.2. De inspecteur heeft met dagtekening 12 februari 2004 aan belanghebbende voor het jaar 2001 eveneens een aanslag premie arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen (aanslag premie WAZ) opgelegd naar een premie-inkomen van € 38.118. Daarbij is een verzuimboete van € 158 opgelegd. Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak, gedagtekend 10 augustus 2005 de aanslag premie WAZ gehandhaafd en de boetebeschikking vernietigd.

1.3. Bij uitspraken van 28 februari 2006, verzonden op 3 maart 2006, heeft de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank), naar het Hof begrijpt, het beroep betreffende de aanslag premie WAZ ongegrond verklaard en, wat het beroep betreffende de aanslag IB betreft, het beroep tegen de boetebeschikking gegrond verklaard, de uitspraak op bezwaar in zoverre vernietigd en de boete verminderd tot € 714.

1.4. Tegen de uitspraken heeft belanghebbende hoger beroep ingesteld bij beroepschrift van 4 april 2006, bij het Hof ingekomen op 6 april 2006. De inspecteur heeft verweerschriften ingediend.

1.5. Op 20 maart 2007 heeft het Hof van belanghebbende nadere stukken ontvangen. De inspecteur heeft hiervan een afschrift ontvangen.

1.6. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 28 maart 2007. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan deze uitspraak is gehecht.

2. Overwegingen

2.1. Feiten

2.1.1. Belanghebbende verzorgt de eerstelijns gezondheidszorg in asielzoekerscentrum B en ontvangt daarvoor maandelijks een vergoeding van de instellingen (VGZ en IZA) die de Ziektekostenregeling Asielzoekers (hierna ook: ZRA) uitvoeren. Deze vergoeding is afhankelijk van het aantal asielzoekers dat in het centrum verblijft. Belanghebbende maakt voor haar werkzaamheden gebruik van een tot haar privé-vermogen behorende auto.

2.1.2. Belanghebbende was in 2001 tevens werkzaam als lid van de stadsdeelraad C.

2.1.3. Na uitreiking van het aangiftebiljet voor het doen van aangifte inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 2001 en na het verzenden van een aanmaning tot het doen van aangifte en een herinnering daaraan, heeft de inspecteur op 12 februari 2004 de aanslag ambtshalve vastgesteld naar een belastbaar inkomen van € 75.000.

2.1.4. In de bezwaarfase heeft belanghebbende een ingevuld aangiftebiljet met jaarstukken van haar onderneming aan de inspecteur gezonden, die het op 13 januari 2005 heeft ontvangen.

2.1.5. Naar aanleiding van het ingediende aangiftebiljet en de jaarstukken is een boekenonderzoek bij belanghebbende ingesteld, dat op 10 februari 2005 is aangevangen. Van het onderzoek is op 16 juni 2005 een rapport uitgebracht. In dat rapport is het volgende opgenomen:

“ 3. Fiscale Winstberekening

3.1. Omzet

Over het jaar 2001 bestaat de omzet uit ontvangsten van het ISA/ZRA (Ziektenkostenregeling Asielzoekers). Op het ingediende bezwaar (feitelijk het aangiftebiljet inkomstenbelasting 2001 inclusief de jaarrekening) op de ambtshalve aanslag betreffende de inkomstenbelasting over het jaar 2001 is geen omzet aangegeven. Belastingplichtige geeft als reden dat op het moment van indienen van het bezwaar er enige bankafschriften ontbraken en dat daarom de volledigheid van de omzet niet vastgesteld kon worden. Op moment van controle is een hernieuwde jaarrekening overhandigd. Hierin is de omzet wel aangegeven en zijn diverse kosten gewijzigd. Als basis voor de controle zullen wij het ingediende bezwaar hanteren.

De omzet wordt op basis van de bankafschriften in het grootboek geboekt. De omzet bestaat uit maandelijkse vaste vergoedingen. Deze vergoedingen zijn afhankelijk van het aantal asielzoekers dat in het opvangcentrum verblijft. Het is dus niet van belang hoeveel personen er daadwerkelijk behandeld worden.

3.2. Scholingsaftrek artsen

Deze kosten ad fl 10.458,13 zijn pas in de nieuwe jaarrekening opgenomen. In de ingediende jaarrekening komt geen aparte grootboekrekening telefoonkosten voor. Wel komt er in de ingediende jaarrekening een bedrag van fl 3.500,- ten laste van de winst voor het privé-gebruik. Voor zover deze kosten zakelijk zijn en genoeg aantoonbaar gemaakt zullen we rekening houden met deze kosten.

X heeft haar werkzaamheden in 2002 geheel in het opvangcentrum B uitgeoefend. De telefoonkosten met betrekking tot de aansluiting van het woonadres (KPN) worden niet in zijn geheel als zakelijke kosten beschouwd. Van de betreffende kosten wordt 1/5 deel als zakelijk beschouwd.

Belastingplichtige verklaart dat deze kosten betrekking hebben op de praktijk aan huis. Uit de controle welke plaats heeft gevonden op het adres van belastingplichtig[e] is echter gebleken dat er geen sprake is van een praktijk aan huis. Tevens zijn er geen uitgaven gedaan die betrekking op deze kosten hebben. Ook zijn er geen bescheiden in de administratie te vinden. Deze gefingeerde kosten zullen worden gecorrigeerd.

4.15 Afschrijvingen

De afschrijvingskosten hebben betrekking op een computer en op praktijk/medische materialen.

4.15.1. Computer

De computer is al geheel afgeschreven. Deze afschrijvingskosten ad fl 1.000,- zullen worden gecorrigeerd.

4.15.2 praktijk/medische materialen

Belastingplichtige verklaart dat de afschrijving op de praktijk/medische materialen betrekking heeft op een denkbeeldige investering in een praktijk. Deze afschrijving ad fl 5000,- wordt gedaan om het in de toekomst mogelijk te maken een eigen praktijk te starten. Omdat er geen investeringen zijn gedaan is het ook niet mogelijk om af te schrijven. Tevens zijn deze afschrijvingskosten in het verleden ook al gecorrigeerd.

De totale afschrijvingskosten van fl 6.000,- worden gecorrigeerd.

5 Recapitulatie winstberekening

5.1. Winstcorrectie

5.2 Gecorrigeerde winst uit onderneming

Gecorrigeerde winst van de onderneming fl 204.256 € 92.687

Gecorrigeerde winst van de onderneming fl 197.680 € 89.703”

2.1.6. In zijn brief van 26 juli 2005 aan belanghebbende, bevattende een toelichting op de uitspraak op het bezwaarschrift, schrijft de inspecteur het volgende:

“Op grond van het rapport en het aangiftebiljet wordt het belastbaar inkomen uit werk en woning (box 1) als volgt nader vastgesteld:

3. Blijkens het rapport wordt het inkomen uit sparen en beleggen (box 3) vastgesteld op 4% van € 30.118=) € 1.204.

4. Het totale belastbaar inkomen wordt nader vastgesteld op (€ 39.958 + € 1.204=) € 41.162.”

De uitspraak op bezwaar is dienovereenkomstig vastgesteld.

2.1.7. Tot de stukken behoort een brief van 12 september 2002 van de Helpdesk Zorginkoop en productontwikkeling Ziektekostenregeling Asielzoekers aan belanghebbende, waarin op verzoek van belanghebbende een overzicht is gegeven van de gedane betalingen over het jaar 2001. Het betreft zes betalingen van € 7.974,47, alle verricht in 2001, en zes betalingen van € 8.871,27, waarvan er vijf in 2001 en één in 2002 is verricht. In totaal is derhalve over het jaar 2001 € 101.074 (ƒ 222.738) aan belanghebbende betaald. In de loop van 2001 zijn ook betalingen over 2000 door belanghebbende ontvangen.

2.1.8. Ten aanzien van de onder 4.5 van het controlerapport genoemde cursuskosten behoren (onder meer) tot de stukken:

- bankafschriften van belanghebbende waarop respectievelijk € 631,66 en € 245,50 worden afgeschreven ten name van H BV, met als omschrijving “Longziekten 5/10” respectievelijk “Lissabon 5/10”;

- een kopie van een vliegticket betreffende een vlucht op 30 september 2001 en een vlucht op 5 oktober 2001;

2.1.9. Belanghebbende heeft sinds 1996 verzuimd tijdig het aangiftebiljet inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen in te dienen. De desbetreffende aanslagen zijn ambtshalve vastgesteld waarbij als volgt een verhoging dan wel een verzuimboete is vastgesteld:

jaar boete

2.2. Oordeel rechtbank

2.2.1. De rechtbank heeft het beroep van belanghebbende uitsluitend voor wat betreft de boete bij de aanslag IB gegrond verklaard. Wat de aanslag zelve betreft heeft de rechtbank overwogen dat belanghebbende de vereiste aangifte niet heeft gedaan en dat ingevolge artikel 27e, aanhef en onderdeel a, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: Awr) op haar de verzwaarde bewijslast rust aan te tonen in hoeverre de uitspraak op bezwaar onjuist is.

2.2.2. De rechtbank heeft beslist dat de inspecteur bij de uitspraak op bezwaar ten onrechte geen rekening heeft gehouden met een bedrag aan scholingsaftrek van ƒ 1.352, maar dat dit in verband met interne compensatie niet leidt tot een vermindering van de aanslag IB. Daarbij heeft de de rechtbank overwogen dat de omzet van belanghebbende in 2001 hoger is geweest, namelijk ƒ 222.738, dan de omzet van ƒ 220.034 die bij de uitspraak op bezwaar in aanmerking is genomen en dat de inspecteur zich ten aanzien van het verschil terecht heeft beroepen op interne compensatie.

2.2.3. Ten aanzien van de geschillen tussen partijen over de advocaatkosten, cursuskosten, representatiekosten, telefoonkosten, kosten voor de praktijk, afschrijvingskosten en het privé-gebruik van de auto heeft de rechtbank beslist dat belanghebbende niet heeft bewezen dat de aanslag op deze punten te hoog is vastgesteld.

2.2.4. Het beroep van belanghebbende op opgewekt vertrouwen en op het gelijkheidsbeginsel heeft niet tot een ander oordeel geleid.

2.2.5. Wegens een overschrijding van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6, eerste lid, EVRM, heeft de rechtbank de verzuimboete bij de aanslag IB met 10% verlaagd tot € 714.

2.2.6. Wat de aanslag premie WAZ betreft, heeft de rechtbank kennelijk geoordeeld dat het beroep ongegrond is.

2.3. Omvang van het geschil in hoger beroep

2.4. Beoordeling van het geschil

2.4.3. De inspecteur stelt dat de omzet bij de uitspraak op bezwaar te laag is vastgesteld. Zijns inziens moet worden uitgegaan van het vorderingenstelsel en hij wijst daarbij op het overzicht van ZRA. Voor het geval het Hof tot de conclusie komt dat de aanslagen – uit anderen hoofde – te hoog zijn vastgesteld, beroept de inspecteur zich op interne compensatie voor het verschil tussen de in aanmerking genomen omzet van ƒ 220.034 en de omzet van ƒ 222.738 die blijkt uit het overzicht van ZRA.

2.4.5. De inspecteur heeft van de door belanghebbende opgevoerde advocaatkosten (ƒ 11.473,48) een bedrag groot ƒ 4.473,48 in aftrek toegestaan. Het meerdere (ƒ 7.000) is niet in aftrek toegestaan, omdat daarvoor feitelijk geen onderbouwing is verstrekt. De rechtbank heeft dit standpunt gevolgd.

2.4.6. Ook met hetgeen belanghebbende in appel heeft aangevoerd, heeft zij niet overtuigend aangetoond dat de uitspraak op bezwaar op dit punt onjuist is vastgesteld.

2.4.8. Het Hof is van oordeel dat belanghebbende met het overleggen van de onder 2.1.8. vermelde stukken overtuigend heeft aangetoond dat zij de uitgaven voor de onderhavige cursus heeft gedaan. Voorts heeft belanghebbende met die stukken en met haar ter zitting gegeven toelichting over de inhoud van de cursus en de relatie daarvan tot haar werkzaamheden voor asielzoekers, overtuigend de zakelijkheid van de cursus aangetoond. De kosten voor de cursus van (€ 245,50 + € 631,66 =) € 877,16 (ƒ 1.933) kunnen daarom in aftrek worden gebracht.

2.4.10. De inspecteur heeft bij de uitspraak op bezwaar kosten ten bedrage van ƒ 1.690 betreffende drie cursussen in aftrek toegelaten. Hiervoor is geen scholingsaftrek toegekend. Ook voor de cursus over longziekten waarvan het Hof onder 2.4.8. heeft overwogen dat de kosten alsnog ten laste van de winst kunnen worden gebracht, is geen scholingsaftrek toegekend. In totaal kan derhalve een bedrag van ƒ 3.623 ten laste van de winst worden gebracht wegens kosten van scholing. In zoverre voldoet belanghebbende aan de in artikel 3.48, lid 1, van de Wet gestelde voorwaarden voor scholingsaftrek. Genoemd artikel verlangt dat de ondernemer bij de aangifte voor scholingsaftrek kiest. Naar het oordeel van het Hof dient deze bepaling aldus te worden verstaan dat belanghebbende zolang de aanslag niet onherroepelijk vaststaat alsnog voor toepassing van de scholingsaftrek kan kiezen. Deze uitleg strookt met de parlementaire behandeling van de investeringsaftrek (oud), in welk verband eveneens gold dat bij de aangifte om toepassing van die faciliteit diende te worden verzocht en aan welke voorwaarde destijds in de Memorie van Toelichting een ruime uitleg is gegeven (MvT, Kamerstukken II 1989/90, 21 343, nr. 3, blz. 7). Het Hof beschouwt de in bezwaar ingediende ‘aangifte’ als een tijdig gedaan verzoek om toepassing van de scholingsaftrek. De inspecteur heeft overigens ter zitting verklaard geen bezwaar te hebben tegen toepassing van de scholingsaftrek. Nu er geen reden is om af te wijken van het door de rechtbank gehanteerde percentage van 80%, bepaalt het Hof de scholingsaftrek nader op (80% van ƒ 3.623 =) ƒ 2.898.

2.4.12. De inspecteur stelt dat de geclaimde kosten zien op werkzaamheden die belanghebbende voor de stadsdeelraad verricht en dat deze daarom moeten worden toegerekend aan haar resultaat uit overige werkzaamheden. Hij betwist dat belanghebbende het bestaan, de aard, de omvang en de betaling van deze kosten heeft aangetoond.

2.4.15. Belanghebbende heeft met hetgeen zij omtrent de telefoonkosten heeft aangevoerd niet overtuigend aangetoond dat de uitspraak op bezwaar op dit punt onjuist is. Zij heeft niet doen blijken van meer zakelijke telefoonkosten dan waarmee de inspecteur rekening heeft gehouden.

2.4.17. De inspecteur stelt ten aanzien van de afschrijvingskosten dat belanghebbende niet heeft aangetoond dat er iets is aangeschaft en dat reserveringen voor de toekomst niet in aftrek kunnen komen. De inspecteur betwist dat belanghebbende in 2001 een praktijk aan huis had. Hij leidt dit af uit de omstandigheid dat belanghebbende in 2001 geen inkomsten heeft genoten uit een praktijk aan huis.

2.4.18. Het Hof is van oordeel dat op belanghebbende de last rust overtuigend aan te tonen dat zij kosten heeft gemaakt voor het voeren van een praktijk aan huis. Zij heeft ter zitting gesteld dat zij in 2001 nog een praktijk aan huis voerde, maar zij heeft daarvoor geen bewijs bijgebracht. Nu belanghebbende niet overtuigend heeft aangetoond dat zij in 2001 een praktijk aan huis voerde, kunnen kosten waarvan belanghebbende heeft gesteld dat deze daarvoor zijn gemaakt, niet in aftrek komen.

2.4.21. Het Hof is van oordeel dat ook met betrekking tot het beroep op het vertrouwensbeginsel op belanghebbende de last rust de daaraan ten grondslag te leggen feiten overtuigend aan te tonen. In dit bewijs acht het Hof belanghebbende niet geslaagd. In dit verband overweegt het Hof dat het niet aannemelijk is, laat staan dat belanghebbende daarvan heeft doen blijken, dat belanghebbende in 2001, naast haar werkzaamheden ten behoeve van het asielzoekerscentrum, nog een praktijk aan huis voerde, terwijl dit vóór 2001 kennelijk wel het geval was. Mitsdien kan er niet zonder meer van worden uitgegaan dat de situatie van 2001 voldoende vergelijkbaar is met die in de jaren waarop het beroep op het vertrouwensbeginsel wordt gebaseerd.

2.4.23. Op grond van artikel 3.20 van de Wet wordt indien aan de belastingplichtige ook voor privé-doeleinden een auto ter beschikking staat, op jaarbasis ten minste 25% van de waarde van de auto als onttrekking in aanmerking genomen. De auto wordt in ieder geval geacht ook voor privé-doeleinden ter beschikking te staan tenzij blijkt dat de auto op jaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privé-doeleinden wordt gebruikt.

2.4.24. Het Hof is van oordeel dat niet is gebleken dat belanghebbende de auto op jaarbasis voor niet meer dan 500 kilometer voor privé-doeleinden gebruikt zodat terecht bij de bepaling van het belastbaar inkomen de door de inspecteur berekende en op artikel 3.20 gebaseerde onttrekking in aanmerking is genomen.

2.4.25. Voorzover belanghebbende in hoger beroep een beroep doet op het gelijkheidsbeginsel is dit beroep te vaag; in ieder geval heeft zij daartoe te weinig feiten en omstandigheden aangevoerd.

2.4.28. De inspecteur stelt dat belanghebbende aangifte had moeten doen, ook al liepen er bezwaren en beroepen met betrekking tot andere belastingjaren. Er is telkens opnieuw sprake van een verzuim, aldus de inspecteur.

2.5. Proceskosten

2.5.1. Nu het hoger beroep (gedeeltelijk) gegrond is acht het Hof termen aanwezig de inspecteur in de zaak met kenmerk 06/00132 te veroordelen in de proceskosten van belanghebbende als bedoeld in artikel 8.75 van de Awb. Met inachtneming van het Besluit proceskosten bestuursrecht worden de kosten van de onderhavige procedure gesteld op € 5, bestaande uit de (geschatte) reiskosten per openbaar vervoer 2e klasse van belanghebbende om de zitting van 28 maart 2007 bij te wonen.

2.5.2. Belanghebbende stelt dat zij recht heeft op proceskostenvergoeding van kosten van door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand. Ter zitting heeft F.F.R. Komproe gesteld belanghebbendes professionele gemachtigde te zijn. Hij heeft verklaard aan belanghebbende voor zijn verrichte diensten geen rekening te sturen. Het Hof is van oordeel dat niet aannemelijk is geworden dat de gemachtigde beroepsmatig rechtsbijstand heeft verleend, als bedoeld in artikel 1, onderdeel a, van het Besluit proceskosten bestuursrecht, zodat belanghebbende niet in aanmerking komt voor een vergoeding van rechtsbijstandskosten.

2.6. Slotsom

2.6.1. De slotsom is dat het hoger beroep gedeeltelijk gegrond is.

2.6.2. De uitspraak van de rechtbank inzake de aanslag IB en de daarbij opgelegde boetebeschikking dient te worden vernietigd, doch uitsluitend voor zover het betreft de vaststelling van de aanslag. In zoverre doende wat de rechtbank had behoren te doen, zal het Hof de aanslag verminderen tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 37.766. Belanghebbende heeft recht op vergoeding van het griffierecht en op vergoeding van proceskosten ten bedrage van € 5.

2.6.3. De uitspraak van de rechtbank inzake de aanslag premie WAZ blijft in stand.

3. Beslissing

Het Hof:

in de procedure met nummer 06/00132 inzake de aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 2001 en de daarbij opgelegde boete:

in de procedure met nummer 06/00133 inzake de aanslag in de premie arbeidsongeschiktheidsverzekering zelfstandigen voor het jaar 2001:

- bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

Aldus vastgesteld door mrs. J. den Boer, voorzitter van de belastingkamer, E.A.G. van der Ouderaa en P.F. Goes, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. G.J.H.M. Milder-Wolbers als griffier.De beslissing is op 29 augustus 2007 in het openbaar uitgesproken.