Gerechtshof Amsterdam, 26-08-2008, BF0135, 04/3976

in de zaak nr. 04/3976 DK

de dato 26 augustus 2008

1.1. Op 6 oktober 2004 is bij de Douanekamer van het Gerechtshof te Amsterdam (hierna: de Douanekamer) een beroepschrift ingekomen van K. Winters en F. van der Hoogt van Deloitte Belastingadviseurs te Rotterdam, namens X te Y, belanghebbende.

Het beroep is gericht tegen de uitspraak van de inspecteur van de Belastingdienst/Douane Rotterdam/kantoor Laan op Zuid (hierna: de inspecteur) van 3 september 2004, kenmerk xxx, waarbij het bezwaar van belanghebbende tegen de in één geschrift vervatte uitnodigingen tot betaling, gedagtekend 15 maart 2004, kenmerk …., ten bedrage van € 3.369,61 aan douanerechten en € 5.962 aan omzetbelasting, werd afgewezen.

1.3. Een eerste mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgevonden tijdens de zitting van de Douanekamer van 15 mei 2007, alwaar gezeten waren mrs. Possen, Bijlsma en Boersma. Daar zijn gelijktijdig behandeld de verwante, eveneens door belanghebbende ingestelde beroepen met de nummers 04/919 DK en 04/920 DK.

Ter zitting zijn verschenen K. Winters van Deloitte Belastingadviseurs, namens belanghebbende, alsmede namens de inspecteur mr. W.A.M. Uhlenbroek, tot zijn bijstand vergezeld van mr. J.J. Birkhoff en H.M.E. Koot. Tijdens de zitting hebben partijen een pleitnota overgelegd en voorgelezen.

De Douanekamer rekent de pleitnota’s tot de gedingstukken.

2.2. Op 8 maart 2001 heeft belanghebbende de volgende twee uitnodigingen tot betaling ontvangen naar aanleiding van een onderzoek door de Fiscale Inlichtingen- en Opsporingsdienst (hierna: FIOD) en de Douane:

Een uitnodiging tot betaling met kenmerk ….0070 ten bedrage van € 64.982,10 aan douanerechten en € 121.674,04 aan omzetbelasting.

Een uitnodiging tot betaling met kenmerk …..0071 ten bedrage van € 6.884,44 aan douanerechten en € 12.713,20 aan omzetbelasting.

2.5. Op 11 februari 2004 is de inspecteur aan de bezwaren van belanghebbende gedeeltelijk tegemoet gekomen. Vastgesteld is dat er een onjuiste berekening van de prijs in US $ heeft plaatsgevonden.

De uitnodigingen tot betaling in het geschrift met nr. … 0070 zijn verminderd met een bedrag van € 7.806,02 aan douanerechten en € 14.186,99 aan omzetbelasting tot een bedrag van € 57.176,08 aan douanerechten en € 107.487,05 aan omzetbelasting.

De uitnodigingen tot betaling in het geschrift met nr. … 0071 zijn verminderd met een bedrag van € 6.170,80 aan douanerechten en € 11.098,10 aan omzetbelasting tot een bedrag van € 713,64 aan douanerechten en € 1.615,10 aan omzetbelasting.

2.7. Naar aanleiding van de onder 2.6. vermelde constatering heeft de inspecteur op 15 maart 2004 de onder 1.1. vermelde uitnodigingen tot betaling uitgereikt, teneinde terugbetaling van het teveel betaalde te bewerkstelligen.

De tekst van de uitnodigingen tot betaling luidt, voorzover van belang, als volgt:

“(…) Uitnodiging tot betaling

A00 Douanerechten bij invoer € 3369,61

B00 Omzetbelasting € 5962,00

Totaal € 9331,61

Er is per abuis ten behoeve van een bezwaarschrift met het kenmerk …143 teruggaaf verleend voor een bedrag aan Douanerechten bij invoer van € 6170,80 in plaats van € 2800,19 en Omzetbelasting €11098,10 in plaats van € 5036,10

De teruggaaf van € 6170,80 en € 11098,10 heeft door de Belastingdienst/Centrale Beheereenheid Douane te Apeldoorn reeds plaatsgevonden onder beschikkingsnummer …. 0229.(…)”.

2.9. Bij brief van 3 september 2004 heeft de inspecteur het bezwaar afgewezen. In deze brief is onder meer het volgende vermeld:

“Beoordeling van het bezwaar

U bent van mening dat een uitnodiging tot betaling op grond van artikel 242 CDW alleen mogelijk is indien u een verzoek tot terugbetaling heeft gedaan overeenkomstig de artikelen 236 t/m 239 CDW. Nu dit niet het geval is, bent u van mening dat artikel 242 niet de juiste rechtsgrond is voor de uitnodiging tot betaling.

Naar mijn mening ziet artikel 242 CDW op alle gevallen waarbij ten onrechte een douaneschuld is terugbetaald dan wel is kwijtgescholden. In dit geval is naar aanleiding van uw bezwaar besloten om een gedeelte van de schuld terug te betalen. Er is vastgesteld dat door een omwisselingfout van guldens naar euro’s er te veel is terugbetaald en is besloten dat dit teveel betaalde bedrag opnieuw opeisbaar is geworden.

U bent van mening dat de in het geding zijnde UTB niet juist is gemotiveerd.

Ik ben het met u eens dat de UTB niet naar behoren is gemotiveerd. In mijn brief van 10 juni 2004 heb ik gemotiveerd waarom ik van mening was dat er teveel is terugbetaald. Nu in bezwaar voldoende is gemotiveerd waarom ik de in het geding zijnde UTB heb verzonden heb ik voldaan aan mijn motivatieplicht.

U bent van mening dat nu er bij vergissing te veel terugbetaald is de douane hier niet meer op kan terugkomen.

Nu de omrekeningsfout van guldens naar euro’s zo evident is, had u dit kunnen ontdekken en ben ik van mening dat ik hier wel op kan terugkomen.

Deze beschikking is gegeven op grond van de artikelen 6:7, 6:8, 6:9 en 6:11 van de Algemene wet bestuursrecht en de artikelen 22j en 23 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen.

U heeft in een telefonisch contact op 31 augustus j.l. aan mij meegedeeld dat u van het recht om gehoord te worden geen gebruik maakt.

Beslissing op het bezwaar

Ik wijs uw bezwaar af.

(…)”.

2.10. Een passage uit het verweerschrift van de inspecteur van 24 november 2004, inzake de zaken met nummers 04/919 DK en 04/920 DK, luidt als volgt:

“(…)

5.5.2. wettelijke termijn

(…)

Echter in dit specifieke geval ben ik met belanghebbende van mening dat er geen wettelijke grondslag is om de navorderingstermijn te verlengen tot vijf jaar. Uit het fiod-onderzoek is niet onweerlegbaar naar voren gekomen dat belanghebbende voorafgaand aan de datum waarop er met correctielint op de facturen is gewerkt (te weten mei 1999), wist of had kunnen weten dat de door de importeur aangeleverde facturen niet volledig waren. Dientengevolge zal de navorderingstermijn overeenkomstig artikel 221, lid 3, CDW beperkt worden tot drie jaar.

Gezien het vorenstaande wordt de navorderingstermijn inzake deze utb beperkt tot drie jaar. Dit houdt in dat ik zal overgaan tot ambtshalve terugbetaling van douanerechten en omzetbelasting voor die aangiften ten invoer, welke ten onrechte in de utb zijn meegenomen. Dit bedrag is € 68.145,36 (noot inspecteur: Het terug te betalen bedrag van totaal

€ 68.145,36 bestaat voor € 24.824,05 aan douanerecht en € 43.321,31 aan omzetbelasting.(…)”.

Tijdens de eerste mondelinge behandeling heeft belanghebbende daaraan nog het volgende, zakelijk weergegeven, toegevoegd.

Artikel 242 van het CDW is niet de juiste rechtsgrond. Er moest een boeking plaatsvinden. Dit is de tweede en in dat geval zou artikel 220 van het CDW van toepassing zijn, ondanks het bestaan van artikel 242. Dit laatste artikel biedt geen steun voor de mededeling of boeking.

Belanghebbende heeft drie maal een terugbetaling gehad van de douane. De bedragen veranderden steeds, het valt hem niet te verwijten dat hij niet heeft gezien dat de terugbetaling in euro’s te hoog was.

De vijfjaarstermijn speelt in casu geen rol.

5.7. Tijdens de eerste mondelinge behandeling heeft de inspecteur hieraan, zakelijk weergegeven, nog het volgende toegevoegd:

Artikel 220, tweede lid, letter b, van het CDW is niet van toepassing. Artikel 242 van het CDW is de rechtsgrond om het onterecht betaalde terug te eisen. In de bezwaarfase is abusievelijk een terugbetaling gedaan in euro’s in plaats van in guldens.

6.2. Artikel 221 van het CDW handelt over de mededeling van het bedrag van de rechten aan de douaneschuldenaar, welke mededeling volgens het derde lid van deze bepaling moet geschieden binnen drie jaar nadat de douaneschuld is ontstaan.

Verlenging van deze termijn ingevolge het vierde lid van de bepaling is in casu niet aan de orde, zoals de inspecteur heeft aangegeven in de verweerschriften van de zaken met de nrs. 04/919 DK en 04/920 DK (zie sub 2.10. hiervoor), waarmee deze zaak gevoegd is behandeld.

6.5. Gelet op de sub 2.1. vermelde aangifteperiode zijn de uitnodigingen tot betaling van 15 maart 2004 in ieder geval vastgesteld na het verstrijken van de hierbedoelde driejaarstermijn, en dus in strijd met artikel 221, derde lid, van het CDW, uitgereikt.

De uitnodigingen tot betaling ontberen reeds om die reden wettelijke grondslag en moeten derhalve worden vernietigd. De verdere standpunten van partijen behoeven als gevolg hiervan geen behandeling.

De Douanekamer:

- verklaart het beroep gegrond;

- vernietigt de uitspraak waarvan beroep;

- vernietigt de sub 1.1. vermelde uitnodigingen tot betaling;

- veroordeelt de inspecteur in de proceskosten en wijst de Staat der Nederlanden aan deze kosten, groot € 805, aan belanghebbende te voldoen;

- gelast de inspecteur het griffierecht ad € 273 aan belanghebbende te vergoeden.

1. Bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. Het beroepschrift moet ondertekend zijn en bevat ten minste:

a) de naam en het adres van de indiener;

b) de dagtekening;

c) een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d) de gronden van het beroep in cassatie.