Gerechtshof Amsterdam, 18-06-2009, BJ2761, 08/00318

uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

de inspecteur van de Belastingdienst,

tegen

de uitspraak in de zaak no. AWB 07/4332 van de rechtbank Haarlem van 18 februari 2009 in het geding tussen

en

de inspecteur.

1.2. De inspecteur is bij het vaststellen van de aanslag afgeweken van de aangifte. De inspecteur heeft het door belanghebbende in aftrek gebrachte bedrag in verband met de reisaftrek openbaar vervoer niet geaccepteerd.

1.3. Na daartegen ingesteld bezwaar heeft de inspecteur bij de bestreden uitspraak, gedagtekend 28 juni 2007, het bezwaar afgewezen.

1.4. Bij uitspraak van 18 februari 2008 heeft de rechtbank het beroep gegrond verklaard, de uitspraak van de inspecteur vernietigd, de aanslag verminderd tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 30.717 en de Staat der Nederlanden gelast het door belanghebbende betaalde griffierecht te vergoeden. Tegen deze uitspraak heeft de inspecteur hoger beroep ingesteld bij beroepschrift van 21 maart 2008.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 9 maart 2009.

2.1. Belanghebbende is woonachtig in U, zij werkt drie dagen per week in H.

2.2. Belanghebbende heeft in haar aangifte inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen 2004 een bedrag van € 1.396,- als reisaftrek openbaar vervoer in mindering gebracht op haar inkomen uit werk en woning. Dit bedrag is het saldo van het in artikel 3.87 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) vermelde bedrag verminderd met de van haar werkgever ontvangen reisvergoeding.

2.3. Belanghebbende heeft een reisverklaring van haar werkgever betreffende het jaar 2004 aan de inspecteur doen toekomen. Belanghebbende beschikt niet over plaatsbewijzen..Tot de stukken behoren kopieën van giroafschriften waaruit blijkt dat belanghebbende in 2004 betalingen heeft gedaan aan de Nederlandse Spoorwegen (hierna: NS).

2.4. De inspecteur heeft de reisaftrek niet geaccepteerd.

3. Het geschil

In hoger beroep is in geschil of belanghebbende voor het jaar 2004 recht heeft op de reisaftrek als bedoeld in artikel 3.87 van de Wet IB 2001.

4. Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard, en heeft daartoe onder meer het volgende overwogen, waarbij het Hof de door de rechtbank gebezigde termen “eiser” en “verweerder” heeft vervangen door “belanghebbende” en “inspecteur”.

“7. De rechtbank is van oordeel dat [belanghebbende] ook op een andere dan de door [de inspecteur] gestelde wijze aannemelijk kan maken dat zij met het openbaar vervoer naar haar arbeidsplaats heeft gereisd en daarvoor kosten heeft gemaakt. Hetgeen op dit punt al dan niet is besproken tijdens de parlementaire behandeling van het desbetreffende wetsvoorstel kan aan de uiteindelijke, eenduidige tekst van artikel 16 van de Uitvoeringsregeling niet afdoen. In dit artikel is niet dwingend voorgeschreven dat uitsluitend het overleggen van plaatsbewijzen tezamen met de reisverklaring kan dienen ter onderbouwing van het recht op reisaftrek. Het derde lid van dit artikel spreekt immers slechts over de bevoegdheid van verweerder om, naast de reisverklaring, om plaatsbewijzen te verzoeken. De geldigheid van de reisverklaring is derhalve niet afhankelijk van de aanwezigheid van plaatsbewijzen.

5. Standpunten van partijen

Voor de standpunten van partijen wordt verwezen naar de stukken van het geding en het procesverbaal van het verhandelde ter zitting, dat aan deze uitspraak is gehecht.

6. Relevante bepalingen

Bij de beoordeling van het geschil heeft het Hof de volgende bepalingen in aanmerking genomen.

Artikel 3.87 Wet IB 2001 regelt de toepassing van de reisaftrek voor die gevallen waarin per openbaar vervoer van de woonplaats naar de arbeidsplaats wordt gereisd. Een van de voorwaarden daarbij is, ingevolge het negende lid van artikel 3.87, dat de belastingplichtige beschikt over een openbaar-vervoerverklaring. In het elfde lid van artikel 3.87 is bepaald dat in afwijking van het negende lid bij ministeriële regeling nadere regels kunnen worden gesteld om aan een openbaar-vervoerverklaring gelijk te stellen andere aan de persoon van de belastingplichtige herleidbare verklaringen omtrent het gereisd hebben met openbaar vervoer in die gevallen dat door de gebruikte kaartsoort de openbaar-vervoerverklaring niet kan worden verstrekt.

Artikel 16 van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Uitvoeringsregeling) bepaalt in dit verband in het tweede en derde lid het volgende:

7. Overwegingen

7.3. Op deze wijze heeft de wetgever beoogd te voorkomen dat werknemers aan wie door de gebruikte kaartsoort geen openbaarvervoer-verklaring wordt verstrekt geen recht zouden hebben op de reisaftrek. Door de combinatie van de door de inhoudingsplichtige opgemaakte reisverklaring met de plaatsbewijzen kan het (directe) verband worden gelegd tussen het woon-werkverkeer en het daadwerkelijk op bepaalde dagen met het openbaar vervoer afgelegde traject. Naar ’s Hofs oordeel vormen de plaatsbewijzen derhalve een essentieel onderdeel van het te leveren bewijs. Het Hof concludeert dat noch uit de tekst van de desbetreffende artikelen uit de wet en Uitvoeringsregeling, noch uit de wetsgeschiedenis of de toelichting bij de Uitvoeringsregeling blijkt dat dit bewijs op een alternatieve wijze kan worden geleverd.

7.4. Slotsom

Uit al het vorenoverwogene volgt dat het gelijk aan de inspecteur is, zodat de uitspraak van de rechtbank dient te worden vernietigd. Doende wat de rechtbank had behoren te doen zal het Hof het bij de rechtbank ingestelde beroep ongegrond verklaren.

8. Kosten

Met betrekking tot de proceskosten geldt dat er geen termen aanwezig zijn voor een veroordeling van een der partijen in de proceskosten.

9. De beslissing

De uitspraak is gedaan door mrs. A. Bijlsma, voorzitter van de belastingkamer, A.P.M. van Rijn en M.J. Hamer, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van de griffier. De beslissing is op 18 juni 2009 in het openbaar uitgesproken.