Gerechtshof Amsterdam, 23-07-2009, BJ3782, 08-00817

GERECHTSHOF AMSTERDAM

kenmerk P08/00817

23 juli 2009

de commanditaire vennootschap X 1 C.V., gevestigd te Z, belanghebbende,

gemachtigde mr. B. Bunt MSc (Deloitte Belastingadviseurs B.V. te Zwolle),

de inspecteur van de Belastingdienst/P,

de inspecteur,

1.2. Belanghebbende heeft tegen deze uitspraak beroep ingesteld bij de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank), bij de rechtbank binnengekomen op 12 juni 2007.

Bij uitspraak van 30 juni 2007 heeft de rechtbank het door belanghebbende ingestelde beroep ongegrond verklaard.

2.2.1. Tot de stukken van het geding behoort een uittreksel uit een ‘Verslag Raad van Bestuur’ van het Ziekenhuis van 2 juni 2003, waarbij één van de aanwezigen drs. C RA (lid van de Raad van bestuur) was en waarin het volgende is vermeld:

“Brief D d.d. 22 april 2003 inzake concepten

C heeft van D een advies ontvangen over de voordelen van lease van roerende goederen middels een separate rechtspersoon.

Deze constructie is fiscaal toegestaan en wordt door diverse ziekenhuizen toegepast. Vereist is een sterke discipline ten aanzien van de inkoop van goederen. Gezien de financiële voordelen van de constructie besluit de Raad van Bestuur de gewenste constructie ter goedkeuring voor te leggen aan de Raad van Toezicht.”

2.2.2. Tot de stukken behoort voorts een uittreksel uit een ‘Verslag van de vergadering van de Raad van Toezicht’ van het Ziekenhuis van 19 juni 2003, bij welke vergadering onder meer aanwezig waren C voormeld, drs. E (adviseur) en mr. F (vice-voorzitter) en waarin het volgende is vermeld:

“Operational lease roerende goederen

De heer C kent de voorgestelde constructie die stoelt op het feit dat de fiscus roerende goederen niet langer dan vijf jaar volgt, uit zijn periode in Q. Hij is van oordeel dat het ziekenhuis nu moet profiteren van deze constructie omdat er grote investeringen voor de deur staan. Desgevraagd geeft hij aan de constructie volstrekt legaal is en dat het risico van nieuwe regelgeving op dit terrein minimaal is. Dit wordt beaamd door de heer E. De heer F stelt vast dat de procedures secuur gevolgd moeten worden waardoor de administratieve kosten zullen stijgen. C geeft aan dat hij met D nog zal onderhandelen over de kosten van ondersteuning.

De RvT gaat akkoord met de voorgestelde constructie en de oprichting van de B.V. en C.V.”

2.5. Tot de gedingstukken behoort een ‘overeenkomst van huur en verhuur 4e kwartaal 2004’, getekend op 7 februari 2005, gesloten tussen belanghebbende (verhuurder) en het Ziekenhuis (huurder), waarin voor zover hier van belang is vermeld:

“Artikel 2. Aanvang, Duur, Beëindiging en Verlenging van de overeenkomst

(...)

2.2. Deze overeenkomst is aangegaan voor de duur van vijf jaren en eindigt van rechtswege zonder dat daartoe voorafgaande opzegging is vereist, voor elk object op de in de bijlagen per object opgenomen einddatum.

2.3. Gedurende deze periode zal de overeenkomst niet eenzijdig kunnen worden beëindigd behoudens in gevallen als in artikel 11 van deze overeenkomst nader omschreven. Partijen zijn te allen tijde bevoegd de huurovereenkomst tussentijds met wederzijds goedvinden te beëindigen.

2.4. Partijen kunnen overeenkomen deze overeenkomst met eenzelfde termijn te verlengen, waarbij de in deze overeenkomst opgenomen voorwaarden niet wijzigen.

Artikel 3. Huurprijs

3.1. De huurprijs is vastgesteld op een bedrag groot 162.587,92 euro (…) exclusief 19% BTW per jaar, zijnde 11,75 % van de aanschafwaarde van de objecten exclusief BTW(…).

(…)

Artikel 7. Eigendom

7.1 De objecten blijven te allen tijde eigendom van verhuurder. Verhuurder mag elk object afzonderlijk weghalen bij het verstrijken van de hiervoor in artikel 2, lid 2 genoemde periode en/of in de gevallen als in artikel 2 lid 3 respectievelijk artikel 13 omschreven, onverminderd de rechten welke huurder uit anderen hoofde toekomen.

7.2. Huurder is gerechtigd veranderingen of uitbreidingen aan de objecten aan te brengen, voor zover zulks ten behoeve van het gewone gebruik van de objecten overeenkomstig haar bestemming noodzakelijk is. Huurder zal dergelijke veranderingen of uitbreidingen binnen een maand nadat zij zijn aangebracht schriftelijk melden aan verhuurder.

(…)

Artikel 8. Verplichtingen van verhuurder

(…)

8.2 Verhuurder is aansprakelijk voor de kosten van transport en installatie van de objecten voor ingebruikneming daarvan door huurder, met uitzondering van de kosten van bijzondere voorzieningen op de plaats van installatie.

(…)

Artikel 9. Cessie

9.1 Verhuurder draagt hierbij aan huurder over alle vorderingen uit hoofde van de tussen de verhuurder en de leverancier c.q. fabrikant van de objecten afgesloten overeenkomsten met betrekking tot de aanschaf van de objecten, waaronder de vorderingen of toekomstige vorderingen uit hoofde van de afgegeven fabrieksgaranties. Indien er nog fabrieksgaranties zullen worden afgegeven, dan is verhuurder verplicht om de daaruit voortvloeiende (toekomstige) vorderingen aan huurder over te dragen.

(…)

Artikel 10. Gebruiksrisico van huurder

10.1 Huurder zal de objecten als een goed huisvader zelf gebruiken overeenkomstig de aard en bestemming ervan. Hij zal zijn rechten uit deze overeenkomst niet overdragen, het gebruik van de objecten geheel of gedeeltelijk aan derden niet afstaan, en de objecten niet geheel of gedeeltelijk onder bezwarende titel of om niet aan derden overdragen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van verhuurder.

10.2 Huurder verklaart dat de objecten overeenkomen met zijn behoeften. Alle schade en/of aansprakelijkheid die direct of indirect mocht voortvloeien uit het gebruik van de objecten is voor risico van huurder. Verhuurder verklaart huurder tegen vorengenoemde schade in de ruimste zin te vrijwaren, voor zover niet deze schade en/of aansprakelijkheid door verzekering is gedekt.

10.3 Verhuurder is niet aansprakelijk voor mogelijke gebreken, met betrekking tot de capaciteit, conditie, ouderdom, storingen en andere eigenschappen van de objecten.

10.4 Verhuurder is niet aansprakelijk voor schade veroorzaakt door de objecten en voortvloeiende uit dood of letsel van personeel van huurder of derden, alsmede voor materiële schade aan installaties en eigendommen van huurder of derden voor zover de schade niet het gevolg is van grove schuld of opzet van verhuurder of van personen van welke verhuurder zich bij de uitvoering van deze overeenkomst bedient en voor zover aanspraken niet vallen onder de met de leverancier c.q. fabrikant overeengekomen garantiebepalingen.

10.5 Huurder zal verhuurder vrijwaren tegen aanspraken van derden, waaronder begrepen personeel van huurder, welke direct of indirect voortvloeien uit de eigendom of het gebruik van de objecten, behoudens in geval van grove nalatigheid van de zijde van verhuurder en behoudens het geval dat aanspraken vallen onder de met de leverancier c.q. fabrikant overeengekomen garantiebepalingen.

(…)

Artikel 11. Verzekering

11.1 Huurder is verplicht de objecten voor zijn rekening deugdelijk te verzekeren en verzekerd te houden tegen schade aan of tenietgaan van de objecten wegens ondermeer brand en diefstal, alsook schade wegens aansprakelijkheid jegens derden.

(…)

11.4 Voor risico van huurder komt alle schade welke het gevolg is van niet-uitkering door de verzekeraar om enige niet bij verhuurder gelegen reden.

(…)

Artikel 12. Onderhoud

12.1 Huurder is jegens verhuurder verplicht het object te doen onderhouden op een door de leverancier c.q. fabrikant aan te geven wijze, al dan niet op basis van een standaardonderhoudscontract zoals nader overeen te komen tussen de leverancier c.q. fabrikant en de huurder.

12.2 (…)

Wanneer de objecten, tijdens garantie-, onderhouds-, service- of reparatiewerkzaamheden of ingeval van storing, niet overeenkomstig de bestemming gebruikt kunnen worden, kan verhuurder niet aansprakelijk gesteld worden door huurder voor loonderving of andere kosten. Garantie-, onderhouds-, service- of reparatiewerkzaamheden vinden plaats onder de, door de betreffende verantwoordelijke fabrikant, leverancier, serviceverlenende organisatie of instelling, opgestelde voorwaarden. De leverantie van onderdelen vindt plaats onder de verantwoordelijkheid van de betreffende leverancier. Verhuurder kan hiervoor niet aansprakelijk gesteld worden.

Huurder zal ervoor zorgdragen dat alle vermiste, beschadigde, of tenietgegane onderdelen van de objecten op kosten van huurder door de leverancier c.q. fabrikant door gelijkwaardige vervangen zullen worden.

12.3 Ingeval van vervanging van de objecten en/of onderdelen verklaart huurder reeds nu voor alsdan vorengenoemde objecten als huurder voor verhuurder te zullen gaan houden, onverminderd de rechten welke huurder uit anderen hoofde toekomen.”

Blijkens de in de aanhef van voormelde overeenkomst vermelde bijlage gaat het in dit kwartaal om ziekenhuisapparatuur met aanschafprijzen exclusief omzetbelasting van in totaal € 1.383.727,01. In de kolom ’11,75% Leasebedrag per jaar’ is als leasebedrag per jaar voor deze apparatuur vermeld € 162.587,92.

2.6. Tot de gedingstukken behoort een kopie van een koopoptie-overeenkomst, gesloten tussen belanghebbende (verhuurder) en het Ziekenhuis (huurder), waarin voor zover hier van belang is vermeld:

“ Koopoptie

1. Met betrekking tot het gehuurde verleent verhuurder hierbij voor de duur, gelijk aan de duur van huurovereenkomst aan huurder een koopoptie. Huurder kan te allen tijde het gehuurde van verhuurder kopen.

2. Indien huurder van deze koopoptie gebruik wil maken, dient hij zijn wil daartoe bij aangetekend schrijven aan verhuurder (…) te kennen te geven.

3. Indien huurder bevoegdelijk van zijn koopoptie gebruik maakt, is verhuurder verplicht het gehuurde te verkopen aan huurder voor de prijs, die door partijen in onderling overleg gemeenschappelijk zal worden vastgesteld.”

2.8.1. Tot de stukken behoort een machtiging van belanghebbende, gedateerd 26 april 2004 waarin het volgende is vermeld:

“(…) (Belanghebbende) en het (…) Ziekenhuis zijn mondeling een machtiging overeengekomen. Partijen wensen deze vast te leggen als volgt.

Hierbij machtigen wij, (…) (belanghebbende),

de afdeling inkoop van (…) (het Ziekenhuis),

om, met het recht van substitutie, op te treden als gemachtigde van (…) belanghebbende inzake het voeren van overleg met en het aanvragen van offertes van de leveranciers van medische apparatuur en andere roerende zaken, die het ziekenhuis voornemens is te leasen van (…) (belanghebbende).

Deze machtiging omvat al hetgeen in verband met de aanschaf van de roerende zaken door (…) belanghebbende, de belangen van de C.V. dient.”

De machtiging is namens belanghebbende getekend door Drs. G Management B.V. drs. G.

De rechtbank heeft het beroep van belanghebbende ongegrond verklaard, waarbij zij, voor zover hier van belang, heeft overwogen:

“4.2. Gelet op de door het HvJ EG gegeven uitleg van het begrip economische activiteit volgt naar het oordeel van de rechtbank uit de vastgestelde feiten dat eiseres (Hof: belanghebbende) een economische activiteit verricht door de ziekenhuisapparatuur tegen vergoeding ter beschikking te stellen aan het ziekenhuis, zodat eiseres als ondernemer in de zin van artikel 7 van de Wet OB moet worden aangemerkt. Nu de terbeschikkingstelling van roerende zaken belast is en verweerder (Hof: de inspecteur) zijn stelling niet nader heeft onderbouwd dat een deel van de ziekenhuisapparatuur wellicht onroerend is zodat eiseres deels vrijgestelde handelingen zou verrichten, heeft eiseres recht op aftrek van de aan haar ter zake van de levering van de ziekenhuisapparatuur in rekening gebrachte omzetbelasting.

4.3. (…)

4.4. (…)

- Het ziekenhuis stelt het benodigde kapitaal ter beschikking om de ziekenhuisapparatuur te kopen;

- De huurovereenkomst kan in beginsel niet eenzijdig worden beëindigd;

- Eiseres garandeert het ziekenhuis het rustig genot van de ziekenhuisapparatuur, zolang het ziekenhuis niet toerekenbaar tekortschiet of anderszins geen gronden bestaan voor beëindiging door eiseres van de huurovereenkomst;

- Eiseres heeft zich ertoe verbonden het ziekenhuis gedurende de looptijd van de overeenkomst niet te beperken in zijn recht op onbeperkt eigen gebruik van de ziekenhuisapparatuur;

- Het ziekenhuis is verplicht de ziekenhuisapparatuur te verzekeren en te onderhouden;

- Alle schade welke het gevolg is van niet-uitkering door de verzekeraar om enige niet bij eiseres gelegen reden, komt voor risico van het ziekenhuis;

- Het ziekenhuis draagt alle risico’s met betrekking tot het gebruik van de ziekenhuisapparatuur;

- Eiseres is niet aansprakelijk voor mogelijke gebreken met betrekking tot de capaciteit, conditie, ouderdom, storingen en andere eigenschappen van de ziekenhuisapparatuur;

- Het ziekenhuis draagt op zijn kosten zorg voor de vervanging van alle vermiste, beschadigde, of tenietgegane onderdelen van de ziekenhuisapparatuur;

- Eiseres heeft alle vorderingen uit hoofde van de tussen haar en de leverancier c.q. fabrikant van de ziekenhuisapparatuur afgesloten overeenkomsten met betrekking tot de aanschaf daarvan, waaronder de vorderingen of toekomstige vorderingen uit hoofde van de afgegeven fabrieksgaranties, overgedragen aan het ziekenhuis. Deze verplichting geldt ook voor nog af te geven fabrieksgaranties;

- Eiseres heeft het ziekenhuis een optie verleend om de ziekenhuisapparatuur op elk gewenst moment te kopen. De mogelijkheid dat het ziekenhuis van zijn voornemen tot koop kan afzien indien de vast te stellen optieprijs hem te hoog is, acht de rechtbank weinig realistisch, gezien de verhoudingen tussen het ziekenhuis en eiseres en de omstandigheid dat een hoge optieprijs tot een hogere omzetbelastingdruk zou leiden en dus ten nadele zou zijn van zowel eiseres als het ziekenhuis;

- De Stichting heeft het ziekenhuis een koopoptie verleend met betrekking tot de aandelen in de BV.

4.1. In hoger beroep stelt belanghebbende

- primair: dat de uitspraak van de rechtbank innerlijk tegenstrijdig is en de motivering de uitspraak niet kan dragen;

- subsidiair: dat belanghebbende de ziekenhuisapparatuur niet aan het Ziekenhuis heeft doorgeleverd;

- meer subsidiair: dat de maatstaf van heffing zoals deze is vastgesteld door de rechtbank, te hoog is;

- nog meer subsidiair: dat toepassing van het leerstuk van misbruik van recht in een geval als het onderhavige in strijd is met het rechtszekerheidsbeginsel.

4.2. In incidenteel hoger beroep stelt de inspecteur

- primair: dat belanghebbende niet kan worden aangemerkt als een zelfstandig ondernemer die als zodanig economische activiteiten verricht;

- subsidiair: dat de ziekenhuisapparatuur niet aan belanghebbende is geleverd;

- meer subsidiair: dat er sprake is van misbruik van recht.

6.1.1. De inspecteur stelt zich in het incidentele hoger beroep primair op het standpunt dat belanghebbende geen zelfstandige ondernemer is in de zin van de Wet en daarom geen recht heeft op aftrek van haar in rekening gebrachte omzetbelasting.

Ter ondersteuning hiervan voert de inspecteur met name aan dat, in weerwil van hetgeen civielrechtelijk is overeengekomen, feitelijk geen sprake is van samenwerking tussen de beherende vennoot en de commanditaire vennoot, omdat de B.V.onder de gegeven omstandigheden geen wezenlijke rol speelt in de transacties met betrekking tot de ziekenhuisapparatuur. De inspecteur concludeert dat belanghebbende en het Ziekenhuis met elkaar te vereenzelvigen zijn. Een en ander laat volgens de inspecteur onverlet dat belanghebbende wel civielrechtelijk bestaat, hetwelk tot gevolg heeft dat derden die met belanghebbende handelen, worden beschermd. De inspecteur beroept zich hierbij het arrest van 13 april 2007 van de Hoge Raad, nr. 41.511, V-N 2007/19.3.

6.1.2. Vaststaat dat belanghebbende de eigendom van de in geding zijnde ziekenhuisapparatuur heeft verworven en dat zij die apparatuur tegen vergoeding aan het Ziekenhuis ter beschikking stelt. Het resultaat van deze activiteit komt voor rekening van belanghebbende. De activiteit van belanghebbende dient naar het oordeel van het Hof te worden aangemerkt als de exploitatie van een vermogensbestanddeel om er duurzaam opbrengst uit te verkrijgen in de zin van artikel 7, tweede lid, aanhef en onderdeel b, van de Wet. De stelling van de inspecteur komt erop neer dat belanghebbende nochtans niet als ondernemer is aan te merken, omdat zij moet worden vereenzelvigd met het Ziekenhuis. Hetgeen de inspecteur daartoe heeft aangevoerd, acht het Hof onvoldoende; een situatie zoals die waarvan sprake is in het arrest van de Hoge Raad, nr. 41.511, is hier niet aan de orde. Naar het oordeel van het Hof vormt belanghebbende gelet op het vorenoverwogene een zelfstandige entiteit die moet worden aangemerkt als ondernemer in de zin van de Wet.

In dit verband merkt het Hof nog op dat de inspecteur ter gelegenheid van het in 2008 gedane verzoek voor een fiscale eenheid kennelijk van hetzelfde standpunt is uitgegaan, nu hij dat verzoek heeft ingewilligd.

6.2.1. De inspecteur stelt zich in het incidentele hoger beroep subsidiair op het standpunt dat de ziekenhuisapparatuur door de leveranciers rechtstreeks aan het Ziekenhuis is geleverd. Belanghebbende betwist dit.

Ter ondersteuning van zijn stelling voert de inspecteur onder meer aan dat alle ziekenhuisapparatuur exclusief aan het Ziekenhuis ter beschikking is gesteld en bij hem is afgeleverd, doorgaans voordat belanghebbende bij de leverancier bekend was. Voorts heeft de financiering feitelijk voor rekening van het Ziekenhuis plaatsgevonden, komen overige kosten en risico’s voor zijn rekening en lopen alle contacten en onderhouds- en garantiebepalingen via het Ziekenhuis. Het Ziekenhuis kan ook op ieder moment de juridische eigendom verkrijgen door gebruik te maken van de koopoptie of door de commanditaire vennootschap op te zeggen. Het Ziekenhuis is volgens de inspecteur de feitelijke opdrachtgever, terwijl ook de werkelijke zeggenschap en het werkelijke economische belang inzake de ziekenhuisapparatuur volledig bij hem berusten.

6.2.5. Uitgaande van een levering van de in geding zijnde ziekenhuisapparatuur door de leverancier aan belanghebbende dient te worden nagegaan of belanghebbende vervolgens de apparatuur heeft geleverd aan het Ziekenhuis, hetgeen belanghebbende in hoger beroep betwist.

Dienaangaande geldt dat het geheel van de door belanghebbende en het Ziekenhuis gesloten overeenkomsten het Ziekenhuis niet in staat stellen tot het verrichten van andere handelingen met betrekking tot de ziekenhuisapparatuur dan het gebruik ervan in het kader van de uitoefening van zijn onderneming. Uit de inhoud en de strekking van de overeenkomsten kan niet worden afgeleid dat het Ziekenhuis de ziekenhuisapparatuur ook aan een derde zou kunnen vervreemden of verhuren. In dit verband merkt het Hof op dat het Ziekenhuis weliswaar een koopoptie op de desbetreffende apparatuur heeft verkregen, doch dat de voorwaarden waaronder die koop kan geschieden, met name de koopprijs, door partijen niet vooraf zijn bepaald. Het Hof leidt uit deze feiten en omstandigheden af dat niet kan worden gezegd dat belanghebbende de macht om als eigenaar over de ziekenhuisapparatuur te beschikken aan het Ziekenhuis heeft overgedragen. Belanghebbende heeft de apparatuur daarom niet aan het Ziekenhuis geleverd in de zin van artikel 3, eerste lid, van de Wet.

6.3.5. Voor het aannemen van misbruik van recht is voorts vereist dat het verkrijgen van meerbedoeld belastingvoordeel het wezenlijke doel van de gekozen constructie was.

Belanghebbende heeft als verklaring voor de gekozen constructie gegeven dat een ziekenhuis jaarlijks tot een bepaald bedrag investeringen mag doen. Door goederen te huren is het jaarlijkse budget ruimer. Desgevraagd heeft belanghebbende ter zitting aangegeven dat de omstandigheid dat het Ziekenhuis het volledige bedrag van de investering in ziekenhuisapparatuur aan belanghebbende ter beschikking stelt, niet betekent dat met de onderhavige constructie geen voordeel wordt behaald. Doordat het Ziekenhuis als commanditaire vennoot de aankopen mede financiert, bespaart het Ziekenhuis op de rentekosten van de lease. Het meefinancieren is dus ook ingegeven vanuit kostenbesparingsoogpunt, hetwelk niet ongebruikelijk is. Ter zitting heeft belanghebbende hieraan nog toegevoegd dat door het huren in plaats van kopen van ziekenhuisapparatuur op grond van de regels van het COTG minder loonkosten behoeven te worden gemaakt. Desgevraagd heeft belanghebbende dienaangaande opgemerkt niet te weten of het huren van ziekenhuisapparatuur inderdaad betekent dat minder zorg aan patiënten behoeft te worden verleend.

Het Hof is van oordeel dat het streven om een financieringsvoordeel te behalen door goederen te huren in plaats van deze te kopen en dan met de gehele last van de omzetbelasting te worden geconfronteerd, op zichzelf een zakelijk niet-fiscaal karakter kan hebben in gevallen waarin niet wordt gemanipuleerd met de hoogte van de vergoeding voor de verhuur van de zaken en met de periode gedurende welke ter zake van de verhuur omzetbelasting verschuldigd is. Dat laatste is hier, zoals overwogen, door de vorming van de fiscale eenheid echter wel het geval. De toelichtingen van belanghebbende met betrekking tot andere dan omzetbelastingtechnische redenen die ten grondslag hebben gelegen aan het uitvoeren van de onderhavige constructie, waaronder de ter zitting genoemde, acht het Hof in het licht van de onder 2.2.1 en 2.2.2 opgenomen uittreksels van vergaderingen van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht van het Ziekenhuis volstrekt ongeloofwaardig. Uit die stukken kan immers bezwaarlijk een andere conclusie worden getrokken dan dat de onderhavige constructie is opgezet om de omzetbelastingdruk op de investeringen te verminderen, waarbij een uit die constructie voortvloeiende stijging van de administratieve kosten voor lief werd genomen. Gelet op het vorenoverwogene heeft belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat andere dan uit de heffing van omzetbelasting voortvloeiende overwegingen een meer dan bijkomende rol hebben gespeeld bij het opzetten van de onderhavige constructie.

6.4.2. Naar het oordeel van het Hof treft deze grief geen doel. De in geding zijnde jurisprudentie van het Hof van Justitie had betrekking op aan de datum van de desbetreffende arresten voorafgaande jaren, terwijl niet werd geoordeeld dat de beslissing slechts betrekking zou kunnen hebben op jaren/tijdvakken na die datum. Het ligt dan niet in de rede dat dit voor belanghebbende niet zou gelden.

Het Hof laat hierbij in het midden dat het Hof van Justitie bij zijn arrest van 14 december 2000, C-110/90 (Emsland-Stärke) reeds voorwaarden voor misbruik van EG-recht formuleerde.

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1.. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.