Gerechtshof Amsterdam, 20-08-2009, BJ6176, 08/01262 en 08/01263

uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

tegen de uitspraak in de zaak no. 07/05936 van de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank), in het geding tussen

belanghebbende

en

de inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

Bij brief van 20 mei 2009 heeft de gemachtigde een verzoek tot wraking van mr. I.J.F.A. van Vijfeijken ingediend. Dit verzoek is door de Eerste Meervoudige Burgerlijke Kamer van dit gerechtshof bij beschikking met nummer 200.034.131/01, gedagtekend 24 juni 2009, ongegrond verklaard.

2. Feiten

2.2. Tot de nalatenschap behoorden aandelen in [....] BV. De waarde van deze aandelen bedroeg ten tijde van het overlijden € 869.150 en de verkrijgingsprijs bedroeg € 453.780. De belastinglatentie op grond van artikel 20, vijfde lid, onderdeel c, en zesde lid, van de Successiewet 1956 (hierna: Sw) over deze verkrijging bedraagt € 25.960, waarvan verweerder de helft, € 12.980, aan de verkrijging van eiser heeft toegerekend.

2.3. Eiser heeft na verdeling van de nalatenschap – uitsluitend - de helft van de tot de nalatenschap behorende aandelen in deze vennootschap verkregen. De waarde van de verkrijging van eiser, met inachtneming van de belastinglatentie en na toepassing van vrijstelling, bedraagt € 381.044.

3. Geschil in hoger beroep

3.1. In geschil is of de aanslag(en) ter zake van de onbelast geconserveerde waarde en de belast geconserveerde waarde als bedoeld in de leden 2 en 3 van artikel 35c van de Successiewet 1956 (Sw) mogen worden verenigd op één aanslagbiljet. De inspecteur beantwoordt deze vraag bevestigend terwijl belanghebbende van mening is dat een dergelijke samenvoeging wettelijk niet is toegestaan met als gevolg dat de opgelegde aanslag(en) moet worden vernietigd.

3.2. Indien uit de op het aanslagbiljet vermelde gegevens kan worden begrepen dat het aanslagbiljet één conserverende aanslag vermeldt, is in geschil of over de onder 3.1 bedoelde waarden bij wege van één conserverende aanslag kan worden geheven.

3.3. Indien de onder 3.2 vermelde vraag bevestigend wordt beantwoord dan wel uit de op het aanslagbiljet vermelde gegevens kan worden begrepen dat het aanslagbiljet twee conserverende aanslagen vermeldt, is in geschil of de belastingclaim over de aanmerkelijkbelangwinst terecht alleen is toegerekend aan de in artikel 35c, lid 3, van de Sw bedoelde waarde.

4. Beoordeling van het geschil

4.2. De te conserveren waarde, waarover wordt geheven bij wege van voornoemde conserverende aanslag, bestaat uit de zogenaamde voorwaardelijk onbelaste geconserveerde waarde en de belaste geconserveerde waarde. De voorwaardelijk onbelaste geconserveerde waarde bedraagt blijkens artikel 35c, tweede lid, Sw dertig procent (wettekst: 2004) van de waarde van de omschreven vermogensbestanddelen. De belast geconserveerde waarde bedraagt blijkens het derde lid van artikel 35c het restant, in casu zeventig procent van de waarde van die vermogensbestanddelen.

4.3. Aan belanghebbende is een aanslagbiljet uitgereikt met als opschrift “Conserverende aanslag”. Op pagina 2 van deze conserverende aanslag staat te lezen dat het successierecht dat is toe te rekenen aan de ‘Voorwaardelijk onbelast conserverende aanslag’ € 71.554 bedraagt en het verschuldigde successierecht dat is toe te rekenen aan de ‘Belaste conserverende aanslag (art. 35c lid 3 S.W.)’ € 138.926 bedraagt.

4.4. Uit het voorgaande volgt dat op grond van het bepaalde in artikel 37, tweede lid, Sw voor de belasting als bedoeld in artikel 31a, tweede lid, een conserverende aanslag dient te worden opgelegd. De belasting als bedoeld in artikel 31a, tweede lid, is de belasting die betrekking heeft op de te conserveren waarde. Op grond van het bepaalde in artikel 35c valt deze weliswaar uiteen in een onbelast en een belast deel, maar nergens is voorgeschreven dat deze beide onderdelen van de te conserveren waarde in afzonderlijke aanslagen moeten worden neergelegd, laat staan dat beide grootheden in afzonderlijke aanslagbiljetten zouden moeten worden opgenomen. Dat voorschrift geldt slechts voor de te conserveren waarden als geheel. Nu deze in een afzonderlijk aanslagbiljet zijn opgenomen, voldoet de in geschil zijnde conserverende aanslag aan de wettelijke voorschriften.

4.5. Gezien het vorenoverwogene is het beroep van belanghebbende ongegrond.

4.9. De rechtbank overweegt dat de wet geen aanknopingspunten geeft voor de toerekening van latente inkomstenbelastingschulden aan de onderscheiden (voorwaardelijk) onbelaste delen en het belaste deel van de geconserveerde waarde en een niet geconserveerd deel van de waarde van de aandelen. Voorop staat dat de aandelen die tot een aanmerkelijk belang behoren object van de bedrijfsopvolgingsregeling zijn. Naar het oordeel van de rechtbank doelt de wetgever hier op de totale waarde van de aandelen. Uit de parlementaire geschiedenis van de in de Invorderingswet 1990 opgenomen voorganger van de faciliteit blijkt dat de wetgever daarin de evenredige toerekening van de belastinglatentie voorstond (vgl. (Hof: Kamerstukken) II, vergaderjaar 1997–1998, 25 688, nr. 3, blz. 22). De wetgever heeft bij de overbrenging naar de Successiewet geen systeemwijziging willen aanbrengen. Gelet op het voorgaande is er geen reden om te kiezen voor een andere wijze van toerekening van belastinglatenties dan op basis van evenredigheid.

4.10. Ook de verwijzing in het Besluit naar het arrest van 31 oktober 1990, nr 26 968, BNB 1991/33, leidt niet tot een ander oordeel. Uit dit arrest volgt slechts dat de wetgever voor ogen heeft gehad dat geen latente belastingschulden in mindering komen op het ondernemingsvermogen voor zover dit is vrijgesteld voor de vermogensbelasting. Dit arrest biedt geen steun aan de opvatting van verweerder dat een andere wijze van toerekening dan op basis van evenredigheid dient te worden gehanteerd.".

4.7. Het Hof acht dit oordeel juist en maakt het daarom tot het zijne.

5. Kosten

Nu het door belanghebbende ingestelde hoger beroep ongegrond is zal het Hof hem uitsluitend een proceskostenvergoeding toekennen voor het indienen van een verweerschrift en het bijwonen van de zitting. Dit resulteert in een vergoeding van € 644 (2 proceshandelingen x € 322 x 1 voor het gewicht van de zaak).

6. Beslissing

De uitspraak is gedaan door mrs. J.P.A. Boersma, voorzitter, W.M.G. Visser en I.J.F.A. van Vijfeijken, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. E.G. van der Laan als griffier. De beslissing is op 20 augustus 2009 in het openbaar uitgesproken.