Gerechtshof Amsterdam, 06-08-2009, BL1515, 08/00377

uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer op het hoger beroep van

de inspecteur van de Belastingdienst, de inspecteur,

tegen

de uitspraak in de zaak no. AWB 07/1787 van de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank) van 13 maart 2008 in het geding tussen

J wonende te W, belanghebbende,

en

de inspecteur.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft aan belanghebbende voor het jaar 2002 een aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen (IB/PVV) opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van E 114A45 en uit sparen en beleggen van E 2.490.

1.2. De inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar van 22 januari 2007 het bezwaar ongegrond verklaard.

1.3. Belanghebbende heeft tegen die uitspraak bij op 5 maart 2007 bij de rechtbank ingekomen beroepschrift beroep ingesteld.

1.4. Bij uitspraak van 13 maart 2008 heeft de rechtbank het beroep gegrond verklaard. Tegen deze uitspraak heeft de inspecteur hoger beroep ingesteld bij beroepschrift van 7 april 2008, bij het Hof ingekomen op 9 april 2008.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 8 juni 2009.

1.6. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.

Het Hof neemt over de door de rechtbank vastgestelde feiten, waarmee partijen zich ter zitting akkoord hebben verklaard. Deze luiden als volgt:

2.2. Het betreft een rietgedekte Westfriese stolpboerderij uit omstreeks 1900. Aan de boerderij is een zomerhuisje/schuur vastgebouwd, welke ruimte na aankoop door eiser is verbouwd tot een zelfstandige woning. De daarop betrekking hebbende kosten spelen verder geen rol in deze procedure. Aan de achterzijde van de boerderij was extra stalruimte aangebouwd welke geen onderdeel vormde van het monument. Deze stalruimte is door eiser na de verbouwing blijvend verwijderd. Begin jaren zeventig van de vorige eeuw is naast een reeds bestaande wooneenheid in de stolp een tweede wooneenheid gerealiseerd. Het woongedeelte van circa 50 m2 aan de noordzijde omvatte: een entree met keuken, aparte slaapkamer, woonkamer en een toilet. Het woongedeelte van circa 70 m2 aan de westzijde bestond uit een entree, gang, toilet en douche, woonkamer met bedstede, keuken en een slaapkamer. Beide gedeelten werden verwarmd door middel van gaskachels. Het agrarische bedrijfsgedeelte bestond uit de ruimte onder het vierkant, een dars, lange regel en korte regel. De zolder was open, uitsluitend bereikbaar via een ladder en niet ingericht als woonruimte.

2.4. In een rapport d.d. 16 maart 2004 van de door verweerder (Hof: de inspecteur) ingeschakelde taxateur, J.J.W. van Wees, is vermeld dat de totale verbouwingskosten voor de stolpboerderij tot februari 2004 E 241.395 bedroegen. Eiser heeft deze werkzaamheden voornamelijk zelf en in eigen beheer verricht. Naar het oordeel van de taxateur kan, in het geval geen sprake is van een nieuwe bron, van de totale kosten een bedrag van E 140.000 worden toegerekend aan onderhoud. Eiser heeft voor de verbouwing geen overheidssubsidies ontvangen.

2.5. Eiser heeft in zijn aangifte IB/PVV voor het jaar 2002 een gedeelte van de totale onderhoudskosten, gecorrigeerd met zakelijke lasten, afschrijving en de wettelijke drempel, groot E 48.003,in mindering gebracht op de inkomsten uit eigen woning. Verweerder heeft de aftrek van dit bedrag niet geaccepteerd.

3. Het oordeel van de rechtbank

4.2.1. Uitgaande van de in 2.3. gegeven opsomming van de aan het monumentenpand verrichte werkzaamheden en de door eiser overgelegde plattegronden van het pand voor en na de werkzaamheden, zijn de wijzigingen zoals die vast zijn komen te staan, gelet op hetgeen de werkz,A3mheden tezamen in bouwkundig opzicht hebben opgeleverd, niet zotkuiig ingrijpend gewet.. t dat gezegd moet worden dat in wezen nieuwbouw heeft plaatsgevonden.

4.2.2. De bouwkundige werkzaamheden zijn niet van dien aard geweest dat moet worden gezegd dat het pand door sloop teniet is gegaan. Het woord "ontmantelen", zoals dat ook door partijen is gebruikt, brengt beter tot uitdrukking wat hier is gebeurd: namelijk het terugbrengen van het pand in de oude toestand met behulp van de oude materialen voor zover dat mogelijk was. Eiser heeft in dat verband onweersproken gesteld dat de bestaande bakstenen, de oude dakpannen, de goot van de zijgevel en ook het smeedijzer opnieuw zijn gebruikt. Hieraan doet niet af dat de houten kapconstructie op het vierkant tijdens de werkzaamheden door een storm verloren was gegaan. Anders dan in de door verweerder aangehaalde uitspraak van Hof Amsterdam van 16 april 2004, nr. 02/06822, NTFR 2004/697, waar het pand grotendeels was ingestort, kan in dit geval uit die gebeurtenis niet worden afgeleid dat de boerderij daardoor geheel teniet is gegaan.

4.2.3. Met betrekking tot de buitenzijde van de boerderij overweegt de rechtbank dat het aanzicht van het pand niet noemenswaard is veranderd. Het uiterlijk van de achterzijde van de boerderij is

4.2.4. Aan de binnenzijde is het houten vierkant, dat als draagconstructie kenmerkend is voor dit type boerderij, ongewijzigd gebleven. Voor de vervanging van de leggers moest het vierkant worden gedemonteerd, maar het is daarna in zijn oude vorm teruggezet. Het leggen van een nieuwe 15 centimeter dikke betonplaat op de oude ingezakte vloer moet worden aangemerkt als een werkzaamheid ter voorkoming en opheffing van de ingetreden achteruitgang en tot het herstel van de bruikbare staat van het pand. Immers de oude vloer zou daartoe ongeschikt zijn geweest, omdat brandveiligheidsoverwegingen noopten de geheel houten binnenwanden te vervangen door stenen wanden. Datzelfde geldt ook voor het slaan van de vijf extra heipalen. Met uitzondering van één heipaal, die is geslagen ten behoeve van de door monumentenzorg verplicht gestelde herplaatsing van de schouw en de daarboven geplaatste schoorsteen, dienden de overige vier heipalen er eveneens toe de bestaande constructie te verstevigen. Voor zover deze heipalen mede zijn bedoeld de op de open zolderruimte gecreeerde slaapkamers en de badkamer te kunnen dragen, gelden de daarmee samenhangende kosten als - niet aftrekbare - kosten voor verbetering. Datzelfde geldt voor de kosten welke eiser heeft gemaakt voor het creeren van de vertrekken op de bovenverdieping. Tenslotte mag geen doorslaggevende betekenis worden toegekend aan de omstandigheid dat door de veranderde indeling van de benedenverdieping één zelfstandige wooneenheid tot stand is gebracht. Naar het oordeel van de rechtbank kan niet worden gezegd dat, na vergelijking van de bouwkundige indeling voor en na de werkzaamheden, een wezenlijke verandering van de indeling heeft plaatsgevonden. Niet alleen is het woongedeelte na de verbouwing op dezelfde plaats gebleven, zij het met een andere indeling, maar ook de dars is grotendeels in stand gelaten, terwijl de ruimte tussen het vierkant in zijn vorm behouden is gebleven en tot speelruimte is getransformeerd.

4.3. Nu geen sprake is van radicale vernieuwing mag eiser bij de aangifte de onderhoudskosten in aanmerking nemen.

4.4. Het voorgaande betekent dat de in de verbouwingskosten begrepen onderhoudskosten door eiser in aftrek kunnen worden gebracht. Niet meer in geschil is dat in dat geval in 2002E 48.003 wegens onderhoudskosten in mindering dient te worden gebracht op het belastbaar inkomen uit werk en woning van eiser. De rechtbank ziet geen reden af te wijken van dit eensluidende standpunt van partijen."

4. Geschil in hoger beroep

In geschil is het antwoord op de vraag of belanghebbende voor het jaar 2002 recht heeft op aftrek van een bedrag groot f 48.003 wegens uitgaven voor een monumentenpand als bedoeld in artikel 6.31 van de Wet IB 2001.

5. Standpunten van partijen

Voor de standpunten van partijen wnrrlt verwezen naar de :tukken :3n het geding en het proces-verbaal van het verhandelde ter zitting.

6.2. Het Hof concludeert dan ook dat de onder de feiten beschreven werkzaamheden, in onderlinge samenhang bezien, naar aard en omvang zeer ingrijpend zijn te noemen en hebben geleid tot vrijwel volledige sloop van de oude opstal waarna in wezen nieuwbouw heeft plaatsgevonden (HR 30 juni 1999, nr. 34463, V-N 1999/31.20). Die gevolgtrekking staat aan aftrek van uitgaven voor het monumentenpand in de weg.

6.3. Slotsom

Het hoger beroep is gegrond. Doende wat de rechtbank had behoren te doen zal het Hof het bij de rechtbank ingestelde beroep alsnog ongegrond verklaren.

7. Kosten

Met betrekking tot de proceskosten geldt dat er geen termen aanwezig zijn voor een veroordeling van een der partijen in de proceskosten.

8. Beslissing