Gerechtshof Amsterdam, 10-03-2011, BP8558, 09/00624

uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

tegen de uitspraak in de zaak nummer AWB 08/6049 van de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank) van 4 augustus 2009 in het geding tussen

belanghebbende

en

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft met dagtekening 23 mei 2008 aan belanghebbende voor het jaar 2005 een aanslag opgelegd in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 19.638.

1.2. Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak, gedagtekend 11 augustus 2008, de aanslag gehandhaafd.

1.3. Bij uitspraak van 4 augustus 2009 heeft de rechtbank het daartegen door belanghebbende ingestelde beroep gegrond verklaard, de uitspraak op bezwaar vernietigd, de aanslag verminderd tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 18.840 en de Staat gelast het door belanghebbende betaalde griffierecht ad € 39 te vergoeden.

1.4. Het tegen deze uitspraak ingestelde hoger beroep is bij het Hof ingekomen op 8 september 2009, en aangevuld bij brief van 25 september 2009. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 1 februari 2011. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.

2. Feiten

2.1. Van de door de rechtbank vastgestelde feiten neemt het Hof de volgende feiten over, waarbij belanghebbende is aangeduid als eiser:

2.3. In het aangiftebiljet heeft eiser een bedrag van € 6.487 aangegeven bij vraag 34 “betaalde alimentatie”.

2.4. Met dagtekening 23 mei 2008 is aan eiser een definitieve aanslag opgelegd waarin van de aangifte is afgeweken met een bedrag van € 6.487.

2.2. In aanvulling op het voorgaande stelt het Hof op grond van de gedingstukken in tweede aanleg nog de volgende feiten vast:

2.2.1. Belanghebbende was in het onderhavige jaar alleen alimentatieplichtig voor C, geboren op 26 juni 1989.

2.2.2. Het in 2.2. van de feiten van de rechtbank genoemde Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen berichtte aan belanghebbende bij brief van 15 november 2005 onder meer het volgende:

2.2.4. In het aanvullende hoger beroepschrift van 25 september 2009 is onder meer vermeld:

(…)

Sinds 2001 is deze regeling zo en ik hat tot nu toe geen problemen met de belastingdienst met de aftreek van onderhoudsbijdragen voor mijn kinderen.

3. Het oordeel van der rechtbank

De rechtbank heeft omtrent het geschil het volgende overwogen, waarbij belanghebbende is aangeduid als eiseres en de inspecteur als verweerder.

4.5. De rechtbank stelt voorop dat, tegenover de betwisting van verweerder, op eiser de bewijslast rust om aannemelijk te maken dat hij zich redelijkerwijs gedrongen heeft kunnen voelen tot het doen van de door hem geclaimde uitgaven voor levensonderhoud van zijn kinderen.

4.6. Eiser heeft, gelet op de gegevens van het L.B.I.O., voor het eerste en het tweede kwartaal in totaal respectievelijk € 523,14 en € 523,27 (Hof: de rechtbank bedoelt kennelijk € 532,27) uitgegeven voor levensonderhoud van zijn kinderen. Uitgaande van de veronderstelling dat de bedragen voor alle drie de kinderen gelijk zijn, is de bijdrage per kind voor het eerste en tweede kwartaal respectievelijk € 174,38 en € 177,43. Hieruit volgt dat eiser wat betreft de eerste twee kwartalen niet in belangrijke mate – voor tenminste € 386 per kwartaal per kind – heeft bijgedragen in het levensonderhoud van zijn kinderen.

4.9. Gelet op de leeftijd van de twee oudste kinderen in 2005 – respectievelijk 18/19 en 19/20 jaar – is het vermoeden gerechtvaardigd dat deze kinderen studiefinanciering ontvingen of loon uit arbeid genoten. Met betrekking tot de twee oudste kinderen heeft verweerder hierover dan ook in zijn brief van 3 maart 2008 vragen gesteld. Ten aanzien van loon uit arbeid heeft eiser bij brief van 8 maart 2008 aan de Belastingdienst evenwel meegedeeld dat zijn kinderen, voor zover hij weet, niet werkten in 2005. De rechtbank ziet geen reden hieraan te twijfelen. Ten aanzien van de studiefinanciering heeft eiser echter niets naar voren gebracht, hoewel hij door de verweerder bij brief van 12 maart 2008 nogmaals in de gelegenheid is gesteld om antwoord te geven op de vraag of zijn kinderen studiefinanciering genoten in 2005. Hoewel het op de weg van eiser lag hieromtrent nadere informatie te verschaffen heeft hij dit nagelaten. De enkele stelling dat hij geen contact met de kinderen heeft, acht de rechtbank onvoldoende. Derhalve kunnen, gelet op het bepaalde in art. 6.14 onderdeel c Wet IB 2001, met betrekking tot de twee oudste kinderen voor het derde en vierde kwartaal van 2005 evenmin uitgaven voor levensonderhoud in aanmerking worden genomen.

4.10. Ten aanzien van het jongste kind, dat in 2005 16/17 jaar is, is de rechtbank van oordeel dat het onredelijk is om te veronderstellen dat dit kind studiefinanciering ontving. Daartoe bestaat geen enkel aanknopingspunt. De rechtbank is van oordeel dat voor dit kind voor het derde en vierde kwartaal van 2005 uitgaven voor levensonderhoud in aftrek moeten worden toegelaten. Het beroep is in zoverre gegrond. Het bij de aanslag vastgestelde verzamelinkomen box 1 zal dan ook worden verminderd met € 798 (twee maal € 399).

4.11. Eiser heeft voorts een beroep gedaan op het vertrouwensbeginsel vanwege het feit dat voor de jaren 2001 en 2002 de kosten voor levensonderhoud van zijn kinderen wel door verweerder zijn geaccepteerd. Dit beroep kan niet slagen omdat eiser geen gegevens heeft overgelegd waaruit blijkt dat in 2005 de situatie nog gelijk was aan de situatie in 2001/2002. Aannemelijk is dat de leefsituatie van de kinderen anders is dan in 2001 en 2002, omdat de kinderen elk jaar ouder worden. Zo was het oudste kind in 2001 15/16 jaar en het jongste kind 11/12 jaar. In 2002 waren deze kinderen een jaar ouder. Met deze leeftijden worden de ouders geacht bij te dragen in het levensonderhoud van hun kinderen. In het jaar 2005 zijn de kinderen respectievelijk 19/20, 18/19 en 16/17. Met betrekking tot de oudste kinderen van 19/20 en 18/19 is het vermoeden gerechtvaardigd dat zij studiefinanciering ontvingen. Het beroep op het vertrouwensbeginsel faalt derhalve wegens gewijzigde feiten en omstandigheden.

4. Geschil in hoger beroep

Ook in hoger beroep is in geschil of belanghebbende recht heeft op aftrek wegens uitgaven voor levensonderhoud van kinderen jonger dan 30 jaar. Het geschil spitst zich toe op de vraag of belanghebbende voor het eerste en het tweede kwartaal van 2005 in belangrijke mate – dat wil zeggen voor € 386 per kwartaal per kind – heeft bijgedragen in het levensonderhoud van zijn kinderen.

5. Standpunten van partijen

6. Beoordeling van het geschil

6.1. In artikel 6.1, eerste lid, onderdeel a, van de Wet Inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) is bepaald dat de persoonsgebonden aftrek het gezamenlijke bedrag is van de in het kalenderjaar op de belastingplichtige drukkende persoonsgebonden aftrekposten.

6.2. Op grond van artikel 6.13 van de Wet zijn uitgaven voor levensonderhoud van kinderen uitgaven voor levensonderhoud van kinderen jonger dan 30 jaar die ten minste in belangrijke mate door de belastingplichtige worden onderhouden.

Met betrekking tot het eerste en tweede kwartaal van 2005

6.3. Door de werkgever van belanghebbende zijn in 2005 bedragen betaald aan L.B.I.O. Deze betalingen zijn gedaan, zo volgt uit de onder 2.2.6 opgenomen brief van Bezirksgericht L, omdat belanghebbende een achterstand heeft opgelopen bij de betaling van alimentatie voor zijn kinderen. De betalingen hebben derhalve geen betrekking op levensonderhoud van de kinderen van belanghebbende in het jaar 2005 maar op levensonderhoud in eerdere jaren. Er is daarom geen sprake van een op de belastingplichtige drukkende persoonsgebonden aftrekpost als omschreven in voormeld artikel 6.1, eerste lid, onderdeel a, in samenhang met artikel 6.2 van de Wet. Voormelde vaststelling betekent dat belanghebbende geen recht heeft op de door hem geclaimde aftrek.

Met betrekking tot het derde en vierde kwartaal van 2005

6.4. De inspecteur heeft naar aanleiding van hetgeen is vermeld in het verweerschrift in hoger beroep en het verhandelde ter zitting, het standpunt ingenomen dat belanghebbende alsnog in aanmerking kan komen voor aftrek van kosten voor levensonderhoud voor drie kinderen. Voor deze kwartalen bestaat mitsdien geen geschil meer tussen partijen. De inspecteur heeft daarbij benadrukt dat dit standpunt slechts betrekking heeft op de onderhavige aanslag en derhalve geen gevolgen heeft voor andere jaren. Het Hof zal de inspecteur hierin volgen. Dit houdt in dat de uitspraak van de rechtbank moet worden vernietigd.

7. Proceskosten

Het Hof acht geen termen aanwezig een der partijen te veroordelen in de kosten op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

8. Beslissing

De uitspraak is gedaan door mrs. A. Bijlsma, voorzitter, A.P.M. van Rijn en B.A. van Brummelen, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van de griffier. De beslissing is op 10 maart 2011 in het openbaar uitgesproken.

De griffier: De voorzitter: