Gerechtshof Amsterdam, 08-03-2012, BV8671, 10/00080 en 11/00403

GERECHTSHOF AMSTERDAM

kenmerk 10/00080 en 11/00403

8 maart 2012

1.1.1. De inspecteur heeft met dagtekening 19 maart 2009 aan belanghebbende voor het jaar 2006 een aanslag opgelegd in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (IB/PV) berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 61.065, waarbij € 1.060 heffingsrente is berekend.

Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak, gedagtekend 7 juli 2009, de aanslag en de beschikking heffingsrente gehandhaafd.

1.1.2. Bij uitspraak van 5 januari 2010 heeft de rechtbank het door belanghebbende ingestelde beroep gegrond verklaard, de uitspraak op bezwaar vernietigd en de inspecteur opgedragen opnieuw uitspraak op bezwaar te doen met inachtneming van de uitspraak van de rechtbank.

De inspecteur heeft met dagtekening 30 januari 2010 opnieuw uitspraak op bezwaar gedaan, waarbij de heffingsrente met € 86 is verminderd.

1.2.1. De inspecteur heeft met dagtekening 23 april 2010 aan belanghebbende voor het jaar 2007 een aanslag IB/PV opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 72.351, waarbij € 1.256 heffingsrente is berekend.

Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak, gedagtekend 5 augustus 2010, de aanslag en de beschikking heffingsrente gehandhaafd.

2.1. Eiser heeft op 31 maart 2007 voor het jaar 2006 aangifte IB/PVV gedaan en daarin onder de post “Restant persoonsgebonden aftrek” een bedrag van € 16.759 aan beroepskosten aangegeven. Deze aftrek blijkt te bestaan uit advocaatkosten, welke zijn gemaakt in verband met een arbeidsconflict.

2.2. Verweerder heeft eiser op 16 januari 2006 een voorlopige teruggaaf IB/PVV 2006 verleend van € 2.468. Verweerder heeft eiser op 10 augustus 2007 een tweede voorlopige teruggaaf verleend van € 8.750, conform de door eiser ingediende aangifte.

2.3. Eiser heeft in december 2008 de voorlopige teruggaaf naar de rekening van de Belastingdienst overgemaakt. Het bedrag is vijf weken later op de rekening van eiser teruggestort.

2.4. Verweerder heeft met dagtekening 19 maart 2009 de aanslag IB/PVV 2006 vastgesteld, waarbij de door eiser geclaimde aftrek beroepskosten niet is geaccepteerd.

4.1.1. De rechtbank heeft in beide uitspraken onder 4.1 en 4.2 geoordeeld dat geen aftrek kan worden verleend ter zake van de door belanghebbende aangegeven kosten. De rechtbank heeft daarbij verwezen naar het arrest van de Hoge Raad van 10 augustus 2007, LJN AZ4768, op het beroep in cassatie inzake de aanslag IB/PV voor het jaar 2001.

In dit arrest heeft de Hoge Raad onder meer het volgende overwogen:

4.1. Het Hof heeft geoordeeld dat het bedrag van € 5877 geen negatief loon vormt. De daartegen gerichte klacht faalt. Het gaat hier om kosten gemaakt tot verwerving of behoud van inkomsten uit arbeid. Dergelijke kosten konden onder de Wet op de inkomstenbelasting 1964 in aanmerking worden genomen als aftrekbare kosten (artikel 35 van die wet), maar niet als negatief loon. Uit tekst noch ontstaansgeschiedenis van de Wet IB 2001 volgt dat de wetgever voor de toepassing van laatstbedoelde wet van een ruimer begrip negatief loon is uitgegaan, waaronder ook kosten als de onderhavige zouden vallen. De omstandigheid dat, zoals belanghebbende betoogt, een deel van de kosten bestond uit vergoeding van proceskosten, waartoe hij bij rechterlijk vonnis was veroordeeld, maakt een en ander niet anders.

(…)

5.4. In de onderhavige zaak gaat het om de vraag of de wetgever in het nieuwe stelsel niettemin voor een bepaalde categorie arbeidskosten bij wijze van uitzondering toch een aftrekmogelijkheid had moeten scheppen, namelijk voor kosten die een werknemer maakt in verband met een arbeidsconflict met zijn werkgever, zoals proceskosten en kosten van rechtsbijstand.

Ook deze vraag is bij de parlementaire behandeling van de Wet IB 2001 uitdrukkelijk aan de orde geweest; zie daarover onderdeel 2 van de bijlage bij de conclusie van de Advocaat-Generaal in de onderhavige zaak. De opmerkingen daarover bij die parlementaire behandeling hebben niet tot wijziging van het wetsvoorstel geleid. Een amendement om voor niet-voorzienbare uitgaven waarvan het niet in de rede ligt dat deze bestreden kunnen worden uit een vergoeding van de werkgever (waarbij als voorbeeld werd genoemd juridische kosten in het kader van een arbeidsconflict) een bijzondere aftrekmogelijkheid te creëren, is vervallen en heeft evenmin tot wijziging van het wetsvoorstel geleid. Uit de wetsgeschiedenis volgt dat de wetgever uiteindelijk heeft geoordeeld dat er onvoldoende grond is om voor kosten als de onderhavige een inbreuk te maken op de structuur van het nieuwe stelsel, waarin de mogelijkheid tot aftrek van beroepskosten ten principale zou komen te vervallen. Daarbij is voorts als argument genoemd dat een dergelijke inbreuk op zichzelf weer conflicten zou kunnen opleveren over schending van het gelijkheidsbeginsel.

5.5. Ook bij zijn keuze om geen uitzonderingsregeling te creëren voor kosten als de onderhavige heeft de wetgever zonder overschrijding van de hem toekomende ruime beoordelingsvrijheid kunnen menen dat, voor zover die keuze er al toe leidt dat gelijke gevallen verschillend worden behandeld, daarvoor een objectieve en redelijke rechtvaardiging bestaat. Nu de op dit punt door de wetgever gemaakte keuze niet van redelijke grond ontbloot is, dient deze keuze te worden geëerbiedigd. Een door de eerder vermelde verdragsbepalingen verboden discriminatie doet zich derhalve niet voor.

Het vorenoverwogene voert tot de slotsom:

- dat beide hogere beroepen gegrond zijn en dat beide beroepen gegrond zijn,

- dat beide uitspraken op bezwaar worden vernietigd, alsmede de uitspraak van 30 januari 2010.

- dat het bezwaar tegen de aanslagen ongegrond is,

- dat de bezwaren tegen de beschikkingen heffingsrente gegrond zijn en

- dat de heffingsrente voor beide jaren wordt verminderd tot rente berekend over een tijdvak van één jaar.

De gegrondverklaring van het beroep tegen de uitspraak van 5 april 2011 brengt mee dat het voor het instellen van dat beroep betaalde griffierecht dient te worden vergoed.

5.1. Hogere beroepen

Nu de door belanghebbende ingestelde hogere beroepen gegrond zijn, acht het Hof termen aanwezig voor een proceskostenveroordeling op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

Voor een proceskostenveroordeling in de beroepen acht het Hof geen termen aanwezig. Het wijst er daarbij op dat blijkens de gedingstukken belanghebbende in eerste aanleg in beide beroepen bij de uitnodiging te verschijnen bij het onderzoek ter zitting in de gelegenheid is gesteld opgave te doen van door hem gemaakte proceskosten. Op het daarvoor bestemde formulier dat als bijlage is meegezonden is een specificatie gegeven van de voor vergoeding in aanmerking komende kosten.

De rechtbank heeft in beide uitspraken geoordeeld dat er geen aanleiding is voor een proceskostenveroordeling. In het gegrond verklaarde beroep heeft de rechtbank dit oordeel gemotiveerd door erop te wijzen dat gesteld noch gebleken is dat belanghebbende kosten heeft gemaakt die voor vergoeding in aanmerking komen.

Gelet op de door de rechtbank gegeven motivering houdt het Hof het ervoor dat belanghebbende geen gebruik heeft gemaakt van de geboden gelegenheid opgave te doen van gemaakte kosten.

6.1. inzake het onder 10/00080 ingeschreven hoger beroep:

Het Hof:

- vernietigt de uitspraak van de rechtbank, behoudens voor zover die de vergoeding van het door eiser aan de rechtbank verschuldigde griffierecht betreft,

- verklaart het beroep gegrond,

- vernietigt de in dat beroep bestreden uitspraak op bezwaar, alsmede de uitspraak op bezwaar van 30 januari 2010,

- verklaart het bezwaar tegen de aanslag IB/PV voor het jaar 2006 ongegrond,

- verklaart het bezwaar tegen de bij die aanslag genomen beschikking heffingsrente gegrond,

- vermindert de bij die beschikking berekende heffingsrente tot rente berekend over het tijdvak 1 juli 2006 tot 1 juli 2007,

- veroordeelt de inspecteur in de proceskosten van belanghebbende tot een bedrag van € 7,40 en

- gelast de inspecteur het voor het instellen van hoger beroep betaalde griffierecht ad € 110 aan belanghebbende te vergoeden.

6.2. inzake het onder 11/00403 ingeschreven hoger beroep:

Het Hof:

- vernietigt de uitspraak van de rechtbank,

- verklaart het beroep gegrond,

- vernietigt de in dat beroep bestreden uitspraak op bezwaar,

- verklaart het bezwaar tegen de aanslag IB/PV voor het jaar 2007 ongegrond,

- verklaart het bezwaar tegen de bij die aanslag genomen beschikking heffingsrente gegrond,

- vermindert de bij die beschikking berekende heffingsrente tot rente berekend over het tijdvak 1 juli 2007 tot 1 juli 2008,

- veroordeelt de inspecteur in de proceskosten van belanghebbende tot een bedrag van € 7,40 en

- gelast de inspecteur het voor het instellen van beroep en hoger beroep betaalde griffierecht ad respectievelijk € 41 en € 112 aan belanghebbende te vergoeden.

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1.. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.