Gerechtshof Amsterdam, 21-02-2013, BZ2858, 12-00288

uitspraak van de tweede meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

[A], te [P], belanghebbende,

tegen de uitspraak in de zaak met kenmerk AWB 11/5068 van de rechtbank Haarlem (hierna: de rechtbank) in het geding tussen

belanghebbende

en

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. De inspecteur heeft met dagtekening 27 mei 2011 aan belanghebbende voor het jaar 2008 een aanslag opgelegd in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 131.521 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 3.914 en bij beschikking een bedrag van € 1.227 aan heffingsrente in rekening gebracht.

1.2. Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de inspecteur bij uitspraak, gedagtekend 12 augustus 2011, de aanslag gehandhaafd.

1.3. Bij uitspraak van 27 februari 2012 heeft de rechtbank het door belanghebbende ingestelde beroep ongegrond verklaard.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 5 februari 2013. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.

2. Feiten

2.1.1. De rechtbank heeft in de onderdelen 2.1. tot en met 2.4. van haar uitspraak de navolgende feiten vastgesteld. Belanghebbende wordt daarin aangeduid als ‘eiser’, de inspecteur als ‘verweerder’.

2.3. Verweerder heeft met dagtekening 26 juni 2009 een voorlopige aanslag over 2008 opgelegd conform de aangifte.

2.4. Bij het opleggen van de definitieve aanslag IB/PVV 2008 heeft verweerder het in de aangifte vermelde bedrag aan onderhoudsverplichtingen niet in aftrek toegelaten.”

2.1.2. Het Hof gaat voor beslechting van het geschil van voormelde feiten uit en voegt daar aan toe dat belanghebbende bij de GBA stond ingeschreven op het adres [adres 1], en dat hij feitelijk woonde op het adres [adres 3].

3. Geschil in hoger beroep

3.1. Bij het Hof is in geschil de vraag of de door belanghebbende in de aangifte opgenomen bedragen als aftrekbare onderhoudsverplichtingen in de zin van in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel f, van de Wet IB 2001 kunnen worden aangemerkt.

3.2. Voor de standpunten van partijen wordt verwezen naar de gedingstukken waaronder het proces-verbaal van het verhandelde ter zitting.

4. De overwegingen van de rechtbank

De rechtbank heeft ten aanzien van voormeld geschilpunt het volgende overwogen:

4.2. Uit voornoemd artikel volgt dat het moet gaan om periodieke uitkeringen. Reeds hierom kwalificeren de betalingen wegens ziektekosten, de cursus Nederlands en de extra betaling in verband met een grote uitgave niet als onderhoudsverplichtingen als bedoeld in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel f, van de Wet IB 2001. Verweerder heeft de aftrek van deze betalingen derhalve terecht gecorrigeerd.

Het begrip 'dringende morele verplichting' is derhalve blijkens de wetsgeschiedenis op te vatten als natuurlijke verbintenis als bedoeld in artikel 6:3, tweede lid, aanhef en letter b, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW).

Volgens vaste rechtspraak moet de vraag of van een morele verplichting als bedoeld in artikel 6:3 van het BW sprake is, worden beantwoord naar objectieve maatstaven en niet naar subjectief inzicht (vgl. Hoge Raad 15 september 1995, nr. 15768, NJ 1996, 616). Bepalend is niet alleen de mate waarin iemand zich moreel of fatsoenshalve tot iets gebonden acht, maar ook of naleving ervan naar maatschappelijke opvattingen als voldoening van een aan de wederpartij toekomende prestatie moet worden aangemerkt. Dit betekent dat het oordeel of sprake is van een dringende morele verplichting niet alleen moet worden gezien vanuit degene die de betalingen verricht, maar ook vanuit de ontvanger, waarbij het er dan om gaat of deze naar maatschappelijke opvattingen een aanspraak op de betalingen heeft.

4.4. Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiser met hetgeen hij naar voren heeft gebracht niet aannemelijk gemaakt dat sprake is van een morele verplichting als bedoeld in artikel 6:3 van het BW. Hoewel de rechtbank wil aannemen dat eiser, zeker vanaf het moment dat mevrouw [B] zwanger werd, zich persoonlijk gedrongen voelde om te voorzien in haar levensonderhoud, acht de rechtbank een morele verplichting van zodanige aard dat naar maatschappelijke opvattingen gesproken kan worden van een aanspraak van mevrouw [B] jegens eiser, niet aanwezig. Daartoe overweegt de rechtbank dat eiser en mevrouw [B] sinds het begin van hun relatie in december 2005 tot en met in elk geval het gehele jaar 2008 nimmer hebben samengewoond; zij hebben beiden in die jaren een zelfstandige huishouding gevoerd. Dat houdt in beginsel in dat ieder zorg draagt voor zijn eigen levensonderhoud. Een LAT-relatie vormt dan ook in het algemeen geen grond voor het aannemen van een dringende morele verplichting tot voorziening in het levensonderhoud van de partner. Het feit dat mevrouw [B] niet in haar eigen levensonderhoud kon voorzien omdat zij zonder verblijfstatus in Nederland verbleef, acht de rechtbank evenmin een omstandigheid die ertoe leidt dat naar maatschappelijke opvattingen gesproken kan worden van een aanspraak van mevrouw [B] jegens eiser.

4.5. De rechtbank is tevens van oordeel dat eiser niet aannemelijk heeft gemaakt dat de betalingen aan mevrouw [B] rechtens afdwingbaar waren. Eiser heeft in dit verband aangevoerd dat de betalingen berusten op een gelofte zijnerzijds. De rechtbank acht zulks onvoldoende voor het oordeel dat sprake was van een in rechte afdwingbare verplichting. Ook op deze grond kwalificeren de periodieke betalingen van eiser niet als een aftrekbare onderhoudsverplichting.

4.6. Uit het voorgaande volgt dat de periodieke uitkering die eiser heeft verstrekt aan mevrouw [B] niet voldoet aan de voorwaarden genoemd in artikel 6.3, eerste lid, onderdeel f, van de Wet IB 2001. De maandelijkse betalingen van € 1.250 zijn derhalve eveneens van aftrek uitgesloten.”

5. Beoordeling van het geschil

5.1. Ingevolge artikel 6.1, tweede lid, aanhef en onderdeel a, in samenhang met artikel 6.3, eerste lid, aanhef en onderdeel f, van de Wet IB 2001 (tekst 2008) is aftrek van periodieke uitkeringen en verstrekkingen die berusten op een dringende morele verplichting in het levensonderhoud mogelijk, mits zij in rechte vorderbaar zijn.

5.2. Het Hof stelt voorop dat om in aanmerking te komen voor aftrek van de in 2008 gedane betalingen als uitgaven voor onderhoudsverplichtingen, belanghebbende aannemelijk dient te maken dat aan de voorwaarden daarvoor is voldaan.

5.3. Ten aanzien van de voorwaarde dat de betaling rechtens afdwingbaar dient te zijn, heeft belanghebbende ter zitting verklaard dat hij alleen naar Kameroen is gereisd en daar ten overstaan van de ouders van mevrouw [B] heeft beloofd voor hun dochter te zorgen. Deze belofte is echter onvoldoende bepaald en is bovendien niet afgelegd jegens mevrouw [B], zodat deze reeds daarom geen geldige titel vormt om betalingen in rechte te kunnen afdwingen.

5.4. Uit de gedingstukken noch uit de verklaringen van belanghebbende blijkt dat – zo er al een dringende morele verplichting bestaat – deze door belanghebbende en mevrouw [B] door middel van een overeenkomst is omgezet in een juridisch afdwingbare verplichting.

5.5. Het beroep van belanghebbende op de door hem bedoelde jurisprudentie slaagt niet omdat hierin een rechtens afdwingbare verplichting werd aangenomen. Hiervan is in het onderhavige geval geen sprake.

5.6. Gelet op het voorgaande komt het Hof niet toe aan de beoordeling van de vraag of de door belanghebbende verrichte betalingen periodieke uitkeringen zijn die voortvloeien uit een dringende morele verplichting, reeds omdat niet aannemelijk is gemaakt dat deze betalingen in rechte vorderbaar zijn.

5.7. Belanghebbende heeft geen grieven aangevoerd tegen de heffingsrente. Het hoger beroep voor zover dit is gericht tegen de beschikking heffingsrente is, nu de aanslag in stand blijft, ongegrond.

6. Kosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de kosten op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

7. Beslissing

Het Hof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

De uitspraak is gedaan door mrs. A.P.M. van Rijn, voorzitter, A. Bijlsma en B.A. van Brummelen, leden van de belastingkamer, in tegenwoordigheid van mr. R.J.M. Bosch, als griffier. De beslissing is op 21 februari 2013 in het openbaar uitgesproken.