Gerechtshof Amsterdam, 23-05-2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:1895, 16/00019
Gerechtshof Amsterdam, 23-05-2017, ECLI:NL:GHAMS:2017:1895, 16/00019
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 23 mei 2017
- Datum publicatie
- 31 mei 2017
- ECLI
- ECLI:NL:GHAMS:2017:1895
- Formele relaties
- Cassatie: ECLI:NL:HR:2018:362, (Gedeeltelijke) vernietiging met verwijzen
- Zaaknummer
- 16/00019
Inhoudsindicatie
Belanghebbende heeft in 2015 internetpoker op de website Pokerstars gespeeld en daarmee prijzengeld gewonnen. Belanghebbende bestrijdt kansspelbelasting te zijn verschuldigd door zich te beroepen op de vrijheid van dienstenverkeer. Bij het Hof is uitsluitend in geschil of de aanbieder van Pokerstars is gevestigd op Malta (EU) of op het Eiland Man, althans buiten de EU. Anders dan de inspecteur betoogt, komt het Hof – met de rechtbank – tot het oordeel dat het internetpoker wordt aangeboden vanuit Malta.
Uitspraak
kenmerk 16/00019
23 mei 2017
uitspraak van de derde meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep en het incidenteel hoger beroep van
de inspecteur van de Belastingdienst, de inspecteur, respectievelijk
[X] te [Z], belanghebbende,
gemachtigde: mr. P. Le Heux (advocaat),
tegen de uitspraak van 4 december 2015 in de zaak met kenmerk HAA 15/2405 van de rechtbank Noord-Holland (hierna: de rechtbank) in het geding tussen
belanghebbende
en
de inspecteur.
1 Ontstaan en loop van het geding
Belanghebbende heeft over het tijdvak januari 2015 een bedrag van € 19.934 aan kansspelbelasting op aangifte voldaan.
Belanghebbende heeft tegen de voldoening op aangifte bezwaar gemaakt en daarbij verzocht om teruggaaf van de betaalde kansspelbelasting.
De inspecteur heeft bij uitspraak van 24 april 2015 het bezwaar afgewezen.
De rechtbank heeft bij uitspraak van 4 december 2015 als volgt beslist:
“De rechtbank:
- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt de uitspraak op bezwaar;
- vernietigt de naheffingsaanslag;
- veroordeelt verweerder in de proceskosten van eiser tot een bedrag van € 1.224;
- draagt verweerder op het betaalde griffierecht van € 45 aan eiser te vergoeden.”
Het Hof heeft het tegen deze uitspraak door de inspecteur ingestelde hoger beroep ontvangen op 13 januari 2016. Belanghebbende heeft op 15 maart 2016 een verweerschrift ingediend en bij hetzelfde geschrift tevens incidenteel hoger beroep ingesteld. De inspecteur heeft daarop gereageerd bij brief van 26 april 2016.
De inspecteur heeft een conclusie van repliek met dagtekening 7 juni 2016 ingediend, welke conclusie in afschrift aan belanghebbende is verzonden.
Belanghebbende heeft een conclusie van dupliek met dagtekening 4 augustus 2016 en bij brief van 24 februari 2017 nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift aan de inspecteur verzonden.
De inspecteur heeft een tiendagenstuk met dagtekening 23 februari 2017 ingediend. Dit stuk is in afschrift aan belanghebbende verzonden.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 8 maart 2017. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.
2 Feiten
De rechtbank heeft in haar uitspraak – waarin belanghebbende en de inspecteur zijn aangeduid als ‘eiser’ respectievelijk ‘verweerder’ – de navolgende feiten vastgesteld:
“1. Eiser is inwoner van Nederland. In januari 2015 heeft hij vanuit Nederland deelgenomen aan via internet aangeboden kansspelen op de website van Pokerstars.
2. Pokerstars wordt geëxploiteerd binnen de Rational Group. De Rational Group bestaat uit een groot aantal (dochter)vennootschappen op meerdere vestigingsplaatsen, onder meer op het eiland Man en Malta.
3. Tot de Rational Group behoren de vennootschappen Rational Gaming Europe Limited (hierna: RGEL) en Rational Networks Limited (hierna: RN). RGEL exploiteert de website www.pokerstars.eu en staat geregistreerd in het handelsregister van Malta. RN staat eveneens geregistreerd in het handelsregister van Malta.
4. Tot de gedingstukken (het Hof vult aan: te weten, de van de inspecteur op 30 oktober 2015 bij de rechtbank ingekomen nadere stukken) behoort een uitdraai van 26 augustus 2015 (het Hof verbetert: 28 oktober 2015) van de website www.pokerstars.eu, waaronder een zogenoemde “End user license agreement”, met daarin opgenomen de voorwaarden (terms and conditions) van Pokerstars. Daarin staat, voor zover hier van belang, het volgende vermeld:
“This end user license agreement (the “Agreement”) should be read by you (the “User” or “you”) in its entirety prior to your use of PokerStars’ service or products. Please note that the Agreement constitutes a legally binding agreement between you, Rational Gaming Europe Limited (“Rational Gaming”) and Rational Social Projects Limited (“Rational Social”) (Rational Gaming and Rational Social together being referred to herein as “PokerStars”, “us” or “we”).
Rational Gaming is a company registered in Malta [(]C54266), with registered address at Villa Seminia, 8, Sir Temi Zammit Avenue, Ta’ Xbiex XBX1O11 Malta [a]nd licensed by the Malta Gaming Authority CL3/795/2011) pursuant to which it operates the real money games, (“RM Games”) offered to you on the Internet site found at www.pokerstars.eu (the “Site”). The terms and conditions governing your play on RM Games follow below. Rational Social operates the “play money”/”play for free” games (“PM Games”) offered to you on the Site. Click here for the PM Games Terms and Conditions governing your playing on PM Games. The provision of StarBet sports betting services on websites www.starbet.it, www.starbet.lu, www.starbet.sk, www.starbet.fi, www.starbet.hr and www.starbet.com.hr (the “Websites”) are governed by the terms and conditions listed on the Websites under www.starbet.fi/tos, www.starbet.hr/tos, www.starbet.it/tos, and www.starbet.sk/tos and which are substantially similar to this Agreement.
By entering into this Agreement, you acknowledge that PokerStars is part of a group of companies. As such, where used and the context allows, the term “Group” means PokerStars together with its subsidiaries and any holding company of PokerStars and any subsidiary of such holding company and any associated company with PokerStars including, but not limited to, associated companies providing services under the trade mark “Full Tilt Poker”. In addition to the terms and conditions of this Agreement, please review our Privacy Policy, the Cookie Policy, the PM Games Terms and Conditions, the Poker Rules, the Games Rules, the FAQs, the Sports Betting Rules, the Real Money Processing and Currency Exchange terms and conditions and the VIP Club terms and conditions as well as the other rules, policies and terms end conditions relating to the games and promotions available on the Site as posted on the Site from time to time, which are incorporated herein by reference, together with such other policies of which you may be notified of by us from time to time.
By clicking the “I Agree” button below as part of the software installation process and using the Software (as defined below), you consent to the terms and conditions set forth in this Agreement, the Privacy Policy, the Cookie Policy, the PM Games Terms and Conditions, the Poker Rules, the Games Rules, the FAQs, the Sports Betting Rules, end the Real Money Processing and Currency Exchange terms and conditions as each may be updated or modified from time to time in accordance with the provisions below and therein.
For the purposes of this Agreement, the definition of ‘Software’ will include the PokerStars software downloadable to your personal desktop or laptop computer (“PC”) from www.pokerstars.eu (the “PCSoftware”) and the PokerStars mobile software application (the “Mobile Software”) downloadable to a mobile device (including, without limitation, a cellular phone, PDA, tablet, or any other type of device now existing or hereafter devised) (each, a “Device”) as well as all ancillary software to the software (whether web-based software or client/server software). PokerStars may offer Games (as defined in Section 1.1 below) which are offered under its own brand as well as Games which are licensed to PokerStars by a third party owner (“Third Party Providers”).
(…)”
5. Eiser heeft, volgens eigen opgave, in januari 2015 een bedrag van € 68.740 aan prijzengeld verdiend.
6. Op 10 februari 2015 heeft eiser een aangifte kansspelbelasting ingediend en op 11 februari 2015 heeft eiser de kansspelbelasting betaald. Vervolgens heeft eiser op 18 maart 2015 bezwaar gemaakt tegen de voldoening.”
Het Hof gaat eveneens uit van deze feiten en voegt daaraan de volgende toe.
De hiervoor genoemde ‘End user license agreement (hierna: de Agreement) luidt verder – voor zover hier van belang – als volgt:
“10. SECURITY AND YOUR ACCOUNT
(…)
Should a User account with a positive balance remain dormant or inactive with no account transactions for a consecutive period exceeding 30 months PokerStars will attempt to contact you with a view to return the balance. In the event this is not possible, the remaining balance within the account shall be remitted to the Malta Gaming Authority.
(…)
You acknowledge and agree that if your User account is “active” (…) monies deposited by you in your User account are held in a trust account on your behalf and are considered to be “End Users’s Deposits”. In the event that your User account is “inactive” (…) monies deposited by you in your User account will cease to be “End Users’s Deposits” and will not be held in trust (…) Moreover if no transactions are recorded on your User account for 30 months, your User account will be deemed to have become “dormant” in accordance with the provisions of the Remote Gaming Regulations under the Laws of Malta (…). (…)
Users are strictly prohibited from utilising the Service to facilitate any type of illegal money transfer system (…) As a Malta-registered company PokerStars is also governed by the prevailing anti-money laundering laws of Malta.
(…)
12. DISPUTES
Should any dispute not be resolved to your satisfaction you can contact the Malta Gaming Authority by sending an email to upport.mga@mga.org.mt.
(…)
14. GOVERNING LAW
The Agreement and any matters relating hereto shall be governed by, and construed in accordance with, the laws of Malta. You irrevocably agree that (...) the courts of Malta shall have exclusive jurisdiction in relation to any claim, dispute or difference concerning the Agreement (….).”
Pokerstars-spelers met een Nederlands ip-adres, die aanvankelijk speelden via de website pokerstars.com – zoals belanghebbende sinds 2006 – zijn in mei 2012 ‘gemigreerd’ naar de website pokerstars.eu. Tot de gedingstukken behoort een schermafdruk van de Pokerstars-website met daarop het antwoord op een veel gestelde vraag over de gevolgen van deze migratie, welk antwoord als volgt luidt:
“What changes will I experience?
Very few. You will be required to review and accept the updated Terms & Conditions, as well as our updated Privacy Policy, and you will need to update your PokerStars client (…), but otherwise you will keep every feature you are accustomed to, and you will continue to have access to all games and offers provided on PokerStars.com platform.”
Om deel te kunnen nemen aan het internetpokerspel dat wordt aangeboden via de website pokerstars.eu, moet een Nederlandse speler, althans een speler met een ip-adres in Nederland, na mei 2012 – na accordering van de Agreement – eerst de daarvoor op die site aangeboden benodigde software downloaden en een spelersaccount aanmaken.
In het geval een Nederlandse Pokerstars-speler, althans een speler met een ip-adres in Nederland probeert in te loggen bij Pokerstars op zijn of haar spelersaccount via de website pokerstars.com, verschijnt – blijkens een door de inspecteur overgelegde schermprint – een pop-up met de volgende tekst:
“Inlogfout Pokerstars.com
Je account ‘(…)’ kan alleen gebruikt worden in de PokerStars.eu-spelclient. Dit is de PokerStars.com-client. Upgrade om dit account te gebruiken je software naar de Pokerstars.eu-versie en log daarop in.
[knop] Upgraden naar PokerStars.eu [knop] Sluiten”
Op de inzet van een Pokerstars-speler wordt voor deelname aan het internetpokerspel een ‘rake’ (bij zogenoemde ‘cashgames’) of een ‘entry-fee’ (bij pokertoernooien) ingehouden, waarvan de betaling via een spelersrekening (de in 2.2 vermelde User account) geschiedt.
Ingevolge de Remote Gaming Regulations (S.L.438.04) verleent de Maltese kansspelautoriteit (thans aangeduid als ‘Malta Gaming Authority’ en eerder als ‘the Lotteries and Gaming Authority’) aan op Malta gevestigde bedrijven vergunningen – kort gezegd – ter zake van het aanbieden van spelen via het internet. Een kopie van de Remote Gaming Regulations behoort tot de gedingstukken.
RGEL heeft een vergunning (nr. LGA/CL3/975/2011; een ‘Class 3’-vergunning), welke vergunning samen met de aan RN verleende vergunning (nr. LGA/CL4/795/2011; een ‘Class 4’-vergunning) dient te worden gebruikt. Dit wordt ook aangeduid als een zogenoemde ‘Class 3 on 4’-vergunning.
RGEL en RN zijn statutair gevestigd op Villa Seminia 8, Sir Temi Zammit Avenue, XBX1011, Ta’Xbiex te Malta en staan in Malta ingeschreven in het bedrijvenregister onder nummer C-54266 respectievelijk C-54272.
De directieleden van RGEL wonen in 2015 op Malta.
Belanghebbende heeft een huurcontract d.d. 20 november 2013 overgelegd, waarin is vastgelegd dat RGEL met ingang van 12 juli 2012 huurder is van in totaal 1.137 m² kantoorruimte (met 22 parkeerplaatsen) in het zogenoemde Tagliaferro Business Centre op Malta.
. Op Malta zijn enkele honderden Pokerstars-werknemers in dienst. Tot de gedingstukken behoort een schermprint van de website linkedin.com met daarop vacatures voor onder andere Nederlandssprekende personen voor de functie van Support Services Language Specialist en van Customer Service Specialist op Malta.
Het hoofdkantoor van de Rational Group bevindt zich op Isle of Man.
Op Malta en op Isle of Man staan servers ten behoeve van het aangeboden internetpokerspel. Rational Networks Limited (hierna: RN; punt 3 van de rechtbankuitspraak) is domeinnaamhouder van de website pokerstars.eu.
3 Geschil in hoger beroep
Evenals bij de rechtbank is bij het Hof in geschil of de heffing van kansspelbelasting te dezen in strijd is met het Unierecht, in het bijzonder met het recht op vrij verkeer van diensten (artikel 56 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (hierna: VWEU)). Het geschil spitst zich toe op de vraag of de dienstverrichter, zijnde de aanbieder van het door belanghebbende gespeelde internetpoker is gevestigd op Malta (standpunt belanghebbende), dan wel op Isle of Man, althans buiten de Europese Unie (standpunt inspecteur).
Indien het gelijk aan belanghebbende is, is verder niet in geschil dat belanghebbende recht heeft op teruggaaf van € 19.934 aan op aangifte betaalde kansspelbelasting en dat de door de rechtbank toegekende proceskostenvergoeding gecorrigeerd moet worden, in die zin dat rekening wordt gehouden met de hoorzitting in de bezwaarfase.