Gerechtshof Amsterdam, 22-01-2019, ECLI:NL:GHAMS:2019:517, 18/00074, 18/00075, 18/00076, 18/00077, 18/00078

“1. In de jaren 2005 tot en met 2009 woonde eiser op het adres [adres] te [plaats A] . Vanaf 29 augustus 2005 woonde eiser samen met zijn toenmalige partner [naam toenmalige partner] (hierna: de partner) op genoemd adres. Eiser heeft in zijn aangiftes ib/pvv 2005 tot en met 2009 voor het gehele jaar gekozen voor fiscaal partnerschap met de partner.

2. In oktober 2008 is verweerder naar aanleiding van een signaal naar de herkomst van een auto, [merk 1] , een onderzoek gestart naar de handel in auto’s door eiser, de verkoper van deze auto. Tijdens dit onderzoek is gebleken dat er ook een strafrechtelijk onderzoek naar eiser liep.

3. Na een daartoe gedaan verzoek van verweerder heeft het Openbaar Ministerie (hierna: het OM) op 7 april 2010 de processen-verbaal en bijlagen in het strafrechtelijk onderzoek naar eiser toegezonden aan verweerder. De officier van justitie heeft op grond van artikel 39f, eerste lid, onder c, van de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens aangegeven dat de benodigde strafvorderlijke gegevens door verweerder kunnen worden gebruikt.

4. Uit interne gegevens van de Belastingdienst blijkt dat in de periode van 2004 tot en met 2009 54 auto’s en motoren van eigenaar verwisseld zijn via eiser en de partner.

5. In een proces-verbaal van een op 17 november 2009 gehouden verhoor waarbij eiser door de politie als verdachte is verhoord, staat - voor zover hier van belang - het volgende (V= vraag of opmerking verbalisanten, A= antwoord of reactie eiser):

“WERK

V: Wat voor werk doe jij precies?

A: lk werk bij [een overheidsorgaan] op de afdeling risicobeheer en verzekering.”

6. In een proces-verbaal van een op 19 november 2009 gehouden verhoor waarbij eiser door de politie als verdachte is verhoord staat - voor zover hier van belang - het volgende (V= vraag of opmerking verbalisanten, A= antwoord of reactie eiser):

[het overheidsorgaan]

V:Wij hebben gezien dat jij voor onder andere correspondentie met verzekeringsmaatschappijen, regelmatig gebruik maakt van briefpapier of briefhoofden van [het overheidsorgaan] .

A:Ja voor mijn werk.

V:Nee voor je eigen schadeafwikkeling?

A:Voor mijn prive afwikkeling. Nou dat is misschien met de auto van [naam persoon 1] gebeurt. Ja want ik had die polis daar….

V:Ja het is wel een polis maar een prive aangelegenheid..

A:Ja ik heb wel eens een herinneringsbrief geschreven.

V:Waarom gebruik je dan [papier van het overheidsorgaan] .

A:Onbewust eigenlijk. Omdat ik dat op kantoor zat en daar die brief heb gemaakt. Daar heb ik niet over nagedacht. Toen we er achter kwamen met die dekkingsverschillen, Ik heb daar niet over nagedacht. Als jullie dat zeggen dan zal ik dat wel gedaan hebben. Maar echt onbewust. En de mail gebruikte ik omdat er ook per mail gecommuniceerd is.

V:Dat kan zo zijn. Maar is het zo dat bij correspondentie jouw functie onder staat?

A:Het staat er niet altijd onder.

V:Maar het is wel voorgekomen dat dat wel gebruikt wordt.

A:Kan zijn maar ik weet het niet zeker.

V:Ook met betrekking tot de motorfiets is een levendige correspondentie geweest tussen jou en [naam verzekeringsmaatschappij 1] ? Je kreeg te weinig?

A:Ja ik kreeg te kort. Dat hebben we dan veel per mail gedaan. Maar ook telefonisch met de expert.

V:Maar dan zie ik jou als [medewerker van het overheidsorgaan] ....dat je uit hoofde van je functie kennelijk contact met hen zoekt.

A:Omdat ik verzekerde ben bij hen. Je doelt op belangenverstrengeling? Dat sluipt er dan in. Ik heb er gewoon over gecommuniceerd dat ik er niet over eens was hoe het schade bedrag was opgebouwd.

V:Er staat mij bij dat je een verzekering is waar ambtenaar hun auto kunnen verzekeren. Kan iedereen dat doen.

A:Ja iedereen die bij [dit overheidsorgaan] werkt of gepensioneerde en gelieerde onderdelen kan daar zijn auto verzekeren.

V:Wie kan daar nog meet zijn auto verzekeren?

A:Familieleden van personeel.

V:En [naam persoon 1] ?

A:Nee want [naam persoon 1] zit niet in dat contract. Die is aangemeld als prive persoon. Maar wel via mijn mail.

V:Mocht dat?

A:Of ik kennisen mag aanmelden?

V: Ja

A:lk mag iedereen aanmelden natuurlijk.

V:Ik weet dat jij het antwoord heb gehad dat prive personen via een tussenpersoon aangemeld moest worden.

A:Ja dat klopt maar ik heb toen iets gezegd van ‘dan benoem je maar een tussenpersoon of maak je er maar een maatschappijpolis van of.”Dat scheelt namelijk weer provisie.

V:Voor wie scheelt dat provisie?

A:Voor [naam verzekeringsmaatschappij 1] .

V:Je hebt een tegen een verzekerings medewerker gezegd ‘je weet mijn positie, doe het nou maar anders haal ik de verzekeringen bij jullie weg of woorden van gelijke strekking?

A:Nee dat kan ik nooit gezegd hebben. Dat is mijn positie helemaal niet. Daar kan ik nooit over beslissen. Het is dus zeer onlogisch dat ik dat gezegd zou hebben. Ik heb me wel heel boos gemaakt op [naam verzekeringsmaatschappij 1] . Wat ik al zeg het lijkt me zeer onlogisch.

V:Maar het kan als pressiemiddel gebruikt kunnen zijn. Degene die jou spreekt weet misschien niet dat jij daar niet over gaat.

A:Dat zou kunnen maar ik heb weinig contact gehad via de telefoon met [naam verzekeringsmaatschappij 1] . En met die motor heb ik volgens mij in eerste instantie alleen met de expert te maken gehad, voorzover ik mij kan herinneren. Dit dispuut met die expert ging over de hoogte van het schadebedrag. [naam verzekeringsmaatschappij 1] ging daar niet over. Die volgen de expert.

V: Is dat zo? Bepaalt [naam verzekeringsmaatschappij 1] dat niet?

A: Nee, tenzij ze iets uit coulance willen doen. De expert bepaald de waarde en [naam verzekeringsmaatschappij 1] neemt dat normaal over. Tenzij ze denken dat ze uit eigen beweging wat willen doen maar dat is in deze niet het geval geweest.”

2005

Tijdens het verhoor van eiser door de politie Noord-Holland Noord op

18 november 2009 heeft eiser verklaard dat hij aangifte heeft gedaan van diefstal van de [auto van het merk 2] terwijl deze auto feitelijk niet gestolen was.

2006

Op 10 april 2006 heeft eiser namens de partner aangifte gedaan van diefstal van onderdelen van een [auto van het merk 3] met het kenteken [kenteken 3] . Dit kenteken stond sinds

7 september 2005 op naam van de partner. Op 8 mei 2006 heeft [naam verzekeringsmaatschappij 3] in verband hiermee een schadebedrag van € 11.385 uitgekeerd door overmaking op de bankrekening van de partner. Op 9 mei 2006 heeft de partner een bedrag van € 11.375 overgemaakt op de bankrekening van eiser. Eiser heeft tegenover de politie verklaard dat de diefstal van onderdelen niet heeft plaatsgevonden en dat hij zelf de onderdelen van de auto heeft meegenomen.

2007

2008

2009

Op 26 januari 2009 is aangifte gedaan van diefstal van een [auto van het merk 4] met kenteken [kenteken 7] op 25 januari 2009 te [plaats B] . De aangifte is gedaan door [naam persoon 3] , een vriend van eiser. Na afhandeling van de aangifte bij de verzekeringsmaatschappij ontvangt [naam persoon 3] van [naam verzekeringsmaatschappij 1] een bedrag van € 51.037 op zijn bankrekening. De betalingsdatum is 13 mei 2009 voor € 46.525 en 9 juli 2009 voor een bedrag van € 4.512,92. Op 13 mei 2009 heeft [naam persoon 3] een bedrag van € 14.637 gestort op een gezamenlijke bankrekening van eiser en de partner. Op gelijke datum heeft hij zowel op een bankrekening van eiser als op een bankrekening van de partner een bedrag van € 14.638 gestort. De partner heeft van het door haar ontvangen bedrag op 14 mei 2009 € 14.600 overgemaakt naar een bankrekening van eiser. Op 26 en 27 mei 2009 heeft zij in acht deelbetalingen een bedrag van € 1.937,60 op de bankrekening van eiser overgemaakt.

Op 9 juli 2009 heeft [naam persoon 3] € 2.048,30 op de bankrekening van eiser gestort.

12. Rechtbank Alkmaar heeft in haar uitspraak van 27 oktober 2010, ECLI:NL:RBALK:2010:BO8348 (strafkamer), eiser veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de tijd van 224 dagen, waarvan 180 dagen voorwaardelijk, met een proeftijd van twee jaren, een en ander onder algemene en bijzonder voorwaarden, alsmede tot een taakstraf van 240 uren of 120 dagen vervangende hechtenis. In deze uitspraak heeft de rechtbank onder meer overwogen:

“5. Bewezenverklaring

De rechtbank acht op grond van voornoemde bewijsmiddelen wettig en overtuigend bewezen dat verdachte het ten laste heeft begaan, met dien verstande dat:

1.

hij op tijdstippen in de periode van 1 december 2005 tot en met 31 januari 2009 te [plaatsnaam] en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, telkens met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse hoedanigheid en door listige kunstgrepen en door een samenweefsel van verdichtsels, meerdere verzekeringsmaatschappijen, te weten:

- [ verzekeringsmaatschappij 1] te [plaats C] (in de zaken 1, 3 en 10) en

- [ verzekeringsmaatschappij 2] te [plaats D] (in zaak 4 en 8) en,

- [ verzekeringsmaatschappij 3] te [plaats E] (in zaak 7)

telkens heeft bewogen tot de afgifte van geldbedragen te weten: van

zaak 1: 51.037,92 euro en

zaak 3: 39.785 euro en

zaak 4: 41.300 euro en

zaak 7: 34.315 euro en

zaak 8: 11.385 euro en

zaak 10: 5.734,96 euro,

hebbende verdachte en/of één van zijn mededader(s) telkens met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en listiglijk en in strijd met de waarheid

zaak 1:

- aangifte van diefstal gedaan op 25 januari 2009 van een personenauto, merk [4] , [kenteken 1], gepleegd op 25 januari 2009 te [plaats B] (België) en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij [verzekeringsmaatschappij 1] gemeld op 26 januari 2009 en een claim van de schade hiervan ingediend en

zaak 3:

- aangifte van diefstal gedaan op 19 augustus 2007 van een personenauto, [merk 1] , [kenteken 2], gepleegd in de periode van 17 tot en met 19 augustus 2007 te [plaats F] en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij [verzekeringsmaatschappij 1] gemeld op 21 augustus 2007 en een claim van de schade hiervan ingediend op 29 augustus 2007 en

zaak 4:

- aangifte van diefstal gedaan op 19 april 2008 van een personenauto, [merk 1] , [kenteken 3], gepleegd op 19 april 2008 te [plaats G] (België) en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij [verzekeringsmaatschappij 2] gemeld op 21 april 2008 en een claim van de schade hiervan ingediend op 20 april 2008 en

zaak 7:

- aangifte van diefstal gedaan omstreeks 24 december 2005 te [plaats H] (Tsjechië) en op 17 januari 2006 te [plaats C] van een personenauto, [auto van het merk 3] , [kenteken 4], gepleegd omstreeks 23 december 2005 te [plaats H] (Tsjechië) en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij [verzekeringsmaatschappij 3] gemeld en een claim van de schade hiervan ingediend op 9 januari 2006 en

zaak 8:

- aangifte van diefstal gedaan op 19 april 2006 te [plaats F] uit/vanaf een personenauto, [auto van het merk 3] , [kenteken 5], gepleegd in de periode van 8 tot en met 10 april 2006 te [plaats F] en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij [verzekeringsmaatschappij 2] gemeld op 10 april 2006 en een claim van de schade hiervan ingediend op 14 april 2006 en

zaak 10:

- aangifte van vernieling gedaan op 19 december 2005 van een personenauto, [auto van het merk 2] , [kenteken 6], gepleegd op 18 december 2005 te [plaats I] en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij [verzekeringsmaatschappij 1] gemeld op 19 december 2005 en een claim van de schade hiervan ingediend,

waardoor voornoemde verzekeringsmaatschappijen telkens werden bewogen tot bovenomschreven afgifte;

2.

hij omstreeks 23 oktober 2009 in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander, ter uitvoering van het door hen voorgenomen misdrijf om tezamen en in vereniging met elkaar, met het oogmerk om zich en een ander wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse hoedanigheid en door listige kunstgrepen en door een samenweefsel van verdichtsels, [verzekeringsmaatschappij 4] te [plaats J] te bewegen tot de afgifte van een geldbedrag van 43.000 euro, met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven – valselijk en listiglijk en in strijd met de waarheid met zijn mededader, het volgende heeft gedaan,

zaak 2:

- aangifte van diefstal op 23 oktober 2009 te [plaats C] van een personenauto, merk [4] , [kenteken 7], gepleegd op 23 oktober 2009 te [plaats C] en

- vervolgens deze aangifte van diefstal bij voornoemde verzekeringsmaatschappij gemeld op

23 oktober 2009 en een claim van de schade hiervan ingediend op 24 oktober 2009,

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid;

3.

hij in de periode van 7 april 2008 tot en met 7 mei 2008 en in de periode van 22 augustus 2004 tot en met 26 augustus 2004 in Nederland, telkens met het oogmerk om zich wederrechtelijk te bevoordelen telkens door het aannemen van een valse hoedanigheid en door listige kunstgrepen en door een samenweefsel van verdichtsels, [verzekeringsmaatschappij 1] te [plaats C] (zaak 5) en [verzekeringsmaatschappij 4] (zaak 6) heeft bewogen tot de afgifte van een geldbedrag van respectievelijk 7400 euro en 37.695 euro, hebbende verdachte telkens met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en listiglijk en in strijd met de waarheid

zaak 5

- aangifte van diefstal gedaan op 8 april 2008 te [plaats A] van een motor, merk [A] , [kenteken 8], gepleegd op 7 april 2008 te [plaats A] en

- vervolgens deze aangifte van diefstal gemeld op 22 april 2008 bij [verzekeringsmaatschappij 1] en een claim van de schade hiervan ingediend op 7 mei 2008 en

zaak 6

- aangifte van diefstal gedaan op 22 augustus 2004 te [plaats F] van een personenauto, [auto van het merk 2] , [kenteken 9], gepleegd in de periode van 14 augustus 2004 tot en met 21 augustus 2004 te [plaats F] en

- vervolgens deze aangifte van diefstal op 23 augustus 2004 gemeld bij [naam bedrijf] te [plaats K] (tussenpersoon van [verzekeringsmaatschappij 4]) en een claim van de schade hiervan ingediend op 26 augustus 2004,

waardoor [verzekeringsmaatschappij 1] en/of [verzekeringsmaatschappij 4] werd bewogen tot bovenomschreven afgifte;

4.

hij op tijdstippen in de periode van 22 augustus 2004 tot en met 16 november 2009 te [plaatsnaam] en/of elders in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander, van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt, immers heeft hij, verdachte telkens voorwerpen, te weten personenauto's, te weten: twee [auto's van het merk 4] [[kenteken 1] en [kenteken 7]] en twee [auto's van het merk 1] [[kenteken 10] en/of [kenteken 3]] en een [auto van het merk 2] [kenteken 6] en een [merk A] motorfiets [kenteken 19] en geldbedragen (ten onrechte uitbetaalde verzekeringsuitkeringen en/of winstopbrengsten van de verkoop van (omgekatte) personenauto's), verworven, voorhanden gehad, overgedragen en/of omgezet, terwijl hij, en/of zijn mededader telkens wist dat bovenomschreven voorwerpen - onmiddellijk of middellijk - afkomstig waren uit enig misdrijf;

6. De strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Er zijn geen feiten en omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het bewezen verklaarde uitsluiten, zodat dit strafbaar is.

Het bewezen verklaarde levert op:

Ten aanzien van feit 1:

Medeplegen van oplichting, meermalen gepleegd (zaken 1, 3 en 4)

en

oplichting, meermalen gepleegd (zaken 7, 8 en 10).

Ten aanzien van feit 2:

Medeplegen van poging tot oplichting.

Ten aanzien van feit 3:

Oplichting, meermalen gepleegd.

Ten aanzien van feit 4:

Een gewoonte maken van witwassen.”

13. Op 11 mei 2011 is eiser in een civielrechtelijke zaak door de rechtbank Alkmaar veroordeeld tot betaling van € 43.538,23 plus wettelijke rente aan [naam verzekeringsmaatschappij 4] . Op 28 december 2011 is eiser in een civielrechtelijke zaak door de rechtbank Alkmaar veroordeeld tot betaling aan [naam verzekeringsmaatschappij 1] van € 8.075,92 plus wettelijke rente en € 7.078,01 proceskostenvergoeding. Daarnaast is in deze uitspraak eiser samen met [naam persoon 3] hoofdelijk veroordeeld tot betaling aan [naam verzekeringsmaatschappij 1] van € 52.546,95 plus wettelijke rente en is eiser samen met de partner hoofdelijk veroordeeld tot betaling aan [naam verzekeringsmaatschappij 1] van € 46.995,47 plus wettelijke rente.

14. Bij beschikking van 28 februari 2014 heeft het gerechtshof Amsterdam (in hoger beroep tegen een uitspraak van de rechtbank Alkmaar van 25 oktober 2012) het bedrag van het door eiser in verband met de hierna genoemde strafzaak genoten wederrechtelijk verkregen voordeel, onder verrekening op grond van het bepaalde in artikel 36e, achtste lid, (oud) van het Wetboek van Strafrecht van voormelde toegekende vorderingen, de daarover verschuldigde wettelijke rente en kosten, vastgesteld op € 5.343,80 en eiser de verplichting opgelegd dit bedrag aan de Staat te betalen. Bij beschikking van 30 oktober 2015 heeft het gerechtshof Amsterdam deze aan eiser opgelegde verplichting tot betaling aan de Staat van een bedrag ter ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel gewijzigd in die zin dat de betalingsverplichting wordt gesteld op nihil.”

Tegen de vaststelling van de feiten door de rechtbank zijn door partijen geen bezwaren aangevoerd. Het Hof zal dan ook van die feiten uitgaan en voegt daar nog het volgende aan toe.

Belanghebbende heeft voor de onderhavige jaren aangifte gedaan van de volgende belastbare inkomens uit werk en woning:

Jaar Aangegeven belastbaar inkomen

uit werk en woning

2005 € 22.073

2006 € 17.479

2007 € 36.366

2008 € 40.018

2009 € 40.648