Gerechtshof Amsterdam, 27-01-2022, ECLI:NL:GHAMS:2022:554, BKDH-21/00854
Gerechtshof Amsterdam, 27-01-2022, ECLI:NL:GHAMS:2022:554, BKDH-21/00854
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 27 januari 2022
- Datum publicatie
- 24 februari 2022
- ECLI
- ECLI:NL:GHAMS:2022:554
- Formele relaties
- Cassatie: ECLI:NL:HR:2022:1532, Bekrachtiging/bevestiging
- Zaaknummer
- BKDH-21/00854
Inhoudsindicatie
Art. 17 WOZ. Wet waardering onroerende zaken; indienen nadere stukken niet in strijd met goede procesorde; schending hoorplicht?; op de zaak betrekking hebbende stukken; iWOZ-rapportages; waardering woning; erfpachtcorrectie; beroep op diverse algemene beginselen van behoorlijk bestuur; afronding op duizendtallen.
Uitspraak
Zittingsplaats Den Haag
Team Belastingrecht
meervoudige kamer
nummer BKDH-21/00854
in het geding tussen:
(gemachtigde: A. Bakker)
en
(vertegenwoordiger: […] )
op het hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraak van de Rechtbank Amsterdam (de Rechtbank) van 20 maart 2019, nummer AMS 18/5841.
Procesverloop
De Heffingsambtenaar heeft bij beschikking op grond van artikel 28 van de Wet waardering onroerende zaken (Wet WOZ) de waarde op 1 januari 2015 (de waardepeildatum) van de onroerende zaak, plaatselijk bekend als [adres] te [woonplaats] (de woning), voor het kalenderjaar 2016 vastgesteld op € 459.500 (de beschikking).
De Heffingsambtenaar heeft het daartegen gemaakte bezwaar ongegrond verklaard en de beschikking gehandhaafd.
Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep bij de Rechtbank ingesteld. De griffier heeft ter zake een griffierecht geheven van € 46. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.
Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof. In verband daarmee is een griffierecht geheven van € 128. De Heffingsambtenaar heeft een verweerschrift ingediend. De Heffingsambtenaar heeft op 30 november 2021 een nader stuk ingediend. Belanghebbende heeft op 5 december 2021 een nader stuk ingediend.
In de Tijdelijke aanwijzing gerechtshof Den Haag voor hogerberoepszaken belastingen van het gerechtshof Amsterdam (Stcrt. 2021, 30632) is het gerechtshof Den Haag aangewezen als gerechtshof waarvan de zittingsplaats tijdelijk mede wordt aangemerkt als zittingsplaats van het gerechtshof Amsterdam. Op grond van voornoemde regeling heeft de mondelinge behandeling plaatsgevonden in Den Haag op 16 december 2021. Partijen hebben deelgenomen aan de zitting via Skype, waarbij sprake was van een rechtstreekse beeld- en geluidsverbinding met het Hof. Ter zitting zijn tevens behandeld de hoger beroepen met de kenmerken BKDH-21/00858, BKDH-21/00860, BKDH-21/00861, BKDH-21/00862, BKDH-21/00868, BKDH-21/00866, BKDH-21/00870, BKDH-21/00871, BKDH-21/00872 en BKDH-21/00873, ter zake van andere WOZ-beschikkingen waarin de gemachtigde van belanghebbende eveneens als gemachtigde optreedt. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.
Vaststaande feiten
Belanghebbende is eigenaar van de woning. Het gaat om een tussenwoning. De oppervlakte van de woning is ongeveer 119 m2 en de oppervlakte van het perceel is 65 m2.
De Heffingsambtenaar heeft de waarde van de woning vastgesteld op € 459.500. Hij heeft in beroep, bij brief van 8 maart 2019, ter onderbouwing van de waarde een “Overzicht taxatiewaarden” (matrix 1) overgelegd, waarin, aan de hand van verkooptransacties van een drietal vergelijkingsobjecten, de waarde van de woning is berekend op € 631.000. Matrix 1 vermeldt als situatiedatum 1 januari 2018 en als prijspeildatum 1 januari 2017 en in matrix 1 wordt de waarde van de woning berekend aan de hand van de gecorrigeerde transactieprijzen van de vergelijkingsobjecten per 1 januari 2017.
Bij brief van 12 maart 2019, derhalve daags voor de zitting, heeft de Heffingsambtenaar de Rechtbank het volgende bericht:
“Bijgaand treft u het juiste waarde overzicht aan. Het waarde overzicht die u is toegezonden op 8 maart 2019 is niet correct. Tevens is er ook een exemplaar van het juiste waarde overzicht verzonden naar de gemachtigde.”
Bij de brief is ter onderbouwing van de waarde een “Overzicht taxatiewaarden” (matrix 2) overgelegd, waarin, aan de hand van verkooptransacties van een tweetal vergelijkingsobjecten, de waarde van de woning is berekend op € 459.500. Matrix 2 vermeldt als situatiedatum 1 januari 2016 en als prijspeildatum 1 januari 2015 en in matrix 2 wordt de waarde van de woning berekend aan de hand van de gecorrigeerde transactieprijzen van de vergelijkingsobjecten per 1 januari 2015. In matrix 2 zijn onder meer de volgende gegevens opgenomen:
|
Adres |
Woning-deel m2 |
Kavel m2 |
Transactie- datum |
Koopsom |
Erfpacht- correctie |
Gecorrigeerde transactieprijs |
Gecorrigeerde transactieprijs per 1-1-2015 |
|
[adres] |
119 m2 |
65 m2 |
|||||
|
[adres 2] |
140 m2 |
120 m2 |
26-11-2015 |
€ 725.000 |
€ 29.688 |
€ 754.688 |
€ 686.000 |
|
[adres 3] |
157 m2 |
119 m2 |
2-7-2014 |
€ 687.100 687.100.000 |
€ 28.368 |
€ 715.468 |
€ 714.500 |
Bij het onder 1.4 bedoelde nadere stuk heeft de Heffingsambtenaar wederom een “Overzicht taxatiewaarden” (matrix 3) overgelegd die exact overeenkomt met matrix 2, maar waarin een in matrix 2 opgenomen omissie is hersteld in de regel “Woningdeel (m2) neutraal K&O en Ligging”. In deze matrix zijn dezelfde gegevens als hiervoor onder 2.2.2 weergegeven opgenomen. Voorts heeft de Heffingsambtenaar bij het nadere stuk berekeningen overgelegd van de in de matrix opgenomen “Erfpacht Correctie”.
De wethouder Financiën van de gemeente Amsterdam heeft in de brief van 5 februari 2019, gericht aan de leden van de Raadscommissies Financiën en Economische Zaken en Ruimtelijke Ordening van de gemeente Amsterdam en met als onderwerp “Eenmalige verlaging WOZ-beschikking 2019 voor woningen op erfpachtgrond”, onder meer het volgende vermeld:
“De inspecteur gemeentelijke belastingen heeft op basis van zijn bevoegdheid, vastgelegd in de Wet Waardering Onroerende Zaken (WOZ) en de Algemene Wet inzake Rijksbelastingen (AWR), besloten een eenmalige generieke verlaging van 2% toe te passen op de WOZ-waardering van woningen op erfpachtgrond voor de OZB-aanslag 2019. Dit besluit is bekrachtigd door het college en doorgevoerd in de WOZ-waardebeschikkingen 2019, die uiterlijk 28 februari verzonden worden. Uitspraken van de Rechtbank Amsterdam uit december 2018 zijn aanleiding geweest voor deze eenmalige verlaging. De Wet WOZ schrijft voor dat gemeenten bij het waarderen van woningen een opslag (of correctie) moeten toepassen indien zij op erfpachtgrond staan. De Rechtbank Amsterdam heeft in een aantal beroepszaken geoordeeld dat de wijze waarop Amsterdam deze correctie berekent, aanpassing behoeft.
Het actualiseren en herijken van de berekeningssystematiek is een complex proces dat naar inschatting van verschillende deskundigen minimaal 6 maanden vergt. De resultaten hiervan kunnen derhalve niet worden meegenomen in de WOZ-beschikkingen 2019. Een eenmalige verlaging van 2% doet recht aan de uitspraken van de Rechtbank Amsterdam, neemt naar verwachting onzekerheid bij woningeigenaren weg en voorkomt het onnodig ontstaan van een toename van het aantal bezwaar- en beroepschriften. (…)
Ingezette acties na uitspraak rechtbank langere termijn (WOZ-beschikkingen 2020)
Belastingen is in hoger beroep gegaan tegen de uitspraak van 7 december 2018. Tegelijkertijd wordt de uitspraak van de Rechtbank Amsterdam beschouwd als een duidelijk signaal dat de berekeningssystematiek nader dient te worden geëvalueerd en indien nodig te worden geactualiseerd dan wel herijkt. Belastingen is van oordeel dat gezien de uitspraken van de Rechtbank Amsterdam enige aanpassing van de erfpachtcorrectie vanaf 2020 in de rede ligt. (…)”
Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Amsterdam heeft in een geschrift van 12 februari 2019, gepubliceerd in het Gemeenteblad op 13 februari 2019, geantwoord op schriftelijke vragen van een gemeenteraadslid naar aanleiding van de uitspraak van Rechtbank Amsterdam van 7 december 2018, ECLI:NL:RBAMS:2018:8714. In deze uitspraak oordeelde de Rechtbank dat de Heffingsambtenaar niet aannemelijk had gemaakt dat de daarin in geschil zijnde erfpachtcorrectie niet te hoog was vastgesteld. Voor zover van belang luiden de antwoorden:
Antwoord op vragen 1, 2 en 3:
“Wat de lopende bezwaar- en beroepsprocedures betreft is van belang dat de Rechtbank Amsterdam inmiddels in een aantal vergelijkbare procedures hetzelfde standpunt heeft ingenomen en de betreffende WOZ-waardes heeft verlaagd met respectievelijk 0,83%, 1,1% en 1,58%. De rechtbank heeft overigens niet nader aangegeven welke aanpassingen naar haar oordeel nodig zijn.
Deze uitspraken zijn voorlopig, Belastingen is in hoger beroep gegaan tegen deze uitspraken. Mede in het licht dat de berekeningswijze van de erfpachtcorrectie gedurende vele jaren stand heeft gehouden in de vele juridische procedures voor de Rechtbank Amsterdam, het Hof en de Hoge Raad.
Belastingen heeft het Hof Amsterdam gevraagd enkele representatieve hoger beroepen met erfpachtcorrectie versneld en gebundeld in behandeling te nemen. De verwachting is dat de uitspraken in deze zaken kort voor de zomer van 2019 worden gedaan. De uitkomsten van deze uitspraken kunnen daarom pas worden meegenomen in de WOZ-beschikkingen van 2020.
De uitspraak van de Rechtbank Amsterdam wordt beschouwd als een duidelijk signaal dat de berekeningssystematiek nader dient te worden geëvalueerd en indien nodig te worden geactualiseerd dan wel herijkt. Belastingen is van oordeel dat gezien de uitspraken van de Rechtbank Amsterdam enige aanpassing van de erfpachtcorrectie vanaf 2020 in de rede ligt.
Om te onderbouwen en te bepalen of, en zo ja, op welke onderdelen de berekeningssystematiek dient te worden herzien, is een grondige en zorgvuldige wetenschappelijke analyse noodzakelijk. Belastingen heeft dit proces in gang gezet, waarbij enkele hoogleraren vastgoed en lokale belastingen van verschillende universiteiten betrokken zijn. Het onderzoek leidt naar verwachting niet tot een fundamentele wijziging van het berekeningsmodel, maar kan wel aanleiding zijn om onderdelen uit dat model aan te passen of wegingsfactoren te herzien.
Het zorgvuldig uitvoeren van het onderzoek, het vertalen van de uitkomsten naar een gewijzigde berekeningssystematiek en het testen en verankeren van de berekeningssystematiek in het informatiesysteem van Belastingen zal gelet op de complexiteit en de ervaringen van de betrokken deskundigen naar verwachting minimaal 6 maanden duren.
Rekening houdend met de eerdere uitspraken, en vooruitlopend op het onderzoek, heeft de inspecteur van de gemeentelijke belastingen besloten in 2019 eenmalig een verlaging van de WOZ-waarde toe te passen van 2% voor woningen op erfpachtgrond.
De uitspraak van de rechtbank heeft overigens geen consequenties voor de onherroepelijk vastgestelde WOZ-waarden.”