Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 28-01-2014, ECLI:NL:GHARL:2014:639, 13/00845

Aan belanghebbende zijn in 1999, 2000, 2002 en 2003 door zijn werkgevers [D] Inc. (hierna: [D]) en [E] BV (hierna: [E]), aandelenopties toegekend. In de jaren 2000 tot en met 2006 heeft belanghebbende steeds een deel van de opties uitgeoefend.

Aan belanghebbende zijn voor de onderhavige jaren (2002, 2004, 2005 en 2006) overeenkomstig de door hem gedane aangiften aanslagen in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd. In het aangegeven en vastgestelde belastbare inkomen uit werk en woning zijn geen bedragen ter zake van de optierechten begrepen.

De Inspecteur heeft ter zake van de optierechten navorderingsaanslagen over de jaren 2002, 2004, 2005 en 2006 opgelegd. Deze aanslagen zijn gebaseerd op het uitgangspunt dat de optierechten tot het inkomen moeten worden gerekend op het moment waarop deze onvoorwaardelijk uitoefenbaar worden. Tevens heeft de Inspecteur op de voet van artikel 67e, leden 1 en 2, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) vergrijpboetes opgelegd van 50% van de nagevorderde belasting.

De Rechtbank heeft geoordeeld dat belastingheffing over de optierechten dient plaats te vinden op het moment van toekenning ervan. Partijen verschillen niet van mening dat in dat geval de navorderingsaanslagen over de jaren 2004 en 2006 moeten worden vernietigd, en over de jaren 2002 en 2005 moeten worden verminderd. Bij vernietiging van de navorderingsaanslag is er geen grond meer voor het opleggen van een boete. Bij vermindering van de navorderingsaanslag is de boete navenant verminderd.

Het gerechtshof heeft geoordeeld dat de optierechten aan belanghebbende zijn toegekend onder de voorwaarde dat hij op het moment van uitoefening nog in dienst zou zijn van [D] respectievelijk [E], zodat deze moeten worden belast op het moment waarop de opties onvoorwaardelijk uitoefenbaar worden. Hieraan heeft het gerechtshof de conclusie verbonden dat de Inspecteur de navorderingsaanslagen tot het juiste bedrag heeft berekend.

Ten aanzien van de boetes heeft het gerechtshof geoordeeld dat het aan opzet van belanghebbende te wijten is dat bij de primitieve aanslagregeling te weinig belasting is geheven. Doordat belanghebbende in geen van de aangiften inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen over de relevante belastingjaren melding heeft gemaakt van het bezit van optierechten, heeft hij zich willens en wetens blootgesteld aan de aanmerkelijke kans dat te weinig belasting zou worden geheven en heeft hij deze kans bewust aanvaard.

Met betrekking tot de boetes over de jaren 2002 en 2005 heeft het gerechtshof vervolgens geoordeeld dat van een pleitbaar standpunt om die reden geen sprake is, althans niet voor het gehele bedrag. Een vergrijpboete van 50% is volgens het gerechtshof in overeenstemming met de ernst van het vergrijp. Gelet op het feit dat de Rechtbank in eerste aanleg een lager bedrag ter zake van opties belastbaar achtte, heeft het gerechtshof de boetes gehandhaafd op de bedragen die de Rechtbank heeft vastgesteld, zijnde € 4.929 (2002) en € 1.183 (2005). In zoverre heeft het gerechtshof belanghebbendes standpunt pleitbaar geacht. Het gerechtshof heeft de boetes overigens passend en geboden geacht.

Met betrekking tot de boetes over de jaren 2004 en 2006 heeft het gerechtshof geoordeeld dat, gelet op de beslissing van de Rechtbank om de boetebeschikking te vernietigen, sprake is van een pleitbaar standpunt voor het gehele bedrag van de boetebeschikking. Deze boetes zijn dan ook terecht vernietigd, aldus het gerechtshof.

De in cassatie door belanghebbende voorgestelde middelen, die zijn gericht tegen het oordeel van het gerechtshof inzake de navorderingsaanslag, zijn door de Hoge Raad onder verwijzing naar artikel 81, lid 1, Wet op de rechterlijke organisatie, ongegrond verklaard.

Het door de Staatssecretaris voorgestelde cassatiemiddel richt zich tegen het oordeel van het gerechtshof dat (ten dele) sprake is van een pleitbaar standpunt.

Naar het oordeel van de Hoge Raad slaagt het door de Staatssecretaris voorgestelde cassatiemiddel. Het standpunt dat de verkregen optierechten in geen van de jaren tot het inkomen behoorden, is niet verdedigbaar. Daarvan uitgaande is hier geen sprake – ook niet ten dele – van een standpunt dat zodanig verdedigbaar is, dat het innemen daarvan in de weg staat aan een het opleggen van een vergrijpboete (vgl. HR 7 september 1988, nr. 24884, BNB 1988/319), aldus de Hoge Raad. Verwijzing moet volgen. Het verwijzingshof zal moeten oordelen over de vraag of de boetes tot het juiste bedrag zijn opgelegd.