Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 19-09-2017, ECLI:NL:GHARL:2017:8188, 16/01272

Tussen partijen is niet in geschil dat de waarde van de onroerende zaak moet worden gesteld op de gecorrigeerde vervangingswaarde.

Bij de bepaling van de gecorrigeerde vervangingswaarde komt betekenis toe aan bepaalde omstandigheden die de eigenaar betreffen. Daaronder valt ook de omstandigheid dat op de eigenaar al dan niet de omzetbelasting drukt die hem in rekening wordt gebracht over de vervangingskosten (vgl. HR 9 februari 2007, nr. 41.264, ECLI:NL:HR:2007:AW3876).

Partijen houdt verdeeld via welke methode dient te worden bepaald in hoeverre belanghebbende gerechtigd is tot aftrek van voorbelasting bij vervanging van de onroerende zaak. De heffingsambtenaar stelt zich op het standpunt dat de omzetverhouding bepalend is, maar dat de buiten de onroerende zaak gerealiseerde omzet (recette uitvoeringen) buiten beschouwing dient te blijven. Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat de omzet bepalend is, met inbegrip van de buiten de onroerende zaak gerealiseerde omzet. Voor het behalen van deze omzet hebben de leden van belanghebbende binnen de onroerende zaak gerepeteerd, aldus belanghebbende. Een scheiding is volgens belanghebbende moeilijk te maken.

Het Hof volgt het standpunt van belanghebbende. Vooropgesteld wordt dat in de Taxatiewijzer en kengetallen, Algemeen deel, hoofdstuk 10, twee methoden worden beschreven. Deze twee methoden komen overeen met de twee methoden die in de regelgeving betreffende de omzetbelasting worden beschreven. De methoden zijn kort te omschrijven als 1) omzetverhouding (pro rata) en 2) werkelijk gebruik. Partijen zijn het eens dat de tweede methode niet bruikbaar is in de situatie van belanghebbende, aangezien de feitelijke kennis ontbreekt om per ruimte vast te kunnen stellen of deze voor belaste of vrijgestelde activiteiten wordt gebruikt en bovendien voor de hand ligt dat de diverse ruimtes worden gebruikt voor alle activiteiten van belanghebbende. Gelet op de foto’s van het interieur van de onroerende zaak zal het Hof partijen hierin volgen. Dit betekent dat de omzetverhouding (pro rata) bepaalt in hoeverre belanghebbende is gerechtigd tot aftrek van voorbelasting bij vervanging van de onroerende zaak. Anders dan de heffingsambtenaar ziet het Hof geen aanleiding de buiten de onroerende zaak gerealiseerde omzet buiten beschouwing te laten. Belanghebbende voert terecht aan dat de leden binnen de onroerende zaak repeteren voor de uitvoeringen die zij elders geven. Bovendien treedt vermenging op tussen het gericht repeteren voor uitvoeringen en het samenspel van de leden van belanghebbende binnen de diverse samenstellingen voor overige doeleinden, zoals het op peil houden van vaardigheden, het leren van nieuwe stukken en meer algemeen het uitoefenen van hun hobby. Het Hof ziet niet in dat de door de heffingsambtenaar bepleite omzetsplitsing tot een nauwkeuriger resultaat leidt, dat meer recht doet aan de situatie van belanghebbende. Dit klemt te meer nu omzetgegevens geheel ontbreken. Het Hof zal daarom uitgaan van alle activiteiten van belanghebbende.

Voor de onderhavige procedure zijn de activiteiten van belanghebbende als volgt te duiden:

-

Diensten die aan de leden worden verleend in ruil voor de contributie;

-

Geven van muziekles aan leden tegen vergoeding;

-

Verlenen van reclame- en promotiediensten aan sponsors;

-

Verstrekking van spijzen en dranken (baromzet);

-

Geven van muziekuitvoeringen.

Op de voet van artikel 11, eerste lid, onderdeel f, Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: Wet OB) jo. artikel 7 van het Uitvoeringsbesluit omzetbelasting 1968 (hierna: het Uitvoeringsbesluit) jo. bijlage B, post 35, bij het Uitvoeringsbesluit, zijn leveringen en diensten van culturele aard van amateurmuziekverenigingen vrijgesteld van omzetbelasting. Bij de toepassing van deze vrijstelling geldt als voorwaarde dat de ondernemer niet systematisch het maken van winst beoogt en, zo er wel winst wordt gemaakt, deze niet wordt uitgekeerd maar wordt aangewend voor de instandhouding of de verbetering van de vrijgestelde handelingen. Op de voet van artikel 11, eerste lid, onderdeel o, ten tweede, Wet OB 1968 jo. artikel 8, eerste lid, onderdeel c, Uitvoeringsbesluit, is onder andere onderwijs in muziek aan jongeren tot 21 jaar vrijgesteld van omzetbelasting. De ondernemers wier prestaties overigens op grond van, voor zover van belang, artikel 11, eerste lid, onderdeel f, Wet OB zijn vrijgesteld, kunnen voor activiteiten ter verkrijging van financiële steun gebruik maken van de vrijstelling van artikel 11, eerste lid, onderdeel v, Wet OB. Deze vrijstelling geldt indien de ontvangsten ter zake van leveringen niet meer bedragen dan € 68.067 per jaar en die ter zake van diensten niet meer dan € 22.689 per jaar.

Het Hof leidt uit de overgelegde aangiften omzetbelasting voor het jaar 2015 af dat belanghebbende de drempel van artikel 11, eerste lid, onderdeel v, Wet OB heeft overschreden. Dit betekent dat de activiteiten die belanghebbende verricht om extra inkomsten te verwerven, volgens de voor iedere dienst overeenkomstig zijn aard vastgestelde regels aan de heffing van omzetbelasting zijn onderworpen.

De diensten die belanghebbende aan haar leden verleent, zijn vrijgesteld van omzetbelasting op de voet van artikel 11, eerste lid, onderdeel f, Wet OB jo. bijlage B, post 35, bij het Uitvoeringsbesluit, mits niet systematisch het maken van winst wordt beoogd en, zo er wel winst wordt gemaakt, deze niet wordt uitgekeerd maar wordt aangewend voor de instandhouding of de verbetering van de vrijgestelde handelingen. Het Hof leidt uit de statuten af dat een eventueel batig saldo dat belanghebbende behaalt, bij ontbinding niet toevalt aan de leden maar aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Barneveld ter beschikking wordt gesteld. Hetgeen het college ontvangt, zal worden bewaard voor een eventueel nieuw op te richten muziekvereniging. Dat belanghebbende wel naar winst zou streven en deze op andere wijze dan conform de statuten zou besteden, is niet gebleken. Belanghebbende voldoet aan de voorwaarden die aan de toepassing van voornoemde vrijstelling worden gesteld. Dit houdt in dat belanghebbende verplicht de vrijstelling moet toepassen op de diensten die zij aan haar leden verleent in ruil voor de contributie.

Ook zijn de muzieklessen aan personen tot 21 jaar verplicht vrijgesteld op de voet van artikel 8, eerste lid, onderdeel c, Uitvoeringsbesluit. De overige voornoemde handelingen van belanghebbende zijn belast.

Langs de hiervoor geschetste scheidslijn tussen vrijgestelde en belaste handelingen dient de omzetverhouding (pro rata) van belanghebbende te worden vastgesteld. Het Hof ziet zich voor het probleem gesteld dat in de gedingstukken onvoldoende gegevens aanwezig zijn om de omzetverhouding voor 2015 vast te stellen, zelfs bij benadering.

De heffingsambtenaar heeft ter zitting van het Hof aangegeven dat zijn standpunt dat belanghebbende in het geheel geen recht op aftrek heeft, onjuist is. De heffingsambtenaar heeft belanghebbende het aanbod gedaan de pro rata vast te stellen op 50%. De gemachtigde van belanghebbende heeft dit aanbod afgewezen, en zich op het standpunt gesteld dat uit de aangiften dan wel de onder 2.6 aangehaalde brief volgt dat de pro rata 100%, 89% of 84,4% is. Het Hof verwerpt dit standpunt van belanghebbende. Zoals hiervoor reeds aangegeven, bevatten de gedingstukken onvoldoende aanwijzingen om de door belanghebbende voorgestane percentages te onderbouwen. In de aangiften is alleen de belaste omzet opgenomen, zodat de pro rata niet aan de hand van de aangiften kan worden berekend. Uit de brief van 7 mei 2016 kan evenmin een juist pro rata worden afgeleid. Ondanks dat de brief wat betreft terminologie lastig te doorgronden is, lijkt het erop dat de opsteller van de brief ervan uitgaat dat vrijgestelde prestaties recht op aftrek geven. Dit is onjuist, aangezien uit artikel 15 van de Wet OB onomstotelijk volgt dat aftrek van voorbelasting slechts mogelijk is indien een prestatie met een positief tarief (21%, 6% maar ook 0% op de voet van tabel II bij de Wet OB, overigens niet gelijk te stellen met een vrijstelling) is belast. Belanghebbende heeft dus geen recht op aftrek voor de diensten aan de leden en de muzieklessen aan leden tot 21 jaar. Dit geldt ook voor de prestaties die zij zonder (rechtstreekse) vergoeding verricht. Dat alle voorbelasting aftrekbaar is, zoals de conclusie onderaan pagina 1 van de brief luidt, kan gelet op de toepasselijke regelgeving niet juist zijn. De genoemde percentages van 15,6 (2015) en 11 (2014) aan vrijgestelde omzet zijn niet juist, aangezien deze percentages zien op donaties, opbrengst oud papier en bijdragen van fondsen, de door de opsteller van de brief als vrijgestelde omzet betitelde inkomsten. De door belanghebbende bepleite percentages voor de wel aftrekbare voorbelasting van 84,4 en 89 kunnen daarom ook niet juist zijn.

Aangezien geen van beide partijen zijn standpunt aannemelijk heeft gemaakt, ziet het Hof aanleiding de WOZ-waarde in goede justitie vast te stellen op € 675.000.