Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 05-02-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:977, 1800037
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 05-02-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:977, 1800037
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
- Datum uitspraak
- 5 februari 2019
- Datum publicatie
- 15 februari 2019
- ECLI
- ECLI:NL:GHARL:2019:977
- Zaaknummer
- 1800037
Inhoudsindicatie
IB/PVV. Tot welke bron van inkomen behoren de werkzaamheden van belanghebbende?
Uitspraak
locatie Arnhem
nummer 18/00037
uitspraakdatum: 5 februari 2019
Uitspraak van de vijfde meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep van
de inspecteur van de Belastingdienst/kantoor Utrecht (hierna: de Inspecteur)
en het incidentele hoger beroep van
[X] te [Z] (hierna: belanghebbende)
tegen de uitspraak van de rechtbank Gelderland van 8 december 2017, nummer AWB 15/7635, in het geding tussen belanghebbende en de Inspecteur
1 Ontstaan en loop van het geding
Aan belanghebbende is voor het jaar 2011 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) opgelegd. Bij beschikking is heffingsrente berekend.
De Inspecteur heeft bij in één geschrift vervatte uitspraken op bezwaar het bezwaar gegrond verklaard, de aanslag verminderd en de heffingsrente dienovereenkomstig verminderd.
Belanghebbende is tegen die uitspraken in beroep gekomen bij de rechtbank Gelderland (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard, de uitspraken van de Inspecteur vernietigd, de aanslag verminderd tot een aanslag berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 43.995 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 12, de heffingsrente dienovereenkomstig verminderd, de Inspecteur veroordeeld in de proceskosten ten bedrage van € 990 en gelast dat de Inspecteur aan belanghebbende het betaalde griffierecht vergoedt.
De Inspecteur heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. Belanghebbende heeft incidenteel hoger beroep ingesteld.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 16 oktober 2018. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat aan deze uitspraak is gehecht.
2 Vaststaande feiten
Belanghebbende verricht werkzaamheden op het gebied van administratieve en financiële dienstverlening, (interim-)management en ICT advisering.
Vanaf 1 januari 2007 staat belanghebbende onder de naam [A] als eenmanszaak ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. De activiteiten zijn hierin omschreven als het detacheren van een deskundige op het gebied van (interim)management, consultancy en financiële dienstverlening.
Op 12 november 2010 heeft [A] een raamovereenkomst gesloten met [B] B.V. (hierna: [B] ) die – voor zover van belang – luidt als volgt:
“Overwegende
- -
-
dat opdrachtgever een bedrijf is dat interim- en consultancyopdrachten voor de bancaire wereld verricht;
- -
-
dat opdrachtgever voor het verrichten van deze opdrachten uit haar bestand een Banking Professional selecteert op basis van diens kennis, praktijkervaring, kwaliteiten en vaardigheden als Banking Professional. Deze Banking Professionals zijn dan ook zonder uitzondering experts uit de praktijk;
- -
-
dat opdrachtnemer over de benodigde kwaliteiten en kennis beschikt om een opdracht te verrichten;
- -
-
dat partijen in dat verband een raamovereenkomst wensen aan te gaan en expliciet stellen dat er tussen hen geen gezagsverhouding bestaat;
- -
-
dat partijen met deze overeenkomst dan ook uitdrukkelijk aangeven geen arbeidsovereenkomst te willen afsluiten;
- -
-
dat opdrachtgever te allen tijde op grond van deze raamovereenkomst aan de opdrachtnemer een opdracht kan geven tot het verrichten van werkzaamheden, maar dat de opdrachtgever daartoe nooit gehouden is;
- -
-
dat de opdrachtnemer te allen tijde een opdracht van de opdrachtgever kan accepteren, maar daartoe nooit gehouden is;
- -
-
als de opdrachtnemer van de opdrachtgever een opdracht tot het verrichten van werkzaamheden aanvaardt komt tussen hen een overeenkomst van opdracht tot stand als bedoeld in artikel 7:400 BW e.v., voor de duur van de overeengekomen werkzaamheden.
(…)
Artikel 1 Aard van de overeenkomst en duur van de opdracht
De rechten en plichten uit deze overeenkomst gelden telkens voor de duur van de op grond van de onderhavige raamovereenkomst tussen partijen overeengekomen werkzaamheden, tenzij uit de aard van enig artikel voortvloeit dat daarin opgenomen rechten en plichten verder strekken dan een afzonderlijke opdracht.
De overeengekomen werkzaamheden bestaan naar inhoud, aard en omvang uit het in opdracht van opdrachtgever verrichten van bancaire interim- en consultancyopdrachten.
(…)
Artikel 2 Honorarium
Opdrachtgever zal de werkzaamheden die door de opdrachtnemer uit hoofde van iedere opdracht zijn verricht na facturatie door de opdrachtnemer vergoeden conform het vooraf bepaalde vaste honorarium.
De opdrachtgever zal het honorarium niet verschuldigd zijn wanneer de opdrachtnemer om welke reden dan ook, daaronder begrepen ziekte, de overeengekomen werkzaamheden niet heeft verricht.
Opdrachtnemer verklaart over een geldige VAR (WUO, RRVN of ROW) te beschikken, afgegeven door de Belastingdienst, en deze uiterlijk bij aanvang van de overeenkomst aan opdrachtgever ter hand te stellen.
De opdrachtnemer zal de werkzaamheden uitvoeren in de zelfstandige uitoefening van zijn beroep of bedrijf. De opdrachtnemer draagt dan ook zelf de eventueel verschuldigde inkomstenbelasting en/of sociale premies af en vrijwaart de opdrachtgever voor eventuele aanspraken, ingevolge deze opdracht, van de Belastingdienst en of het UWV.
Artikel 3 Aansprakelijkheid
De opdrachtgever aanvaart geen claims van derden die betrekking hebben op de wijze waarop opdrachtnemer zijn werkzaamheden heeft uitgevoerd. De opdrachtnemer vrijwaart opdrachtgever van alle claims, die betrekking hebben op de overeengekomen werkzaamheden.
(…)
Artikel 8 Relatiebeding
De opdrachtnemer zal zich - behoudens voorafgaande schriftelijke toestemming van opdrachtgever - gedurende 12 maanden na beëindiging van de onderhavige overeenkomst, of van een op basis hiervan tot stand gekomen overeenkomst van opdracht, onthouden van het direct of indirect, tegen vergoeding of om niet, verrichten van soortgelijke activiteiten bij relaties van opdrachtgever waar de opdrachtnemer de afgelopen 12 maanden een opdracht heeft verricht voor [B] . Daaronder wordt mede verstaan het aangaan van een arbeidsverhouding, met relaties van opdrachtgever waar opdrachtnemer de afgelopen 12 maanden werkzaamheden heeft verricht voor opdrachtgever.
Artikel 9 Informatieplicht
Opdrachtnemer is verplicht gedurende de duur van de onderhavige raamovereenkomst, of van een op basis hiervan tot stand gekomen overeenkomst van opdracht, aan de opdrachtgever gevraagd én ongevraagd mede te delen of en wanneer hij direct of indirect soortgelijke werkzaamheden gaat verrichten voor bedrijven, die gelijk of gelijksoortig zijn aan die van opdrachtgever. Onder soortgelijke werkzaamheden wordt verstaan: het verrichten van bancaire interim-en consultancywerkzaamheden in de ruimste zin des woords.
(…)
Artikel 11 Boetebeding
Indien opdrachtnemer tekort komt in de nakoming van een verplichting voortvloeiend uit het
bepaalde in artikel 6, 7, 8, 9 en 10 van deze overeenkomst, zal hij door dit enkele feit per gebeurtenis aan Opdrachtgever een onmiddellijk opeisbare boete groot € 5.000,- verschuldigd zijn, en voor iedere dag dat de overtreding voortduurt een bedrag ad € 1.000,-, onverminderd het recht van Opdrachtgever op volledige schadevergoeding op grond van de Wet.
(…)”
Van 23 november 2010 tot en met 31 oktober 2011 (na diverse verlengingen) is belanghebbende via [B] werkzaam geweest bij [a-bank] [C] e.o. in de functie van Intern Accountmanager ZR2. De door [B] opgemaakte opdrachtbevestiging luidt - voor zover van belang - als volgt:
Situatie- en opdrachtbeschrijving
Binnen [a-bank] [C] e.o., is er behoefte aan een tijdelijke Intern Accountmanager ZR2. De bank heeft [B] verzocht om deze vraag in te vullen. Namens [B] zal jij deze opdracht als Banking Professional gaan uitvoeren.
De intern Accountmanager verricht alle voorkomende werkzaamheden die behoren bij deze functie. Daaronder begrepen o.a.:
Het voorbereiden van gesprekken voor de Accountmanagers en eventueel meegaan naar de gesprekken;
Het uitvoeren van de financiële analyse;
Het zelfstandig schrijven van kredietaanvragen;
Het opstellen van een offerte.
De doelstelling wordt in overleg met de bank nader gespecificeerd in subdoelstellingen, dit om wederzijdse verwachtingen te concretiseren. In week 49 zullen deze worden opgesteld door jou in overleg met [D] , middels bijgaand opdrachtformulier.
(…)
Periode
De opdracht bestrijkt een periode van vooralsnog 3 maanden van 23 november 2010 tot en met 28 februari 2011 gedurende 4 dagen/ 36 uur per week. In onderling overleg zullen de dagen waarop de opdracht zal worden uitgevoerd en op te nemen vakantiedagen worden afgestemd.
Verlenging
Optie tot verlenging is na onderling overleg tussen de bank en [B] in principe mogelijk. Wij vernemen uiterlijk 15 januari 2011 of de bank van deze mogelijkheid gebruik wil maken.
Tarief
Er is voor deze opdracht een tarief van € 72,50 per uur afgesproken. Deze opdracht is een BTW-plichtige activiteit, bovengenoemd tarief is exclusief 19% BTW.
Reiskosten
De reiskosten die je in rekening mag brengen bedragen € 0,30 per kilometer.
Controle/aftekening uren
Bijgaand ontvang je het procedureboek voor het schrijven van je uren. Je kunt vanaf 23 november
2010 inloggen met code 10070 en wachtwoord 9999. Ik wil jou verzoeken om de urenstaat per week te laten tekenen door de opdrachtgever. Hier kun je tevens de gereden kilometers en
hotelovernachting op aan geven. De urenstaten dienen voor de 7e van de maand getekend naar
[B] te worden verstuurd. (…)
Facturering
De facturen ontvangen we graag maandelijks achteraf op basis van de getekende urenstaten, als
betalingstermijn hanteren wij 30 dagen. Wij verzoeken je om op je maandfacturen uitsluitend de
uren en kilometers te vermelden die betrekking hebben op een hele maand.
(…)
Ziekte
Ingeval van ziekte vernemen wij dit graag voor 08:30 uur, dit dient ook aan de opdrachtgever
doorgegeven te worden. In geval van ziekte vindt er geen doorbetaling plaats.
(…)
Het in de opdrachtbevestiging bedoelde Opdrachtformulier is door [a-bank] [C] e.o. (in de persoon van [D] ) als opdrachtgever en belanghebbende als Banking Professional voor akkoord getekend en geeft een lijst met (sub)doelstellingen van de opdracht, alsmede de gevraagde kennis en vaardigheden van de bank. In de kern betreft het alle voorkomende werkzaamheden die behoren tot de functie van Intern Accountmanager. Onder overige opmerkingen is opgenomen dat de opdracht ook omvat de begeleiding van een stagiair.
Van 20 oktober 2011 tot en met 31 mei 2012 (na diverse verlengingen) is belanghebbende via [B] werkzaam geweest bij [a-bank] [E] in de functie van Intern Accountmanager ZR1/GZ. Het hiertoe opgemaakte opdrachtformulier is voor akkoord getekend door [a-bank] [E] als opdrachtgever en door belanghebbende als Banking Professional. In de kern zien de geformuleerde doelstellingen op alle werkzaamheden die horen bij de functie van Intern Accountmanager. Als subdoelstellingen zijn geformuleerd: 1) structuur aanbrengen in de ZR1/GZ portefeuille, 2) verminderen van achterstanden in kredietbeheer en klantbediening en 3) waar mogelijk motiveren van collega's en verhogen van het kennisniveau binnen de bank op de vereiste deelgebieden van Intern Accountmanagers en Accountmanagers.
Naast de werkzaamheden die belanghebbende via [B] bij [a-bank] [C] e.o. en [a-bank] [E] heeft verricht (hierna ook: de werkzaamheden via [B] ), heeft hij in het jaar 2011 werkzaamheden verricht als notulist van een netwerkclub voor bankiers, als hypotheekadviseur en als bemiddelaar voor opdrachten bij de [a-bank] (hierna tezamen: de andere werkzaamheden). Met de andere werkzaamheden heeft belanghebbende 6,5% van zijn totale inkomsten (exclusief kosten) over het jaar 2011 verworven.
Belanghebbende heeft voor de jaren 2007 tot en met het 2014 een VAR-winst uit onderneming ontvangen voor zijn activiteiten op het terrein van detachering aan banken, verzekeraars en bedrijven.
In zijn aangifte IB/PVV voor het jaar 2011 heeft belanghebbende een bedrag van € 95.609 aangegeven als winst uit onderneming (voor de ondernemersaftrek en de MKB-winstvrijstelling). Dit betreft het gezamenlijke resultaat behaald met de werkzaamheden via [B] en de andere werkzaamheden.
In 2014 heeft bij belanghebbende een onderzoek plaatsgevonden naar de afgegeven verklaringen VAR-winst uit onderneming. Het onderzoek richtte zich met name op de jaren 2013 en verder. In dit kader is ook de arbeidsrelatie van belanghebbende met de [a-bank] Groep beoordeeld. Het rapport van het onderzoek luidt, voor zover van belang, als volgt:
“4 Arbeidsrelatie [a-bank] Groep
De heer [X] detacheert zichzelf sinds 2007 als financieel adviseur voor meerdere functies bij [a-bank] Groep. De [a-bank] Groep is vanaf het jaar 2007 feitelijk gezien de enige opdrachtgever van de heer [X] en hij is voor zijn inkomen volledig afhankelijk van zijn werkzaamheden voor de [a-bank] Groep. De heer [X] heeft met de [a-bank] Groep meerdere "dienstverleningsovereenkomsten" afgesloten. De [a-bank] Groep maakt hierbij vanaf 2012 gebruik van de diensten van een intermediair bureau, [F] BV te [G] . Gedurende de jaren 2007 tot 2012 zijn de dienstverleningsovereenkomsten en overeenkomsten van opdracht door de heer [X] afgesloten met verschillende detacheringsbureaus, zoals [H] , [I] , [J] B.V., [B] en [K] . (…)
5 Conclusie arbeidsrelatie [a-bank] Groep en de heer [X]
De heer [X] is sinds 2007 uitsluitend werkzaam voor de [a-bank] Groep. De werkzaamheden worden door hem op locaties van verschillende Rabobankvestigingen in het land uitgevoerd. De wijze waarop deze werkzaamheden worden verricht verschillen niet van die van het reguliere personeel van de [a-bank] Groep, aangezien de heer [X] is gebonden aan allerlei richtlijnen en verplichtingen, welke door de [a-bank] Groep zijn opgelegd. Hierdoor kan geen zelfstandigheid worden aangenomen en is er vrijwel geen ondernemersrisico te duiden. De heer [X] heeft ook nimmer investeringen gedaan, terwijl er vanaf het jaar 2007 slechts één feitelijke opdrachtgever is te duiden: [a-bank] Groep. Op basis van het raamwerk van feitelijke omstandigheden kan worden vastgesteld, dat de arbeidsrelatie tussen de heer [X] en [a-bank] Groep alle kenmerken draagt van een loondienstbetrekking en dat er sprake is van een constructie om te ontkomen aan de verplichtingen, welke voortvloeien uit het bestaan van een loondienstverhouding. Deze situatie is reeds vanaf het jaar 2007 te duiden.
Er is gezien het bovenstaande met betrekking tot de werkzaamheden "detachering aan banken, verzekeraars en bedrijven" geen sprake van een duurzame organisatie van arbeid en kapitaal gericht op een risicodragende deelneming aan het economische verkeer.
Op basis van het raamwerk van de feitelijke omstandigheden van de arbeidsrelatie tussen de heer [X] en [a-bank] Groep ben ik van mening, dat deze arbeidsrelatie alle kenmerken draagt van een privaatrechtelijke dienstbetrekking.