Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 17-11-2020, ECLI:NL:GHARL:2020:9541, 17/01260 t/m 17/01267
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 17-11-2020, ECLI:NL:GHARL:2020:9541, 17/01260 t/m 17/01267
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
- Datum uitspraak
- 17 november 2020
- Datum publicatie
- 27 november 2020
- ECLI
- ECLI:NL:GHARL:2020:9541
- Formele relaties
- Eerste aanleg: ECLI:NL:RBGEL:2017:5456, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Cassatie: ECLI:NL:HR:2023:643
- Zaaknummer
- 17/01260 t/m 17/01267
Inhoudsindicatie
VPB. OB. Dividendbelasting. Beroep wegens niet tijdig beslissen. Belanghebbende was ten tijde van opleggen van de belastingaanslagen naar Curaçaos recht opgehouden te bestaan. Dit heeft tot gevolg dat de belastingaanslagen niet bekend zijn gemaakt. De ingediende bezwaren zijn ontvankelijk. De beslistermijn is verstreken. Inhoudelijke behandeling. Vestigingsplaats. De Inspecteur heeft niet aannemelijk gemaakt dat belanghebbende in Nederland is gevestigd. Het Hof vernietigt de belastingaanslagen en stelt een dwangsom vast.
Uitspraak
locatie Arnhem
nummers 17/01260 tot en met 17/01267
uitspraakdatum: 17 november 2020
Uitspraak van de vierde meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep van
de inspecteur van de Belastingdienst/Kantoor Utrecht (hierna: de Inspecteur)
tegen de uitspraak van de rechtbank Gelderland van 25 oktober 2017, nummers AWB 17/1425 tot en met 17/1432, ECLI:NL:RBGEL:2017:5456, in het geding tussen de Inspecteur en
“ [X] N.V.” (hierna aangeduid als: belanghebbende)
1 Ontstaan en loop van het geding
Met dagtekening 24 oktober 2016 zijn aan belanghebbende navorderingsaanslagen vennootschapsbelasting over de jaren 2010/2011 en 2012, een aanslag vennootschapsbelasting over het jaar 2013, naheffingsaanslagen omzetbelasting over de tijdvakken 1 januari 2011 tot en met 31 december 2011, 1 januari 2012 tot en met 31 december 2012 en 1 januari 2013 tot en met 31 december 2013, en naheffingsaanslagen dividendbelasting over de jaren 2012 en 2013 opgelegd (hierna: de belastingaanslagen). Daarbij is gelijktijdig bij beschikkingen heffingsrente dan wel belastingrente in rekening gebracht.
Bij brieven van 8 november 2016 is bezwaar gemaakt tegen de belastingaanslagen. Bij brieven van 1 december 2016 is namens een aantal mogelijke belanghebbenden te kennen gegeven dat zij zich bij de bezwaren aansluiten.
Bij brief van 12 december 2016 heeft de Inspecteur aan de gemachtigde bericht dat hij gebruik maakt van de mogelijkheid de beslistermijn voor het doen van uitspraak op bezwaar te verlengen met zes weken, zodat deze eindigt op 27 februari 2017.
Met dagtekening 27 februari 2017 heeft de Inspecteur voor alle belastingaanslagen informatiebeschikkingen vastgesteld.
Bij brief van 28 februari 2017 heeft de gemachtigde de Inspecteur in gebreke gesteld in verband met het niet tijdig doen van uitspraak op de bezwaren van belanghebbende tegen de belastingaanslagen.
Namens de voormalige vereffenaar en de voormalige aandeelhouders ten tijde van de vereffening van belanghebbende is, wegens het niet doen van uitspraak op de bezwaren tegen de belastingaanslagen, beroep ingesteld bij de rechtbank Gelderland (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft de beroepen gegrond verklaard, de Inspecteur opgedragen om uiterlijk vier weken na de verzenddatum van haar uitspraak beslissingen op de bezwaarschriften te nemen, bepaald dat de Inspecteur een dwangsom verbeurt voor elke dag waarmee hij de hiervoor genoemde termijn overschrijdt, de hoogte van de dwangsom bepaald op € 500 per dag met een maximum van € 50.000, de Inspecteur veroordeeld in de vergoeding van proceskosten van belanghebbende en gelast dat de Inspecteur het betaalde griffierecht vergoedt.
De Inspecteur heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. Belanghebbende heeft een verweerschrift ingediend.
De Inspecteur heeft tevens de voorzieningenrechter van het Hof verzocht voorlopige voorzieningen te treffen inhoudende dat de voorzieningenrechter de gevolgen van de uitspraak van de Rechtbank buiten werking stelt totdat (de bodemkamer van) het Hof op het hoger beroep van de Inspecteur heeft beslist.
De voorzieningenrechter van het Hof heeft bij uitspraak van 16 november 2017 het verzoek van de Inspecteur tot het treffen van een voorlopige voorziening toegewezen en bepaald dat de rechtsgevolgen van de uitspraak van de Rechtbank met nummers AWB 17/1425 tot en met 17/1432 worden opgeschort totdat de bodemkamer in hoger beroep op deze zaken heeft beslist of deze uitspraken door intrekking of anderszins onherroepelijk zijn geworden.
De Inspecteur en belanghebbende hebben nadere stukken ingediend. Afschriften daarvan zijn aan de wederpartij verstrekt.
Het eerste onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 maart 2019. De zaken zijn ter zitting gelijktijdig behandeld met de zaken met nummers 17/01172 tot en met 17/01259. Van het verhandelde op deze zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat aan partijen is verzonden.
De Inspecteur en belanghebbende hebben nadere stukken ingediend. Afschriften daarvan zijn aan de wederpartij verstrekt.
De Inspecteur heeft naar aanleiding van de zitting op verzoek van het Hof nadere op de zaak betrekking hebbende stukken ingebracht. Voor één van de stukken heeft de Inspecteur een beroep op geheimhouding dan wel beperkte kennisneming gedaan als bedoeld in artikel 8:29 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb). Belanghebbende heeft bij brief van 14 juni 2019 laten weten dat zij niet betwist dat de Inspecteur gewichtige redenen heeft. Voorts geeft zij ingevolge artikel 8:29, lid 5, van de Awb toestemming aan het Hof om mede op basis van de integrale tekst van het stuk uitspraak te doen.
Op 27 juni 2019 heeft het tweede onderzoek ter zitting plaatsgevonden. De zaken zijn ter zitting gelijktijdig behandeld met de zaken met nummers 17/01172 tot en met 17/01259. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat aan partijen is verzonden.
Op 3 september 2019 heeft het Hof een beslissing genomen tot heropening van het onderzoek en de Inspecteur opgedragen nadere op de zaak betrekking hebbende stukken te overleggen, de Inspecteur en de gemachtigde verzocht eventuele nadere onderzoekswensen kenbaar te maken, alsmede of zij het wenselijk vinden om voorafgaand aan een zitting waarbij de belastingaanslagen inhoudelijk worden behandeld, een regiezitting te houden.
Belanghebbende en de Inspecteur hebben hun onderzoekswensen bij brieven van 17 september 2019 respectievelijk 27 september 2019 aan het Hof kenbaar gemaakt. Afschriften van deze brieven zijn over en weer aan de wederpartij verstrekt.
Het Hof heeft bij brieven van 11 oktober 2019 de Inspecteur en belanghebbende in aansluiting op de beslissing tot heropening van het onderzoek enkele regie-aanwijzingen gegeven. Afschriften van deze brieven zijn aan de wederpartij verstrekt.
De Inspecteur heeft in vijf tranches de door het Hof gevraagde op de zaak betrekking hebbende stukken overgelegd. De Inspecteur heeft bij brieven van 24 oktober 2019 en 4 november 2019 aan de geheimhoudingskamer van het Hof voor bepaalde stukken een verzoek tot geheimhouding dan wel beperkte kennisneming gedaan als bedoeld in van artikel 8:29 van de Awb.
De Inspecteur en belanghebbende hebben nadere stukken ingediend, die over en weer in afschrift aan de wederpartij zijn verstrekt.
Het derde onderzoek ter zitting heeft plaats gevonden op 7 november 2019. De zaken zijn ter zitting gelijktijdig behandeld met de zaken met nummers 17/01172 tot en met 17/01259. Het Hof heeft bij beslissing van 25 november 2019 het onderzoek heropend en de geheimhoudingskamer van het Hof verzocht het beroep van de Inspecteur op toepassing van artikel 8:29 van de Awb te behandelen. Aan deze beslissing is het proces-verbaal van de zitting van 7 november 2019 gehecht.
Het Hof heeft van belanghebbende een afschrift ontvangen van haar brief van 23 januari 2020 aan de geheimhoudingskamer, waarin zij aangeeft zich niet verzetten tegen het beroep op artikel 8:29 van de Awb, zodat het beroep op geheimhouding kan worden toegewezen.
Op 28 januari 2020 heeft de geheimhoudingskamer bepaald dat de door de Inspecteur meegedeelde beperking van de kennisneming dan wel geheimhouding gerechtvaardigd is.
Het Hof heeft partijen gevraagd of zij nogmaals ter zitting willen worden gehoord. Partijen hebben verklaard van dat recht geen gebruik te willen maken. Het Hof heeft vervolgens het onderzoek gesloten.
De Inspecteur heeft bij brief van 28 augustus 2020 aan het Hof laten weten dat het Gemeenschappelijk Hof van Justitie van Aruba, Curaçao, Sint Maarten en van Bonaire, Sint Eustatius en Saba vonnis heeft gewezen in het hoger beroep tegen de in 2.64 bedoelde uitspraak van het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao van 6 december 2018, onder verwijzing naar . Het Hof heeft in deze brief van de Inspecteur geen aanleiding gezien het onderzoek te heropenen.
2 Vaststaande feiten
Juridische structuur belanghebbende
Belanghebbende is op 27 augustus 2010 opgericht naar het recht van Curaçao. De aandelen worden (indirect) gehouden door [A] (hierna: [A] ) voor 66,7% en [B] , de partner van [A] , (hierna: [B] ) voor 33,3%. Op 26 juni 2012 heeft [A] 33,3% van de aandelen in belanghebbende overgedragen aan [C] Corporation N.V., waarvan [D] (hierna: [D] ) de enig aandeelhouder is.
Vanaf de datum van oprichting tot 13 september 2010 was [A] bestuurder van belanghebbende en van 13 september 2010 tot 22 juli 2015 [E] Curaçao BV (hierna: [E] ).
Het uittreksel uit het Handelsregister van de Kamer van Koophandel en Nijverheid te Curaçao (hierna: het Handelsregister) vermeldt over de registratie van belanghebbende het volgende:
“De registratie is opgeheven per 28 juli 2015
In liquidatie getreden met ingang van 22 juli 2015
Datum registratie slotverantwoording 28 juli 2015
De vereffenaar heeft, blijkens opgaaf, vastgesteld dat geen aan hem bekende baten
aanwezig zijn (art. 2:31 lid 6 BW)”
[G] staat vermeld als enige functionaris, in de functie van vereffenaar.
Tot de stukken van het geding behoort verder een op 29 juli 2015 gedagtekende ‘Declaration’ van [F ] , [functie] van de Kamer van Koophandel en Nijverheid te Curaçao, (hierna: [F ] ) betreffende de registratie van belanghebbende in het Handelsregister. Voor zover van belang, luidt die verklaring als volgt:
“The Undersigned (…) herewith declares (…) that, as appears from the Final Statement with respect to the liquidation of the mentioned corporation, filed on July 28th, 2015, the corporation is dissolved and liquidated.”
In de Curaçaosche Courant van 31 juli 2015 is de volgende advertentie geplaatst:
“ [X] N.V.
geliquideerd
gevestigd op Curaçao, hierna “de Vennootschap”
Bij besluit van de Buitengewone Algemene Vergadering van Aandeelhouders van de Vennootschap is besloten om de Vennootschap per 22 juli 2015 te ontbinden en [G] N.V. tot Vereffenaar te benoemen. De Vereffenaar heeft terstond bij zijn aantreden vastgesteld dat geen aan hem bekende baten aanwezig zijn. Overeenkomstig artikel 31 lid 7 Boek 2 BW is door de onderhavige publicatie van dat feit de vereffening geëindigd en is de Vennootschap opgehouden te bestaan. De slotverantwoording wordt ter inzage gelegd ten kantore van het Handelsregister.
[G] N.V.
De Vereffenaar”
Juridische structuur casino-groep
Belanghebbende maakt deel uit van een groep van vennootschappen (hierna: de casino-groep) die gezamenlijk (onder meer) de internetcasino’s [H] en vanaf 2010 [I] exploiteert. De juridische structuur is - naast belanghebbende - als volgt.
De aandelen in [J] N.V. (hierna: [J] NV) worden sinds 2004 voor 57,5% indirect gehouden door [A] , voor 33,3% indirect gehouden door [K] en voor 9,2% door [L] (hierna: [L] ). De aandelen in [L] werden (indirect) voor 54,95% gehouden door [M] (hierna: [M] ), voor 36,36% door [N] (hierna: [N] ) en voor 8,69% door [D] . In oktober 2011 heeft [L] haar aandelen in [J] NV verkocht aan (uiteindelijk) [A] . [A] houdt vanaf dat moment (indirect) 66,67% van de aandelen in [J] NV en [K] (indirect) 33,33%. [J] NV houdt alle aandelen in [J] Malta Ltd te Malta.
In de periode 2004 tot 2010 hielden [K] (voor 25%), [A] (voor 43%) en [L] (voor 32%) (indirect) alle aandelen in [H] Holding Ltd te Malta (later genaamd: [H] Holding Ltd), welke op haar beurt 100% van de aandelen hield in [H] Ltd te Malta en vanaf medio 2010 de aandelen in [O] Ltd te Malta (later genaamd: [O] Ltd). De aandelen in [P] NV (hierna: [P] NV) werden in deze periode in nagenoeg dezelfde verhouding gehouden door [K] , [A] en [L] .
[NN] NV (hierna: [T] NV) is in 2010 opgericht door [P] NV en direct doorverkocht aan (indirect) [A] .
In oktober 2011 heeft [L] haar aandelenbelang in [P] NV, [J] NV en [H] Holding Ltd verkocht aan [Q] , waarvan [A] uiteindelijk gerechtigde is.
Op 26 juni 2012 heeft [A] (indirect) 33,3% van zijn aandelen in belanghebbende, 17,4% in [P] NV en 17,4% in [H] Holding Ltd overgedragen aan [C] Corporation NV, waarvan [D] de enig aandeelhouder is.
In maart 2014 is de casino-groep overgenomen door [R] AB, een Zweedse beursgenoteerde vennootschap (hierna: [R] ), door overname van de aandelen in [H] Holding Ltd. Aan deze aandelenoverdracht zijn activa/passiva-transacties vanuit de Antilliaanse NV’s aan de Maltese vennootschappen voorafgegaan In de pers is deze transactie aangeduid als de overname van [H] en [I] .
Woonplaats van de (indirect) aandeelhouders van de casino-groep
[A] en [B] woonden van december 2004 tot 8 juli 2013 op Curaçao en daarna in België. [K] woonde met zijn partner van december 2004 tot medio 2008 op Curaçao en is daarna teruggegaan naar Nederland.
[D] , [M] en [N] waren in de onderhavige jaren woonachtig in Nederland.
Activiteiten van belanghebbende
De activiteiten van belanghebbende bestonden uit affiliate werkzaamheden voor [I] ( [S] , overgenomen van [T] NV), [H] (overgenomen van [P] NV) en derden, concurrenten van [I] en [H] . Belanghebbende bezat meer dan 300 gokgerelateerde websites als [naam1] , [naam2] , [naam3] , [naam4] , etc. De werkzaamheden van belanghebbende richtten zich erop een website op een prominente plaats bij zoekmachines als Google te krijgen. Een prominente plaats bij een zoekmachine leidt tot veel bezoekers (traffic) van de website. Als de bezoeker uiteindelijk ook via de website bij de aanbieder van de spellen gaat spelen (conversie) heeft de eigenaar van de website recht op een deel van de inkomsten. Over de hoogte van de (affiliate) inkomsten worden afspraken gemaakt. Ook worden afspraken gemaakt over de plaats van de aanbieder op de betreffende website.
Activiteiten van andere entiteiten uit de casino-groep
De activiteiten van [J] NV bestonden uit het programmeren, (door)ontwikkelen en exploiteren van een softwareplatform met daarop een aantal zelf ontwikkelde online spellen. Het softwareplatform is met name gebruikt voor het door [J] NV ontwikkelde [H] . Later (vanaf 2010/2011) werd het softwareplatform ook gebruikt voor [I] . [H] en [I] zijn online gokspelen, die werden geëxploiteerd door [H] Ltd en [O] Ltd onder een Maltese kansspelvergunning en waren gericht op de Nederlandstalige markt. Er zijn enige tijd, tot medio 2006, via het platform spellen beschikbaar gesteld die afkomstig waren van andere ondernemingen. De door [J] NV gebruikte programmeertaal was Perl. Daarnaast verleende [J] NV customer support, waaronder het onderhoud van het platform. In oktober 2011 heeft [J] NV een overeenkomst gesloten met [U] Malta Ltd (hierna: [U] ) voor het aanbieden van live casino games.
[J] NV heeft vanaf 2004 kantoorruimte gehuurd op [V] te [W] , Curaçao. In 2009 is extra kantoorruimte gehuurd ten behoeve van [P] NV. In het datacenter op het [V] werd een ‘dedicated third cabinet’ gehuurd, waarin apparatuur werd gestald.
[A] en [K] hadden een arbeidsovereenkomst bij [J] NV. [K] had een technische achtergrond en was tot zijn vertrek in 2008 de belangrijkste programmeur voor [J] NV. De arbeidsovereenkomst van [K] met [J] NV is per 31 mei 2008 beëindigd in verband met verschil van inzicht met [A] over de te volgen koers.
[J] NV heeft na het vertrek van [K] in 2008 op Curaçao een villa met zwembad aangekocht voor de huisvesting van programmeurs. In 2009 kwam [Y] in dienst van [J] NV als programmeur. Hij is in hetzelfde jaar op staande voet ontslagen. Vervolgens zijn [AA] en [BB] begin 2010 als programmeurs in dienst getreden van belanghebbende. De dienstbetrekking van [BB] is in de loop van 2010, na een gesprek met [A] , onder toepassing van een exit-regeling weer beëindigd. Deze programmeurs hebben in de door [J] NV aangekochte villa gewoond. Zij verrichtten hun werkzaamheden vanuit de kantoorruimte op het [V] op Curaçao.
Daarnaast zijn [B] (tot medio 2013), [CC] (begin 2007 tot april 2007) en [DD] (van 1 april 2008 tot medio 2013) als werknemer in dienstbetrekking werkzaam geweest bij [J] NV. De werkzaamheden van deze werknemers werden verricht vanuit de kantoorruimte op het [V] op Curaçao. [CC] is in de loop van 2007 naar Malta vertrokken en werd aldaar bestuurder en Key Official voor de Maltese vennootschappen.
[P] NV had een gaming licentie op Curaçao. De activiteiten van [P] NV bestonden uit de exploitatie van twee online kansspelen ( [naam5] en [naam6] ). In 2008 heeft [P] NV een joint conduct agreement gesloten met [H] Ltd. Hiermee werd [P] NV verantwoordelijk voor reclame- en marketingactiviteiten van het merk [H] , inclusief het managen van een affiliate programma. Kort gezegd had [P] NV met name marketingactiviteiten en in beperkte mate ook operationele activiteiten.
[T] NV is opgericht als vehikel voor de overname van de activa en passiva van [I] , inclusief de affiliate business die werd gevoerd onder de naam [S] . De overnameprijs voor deze transactie bedroeg € 6.000.000. [T] NV heeft vervolgens op 9 september 2010 de activa van [I] doorverkocht aan [O] Ltd te Malta voor € 5.000.000 en de affiliate websites, [S] , doorverkocht aan belanghebbende voor een bedrag van € 1.250.000. [T] NV heeft na aan- en verkoop van [I] en de daartoe behorende affiliate-business een joint conduct agreement gesloten met [O] Ltd, op basis waarvan [T] NV verantwoordelijk werd voor reclame- en marketingsactiviteiten ter promotie van het merk [I] , inclusief het managen van het affiliateprogramma. Kort gezegd verrichtte [T] NV marketingactiviteiten.
De operationele activiteiten van de online casino’s werden uitgeoefend door de op Malta gevestigde [J] Malta Ltd, [H] Ltd en [O] Ltd. [CC] was sinds medio 2007 Key Official voor de Maltese vennootschappen van de casino-groep. Daarnaast werkten een aantal personen in ondersteunende functies voor [H] en later ook voor [I] . In de periode vóór 2007 was [A] Key Official.
[D] was tot 2008 voltijds in dienstbetrekking werkzaam bij [SS] Broadcasting. Medio 2008 heeft hij [EE] BV (hierna: [EE] BV) opgericht. [EE] BV heeft kantoorruimte gehuurd in [FF] . [EE] BV verrichtte marketing- en communicatiediensten aan [P] NV (sinds juni 2008) en [T] NV (sinds september 2010). [EE] BV heeft arbeidsovereenkomsten afgesloten met een aantal personen die werkzaamheden verrichtten voor vennootschappen binnen de casino-groep (eerst [P] NV en belanghebbende, later ook voor [J] NV). [GG] (hierna: [GG] ) en [HH] (hierna: [HH] ) waren aanvankelijk (vanaf 2010/2011) als zzp-er en later als werknemer van [EE] BV ingezet als affiliate manager van [H] . [II] is sinds oktober 2013 bij [EE] BV werkzaam geweest als assistent van [GG] . Sinds juni 2012 was [JJ] als developer in dienstbetrekking werkzaam bij [EE] BV. Hij was voltijds werkzaam voor [J] NV. [EE] BV was voorts betrokken bij de werving van Nederlandse croupiers voor [U] in Riga (live online casino’s). Deze medewerkers verrichtten hun werkzaamheden vanuit de kantoorruimte van [EE] BV in [FF] . In de presentatie aan [R] wordt dit de “Holland Office” genoemd.
[KK] verrichtte als zelfstandige werkzaamheden voor [T] NV en [P] NV. [LL] verrichtte vanuit huis sinds november 2013 als zelfstandige affliliate manager voor [naam7] werkzaamheden voor [T] NV.
[D] is in 2009/2010 betrokken geweest bij besprekingen over een eventuele verkoop van de casino-groep aan [MM] . Uit de presentatie “Introductie ‘de gaming groep’, [D] ” staat op sheet 17 het navolgende vermeld:
“(…)
[D] zal minimaal de komende 3 jaar aanblijven en de gehele operatie runnen als eindverantwoordelijke. Andere key spelers zijn ook bereid zich voor bepaalde tijd te committeren.”
Tot de gedingstukken behoort een nota van een advocaat op Malta, gericht aan [H] Ltd te Malta, waarin voor 4 uur kosten worden gedeclareerd met betrekking tot de [NN] Asset Purchase Agreement. Tot de werkzaamheden van de advocaat behoren ook telefoongesprekken met [D] .
Tot de gedingstukken behoort een e-mail tussen adviseurs van [D] waarin - voor zover relevant - het navolgende is opgenomen:
“(…)
Uitleg [D] :
o [I] was de een grote concurrent van [H] en deed (dus) online casino werkzaamheden
o [S] beheerde heel veel domeinnamen (o.a. ten aanzien van online casino’s en spellen)
o In juli/augustus 2010 kwam [D] er achter dat [I] te koop stond
o [H] heeft [I] gekocht, de [Q] van [A] [S] en dit omgedoopt tot [X]
o Voor [I] is € 4,8 mio betaald, voor TW € 1,2 mio
o [D] heeft dit gehele traject begeleid
o De [Q] van [A] heeft dus € 1,2 betaald voor [X] , 1/3 heeft hij aan zijn vrouw verkocht en 1/3e aan [D]
o Dit laatste is per september 2010 al officieus, maar niet vastgelegd in een verkoop overeenkomst. Er zijn wel mails beschikbaar.
o [D] mocht de 1/3e ‘hebben’ (waarde destijds dus € 400k) als dank/beloning voor zijn werk voor [A] c.s. en omdat hij de koop van [I] heeft begeleid
o (…)”
In een e-mail van 16 april 2011 heeft [D] aan [M] het navolgende geschreven over zijn werkzaamheden voor de casino-groep:
“(…) Ik loop tegen wat andere opportunities aan de laatste tijd die erg aantrekkelijk zijn, maar ik wil die eigenlijk nog niet verder uitwerken totdat ik weet waar wij op uit gaan komen en ik m’n tijd de komende jaren dus blijf besteden aan datgene wat ik al 3 jaar met veel intensiteit doe. Ik heb reeds veel bereikt ( [A] gemotiveerd houden, programmeurs, aff. Mng, acquisitie [I] , team in Malta, aangaande regulering niet te vergeten! etc ….) en daarmee ervoor gezorgd dat we allen elk jaar ons dividend stabiel (!) kunnen blijven ontvangen. Nu wordt het tijd om daar de vruchten van te gaan plukken en ik kan ervoor zorgen (…) dat we dat nog jaren kunnen blijven doen in een gereguleerde markt, naast een aanstaande verkoop zoals je weet (ik zie dat wel als 2 aparte zaken trouwens).
Begin een beetje ongeduldig te worden zoals je kunt lezen; -) Komt denk ik omdat ik het afgelopen 3/4 jaar 7 dagen per week vol continue bezig ben voor de hut en ik me steeds vaker afvraag waarvoor allemaal… Na 3 jaar niet meer voor die paar ton dividend per jaar in ieder geval ;-)
(…)
Gr, [D] ”
[D] heeft verschillende activiteiten verricht ten behoeve van de verkoop van de casino-groep aan [R] . Deze activiteiten bestonden onder meer uit het geven van presentaties, het inrichten van een dataroom ten behoeve van een due diligence onderzoek en het beantwoorden van vragen over de organisatie van de casino-groep.
[A] heeft het personeel van de casino-groep op 9 februari 2014 per e-mail over de overname door [R] geïnformeerd. In deze e-mail is - voor zover relevant - het navolgende opgenomen:
“Beste allemaal,
Inmiddels zijn jullie allemaal op de hoogte gebracht dat we vrijdag een overeenkomst hebben getekend met het Zweedse beursgenoteerde bedrijf [R] , waarbij zij onze groep overnemen.
Maandag vliegen [D] en ik met twee mensen van [R] naar Curaçao om ook daar dit nieuws door te spreken.
(…)
[D] en ik hebben toegezegd in elk geval nog een jaar (dus zeker tot maart 2015) bij de bedrijven betrokken te blijven dus je bent voorlopig nog niet van ons af :-) Maar we zullen binnenkort wel een stapje opzij moeten doen om ruimte te maken, er komt immers een nieuwe eigenaar die ook wat te zeggen wil hebben.
Voorlopig is het echter nog niet zo ver. (…) Het is niet de bedoeling dat ze jullie opdrachten gaan geven en voorlopig is er niks veranderd aan de gebruikelijke structuur van besluitvorming binnen onze onderneming. Om ruis te voorkomen is het de bedoeling dat [D] en ik in de komende weken nog in alle contacten die er zijn in de cc worden gehouden. (…)
Ik hoop dat jullie net zo enthousiast over deze nieuwe fase voor het bedrijf zullen zijn als [D] en ik. Onze overtuiging was dat we ons op een dergelijke manier moesten versterken om ook in de straks gereguleerde markt in Nederland marktleider te kunnen blijven. We hebben met meerdere geïnteresseerde bedrijven verkennende gesprekken gehad maar hadden uiteindelijk bij [R] het beste gevoel. (…)
Groeten, [A] ”
Verklaringen bij de casino-groep betrokken personen
De gemachtigde van belanghebbende heeft, voor alle procedures die gezamenlijk zijn behandeld, verklaringen overgelegd van personen die bij belanghebbende betrokken waren, dan wel waarvan de Inspecteur stelt dat zij een belangrijke rol hebben gespeeld. De verklaringen zijn in notariële akten vastgelegd.
[A] heeft op 24 oktober 2019 in het bijzijn van [OO] , notaris (hierna: de notaris) een verklaring afgelegd, welke in een notariële akte van proces-verbaal is vastgelegd. Daarin heeft [A] - voor zover relevant - het navolgende verklaard:
“(…) In 2004 had ik samen met [K] een softwarebedrijf in [plaats] . We maakten tv-spelletjes; (…) [PP] was een belangrijke klant van ons. Maar [PP] had de overeenkomst opgezegd en die liep in juni 2004 af. (…) Het antwoord [Hof: op de vraag wat is mijn ambitie] was om een nieuwe onderneming op te zetten, volledig gericht op het faciliteren van software en techniek van online casino’s. (…) Ik was me er terdege van bewust dat het onverstandig zou zijn om een dergelijk bedrijf in Nederland op te zetten, dat zou al snel botsen met de Nederlandse Wet op de Kansspelen waar ik me goed in verdiept had. De consequentie was dat we bereid moesten zijn om de deuren in Nederland te sluiten en te emigreren. (…)
De maandag erna [Hof: na de aankomst op Curaçao] zijn [K] en ik meteen aan het werk gegaan in de kantoorruimte in [V] . Het was een belangrijke beslissing van [K] en mij om juist daar te gaan zitten, het is namelijk de plek waar op Curaçao de zeekabels aan land komen die het eiland met internet verbinden. Hoe minder mensen en apparatuur er tussen dat punt en ons bedrijf aan de verbinding konden zitten, hoe kleiner de kans op storingen. Een stabiele, altijd beschikbare internetverbinding was voor ons bedrijf van groot belang.
(…) We wilden binnen een jaar een eigen online casino lanceren, onder een Maltese kansspelvergunning. Malta was sinds 1 mei 2004 bij de EU gekomen en dat zag ik als een belangrijk voordeel. (…)
Dat eigen online casino moest er komen als showcase voor onze software en daarnaast om zo spoedig mogelijk een inkomstenstroom op gang te brengen. (…) Om diezelfde reden benaderde ik begin 2005 [QQ] met een voorstel. (…) Ik bood hen aan dat wij een aantrekkelijke informatieve website zouden maken waar zij met een gerust hart naar konden linken vanaf [naam8] . Wij zouden die website ook hosten in Curaçao, waar er juridisch geen belemmeringen waren voor het bevorderen van online kansspelen. (…)
De website voor [QQ] ging als [naam9] half oktober 2005 live en ons ‘visitekaartje’ [H] ook. (…)
[H] was mijn geesteskind. Ik had de naam bedacht, maar vooral ook het concept. Het concept van [H] was een online casino dat ‘echt Nederlands’ aanvoelde. Alle teksten alleen in het Nederlands, de in Nederland gebruikelijke spelregels. Geen software installeren, je speelde alle spellen gewoon in je browser. (…) Een online casino draait om vertrouwen en [H] was het resultaat van mijn visie op hoe je het vertrouwen van de Nederlandstalige speler het beste kon winnen. Ik legde daarbij ook de link met goede doelen, iets dat men in Nederland graag gekoppeld ziet aan kansspelen.
(…)
In oktober 2005 hadden de Nederlandse banken een nieuwe betaalmethode gelanceerd: iDeal. Ik heb meteen contact gelegd met de grote Nederlandse payment service provider Triple Deal, het latere Docdata. We hebben de koppeling gemaakt met hun betaalplatform en in december 2005 kon er bij [H] betaald worden met iDeal. (…) In 2007 werden er vanuit het Ministerie van Justitie brieven gestuurd naar diverse financiële instellingen, ze probeerden de banken onder druk te zetten met het standpunt dat het faciliteren van een betaling aan een online casino een overtreding van de Wet op de Kansspelen zou zijn. Ik heb toen onze advocaat (…) een goede brief laten opstellen om de banken en payment service providers van munitie te voorzien. (…) In latere jaren zouden er nog meerdere pogingen volgen om het betalingsverkeer onmogelijk te maken voor buitenlandse kansspelaanbieders. (…) Ik besteedde veel tijd aan het onschadelijk maken van al deze pogingen, want een soepel betalingsverkeer inclusief iDeal-betalingen was essentieel voor het succes van [J] NV en haar klanten.
(…)
We wilden niets liever dan ook een Nederlandse online kansspelvergunning aanvragen, maar die mogelijkheid was er niet. Sterker nog, anno 2019 kan er nog steeds geen online kansspelvergunning aangevraagd worden.
(…)
In Malta was ik mededirecteur van zowel [H] Ltd als [J] Malta Ltd, de 100% dochter van [J] NV. Ik was de Key Official, dat is in de Maltese kansspelwetgeving het aanspreekpunt voor de toezichthouder en die Key Official dient directeur te zijn. In de regelgeving stond ook dat de Key Official woonachtig moest zijn op Malta en dat was ik niet want ik woonde op Curaçao. Ik heb toen op het kantoor van de [RR] in Malta een bespreking gehad met de CEO van de toezichthouder (…). (…) onder de afspraak dat ik binnen een paar jaar iemand uit mijn bedrijf die ook van de hoed en de rand wist op Malta zou stationeren. (…)
Begin 2007 heb ik [CC] aangenomen, in de functie van controller. (…) In eerste instantie moest [CC] de administratie professionaliseren en dat deed hij prima. (…) Eigenlijk was hij de ideale kandidaat om naar Malta te sturen. Dat idee heb ik aan hem voorgelegd en per 1 april vertrok hij naar Malta om daar een kantoor op te zetten en Key Official te worden.
(…)
Wat zich ondertussen minder goed ontwikkeld had was de samenwerking met [K] . (…) Ik begreep dat wel enigszins omdat hij voor zijn eigen vooruitgang een zekere afhankelijkheid van mij had, maar redelijk vond ik het niet. Toen hij liet weten naar Nederland terug te willen keren heb ik hem meteen duidelijk gemaakt dat hij dan niet meer werkzaam kon blijven voor de bedrijven. Ik heb zijn arbeidsovereenkomst bij [J] NV per 31 mei 2008 beëindigd. Daarna heeft hij geen enkele betrokkenheid meer gehad bij [J] NV en [P] NV.
Om de functie van [CC] op Curaçao over te nemen had ik per 1 april 2008 [DD] aangenomen bij [J] NV. Hij was registeraccountant. Hij functioneerde prima en per 1 juli heb ik hem een arbeidsovereenkomst voor onbetaalde tijd gegeven waarbij hij directeur werd van [P] NV. (…)
In 2008 besloot ik om de reclame en marketing voor [H] voortaan te laten verrichten door [P] NV. [H] Ltd sloot een Joint Conduct Agreement met [P] NV, waarbij de laatste verantwoordelijk werd voor reclame- en marketingactiviteiten ter promotie van het merk, inclusief het managen van het affiliateprogramma.
(…)
Ik wilde proberen het succes van [H] te herhalen in de Spaanse markt. Het idee was om er een nieuwe Maltese vennootschap voor op te richten. (…) Ook [D] zag het idee wel zitten. Hij had een Nyenrode-studievriend van Spaanse afkomst die ook een geschikte vennoot zou zijn en [D] was bereid om zijn goede baan bij [SS] op te zeggen voor het Spaanse avontuur.
Het bleek erg lastig om goede programmeurs te vinden die bereid waren naar Curaçao te emigreren, (…). (…) ik moest programmeurs de Caribische droom aanbieden met vrij wonen in een droomhuis, zodat ook hun wederhelft enthousiast zou worden voor zo’n ingrijpende stap. Begin 2009 kocht ik met [J] NV voor €565.000 een grote villa met zwembad in Curaçao, om programmeurs huisvesting te kunnen bieden. Dat pakte goed uit, niet veel later begon de Engelsman [Y] als de nieuwe technische man bij [J] NV. Helaas heb ik hem al op 4 augustus 2009 weer op staande voet ontslagen. Hij bleek onprofessioneel om te gaan met de verantwoordelijkheden die ik aan hem had toevertrouwd; (…) Op 1 maart 2010 begonnen [AA] en [BB] als de nieuwe programmeurs. [AA] woonde met zijn vriendin op de bovenverdieping van onze villa op het adres [a-straat] 123, [BB] met zijn vrouw en kinderen op de benedenverdieping, die een eigen ingang had. (…)
In 2010 kwam het mij ter ore dat de eigenaren, die op Malta woonden, [I] wilden verkopen. (…) Via hun advocaat werd het echter duidelijk dat ze niet met de investeerders van [H] wilden praten. Ik had [TT] in 2007 een sommatiebrief aan twee van hen laten sturen (…) Ik heb [D] toen naar voren geschoven om een bod van drie miljoen euro te laten uitbrengen. Dat werd afgewezen, maar vervolgens waren ze wel bereid om op Malta om de tafel te gaan zitten en volledige inzage te geven in wat ze te bieden hadden. Naast het merk en de website van [I] en de spelersdatabase hadden ze een flinke verzameling eigen websites waarop [I] gepromoot werd, naast ook andere kansspelaanbieders. Er zaten een paar mooie domeinnamen tussen zoals [naam1] en [naam2] , met websites die op de eerste pagina van Google verschenen als je zocht op ‘online casino’. Ze wilden er alles bij elkaar zes miljoen euro voor hebben. Die vraagprijs was erg stevig. Ik vond het vooral een groot risico, omdat [I] aan de achterkant nogal ‘met touwtjes aan elkaar hing’, op basis van Italiaanse software. Ik heb er enkele dagen over nagedacht en toen besloten het toch te doen. Ik bood de gevraagde zes miljoen en de deal was rond.
(…) Ik heb toen afgesproken dat ik zelf de vennootschap [NN] NV zou laten oprichten om de aankoop snel te kunnen doen en dat [E] Curaçao enkele weken later dan de directievoering zou overnemen. (…) Op 2 september 2010 kocht [NN] NV alle assets voor totaal zes miljoen euro. Op 3 september 2010 verkocht [NN] NV de assets van [I] voor 5 miljoen euro door aan [O] Ltd in Malta. [Q] leende 1,25 miljoen euro aan [X] NV. Op 8 september 2010 verkocht [NN] NV de affiliate websites voor 1,2 miljoen euro door aan [X] NV. De waarderingen van de opgesplitste assets heb ik zelf bepaald, naar mijn beste inschatting, zonder daar iemand anders over te raadplegen. Achteraf kunnen we vaststellen dat die opsplitsing van 5 miljoen en 1,2 miljoen goed in verhouding was met de latere winstgevendheid.
[O] Ltd sloot een Joint Conduct Agreement met [NN] NV, waarbij de laatste verantwoordelijk werd voor reclame- en marketingactiviteiten ter promotie van het merk, inclusief het managen van het affiliateprogramma.
Ik vroeg [B] om [X] NV te runnen. Het was in feite net als [naam9] vijf jaar eerder, maar nu op veel grotere schaal. Ze stemde toe en heeft zich vanaf dat moment alleen nog maar daarmee bezig gehouden. We besloten om ook [H] te gaan promoten op de aangekochte websites, want daar lag geld voor het oprapen. Een strategische beslissing die we samen namen was om ook de concurrenten van [H] en [I] te blijven promoten.
[AA] ontwikkelde op mijn aangeven tools om alle affiliate-links op de duizenden pagina’s van de tientallen websites mee te beheersen. Ik verdiepte me in de algoritmes van Google, die door Google steeds werden aangepast. De kunst was om op de eerste pagina met zoekresultaten van Google te blijven. De sleutel daartoe was kwalitatief goede ‘content’. [B] deed research naar de interessantste zoektermen en besloot op basis daarvan om nieuwe websites te ontwikkelen en haar tekstschrijvers aan te sturen voor voortdurend verse ‘content’.
De beoogde samenwerking tussen de twee programmeurs die ik had aangenomen verliep niet zo soepel als gehoopt. [AA] was duidelijk de beste en meest ervaren programmeur van de twee, maar hij was lastig om mee samen te werken. Het kwam er uiteindelijk op neer dat ik moest kiezen tussen de twee, want samen lukte niet. Eind september 2010 heb ik met [BB] een gesprek gehad, de situatie benoemd en hem verteld dat ik dan in het belang van het bedrijf voor [AA] moest kiezen. Ik heb [BB] een nette exitregeling aangeboden en met wederzijdse instemming hebben we er een punt achter gezet.
Gelukkig bleek [AA] wel de professionele chef techniek waar ik zo lang naar op zoek geweest was. Ik heb al mijn technische kennis aan hem overgedragen. Al had hij een gebruiksaanwijzing, ik kon wel op hem rekenen en hij was goed in zijn vak. Eén van de eerste grote klussen die ik aan [AA] heb toevertrouwd was om de iDeal-betalingen van [I] naar ons software-platform te migreren. Dat was meteen een belangrijke verbetering voor de klanten van [I] , geen haperende betalingen meer. De omzet groeide, ook voor [J] NV.
Begin 2011 stuurde de Centrale Bank van Curaçao als toezichthouder op het trustwezen een brief aan mij in persoon, dat de statutair directeur van [J] NV (als e-Zone vennootschap) over een vergunning/ontheffing trustdiensten zou moeten beschikken. Ik vond dat overdreven formeel, maar had geen zin om tegen de Curaçaose bureaucratie in te gaan. Op 8 juni 2011 ben ik afgetreden als directeur van [J] NV en werd ik opgevolgd door [G] Corporation NV ( [E] Curaçao).
Op 9 september 2011 zond [UU] in Nederland een reportage uit over online gokbedrijven, waarin gesuggereerd werd dat ik op Curaçao de grote baas was achter [H] . Ook [M] werd genoemd als aandeelhouder van [H] . (…)
Op 14 oktober 2011 verkoopt [L] Beheer BV al haar aandelen [J] NV, [P] NV en [H] Holding Ltd voor € 8.654.117 aan [Q] in Curaçao. Dat was hun vraagprijs (gebaseerd op een waardering van 30 miljoen voor het geheel). (…) Maar vanaf dat moment had ik een absolute meerderheid van de aandelen in al mijn bedrijven. (…)
Op 7 oktober 2011 sluit [J] NV op mijn initiatief een overeenkomst met [U] Malta Ltd voor het aanbieden van live casino games. (…) Ik wilde tafelspellen met Nederlandstalige croupiers gaan livestreamen. (…) Bij [U] Games bedong ik daarom een bepaalde periode van exclusiviteit. Het werd een groot succes, de live speeltafels zaten dag en nacht vol en we boorden ook een nieuwe groep spelers aan die eerder te wantrouwig waren om in een online casino ‘tegen de computer’ te spelen, maar nu ze alles met eigen ogen konden zien en interactie hadden met een echte croupier het wel vertrouwden.
In december 2011 is [I] volledig gemigreerd naar het softwareplatform van [J] NV.
(…)
Op 14 november 2013 stuurde [VV] , CEO van [R] group Malta, een e-mail aan [CC] met de zinsnede “I am admiring your business”. In de onderhandelingen die volgden heb ik steeds de leiding gehad, dat was ook logisch want ik had nog steeds de meerderheid van de aandelen in alles wat [R] wilde kopen; zonder mijn akkoord was er geen deal. Op 7 februari 2014 maakte het beursgenoteerde [R] AB bekend dat het voor naar verwachting 130 miljoen euro de aandelen [H] Holding Ltd zou overnemen. Dat was inclusief de assets van [J] NV, [P] NV, [NN] NV en [X] NV. (…)”
[D] heeft op 22 oktober 2019 in het bijzijn van de notaris een verklaring afgelegd, welke in een notariële akte van proces-verbaal is vastgelegd. Daarin heeft [D] - voor zover relevant - het navolgende verklaard:
“In de korte periode dat ik bij [XX] gewerkt heb (negentienhonderd negenennegentig/tweeduizend), heb ik [A] en [K] leren kennen. Zij werkten bij [WW] , een bedrijf dat [XX] vlak na haar beursgang gekocht had van [YY] . [A] was daar verantwoordelijk voor sales, marketing en business development uit mijn hoofd, [K] was een extern ingehuurde programmeur. (…) De toenmalige directeur van [XX] Nederland, destijds mijn manager [N] , vroeg of ik met hem mee wilde investeren in de nieuwe startup van [A] en [K] . Ik heb dat vervolgens gedaan als kleinste aandeelhouder.
Op een gegeven moment meldden [A] en [K] dat ze een nieuw bedrijf gingen starten in Curaçao en dat ze daar ook gingen wonen en werken. Dat viel mij en de andere twee [L] -aandeelhouders redelijk koud op ons dak, al had ik de investering van destijds eigenlijk al afgeschreven in m’n hoofd. Juist met het oog op compliance, kansspelvergunningen, marketing- en sales mogelijkheden en het bouwen van een organisatie hadden beide heren besloten naar Curaçao te verhuizen. (…) Nadat beide heren eind 2004 naar Curaçao waren vertrokken werd er minder gesproken en geklankbord tussen [A] en [K] aan de ene kant en de drie [L] -aandeelhouders in Nederland.(…)
Tot medio 2008 heb ik mij vrijwel volledig afzijdig gehouden van de bedrijven van [A] en [K] . Wel sprak ik [A] een aantal keer per jaar, via [N] hoorde ik het één en ander maar ik was volledig gericht op mijn carrière in de tv-industrie.
[A] had de ambitie om naast de Nederlandstalige markt ook de Spaanstalige markt te gaan bedienen. Na enkele telefonische gesprekken met [A] hierover heb ik besloten om ontslag te nemen en mij vanuit m’n nieuwe bedrijfje volledig te gaan richten op een nieuw op te richten bedrijf om de Spaanstalige online kansspelmarkt te gaan bedienen. In de zomer van 2008 ben ik gestopt hij [SS] Broadcasting en heb ik mijn eigen bedrijfje opgericht, [EE] BV ( [EE] ). (…) Vanaf de start tot ergens Q4 2010 heb ik mij vrijwel volledig beziggehouden met dit Spaanstalige casinobedrijf. (…) Om de week zat ik wel een paar dagen in Spanje (samen met Jose) of in Malta voor de vergunningsaanvraag, etc. Jaarlijks kwam ik ook zeker één tot twee keer op Curaçao om met [A] te spreken op kantoor over de ontwikkelingen in de diverse markten. (…) [A] was degene die alles bepaalde en al vaak alles tot in detail had doorgedacht. Helaas duurde het Spaanse avontuur maar tot eind 2010, toen werd de stekker eruit getrokken. (…) In die periode speelde de regulering van de online kansspelmarkt in Spanje, in België en kwamen ook de eerste signalen uit Nederland dat men uiteindelijk de markt voor online kansspelen wilde gaan reguleren.
(…) Dit leidde tot een paragraaf in het regeerakkoord 2010 waarin stond dat de oude ‘wet op de kansspelen’ uit 1964 toe was aan vernieuwing, (…)
Volgens de heer [ZZ] kon dit alles alleen maar gebeuren als de kansspelmarkt (offline en online incl. mediabedrijven, softwarebedrijven, betaalbedrijven, etc.) zich zouden verenigen en konden spreken als één stem om de diverse ministeries te helpen om tot een goed wetsvoorstel te komen. Hij stelde voor een stichting op te richten. Ik vond het erg belangrijk om de Nederlandse online kansspelmarkt aangepast te zien daar de huidige wet dateert uit 1964. Zo richtte ik in oktober 2010 samen met onze wederzijdse vriend de heer [AAA] een stichting op [BBB] ( [BBB] ) (…) en (…) hadden we een groot aantal stakeholders; van het beursgenoteerde Bwin, Pokerstars, Unibet, Telegraaf, RTL Nederland, Net Entertainment tot de wat kleinere spelers als [SS] en [H] . In die periode heb ik ook een kantoortje gehuurd dat al tijden leeg stond, midden in [FF] vlakbij m’n huis. Ik had zelf een werkplek nodig voor mijn [EE] werkzaamheden zodat ik niet thuis hoefde te werken en [BBB] had een nette locatie nodig om met enige regelmaat haar stakeholders en andere gasten te ontvangen. Mijn BV huurde het kantoortje en ik kon dat mooi onder verhuren aan [BBB] . (…)
Vanaf oktober 2010 tot eind 2012 ben ik een heel groot deel van mijn tijd bezig geweest met [BBB] , vanaf begin 2013 werd het gelukkig wat rustiger.
Via een bevriend werving & selectie bureau uit Amsterdam, (…) zijn twee zzp-ers geworven. Op verzoek van mijn opdrachtgevers in Curaçao hebben we eerst gezamenlijk enkel CV’s doorgenomen. Na een selectie kreeg ik het verzoek een eerste gesprek aan te gaan om het vervolgens af te laten handelen qua contract met de opdrachtgevers in Curaçao (resp. [P] NV en [NN] NV). Dit speelde in 2010/ 2011. (…) De zzp-er die voor [P] NV werkte wilde (…) bij mijn BV ( [EE] ) op de payroll (…) Na overleg met de directie van [P] NV ( [DD] ) heb ik dat gedaan. (…) Wel heb ik, net als elk ander bedrijf die mensen detacheert daar een 10% mark-up/marge op gezet, zodat [EE] daar wel iets aan verdiende. Verder had ik weinig inhoudelijke bemoeienis met deze twee mensen. Afstemming van hun werkzaamheden deden ze nog steeds zelf met mensen in Curaçao, Malta en later ook Riga. Na een jaar kwam ook de zzp-er van [NN] met een soortgelijk verhaal. Ze had meerdere opdrachtgevers nodig anders kreeg ze ‘gedoe’ met haar VAR verklaring zo meldde ze, vandaar dat ze ook vroeg om bij [EE] op de payroll te komen (per 1 juni 2013).
Naast deze twee voormalige zzp-ers werd er nog persoon gedetacheerd in 2012/2013, namelijk een Duitse junior programmeur aan [J] NV. Hij deed wat support werk in de avonduren/weekenden uit m’n hoofd en testte nieuwe games. Hij werd volledig aangestuurd door [AA] (hoofd IT) en [A] , beiden werkzaam bij [J] NV te Curaçao. Een paar keer per jaar reisde deze jr. programmeur af naar Curaçao om te overleggen met de opdrachtgever [J] NV (…)
Voor [J] NV is het zeer moeilijk gebleken om personeel naar Curaçao te krijgen en aldaar te gaan werken en wonen, vandaar dat dit een tussenoplossing was, in de hoop dat hij later toch naar Curaçao zou willen verhuizen. Hij woonde in Amsterdam en werkte met grote regelmaat vanuit huis in Amsterdam. Alle beslissingen werden genomen door [A] als grootaandeelhouder, tevens door [DD] als directeur [P] NV en [CC] als directeur van [H] Holding Ltd. Ik sprak deze heren soms face-to-face en via skype, telefoon en video conference in het kader van de contracten die mijn BV met hun bedrijven hadden. Met [A] meestal ‘s avonds (tot grote ontevredenheid van het thuisfront) vanwege het tijdsverschil met Curaçao. [A] legde zijn gedachten wel eens aan mij voor. Dat deed hij om te vernemen of hij een aanname had gedaan die kon worden betwijfeld. Het was dus niet meer dan klankborden. De beslissingen werden daadwerkelijk door hem genomen. Verder was ik soms een messenger: [A] gebruikte mij wel eens om iets bij [CC] in de week te leggen, en [CC] deed hetzelfde via mij richting [A] .
(…)
Het feit dat [CCC] mij in alle aanslagen bestempelt als ‘feitelijk bestuurder’ van de vier Curaçaose NV’s is onbegrijpelijk, onjuist en zeer kwalijk. Op basis waarvan kun je zoiets zomaar roepen en op papier zetten? Ik ben zelfs nooit aandeelhouder geweest (direct of indirect) van [NN] NV. Van oktober 2011 tot december 2013 ben ik ook geen aandeelhouder (direct of indirect) geweest van [J] NV. Pas in december 2013, vlak voor de overname door [R] AB ben ik indirect aandeelhouder geworden van [J] NV, doordat [H] Holding Ltd de aandelen van [J] NV aankocht. In de gehele periode van 2004 tot oktober 2011 heb ik nog geen 3% van de aandelen gehad in [P] NV en [J] NV. Vanaf de oprichting in augustus 2010 heb ik indirect een 33,3% aandeel gehad in [X] NV. Een bedrijf waar ik 0% bemoeienis in had. Bestuur zat in Curaçao, beslissingen werden genomen door de andere twee aandeelhouders met kennis van zaken, zeker de partner van [A] die hier vanaf dag één de operationele verantwoording had. Vanaf juni 2012 ben ik indirect aandeelhouder geworden van [P] NV, ruim 17% heeft [C] Corporation NV destijds kunnen kopen van de juridische entiteit van [A] . Ik heb nooit enige instructie gegeven aan één van de trustkantoren die de directie voerden over de Curaçaose NV’s. Ook heb ik nog nooit een instructie gegeven aan de directie van [P] NV ( [DD] ). Wellicht heb ik hem wel eens gevraagd een achterstallige factuur van [EE] sneller over te maken, maar zeker geen instructie tot een kernbeslissing. Tijdens de onderhandelingen met [R] AB was [A] volledig in de lead. Ik heb destijds (in korte tijd) vrij veel werk verzet op verzoek van de heer [A] . Dit werk hield voornamelijk in dat er in zeer korte tijd (4-6 weken) een dataroom gevuld moest worden met allerhanden documenten op verzoek van [R] . Daar [A] niet wilde dat het personeel in Curaçao daar te veel tijd aan kwijt zou zijn (het gewone werk ging namelijk ook gewoon door en een deal zou ook voortijdig kunnen ‘klappen’) werd mij gevraagd om een coördinerende rol op me te nemen om alle documenten te verzamelen in Curaçao en Malta. Zelf heb ik een document opgesteld met de titel ‘Overview of the management and organisation structure’. Dit op verzoek van de directie van [R] omdat men een overzicht wilde van de mensen “per country/office”, daaronder ook begrepen de mensen in dienst van mijn BV ( [EE] ) aangezien [R] die mensen in dienst wilde nemen. De [R] directie noemde dat tijdens de gesprekken in december 2013 het Holland office, niet het [EE] BV office, vandaar dat ik in dat document destijds die verkeerde titel had gebruikt. (…) Verder heb ik nooit investeringen gedaan, bestuursbeslissingen of enige kernbeslissing genomen voor de vier Curaçaose NV’s. (…)”
[N] heeft op 17 oktober 2019 in het bijzijn van de notaris een verklaring afgelegd, welke in een notariële akte van proces-verbaal is vastgelegd. Daarin heeft [N] - voor zover relevant - het navolgende verklaard:
“Met betrekking tot [X] N.V., [NN] N.V. en [J] N.V. kan ik verklaren dat ik voor die rechtspersonen geen enkele werkzaamheid heb verricht. Slechts in [J] N.V. had ik indirect een aandelenbelang; dat is nimmer het geval geweest in [X] N. V. en [NN] N. V. Met die laatste twee rechtspersonen heb ik dus in het geheel niets van doen gehad.
(…)”
[M] heeft op 23 oktober 2019 in het bijzijn van de notaris een verklaring afgelegd, welke in een notariële akte van proces-verbaal is vastgelegd. Daarin heeft [M] - voor zover relevant - het navolgende verklaard:
“Via [L] BV is mijn houdstermaatschappij [DDD] BV aandeelhouder geweest in [P] N.V. en [J] N.V. Zowel [DDD] B.V., [L] B.V., als ikzelf hebben nooit aandelen gehad in [NN] N.V. of [X] N.V. (…)
Tijdens mijn bezoek op Curaçao ben ik wel eens op het kantoor geweest, waarin [K] en [A] aan het werk waren. Er was voor mij geen twijfel over dat dit het centrale punt was van waaruit de onderneming werd gedreven. De aandeelhouders van [L] B.V. kwamen - in de tijd voor de emigratie van [A] en [K] naar Curaçao - wel eens langs in [plaats] . De emigratie werd ons medegedeeld door [A] en [K] ; van enige inspraak door [L] B.V. was geen sprake. [A] en [K] waren de groot aandeelhouders en key persons die de business droegen. Hun besluit stond vast en [L] kon dat slechts accepteren. Van beslissingen omtrent het aannemen van personeel of investeringen (zoals het huis in [a-straat] ) vernam ik hooguit achteraf. Als ik iets hoorde was dat veelal via de AVA’s of via [N] die als affiliate manager soms iets had vernomen. Illustratief is in dat verband dat we pas achteraf vernamen dat [H] Holding Ltd, het latere [H] Holding Ltd., [I] had gekocht voor vijf miljoen euro (€ 5.000.000,00). Van deze investering was ik niet voordien op de hoogte gebracht en het was dus een solo beslissing van [A] . De aandeelhouders hadden vertrouwen in zijn beslissingen. (…)”
[DD] heeft op 21 oktober 2019 in het bijzijn van de notaris een verklaring afgelegd, welke in een notariële akte van proces-verbaal is vastgelegd. Daarin heeft [DD] - voor zover relevant - het navolgende verklaard:
“De kantoorruimte op Curaçao was niet al te ruim. Uit de gesprekken die ik hoorde tussen [D] en [A] kon ik duidelijk opmaken dat [A] aan [D] instructies gaf.
(…)
Ik was formeel directeur van [P] N.V. maar mijn werkzaamheden zagen tevens op [J] N.V., [NN] N.V. en [X] N.V. Het betrof ook [EEE] N.V. een rechtspersoon van [A] waarmee hij poogde de ‘TomTom’ van Curaçao te worden. Mijn werkzaamheden betroffen de administratie in zijn algemeenheid, waaronder het voorbereiden van de jaarrekening, overleg met de accountant en fiscalist en andere financiële aangelegenheden. Ik verwerkte de inkomende betalingen en de uitbetalingen. Voorts deed ik een check of voldaan was aan de regels van de AML-wetgeving. Met [CC] was ik verantwoordelijk voor het betalingsverkeer van de casino’s en de uitbetalingen in het weekend. We werkten ieder één dag in het weekend. In de avond was ik stand-by voor calamiteiten met de payment service providers. Vaak kon ik het oplossen met mijn laptop, maar soms betekende dit dat ik fysiek naar kantoor moest. Meestal om het systeem om te zetten naar een andere payment service provider.
[D] had niets in te brengen. De activiteiten van de mensen in [FF] stelden wat mij betreft niet zoveel voor. Ze hadden contact met de affiliates en deden iets aan marketing, door het bedenken van acties en inkopen van banners en dergelijke. [A] was de regisseur en bedenker van het geheel. Hij had de strategie uitgestippeld, maar bemoeide zich bij wijze van spreken (maar ook echt) met de lay-out van een brief. Hij was erg precies.
(…)”
[B] heeft op 22 oktober 2019 in het bijzijn van de notaris een verklaring afgelegd, welke in een notariële akte van proces-verbaal is vastgelegd. Daarin heeft [B] - voor zover relevant - het navolgende verklaard:
“(…) Van eind tweeduizend vier tot juli tweeduizend dertien woonde ik op Curaçao. In die periode werkte ik bij [J] N.V. en [X] N.V. (…)
[K] , [A] en ik zaten allemaal in dezelfde kantoorruimte op het [V] . Medio tweeduizend vijf kwam daar nog een stagiaire, [FFF] , bij. Op dat moment had mijn functie met name van doen met de uitwerking van de overeenkomst die [A] had gesloten met [QQ] . Dat was een dochterbedrijf van de uitgever [GGG] , waar de zoekmachine [QQ] , [naam8] en [naam10] onder vielen. Op [naam8] kwamen doorverwijzingen te staan naar [naam9] . Dat was een zogeheten portal-site waarop ‘content’ moest komen over online
kansspelen. [QQ] zorgde voor traffic maar linkte zelf niet naar kansspelaanbieders. Het verdienmodel was dat iemand via winwinwin zou gaan spelen bij een aanbieder. Op dat moment is sprake van een con versie en ontstaat er recht op een vergoeding. Ik was druk met het schrijven en optimaliseren van de website en content om deze site tot een succes te maken.
(…)
In tweeduizend tien was ik in verwachting van ons tweede kind. In de kraamtijd speelde de deal met betrekking tot [I] . Het was [A] die besloot de overeenkomst te sluiten. Het directe gevolg van deze deal was dat er weer een soort ‘winwinwin‘-onderneming ontstond. Maar dan veel omvangrijker. De aankoop van [I] hield niet alleen het online casino in, maar tevens een groot netwerk aan websites en domeinnamen. Toen [A] vroeg of ik dit netwerk wilde gaan beheren en verder wilde professionaliseren, stond mijn hoofd er niet naar. Mijn tweede kind was net geboren. Uiteindelijk heb ik er na de kraamtijd met ziel en zaligheid aan gewerkt. Ik heb het netwerk opgeschoond, de boel geprofessionaliseerd en uitgebreid en verder geoptimaliseerd voor de zoekmachines. Sommige sites stonden hoog in de zoekresultaten op Google; andere hadden een penalty van Google gekregen. Ik onderhield de contacten en onderhandelde met alle spelaanbieders over posities in het netwerk en de bijbehorende vergoedingen. Zij wilde graag bovenaan staan op onze sites. Daarvoor waren ze bereid heel goed te betalen. [H] ontbrak nog op de websites van [X] , maar heb ik gaandeweg toegevoegd. Ik wist natuurlijk dat dit casino een hele goede conversie had en dus veel kon opleveren. Ik analyseerde zoekwoorden die vaak in Google werden ingegeven. Door juist die zoektermen te gebruiken op de websites, kwamen de sites hoger te staan In de zoekresultaten van Google en werden ze (dus) beter bezocht. Dat was voor mijn klanten en dus voor [X] een belangrijk gegeven. Mijn streven was het behoud en het verbeteren van de posities in de zoekresultaten op Google. Voor het creëren van content werkte ik samen met tekstschrijvers. Met [A] ben ik nog op de universiteit in Suriname geweest om geschikte schrijvers onder studenten te interesseren. De rol van [A] bij [X] was het begeleiden van de grote lijn. Bij aanvang hebben [A] en ik samen de strategie uitgestippeld. Een strategische beslissing die we namen was om ook de concurrenten van [H] en [I] te blijven promoten. Voor het verdienmodel was ook hier de conversie bepalend. Periodiek evalueerden we samen en bij incidenten (zoals grote klanten die opeens niet wilde betalen omdat ze vonden dat ze ‘hoger’ hadden moeten staan) hadden we overleg. We hadden samen besloten om ook werkzaamheden te verrichten voor de concurrenten van [H] .
[D] was aandeelhouder bij [X] , maar verder niet actief. Hij heeft wel eens een lijst opgeschoond, maar dat was het dan wel. Hij heeft niet strategisch meegedacht of andere belangrijke beslissingen mee genomen. Met [D] belde [A] veel. Volgens mij was [D] een goed klankbord voor [A] , dat was ik ook. Dat [D] ook beslissingen zou hebben genomen, heb ik nooit gemerkt. Uiteindelijk was [A] de man met de touwtjes in handen.
(…)”
Tot de gedingstukken behoren verder notariële akten van verklaringen van [K] , [HHH] , belastingadviseur op Curaçao, [III] , advocaat op Curaçao, [JJJ] , arbeidsrechtadvocaat op Curaçao, [KKK] , destijds werkzaam bij [E] Curaçao, [TT] , advocaat te Amsterdam, [LLL] , directeur van [V] op Curaçao, [DD] en [CC] .
In een brief van 6 februari 2015 van [MMM] , belastingadviseur van [DDD] BV over toepassing van de deelnemingsvrijstellling op het niveau van [L] (hierna: de [MMM] ), aan de Inspecteur is - voor zover relevant - het navolgende opgenomen:
“(…) De basis van de onderneming (het technische product) bestond al op het moment dat [L] instapte. De twee oprichters/bedenkers hadden met name verstand van de technische kant van het verhaal - wat resulteerde in een technisch topproduct - maar kregen een en nader echter niet zelfstandig naar een hoger niveau (commercialiseren), als gevolg van een gebrek aan kennis van en ervaring met marketing, de online kansspelmarkt, interne organisatie en de van toepassing zijnde wetgeving.
De aandeelhouders van [L] hebben de oprichters met raad en daad bijgestaan ten aanzien van met name het financiële aspect, marketing van het product (toen nog met name ‘gewone’ tv-spelletjes), licenties en regelgeving en de organisatie van het geheel.
Een en ander begon met name te open toen (ruim vóór 2008) het idee bestond om tv-spelletjes (bijv. “1-tegen-100”, “Getthepicture”, “10voortaal”, “Lucky letters” etc.) online aan te bieden ten behoeve van [PP] NL.
Voorts is de heer [D] vanuit Nederland steeds intensief bezig geweest met het (door-)ontwikkelen c.q. professionaliseren van de Nederlandse online kansspelmarkt. In dit kader is hij (mede)initiator en bestuurslid van [BBB] ( [BBB] Nederland). De activiteiten van [BBB] bestaan o.a. uit het organiseren van bijeenkomsten met betrokken partijen, het optreden als gesprekspartner voor overheidsinstanties, het leveren van een bijdrage aan de regelgeving voor online kansspelen in Nederland, het verbeteren van het imago van de online kansspel industrie, organiseren van diverse werkbezoeken aan de UK en Malta voor ambtenaren van Justitie, samenwerken en uitwisselen van informatie en kennis met nationale en internationale organisaties op dit gebied en het initiëren en coördineren van onderzoeken en het publiceren van de resultaten hiervan (zie ook www. [BBB] .nl).
Zoals u zult begrijpen, zijn deze werkzaamheden van [BBB] c.q. de heer [D] relevant voor de (casino) activiteiten van de deelnemingen van [L] Immers, indien de Nederlandse markt naar aanleiding van de inspanning van [BBB] zou worden ‘gereguleerd’, zou hier ruimte ontstaan voor [H] c.s. om hierop in te haken en bijvoorbeeld echt te kunnen gaan concurreren met Nederlandse partijen als Holland Casino in Nederland. (…)
De heer [D] hield zich dus met name bezig met voornoemde lobbyactiviteiten en compliance met de van toepassing zijnde regelgeving.
De heer [N] hield zich met name bezig met het begeleiden en ontwikkelen van de marketingactiviteiten en strategische samenwerkingsverbanden. Tevens was hij betrokken bij de opzet en advisering van de aftersales en supportorganisatie.
De activiteiten van de heer [M] bestonden uit het opzetten en advisering ten behoeve van de operationele structuren op Curaçao en Malta, strategische advisering omtrent marktontwikkeling en betaalmethoden en afbakening van de operationele activiteiten.
(...)
Door toetreding van de aandeelhouders van [L] kwam een team tot stand dat van alle markten thuis was en elkaar op diverse vlakken aanvulden. Al deze kennis en ervaring (…) werd via [L] ingezet in de diverse deelnemingen.
(...)”
Ten aanzien van de aanleiding tot het vaststellen van de aanslagen
De Inspecteur heeft belanghebbende bij brief van 15 februari 2016, p/a geadresseerd aan [G] Corporation NV (“p/a [G] Corporation NV”) (hierna: [G] ), zijn vermoeden kenbaar gemaakt dat belanghebbende mogelijk belastingplichtig is (geweest) voor de Nederlandse vennootschapsbelasting, omzetbelasting en mogelijk inhoudingsplichtig is (geweest) voor de Nederlandse dividendbelasting. In deze brief uit de Inspecteur zijn voornemen om aangiftebiljetten vennootschapsbelasting, omzetbelasting, kansspelbelasting en dividendbelasting aan belanghebbende uit te reiken. Hierover staat in de brief:
“Ik realiseer mij dat het uitreiken en indienen van 15 aangiftebiljetten tot een grote papierstroom en aanzienlijke kosten leiden. Dit is de reden dat ik u op dit moment mijn voornemen kenbaar maak, zonder dat ik nu al tot uitreiking van de aangiftebiljetten overga. Ik verzoek u (of uw fiscaal gemachtigde) om met mij in contact te treden om te overleggen of een praktische oplossing hiervoor mogelijk is. (…)”
Ook heeft de Inspecteur een verzoek gedaan om inzage in de volledige administratie van belanghebbende over de periode van oprichting tot en met 2015.
Bij brief van 7 juli 2016 heeft de Inspecteur [G] , in haar hoedanigheid van bewaarder van de boeken en bescheiden van belanghebbende, op grond van artikel 47 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) verzocht de brief van 15 februari 2016 in behandeling te nemen en de gevraagde informatie te verstrekken. De Inspecteur heeft verder aangekondigd dat hij ambtshalve aanslagen zal vaststellen indien hij de informatie niet binnen de gestelde termijn heeft ontvangen.
Eveneens bij brief van 7 juli 2016 heeft de Inspecteur bij [G] , in haar hoedanigheid van (voormalig) vereffenaar en bij [E] als (voormalig) bestuurder van belanghebbende, op grond van artikel 47 van de AWR de navolgende gegevens opgevraagd teneinde vast te kunnen stellen of belanghebbende is opgehouden te bestaan:
- verslag van de aandeelhoudersvergadering waarin is besloten tot liquidatie van belanghebbende;
- de slotbalans en een overzicht van de liquidatie-uitkeringen gedaan door belanghebbende, alsmede de betalingsbewijzen van de liquidatie-uitkeringen;
- de rekening en verantwoording van de vereffening en het plan van uitkering.
[G] , in haar hoedanigheid van bewaarder van de boeken en bescheiden van belanghebbende, heeft bij e-mail van 18 augustus 2016 de Inspecteur bericht dat zij geen basis ziet om de gevraagde gegevens en bescheiden ter inzage te geven en evenmin een grondslag te zien om de bewaarder aan te schrijven als vertegenwoordiger of als postadres van belanghebbende.
[G] , in haar hoedanigheid van (voormalig) vereffenaar respectievelijk [E] als (voormalig) bestuurder van belanghebbende hebben bij afzonderlijke e-mails van 18 augustus 2016 verzocht om uitstel van beantwoording en om een toelichting op de grondslag van het verzoek. De Inspecteur heeft hierop gereageerd bij e-mail van 29 augustus 2016 en toegelicht dat de verzoeken hun grondslag vinden in artikel 47 van de AWR. Daarop hebben [G] en [E] bij e-mails van 1 september 2016 aan de Inspecteur te kennen gegeven dat zij niet aan de verzoeken van de Inspecteur kunnen voldoen, omdat belanghebbende is opgehouden te bestaan en een eventuele verplichting ingevolge artikel 47 van de AWR niet kan worden nagekomen door een vereffenaar en evenmin door een voormalig bestuurder.
De Inspecteur heeft bij brief van 19 oktober 2016 aan belanghebbende kopieën gezonden van de door hem op naam van belanghebbende vastgestelde belastingaanslagen (met dagtekening 24 oktober 2016). In de brief heeft de Inspecteur een onderbouwing gegeven van deze belastingaanslagen, waarbij wordt uitgegaan van belastingplicht op grond van vestigingsplaats dan wel vaste inrichting in Nederland. Voor wat betreft de omzetbelasting heeft de Inspecteur gesteld dat belanghebbende diensten verricht voor ondernemers die hun vestigingsplaats in Nederland hebben. Ook heeft de Inspecteur de hoogte van de belastingaanslagen toegelicht. Verder heeft de Inspecteur in deze brief, naar aanleiding van de hiervoor vermelde reacties van [G] , het navolgende opgenomen:
“Aangezien de administratie niet ter inzage is gegeven en geen informatiebeschikking afgegeven kan worden aan vennootschappen die zijn opgehouden te bestaan, zie ik mij genoodzaakt om (navorderings)aanslagen vennootschapsbelasting en naheffingsaanslagen omzetbelasting en dividendbelasting op te leggen.”
In de brief heeft de Inspecteur nog erop gewezen dat hij bij gebrek aan stukken de status van belanghebbende zoals volgt uit de inschrijving in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel Curaçao niet kan toetsen. Hij heeft daarom een kopie van deze brief en bijbehorende kopie-aanslagen gestuurd aan de (voormalige) bestuurder / vereffenaar en de (vermoedelijke) belanghebbenden, te weten:
- [E] als (voormalig) formeel bestuurder van de NV;
- [G] als (voormalig) vereffenaar van de NV;
- De heer [D] als (vermoedelijk) feitelijk bestuurder en als (vermoedelijk) belanghebbende, alsmede aan zijn fiscaal gemachtigde;
- De heer [A] als (vermoedelijk) belanghebbende;
- [C] Corporation NV als (vermoedelijk) belanghebbende bij de NV, alsmede aan haar fiscaal gemachtigde;
- [NNN] Ltd als (vermoedelijk) belanghebbende.
De belastingaanslagen zijn gedagtekend op 24 oktober 2016.
De bezwaren tegen de belastingaanslagen zijn met dagtekening 4 en 8 november 2016 ingediend door de gemachtigde, zijnde advocaat, en diezelfde dag ontvangen door de Inspecteur. Bij het kopje “Inzake” staat steeds vermeld “ [X] N.V./ Fiscus”. In de eerste zin van het bezwaarschrift staat steeds het volgende vermeld:
“Namens [X] N.V., voorheen gevestigd aan [V] te [W] , Curaçao, maken wij bezwaar tegen (…).”
Bij brieven van 1 december 2016 heeft de gemachtigde namens een aantal mogelijk belanghebbenden bij de belastingaanslagen, te weten [NNN] Ltd, [D] , [C] Corporation NV en [A] , de Inspecteur bericht dat zij zich ter behoud van rechten, bij het bezwaar dat namens de ontbonden vennootschap [X] NV is aangetekend, aansluiten. Ten aanzien van [D] wordt betwist dat hij feitelijk bestuurder van deze vennootschap is geweest of als zodanig zou kunnen worden aangemerkt.
De Inspecteur heeft bij brief van 12 december 2016 aan de gemachtigde bericht dat hij de bezwaarschriften die namens zijn cliënt [X] N.V. zijn ingediend in behandeling zullen worden genomen en dat de beslistermijn voor het doen van uitspraak op bezwaar wordt verdaagd met zes weken tot 27 februari 2017.
De Inspecteur heeft bij brief van 22 december 2016 aan de gemachtigde bevestigd dat de in 2.49 genoemde belanghebbenden zich bij het bezwaar hebben aangesloten.
Bij brief van 3 februari 2017 heeft de Inspecteur via de gemachtigde belanghebbende te kennen gegeven dat de informatie die hij heeft verzocht in de brieven van 15 februari 2016 en 7 juli 2016 niet is verstrekt. De Inspecteur heeft nogmaals verzocht om deze informatie en om inzage in de volledige administratie vanaf de datum van oprichting tot en met 2015 binnen een termijn van twee weken. Daarnaast heeft de Inspecteur belanghebbende erop gewezen dat hij een informatiebeschikking kan opmaken indien zij niet aan voornoemd verzoek voldoet. Verder heeft de Inspecteur aangegeven dat hij de beslistermijn wil verlengen tot zes weken na ontvangst van de gevraagde informatie of na het eventueel te houden hoorgesprek, indien belanghebbende daarmee instemt.
De gemachtigde heeft hierop bij brief van 16 februari 2017 gereageerd. Met een verlenging van de beslistermijn is niet ingestemd.
Met dagtekening 27 februari 2017 heeft de Inspecteur voor alle belastingaanslagen informatiebeschikkingen vastgesteld. Deze zijn betekend aan het (laatst bekende) adres van belanghebbende, [V] , [W] , Curaçao en aan het adres van de gemachtigde, en daarnaast aangetekend verzonden aan belanghebbende.
Bij brief van 28 februari 2017 heeft de gemachtigde de Inspecteur in gebreke gesteld in verband met het niet tijdig doen van uitspraak op bezwaar op de ingediende bezwaarschriften tegen de belastingaanslagen.
De gemachtigde heeft vervolgens op 15 maart 2017 ingevolge artikel 6:2, sub b van de Awb juncto artikel 6:12 van de Awb beroep ingesteld tegen het niet tijdig nemen van een beslissing op bezwaar ter zake van de belastingaanslagen. Bij het kopje “Inzake” staat vermeld “ [X] N.V./ Fiscus-beroep”. In de eerste zin van het beroepschrift staat het volgende vermeld:
“Namens de voormalige vereffenaar en de voormalige aandeelhouders ten tijde van de vereffening van [X] N.V., belanghebbende, stellen wij (…) beroep in (…).”
Bij brief van 10 april 2017 heeft de gemachtigde namens de voormalig vereffenaar en de voormalige aandeelhouders ten tijde van de vereffening van belanghebbende, op naam van belanghebbende bezwaar gemaakt tegen de informatiebeschikkingen. De Inspecteur heeft deze bezwaren bij uitspraak op bezwaar van 17 juli 2017 niet-ontvankelijk verklaard. Op naam van belanghebbende is bij de Rechtbank tevens beroep ingesteld tegen de uitspraken op bezwaar inzake de informatiebeschikkingen.
De Rechtbank heeft de bezwaren en beroepen ontvankelijk geacht.
De Rechtbank heeft verder - kort gezegd - met betrekking tot de informatiebeschikkingen aannemelijk geacht dat belanghebbende ten tijde van de vaststelling van de informatiebeschikkingen reeds was opgehouden te bestaan zonder dat de vereffening was heropend, de tegen die informatiebeschikkingen gerichte beroepen gegrond verklaard, de bezwaren ontvankelijk verklaard en de informatiebeschikkingen vernietigd.
Met betrekking tot de beroepen tegen het niet tijdig beslissen op bezwaar tegen de belastingaanslagen heeft de Rechtbank - eveneens kort gezegd - geoordeeld dat de Inspecteur een aanvang heeft gemaakt met de behandeling van de bezwaren, en in aanmerking genomen dat de Inspecteur de termijn voor het doen van uitspraak heeft verlengd tot 27 februari 2017, de beslistermijn op die datum eindigde. Nu de - door de Rechtbank vernietigde - informatiebeschikkingen wegens het ontbreken van een heropening van de vereffening van belanghebbende niet bekend kunnen zijn gemaakt, kunnen deze niet leiden tot een verlenging van de termijn voor het doen van uitspraak op bezwaar. De Rechtbank heeft daarop de beroepen tegen het niet tijdig doen van uitspraken op bezwaar gegrond verklaard. Omdat de Rechtbank te weinig aanknopingspunten zag inhoudelijk op de zaken te beslissen heeft zij de Inspecteur opgedragen om uiterlijk vier weken na 25 oktober 2017 alsnog te beslissen op de bezwaarschriften van belanghebbende. Zulks op straffe van een dwangsom van € 500 per dag met een maximum van € 50.000.
De Inspecteur heeft niet voldaan aan de hiervoor onder 2.60 vermelde opdracht van de Rechtbank om alsnog binnen vier weken na 25 oktober 2017 uitspraken op bezwaar te doen.
Op 15 november 2017 zijn namens de ontvanger verzoekschriften ingediend bij het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao. Primair heeft de ontvanger verzocht om vaststelling van de status van belanghebbende (een verklaring voor recht dat belanghebbende nog bestaat en niet is opgehouden te bestaan) en subsidiair om heropening van de vereffening. De Inspecteur heeft zich nadien in deze procedure gemeld als gevoegde dan wel tussenkomende partij.
De ontvanger en de Inspecteur hebben op 15 augustus 2018 inzage genomen in het dossier van belanghebbende bij de Kamer van Koophandel en Nijverheid te Curaçao. Tot dat dossier behoren drie op 22 juli 2015 door [G] , in de hoedanigheid van vereffenaar, ondertekende formulieren die op 28 juli 2015 door de Kamer van Koophandel zijn geregistreerd. Het eerste formulier “Model Z: diverse wijzigingen functionaris(sen)” vermeldt dat de bestuursfunctie van [E] per 22 juli 2015 is beëindigd. Het formulier “Model S: curatele, bewind, opheffing, ontbinding, faillissement, surséance van betaling” vermeldt dat de onderneming van belanghebbende per 22 juli 2015 is opgeheven en ontbonden, met aanwijzing van [G] als vereffenaar per gelijke datum. De reden van ontbinding is niet vermeld. Als datum van einde vereffening is ingevuld 22 juli 2015. Tenslotte vermeldt formulier “Model T: overige opgaven” (onder meer):
“De vereffenaar heeft vastgesteld dat geen aan hem bekende baten aanwezig zijn (art. 2:31 lid 6 BW).
Het is gebleken dat na voldoening van alle schulden der vennootschap geen baten meer aanwezig zijn.”
Op 6 december 2018 heeft het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao vonnis gewezen, waarbij de ontvanger en de Inspecteur niet-ontvankelijk zijn verklaard in hun primaire vordering (een verklaring voor recht dat belanghebbende nog bestaat en niet is opgehouden te bestaan) omdat - kort gezegd - dezelfde vraag al aanhangig is in de onderhavige belastingprocedures in Nederland. Tegen het vonnis is hoger beroep ingesteld. Het verzoek tot heropening van de vereffening van belanghebbende is op een zogenoemde ‘slaaprol’ geplaatst.
Bij (tussen)beslissing van 3 september 2019 heeft het Hof het vooronderzoek heropend. Daarbij zijn partijen geïnformeerd over (noodzakelijkerwijs voorlopige) oordelen betreffende onder meer de vragen of:
-
het Hof bevoegd is te oordelen over de vraag of belanghebbende is opgehouden te bestaan (is ontbonden en vereffend),
-
de bezwaren tegen de belastingaanslagen ontvankelijk zijn, en
-
de beslistermijn voor het doen van uitspraken op bezwaar is verstreken.
Het Hof heeft deze vragen bevestigend beantwoord.
In op 26 juni 2019 ten kantore van de gemachtigde afgegeven brieven heeft de ontvanger aangegeven onder anderen [D] , [K] en [A] hoofdelijk aansprakelijk te houden voor de betaling van de onderhavige belastingaanslagen tot een bedrag van circa € 40.000.000.
3 Geschil
In geschil is of de onderhavige belastingaanslagen en beschikkingen terecht aan belanghebbende zijn opgelegd. Het geschil spitst zich allereest toe op de formele vragen of:
- -
-
belanghebbende naar Curaçaos recht is opgehouden te bestaan;
- -
-
de bezwaren tegen de belastingaanslagen ontvankelijk zijn;
- -
-
de beslistermijn voor het doen van uitspraken op bezwaar is verstreken;
- -
-
de Inspecteur in strijd heeft gehandeld met het verbod op détournement de pouvoir;
- -
-
de Inspecteur een dwangsom is verschuldigd;
- -
-
de Inspecteur terecht in de proceskosten is veroordeeld.
Indien na beantwoording van bovenstaande vragen de inhoudelijke behandeling van de belastingaanslagen en beschikkingen aan de orde komt, spitst het geschil zich toe op de vraag of de feitelijke leiding van belanghebbende zich in de onderhavige jaren in Nederland bevindt. Indien dit niet het geval is, is in geschil of in die jaren sprake is van een vaste inrichting van belanghebbende in Nederland.
Belanghebbende beantwoordt de eerste formele vragen bevestigend en is verder van mening - kort samengevat en zakelijk weergegeven - dat belanghebbende is opgericht naar het recht van Curaçao en dat de zetel van haar feitelijke leiding niet in Nederland ligt. In Nederland beschikt zij ook niet over een vaste inrichting. Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat zij in de onderhavige jaren niet binnenlands- of buitenlandse belastingplichtig is in Nederland.
Volgens de Inspecteur moeten de eerste formele vragen ontkennend worden beantwoord. Verder stelt de Inspecteur dat de vennootschappen van de casino-groep, waartoe belanghebbende behoort, feitelijk vanuit Nederland worden geleid en dat de kernbeslissingen in Nederland worden genomen. Belanghebbende is volgens de Inspecteur dus in Nederland gevestigd en binnenlands belastingplichtig en zo dat niet het geval is, beschikt zij hier ten lande over een vaste inrichting. Zou geoordeeld moeten worden dat de feitelijke leiding van belanghebbende niet in Nederland is gelegen en dat belanghebbende ook niet over een vaste inrichting in Nederland beschikt, dan dienen alle in geschil zijnde belastingaanslagen te worden vernietigd.