Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 16-11-2021, ECLI:NL:GHARL:2021:10723, 20/01029 t/m 20/01031

Belanghebbende is gehuwd met [de echtgenoot] (echtgenoot). Belanghebbende en haar echtgenoot woonden tot 22 mei 2006 in Nederland. Per 22 mei 2006 zijn belanghebbende en haar echtgenoot geëmigreerd naar België.

In haar aangifte IB/PVV 2006 heeft belanghebbende aangegeven dat zij buitenlands belastingplichtige is.

Belanghebbende en haar echtgenoot zijn in 2002 geïdentificeerd als eerste rekeninghouder van de bankrekening met nummer [nummer1] bij de [de bank] ( [de bank] ). De tweede rekeninghouder van de bankrekening met nummer [nummer1] ( [naam3] ) heeft erkend een rekening bij [de bank] te hebben (gehad).

Belanghebbende en haar echtgenoot hebben in hun respectievelijke aangiften IB/PVV 2004 tot en met 2006 het saldo op de bankrekening bij [de bank] niet aangegeven. Belanghebbende heeft voor het jaar 2004 aangifte gedaan naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 7.637 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 16.884, voor het jaar 2005 naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 8.604 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 17.933, en voor het jaar 2006 naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 5.758 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 21.159.

Bij brief van 16 mei 2007 heeft de Inspecteur aan (de gemachtigde van) belanghebbende aangekondigd dat een correctie op de aangifte IB/PVV 2004 zal worden aangebracht in verband met niet aangegeven buitenlandse tegoeden en dat een vergrijpboete zal worden opgelegd van 100%. De gemachtigde heeft bij brief van 22 mei 2007 geantwoord dat belanghebbende een juiste en volledige aangifte IB/PVV heeft gedaan en dat zij ontkent houder te zijn (geweest) over de bedoelde bankrekening bij [de bank] . Bij brief van 29 augustus 2007 heeft de Inspecteur aan de gemachtigde vragen gesteld over buitenlandse tegoeden met betrekking tot de aangiften IB/PVV 2005 van belanghebbende en haar echtgenoot. Bij brief van 6 juli 2009 heeft de Inspecteur aan de gemachtigde vragen gesteld over de aangifte IB/PVV 2006 van belanghebbende. De gemachtigde heeft bij brief van 21 juli 2009 geschreven dat belanghebbende erbij blijft dat zij bij [de bank] geen rekening heeft aangehouden en dat zij correct aangifte IB/PVV 2006 heeft gedaan.

De Inspecteur heeft met dagtekening 31 juli 2007 aan belanghebbende een aanslag in de IB/PVV voor het jaar 2004 opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 7.637 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 25.676, met dagtekening 17 oktober 2008 een aanslag in de IB/PVV voor het jaar 2005, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 8.604 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 27.018, en met dagtekening 31 december 2009 een aanslag in de IB/PVV voor het jaar 2006, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van negatief € 2.879 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 27.888. Gelijktijdig zijn bij beschikkingen heffingsrente berekend en vergrijpboeten opgelegd van respectievelijk € 2.637 (2004), € 2.726 (2005) en € 2.019 (2006). Bij het opleggen van de onderhavige aanslagen heeft de Inspecteur een zogenoemde standaardcorrectie voor ondernemers aangebracht in verband met vermogen in het buitenland. De standaardcorrectie voor ondernemers is hoger dan de correctie voor niet ondernemers. Deze standaardcorrectie is voor 50% aangebracht bij belanghebbende en voor de overige 50% bij haar echtgenoot.

Belanghebbende heeft bij brief van 24 juli 2007, ontvangen door de Inspecteur op 25 juli 2007, bezwaar gemaakt tegen de aanslag IB/PVV voor het jaar 2004. Voorts heeft belanghebbende op 6 oktober 2008 bezwaar gemaakt tegen de aanslag IB/PVV voor het jaar 2005 en omstreeks 24 december 2009 bezwaar gemaakt tegen de aanslag IB/PVV voor het jaar 2006.

Bij brief van 30 juli 2007 heeft de Inspecteur de gemachtigde verzocht om instemming met het aanhouden van het bezwaar tegen de aanslag IB/PVV voor het jaar 2004 in verband met de lopende procedures over het zogenoemde Rekeningenproject. Dit verzoek is door de gemachtigde afgewezen. De gemachtigde heeft een gelijkluidend verzoek met betrekking tot het bezwaar IB/PVV voor het jaar 2005 eveneens afgewezen.

Bij brief van 13 april 2010 heeft de Inspecteur de gemachtigde verzocht in te stemmen met het aanhouden van het bezwaar tegen de aanslag IB/PVV 2006 ‘totdat onherroepelijk uitspraak is gedaan op de lopende procedure met betrekking tot het onderzoek of de termijn van aanslagoplegging door de Belastingdienst aanvaardbaar is, Hoge Raad 26 februari 2010, nr. 43670bis’. Bij brief van 7 juni 2010 heeft de gemachtigde daarmee ingestemd, onder de vermelding dat dit niet betekent dat belanghebbende geen beroep toekomt op termijnoverschrijding als bedoeld in artikel 6 EVRM.

Over de (navorderings)aanslagen in de IB/PVV over de jaren 1990 tot en met 2003 en in de vermogensbelasting over de jaren 1991 tot en met 2000 van de echtgenoot van belanghebbende en over de aanslagen in de IB/PVV voor de jaren 2002 en 2003 van belanghebbende is tot in hoogste instantie geprocedeerd. Afgezien van latere (afgewezen) herzieningsverzoeken dateren de laatste arresten van de Hoge Raad (over de jaren 2002 en 2003) van 1 november 2013. In die procedures heeft belanghebbende steeds ontkend rekeninghouder te zijn (geweest) van de bankrekening bij [de bank] .

Op 27 september 2018 heeft de gemachtigde telefonisch contact opgenomen met de Inspecteur met de vraag wat de fiscale gevolgen zouden zijn als belanghebbende en haar echtgenoot zouden erkennen dat zij rekeninghouder van de bankrekening bij [de bank] zijn en stukken zouden overleggen. De Inspecteur heeft tijdens dat telefonisch contact aangegeven de onherroepelijk vaststaande belastingaanslagen van belanghebbende en haar echtgenoot niet ambtshalve te gaan verminderen. Dit heeft de Inspecteur in een e-mailbericht van 27 september 2018 bevestigd. In zijn e-mailbericht van 9 oktober 2018 heeft de Inspecteur opnieuw geschreven de onherroepelijk vaststaande belastingaanslagen over de jaren 1990 tot en met 2003 niet ambtshalve te gaan verminderen.

Op 4 oktober 2018 heeft de gemachtigde namens belanghebbende gegevens over de bankrekening bij [de bank] met nummer [nummer1] aan de ontvanger van de Belastingdienst (hierna: de Ontvanger) overhandigd. De Ontvanger heeft de stukken op 8 oktober 2018 aan de Inspecteur gestuurd.

Op 24 oktober 2018 heeft de gemachtigde de volgende gegevens aan de Ontvanger overgelegd:

- handgeschreven brief d.d. 24 oktober 2018 met als titel “Inkeer”;

- rekeninggegevens van rekening [nummer1] over de periode 1 januari 1991 tot en met 7 maart 2007;

- handgeschreven berekeningen van belanghebbende over de periode 1990 tot en met 2006.

Bij uitspraken op bezwaar van 9 april 2019 (inzake 2004 en 2005) respectievelijk 10 april 2019 (inzake 2006) heeft de Inspecteur de aanslagen in de IB/PVV voor de jaren 2004, 2005 en 2006 verminderd tot belastingaanslagen berekend met correcties voor buitenlands vermogen op basis van de door belanghebbende overgelegde bankafschriften van [de bank] . De beschikkingen heffingsrente zijn dienovereenkomstig verminderd. De boeten zijn verminderd tot 75% van de heffingsgrondslag in verband met de alsnog verleende medewerking van belanghebbende. Vervolgens zijn de boeten nog eens verminderd met 20% in verband met overschrijding van de redelijke termijn. De Inspecteur heeft aan belanghebbende voor de bezwaarfase van elk jaar een kostenvergoeding van € 635 toegekend, in totaal € 1.905. Tevens heeft de Inspecteur aan belanghebbende voor alle drie de bezwaren tezamen een vergoeding van immateriële schade toegekend van € 4.000 in verband met overschrijding van de redelijke termijn in de bezwaarfase.

De aanslagen en boeten zijn bij uitspraken op bezwaar aldus verminderd tot aanslagen berekend naar de volgende belastbare inkomens respectievelijk tot de volgende bedragen (in €):

De echtgenoot van belanghebbende is bij de civiele rechter in verzet gekomen tegen de tenuitvoerlegging van de dwangbevelen van de Ontvanger ter invordering van de onder 2.10 genoemde belastingaanslagen. De rechtbank Limburg heeft op 29 juli 2020 de vorderingen in het verzet van de echtgenoot van belanghebbende afgewezen.

De Rechtbank heeft de beroepen gegrond verklaard, de uitspraken van de Inspecteur vernietigd voor zover deze de beslissingen omtrent de vergoeding van immateriële schade betreffen en de Inspecteur veroordeeld tot betaling aan belanghebbende van een vergoeding van immateriële schade tot een bedrag van in totaal € 5.750. Daarbij heeft zij een vergoeding van immateriële schade van € 11.500 met 50% gematigd omdat de zaken van belanghebbende en haar echtgenoot gezamenlijk zijn behandeld en deze procedures bij beiden betrekking hebben op dezelfde correcties over dezelfde jaren.