Gerechtshof Arnhem, 07-10-2004, AR4809, 03-00744

1. Aanslagen, bezwaar en geding voor het Hof

1.1. Aan belanghebbende zijn ter zake van het genot krachtens eigendom, bezit of beperkt recht van de onroerende zaken, plaatselijk bekend [a-weg 1, 2 en 3] te [Z] – op één biljet verenigde – aanslagen baatbelasting van de gemeente Winterswijk opgelegd ten bedrage van – in totaal – ƒ 25.884,43.

1.2. Belanghebbende heeft tegen deze aanslagen (telefonisch) bezwaar gemaakt. Bij brief van 28 februari 2003 is de heffingsambtenaar, behoudens een vermindering van ƒ 128,46, niet aan de bezwaren van belanghebbende tegemoetgekomen.

1.3. Belanghebbende is hiertegen in beroep gekomen bij het Hof. De heffingsambtenaar heeft een verweerschrift ingediend.

1.4. De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 15 september 2004 te Arnhem. Aldaar is verschenen en gehoord: [belanghebbendes gemachtigde]. De heffingsambtenaar is niet ter zitting verschenen. De heffingsambtenaar heeft het Hof op 15 september 2004 – na de mondelinge behandeling – per telefax bericht dat het niet-verschijnen ter zitting is te wijten geweest aan organisatorische omstandigheden aan de zijde van de gemeente (de oproep had de betreffende afdeling niet bereikt). In aanmerking genomen dat deze omstandigheid in de risicosfeer van de gemeente (de heffingsambtenaar) ligt en voorts gelet op de belangen van de wederpartij, heeft het Hof hierin geen aanleiding gezien het verzoek van de heffingsambtenaar om opnieuw een zitting te houden dan wel het vooronderzoek op de voet van artikel 8:68 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) te heropenen in te willigen.

1.5. Belanghebbende heeft ter zitting een afschrift van een – op 14 september 2004 gedagtekend – uittreksel uit het handelsregister van de Kamer van Koophandel en Fabrieken voor Centraal Gelderland overgelegd. De griffier heeft hiervan een afschrift – ter kennisneming – aan de heffingsambtenaar verzonden.

1.6. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt. Dit proces-verbaal is aan deze uitspraak gehecht.

2. Feiten

2.1. Belanghebbende is eigenaresse van de onroerende zaken [a-weg 1, 2 en 3] te [Z].

2.2. In 1997 heeft de gemeente Winterswijk het plan opgevat over te gaan tot de herinrichting van het centrum van Winterswijk. Bewoners van het desbetreffende gebied zijn door middel van een brief met dagtekening 2 april 1997 over het plan geïnformeerd.

“De raad van de gemeente Winterswijk;

Nadat de werkzaamheden waren uitgevoerd heeft de gemeenteraad op 19 oktober 2000 vastgesteld de Verordening Baatbelasting Herinrichting Centrum Winterswijk 2000 (hierna: de Verordening), welke Verordening op 7 november 2000 is gepubliceerd.

2.4. In de aanhef van de Verordening wordt onder meer verwezen naar het hiervóór aangeduide Besluit.

2.5. Op grond van de Verordening zijn aan belanghebbende de onderhavige aanslagen opgelegd. Het biljet is gedagtekend 30 november 2000 en is verzonden naar het adres [b-weg 4, postcode te Z].

2.6. De onderhavige onroerende zaken zijn gelegen in het zogenoemde gebate gebied.

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

3.2. Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd hetgeen is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan is namens belanghebbende ter zitting nog toegevoegd hetgeen is vermeld in het aan deze uitspraak gehechte proces-verbaal van de zitting.

3.3. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de bestreden uitspraak en van de onderhavige aanslagen. De heffingsambtenaar concludeert daarentegen tot ongegrondverklaring van het beroep.

4. Beoordeling van het geschil

Ontvankelijkheid

4.1. Het onderhavige aanslagbiljet is gedagtekend 30 november 2000. Het is verzonden naar het adres [b-weg 4, postcode te Z]. Belanghebbende stelt dit biljet niet te hebben ontvangen. Volgens belanghebbende is zulks te wijten aan de omstandigheid dat de heffingsambtenaar het biljet onjuist heeft geadresseerd. Het correspondentieadres van belanghebbende – zo betoogt haar gemachtigde – is sedert de oprichting van belanghebbende in juni 2000 immers “[Postbus 5, postcode te Z]”. In het kader van een bezwaarprocedure inzake een ten aanzien van belanghebbende gegeven WOZ-beschikking is zulks ook reeds aan de heffingsambtenaar medegedeeld.

4.3. Dit betekent dat, anders dan de heffingsambtenaar betoogt, de aanslagen niet op of omstreeks de datum van dagtekening van het biljet op de – in artikel 3:41 van de Awb – voorgeschreven wijze aan belanghebbende zijn bekendgemaakt. Mitsdien is de bezwaartermijn niet met ingang van de dag na die van de dagtekening van het biljet aangevangen (vgl. de artikelen 22j van de Algemene wet inzake rijksbelastingen en 6:8 van de Awb).

4.4. Belanghebbende heeft, naar zij ter zitting heeft gesteld en het Hof aannemelijk acht, eerst op 20 juli 2002 – nadat haar op 18 juli 2002 door de invorderingsambtenaar een betalingsherinnering was verzonden – (een afschrift van) het aanslagbiljet ontvangen. In het licht van het hiervóór overwogene, moet worden geconcludeerd dat de bezwaartermijn eerst op dat tijdstip is aangevangen.

4.5. Belanghebbende heeft vervolgens meermalen – binnen de termijn van zes weken (gerekend vanaf 20 juli 2002) – telefonisch bezwaar aangetekend tegen de litigieuze aanslagen.

4.6. Weliswaar ligt, zoals de heffingsambtenaar terecht opmerkt, in de artikelen 6:4 en 6:5 van de Awb besloten dat het maken van bezwaar tegen een besluit dient te geschieden in een schriftelijke vorm, maar een bestuursorgaan dient nochtans de indiener van het bezwaar in de gelegenheid te stellen aan het bezwaar klevende verzuimen te herstellen binnen een daartoe aan een belanghebbende gestelde termijn (artikel 6:6 van de Awb).

4.7. Nu de heffingsambtenaar zulks in dezen niet heeft gedaan, heeft hij in strijd gehandeld met het bepaalde in artikel 6:6 van de Awb.

4.8. Zulks zou tot vernietiging van de uitspraak van 28 februari 2003 – tussen partijen is terecht niet (meer) in geschil dat deze brief als een uitspraak op bezwaar moet worden aangemerkt – moeten leiden en tot terugwijzing van de zaak naar de heffingsambtenaar met de opdracht belanghebbende alsnog in de gelegenheid te stellen haar bezwaar in een schriftelijke vorm te vervatten.

4.9. Nu belanghebbende haar grieven inmiddels heeft verwoord in het beroepschrift en de heffingsambtenaar zich blijkens het verweerschrift daarmee niet kan verenigen zou dit slechts tot een herhaling van zetten leiden. Daarom zal het Hof – om redenen van proceseconomie – de zaak niet terugwijzen naar de heffingsambtenaar doch zelf in de zaak voorzien.

Bekostigingsbesluit

4.10. Op grond van artikel 222, eerste lid, van de Gemeentewet kan een baatbelasting worden geheven ter zake van onroerende zaken die gebaat zijn door voorzieningen die tot stand worden of zijn gebracht door of met medewerking van het gemeentebestuur.

4.11. Artikel 222, tweede lid, van de Gemeentewet bepaalt onder meer dat, vóórdat met het treffen van de voorzieningen wordt aangevangen, door de raad dient te worden besloten in welke mate de aan die voorzieningen verbonden lasten door middel van een baatbelasting zullen worden verhaald, en dat dit besluit moet worden bekendgemaakt overeenkomstig artikel 139 van de Gemeentewet.

4.12. Gelet op de hiervóór in onderdeel 2.3. opgenomen tekst van het Besluit vermeldt dit Besluit niet de lasten van de voorzieningen in het gebied waarop de Verordening van toepassing is. Als gevolg daarvan blijkt uit het Besluit niet de mate waarin op elke eigenaar en andere rechthebbende van een in dit gebied gelegen gebate onroerende zaak de lasten van de voorzieningen zullen worden verhaald. Opmerking hierbij verdient dat niet is gesteld of gebleken dat in dezen sprake is van een bij het Besluit behorende toelichting waarin de geraamde lasten wel zijn vermeld of waaruit de mate van verhaal kan worden afgeleid.

4.14. Het door de heffingsambtenaar aangehaalde arrest van de Hoge Raad van 27 juni 2003, nr 36.909, biedt naar het oordeel van het Hof geen steun aan zijn stelling dat in een bekostigingsbesluit kan worden volstaan met het noemen van het door middel van de baatbelasting te verhalen (maximale) bedrag.

4.15. Gezien het voorgaande is de Verordening onverbindend. De aanslagen zijn derhalve ten onrechte opgelegd. Het beroep is gegrond.

5. Proceskosten

Belanghebbendes proceskosten zijn in overeenstemming met het Besluit proceskosten bestuursrecht te berekenen op € 20 aan reis- en verblijfkosten en € 212,36 aan verletkosten (4 uren á € 53,09).

6. Beslissing

Aldus gedaan op 7 oktober 2004 door mr. Den Ouden, lid van de tiende enkelvoudige belastingkamer. De beslissing is op dezelfde datum in het openbaar uitgesproken, in tegenwoordigheid van mr. Van der Leij als griffier.

(K. van der Leij) (R. den Ouden)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op