Gerechtshof Arnhem, 31-10-2006, AZ3270, 99-01917

Gerechtshof Arnhem

U i t s p r a a k

1. Naheffingsaanslag, bezwaar en geding voor het Hof

1.1. De onderhavige naheffingsaanslag bedraagt € 7.608,99 (ƒ 16.768). De dagtekening van deze aanslag is 16 april 1999.

1.2. Belanghebbende heeft tegen de onderhavige naheffingsaanslag tijdig bezwaar gemaakt. De Inspecteur heeft de onderhavige naheffingsaanslag bij de bestreden uitspraak van 15 juli 1999 gehandhaafd. Bij ambtshalve genomen beslissing van 17 juli 2003, kenmerk 00/000/00000/000, heeft de Inspecteur de aanslag ambtshalve verminderd tot € 5.842,42 (ƒ12.875).

1.3. Belanghebbende is op 18 augustus 1999 tegen de uitspraak van 15 juli 1999 in beroep gekomen bij het Hof. De volgende stukken zijn nadien ingediend. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend. Belanghebbende heeft vervolgens een conclusie van repliek ingediend en de Inspecteur een conclusie van dupliek. De Inspecteur heeft bij brief van 24 april 2001 een kopie van een rapportage van een concept woonplaatsonderzoek met betrekking tot belanghebbende van de Belastingdienst te P aan het Hof overgelegd, welk stuk aan belanghebbende is doorgestuurd. Vervolgens heeft de Inspecteur bij brief van 4 september 2002 een kopie van een tweede concept van dit woonplaatsonderzoek, inclusief bijlagen aan het Hof overgelegd. Deze stukken zijn eveneens aan belanghebbende toegezonden.

1.4. De eerste mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 14 maart 2006 te Arnhem. De tweede mondelinge heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 24 augustus 2006, eveneens te Arnhem. Aldaar zijn verschenen en gehoord: belanghebbende en belanghebbendes advocaat mr. A, bijgestaan door gerechtstolk drs. B op de zitting van 14 maart 2006 en gerechtstolk C op de zitting van 24 augustus 2006, alsmede mr. D, drs. E, mr. F en op de zitting van 24 augustus 2006 tevens mr.G namens de Inspecteur. De Inspecteur heeft tijdens de eerste mondelinge behandeling van de zaak een pleitnota aan het Hof en aan belanghebbende overgelegd, inclusief als bijlagen de uitspraak van de Douanekamer van Hof Amsterdam van 28 december 2004 inzake de zaken met nummers 99/90211 DK en 99/3366 DK en een kopie van de definitieve versie van het in 1.3. genoemde woonplaatsonderzoek met betrekking tot belanghebbende. Belanghebbende heeft tijdens deze mondelinge behandeling eveneens een pleitnota, inclusief bijlagen overgelegd. Na daartoe in de gelegenheid te zijn gesteld door de voorzitter heeft belanghebbendes advocaat bij brief van 14 april 2006 belanghebbendes grieven nader toegelicht en daarbij als bijlage een reactie van belanghebbende op het boekenonderzoek inzake H B.V. en het woonplaatsonderzoek met betrekking tot belanghebbende overgelegd. De Inspecteur heeft hierop gereageerd bij brief van 18 mei 2006. Tijdens de tweede mondelinge behandeling van de zaak op 24 augustus 2006 heeft de Inspecteur – desgevraagd – de in 1.2. genoemde brief inzake de ambtshalve vermindering van de naheffingsaanslag BPM overgelegd. Partijen hebben kennis genomen van alle aan het Hof gestuurde en ter beide zittingen overgelegde stukken. Van het verhandelde ter genoemde zittingen is een proces-verbaal opgemaakt. Afschriften hiervan zijn aan deze uitspraak gehecht.

1.5. Het Hof heeft na afloop van de tweede mondelinge behandeling twee brieven van belanghebbende ontvangen, te weten de brieven van 4 september 2006 en van 11 september 2006, doch vindt in de inhoud daarvan geen aanleiding het onderzoek, met toepassing van artikel 8:68, van de Algemene wet bestuursrecht, te heropenen.

2. Feiten

Het Hof stelt op grond van de gedingstukken en het verhandelde ter zitting de volgende feiten vast.

2.1. Belanghebbende heeft de Roemeense nationaliteit. Op 17 januari 1990 is hij gehuwd met mevrouw I (hierna: belanghebbendes echtgenote). Zij heeft zowel de Nederlandse als de Roemeense nationaliteit. Belanghebbendes echtgenote heeft een dochter uit een vorig huwelijk. Zij is in 1983 geboren en heeft ook de Roemeense en de Nederlandse nationaliteit. Belanghebbende en zijn echtgenote zijn sinds 21 juni 1993 eigenaar van een woning aan de a-straat te Q. Belanghebbendes echtgenote heeft zich op 7 juli 1993 ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente Q, tezamen met haar dochter. Zij zijn sindsdien ook woonachtig op dit adres.

2.2. De stiefdochter van belanghebbende bezocht sinds het jaar 1993 een basisschool in Q. In mei 1995 is belanghebbende aangehouden door controleambtenaren inzake de BPM. Bij een op ambtseed opgemaakte verklaring hebben zij verklaard dat belanghebbende destijds heeft verklaard dat hij op het moment van aanhouding zijn dochter naar school bracht en dat hij zijn vrouw en kinderen regelmatig in de woning in Q bezocht.

2.5. Belanghebbende stond tot 5 mei 1996 ingeschreven als advocaat bij de balie te R. Uit getuigschriften uit 1995 blijkt dat hij destijds vice-voorzitter van twee productiemaatschappijen J S.A. te S en K S.A. te T was, beide gevestigd te Roemenië. Daarnaast was belanghebbende in 1994 en 1995 eigenaar van L Company, gevestigd te R. Volgens de arbeidsovereenkomst met deze vennootschap is belanghebbende sinds 1 februari 1990 directeur van deze vennootschap. Belanghebbendes salaris werd in Nederlandse guldens toegekend. Deze rechtspersoon is statutair gevestigd te U en heeft sinds 24 januari 1990 een vestiging in Nederland. Dit bedrijf hield zich onder meer bezig met de import van glas, porselein en aardewerk vanuit een fabriek in R. Het importeren gebeurde in opdracht van het bedrijf H B.V. Vanaf 9 november 1993 tot 2 januari 1996 was belanghebbendes echtgenote directeur/enig aandeelhouder van dit bedrijf. Dit bedrijf was gevestigd op het adres in Q waar zij woonde. Belanghebbende is met ingang van 2 januari 1996 als directeur bij H B.V. in dienst getreden. Belanghebbende was voorts van 23 april 1992 tot 23 februari 1994 directeur van M Ltd, welke vennootschap te Amsterdam was gevestigd. Belanghebbende en zijn echtgenote bezaten tevens de aandelen in een vennootschap genaamd N Ltd. Deze vennootschap beschikte over een bankrekening in Nederland. In de jaren 1994, 1995 en 1996 verrichte belanghebbende werkzaamheden in het kader waarvan zijn verblijf afwisselend in Nederland, Roemenië of in andere landen was vereist.

2.7. Drie personenauto’s die belanghebbende gebruikte, zijn in 1995 in zijn opdracht door een Nederlands garagebedrijf onderhouden en gerepareerd.

2.8. Belanghebbende beschikte vóór het jaar 1996 nog niet over een Nederlandse verblijfsvergunning. Zijn verblijf in Nederland werd mogelijk gemaakt door afgifte van visa. Voor de periodes van 22 oktober 1994 tot 22 april 1995, van 25 april 1995 tot 26 april 1996 en van 10 januari 1996 tot 10 januari 1997 zijn aan belanghebbende door de Nederlandse ambassade in Roemenië visa verstrekt voor een verblijf in Nederland van respectievelijk 45, 15 en 15 dagen. Al deze visa betroffen zogenaamde ‘multivisa’ op grond waarvan belanghebbende meerdere keren binnen de aangegeven perioden Nederland kon betreden. Een multivisum moest worden afgegeven door het land, waar de meerderheid van de reizen naar toe moesten gaan. Volgens een bevestiging van het Ministerie van Justitie kon een visum op een zodanige manier gebruikt worden dat bijna permanent verblijf in Nederland mogelijk was.

2.9. Belanghebbende heeft vanaf het jaar 1993 in Nederland regelmatig gebruik gemaakt van de diensten van een in Nederland gevestigde tandarts, orthodontist en huisarts.

2.10. Op 17 maart 1995 hebben belanghebbende en zijn echtgenote een zoon gekregen. Deze zoon is in Nederland geboren en heeft de Nederlandse nationaliteit. Belanghebbende heeft zijn zoon in maart 1995 aangegeven bij de burgerlijke stand te W.

2.12. Belanghebbende heeft zich op 10 april 1996 ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens van de gemeente Q.

2.13. Op 8 mei 1996 heeft belanghebbende een aanvraag ingediend voor een vrijstelling BPM voor de invoer van tot een verhuisboedel behorende personenauto (merk a, type x). Naar aanleiding van dit verzoek is door het douanekantoor Ede van de douanepost te P op 23 mei 1996 aan belanghebbende een voorwaardelijke vrijstelling verleend voor de invoer van genoemde personenauto.

2.14. Het Douanedistrict te P heeft vervolgens een onderzoek ingesteld naar het al dan niet terecht verlenen van de vrijstellingsvergunning aan belanghebbende. De Inspecteur heeft hierbij gebruik gemaakt van het door de Belastingdienst te P gedane woonplaatsonderzoek met betrekking tot belanghebbende over de periode 1 januari 1994 tot en met 10 april 1996. De definitieve versie van dit onderzoek behoort tot de stukken. In dit onderzoek is onder meer een vergelijking gemaakt tussen het gebruik van bankpassen en/of creditcards door belanghebbende in Nederland en administratieve gegevens uit de boekhouding van L Company en H B.V. Voorts is het feit dat belanghebbende zijn b-bank kluizen in Nederland vrij regelmatig bezocht in aanmerking genomen en heeft de Inspecteur een onderzoek gedaan naar aanwijzingen die op een normaal gezinsleven in de onderzochte periode in Roemenië dan wel in Nederland duidden. Uit dit onderzoek heeft de Inspecteur de conclusie getrokken dat belanghebbende ten tijde van de aanvraag van de vrijstelling zijn normale verblijfplaats reeds in Nederland had. Vervolgens heeft de Inspecteur bij beschikkingen van 12 augustus 1998 de eerder toegekende vergunning tot vrijstelling van douanerechten en vrijstelling BPM ingetrokken, bij beschikking van 14 augustus 1998 een uitnodiging tot betaling van douanerechten aan belanghebbende uitgereikt en – op de voet van artikel 20 Algemene wet inzake rijksbelastingen – de onderhavige naheffingsaanslag opgelegd.

2.15. De Douanekamer van het Gerechtshof Amsterdam heeft in haar uitspraak van 28 december 2004, nr. 99/90210 het door belanghebbende ingestelde beroep tegen de uitnodiging tot betaling van douanerechten ter zake van de invoer van de in 2.13 genoemde personenauto ongegrond verklaard nu belanghebbende – naar het oordeel van Hof Amsterdam – terecht niet ontvankelijk is verklaard in zijn bezwaar daartegen. Voorts heeft Hof Amsterdam in haar uitspraak van eveneens 28 december 2004, nr. 99/90211, het door belanghebbende ingestelde beroep tegen de intrekking van een vergunning tot vrijstelling van douanerechten ongegrond verklaard omdat – naar het oordeel van Hof Amsterdam – de invoer van de hiervoor genoemde personenauto door belanghebbende niet in het kader van de overbrenging van zijn normale verblijfplaats naar Nederland is geschied.

2.16. Belanghebbende heeft beroep in cassatie bij de Hoge Raad ingesteld tegen de in 2.15 genoemde Hofuitspraak ter zake van de intrekking van een vergunning tot vrijstelling van douanerechten. Tegen de Hofuitspraak ter zake van de uitnodiging tot betaling van douanerechten heeft belanghebbende geen beroep in cassatie ingesteld.

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

Belanghebbende is – in ieder geval vanaf 1 januari 1994 – fiscaal gezien inwoner van Nederland. Uit het woonplaatsonderzoek van de Belastingdienst te P blijkt dat belanghebbende vanaf 1993 regelmatig bij zijn gezin in Nederland in een mede door hem aangekocht woonhuis heeft verkeerd. Er zijn geen stukken waaruit blijkt dat belanghebbende een normaal gezinsleven in Roemenië had. Voorts blijkt niet dat hij een substantieel belastbaar inkomen in Roemenië had. Uit de aanwezige stukken blijkt dat belanghebbende in de onderzochte periode slechts voor ongeveer ƒ 10,- aan belastingen in Roemenië heeft betaald. Belanghebbende heeft – ondanks dat de Inspecteur daar meerdere malen om heeft verzocht – geen stukken overgelegd waaruit blijkt welke bankpas bij belanghebbende en welke pas bij zijn echtgenote in gebruik was. De Inspecteur stelt aannemelijk te hebben gemaakt dat belanghebbende in ieder geval één van deze passen regelmatig in Nederland gebruikte. Voorts heeft belanghebbende geen inzage verleend in zijn paspoorten met betrekking tot de jaren vóór het jaar 1996. De inkoopadministratie van H B.V. is door de Inspecteur aan belanghebbende teruggegeven en de Inspecteur heeft niets achtergehouden. De Inspecteur weerspreekt dat er in faxcorrespondentie tussen belanghebbende en zijn echtgenote informatie heeft gestaan met betrekking tot een – door belanghebbende gestelde – echtscheidingsprocedure tussen hem en zijn echtgenote.

4. Beoordeling van het geschil

5. Proceskosten

Aldus gedaan op 31 oktober 2006 door mr. T.J. Matthijssen, lid van de vierde enkelvoudige belastingkamer. De beslissing is op dezelfde datum in het openbaar uitgesproken, in tegenwoordigheid van S.R.M. Dekker als griffier.

Waarvan opgemaakt dit proces-verbaal.

De griffier, Het lid van de voormelde kamer,

(S.R.M. Dekker) (T.J. Matthijssen)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op 3 november 2006.