Gerechtshof Arnhem, 09-02-2010, BL5001, 09-00085

Uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

X te Z (hierna: belanghebbende)

tegen de uitspraak van de rechtbank Arnhem van 22 januari 2009, nummer AWB 08/3417, in het geding tussen belanghebbende en

de inspecteur van de Belastingdienst/P (hierna: de Inspecteur)

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 2005 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 14.912. Bij beschikking is een bedrag van € 147 aan heffingsrente in rekening gebracht.

1.2. Op het bezwaarschrift van belanghebbende heeft de Inspecteur bij uitspraak op bezwaar van 6 juni 2008 de aanslag en de beschikking heffingsrente gehandhaafd.

1.3. Belanghebbende is tegen die uitspraak bij brief van 17 juli 2008, ontvangen bij de rechtbank Arnhem (hierna: de Rechtbank) op 22 juli 2008 in beroep gekomen. De Rechtbank heeft het beroep bij uitspraak van 22 januari 2009 ongegrond verklaard.

1.4. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5. Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft.

1.6. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 januari 2010 te Arnhem. Daarbij zijn verschenen en gehoord de gemachtigde van belanghebbende, alsmede de Inspecteur.

1.7. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan deze uitspraak is gehecht.

2. Feiten

2.1. Belanghebbende is van Ugandese afkomst en woont sinds 23 mei 2000 in Nederland. Belanghebbende bezit een verblijfsvergunning asiel voor onbepaalde tijd.

2.2. De vijf (pleeg)kinderen van belanghebbende woonden in 2005 in Uganda. De kinderen waren toentertijd jonger dan 19 jaar. Op grond van artikel 7b van de Algemene Kinderbijslagwet (hierna: AKW) bestond geen recht op kinderbijslag. Belanghebbende stort enkele malen per maand bedragen bij de bank om deze over te laten boeken naar een rekening in Uganda.

2.3. Belanghebbende heeft voor het jaar 2005 aangifte gedaan naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 12.203. In haar aangifte heeft zij een bedrag van € 2.709 op haar inkomen in aftrek gebracht onder de noemer “uitgaven voor levensonderhoud van kinderen”.

2.4. De Inspecteur heeft de door belanghebbende geclaimde aftrek geweigerd en een aanslag opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 14.912.

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

3.1. In geschil is of belanghebbende recht heeft op een aftrek voor levensonderhoud van kinderen. Belanghebbende beantwoordt deze vraag bevestigend, de Inspecteur ontkennend.

3.2. Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat sprake is van ongeoorloofde discriminatie en overduidelijke onevenredigheid aangezien zij door de woonplaats van haar kinderen geen aanspraak kan maken op aftrek voor levensonderhoud.

3.3. De Inspecteur stelt zich op het standpunt dat de uitsluiting van het recht op kinderbijslag volgens artikel 7b van de AKW aan het in aanmerking nemen van uitgaven voor levensonderhoud in de weg staat. Van schending van het gelijkheidsbeginsel is naar zijn mening geen sprake.

3.4. Belanghebbende concludeert tot vermindering van de aanslag tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 12.203, alsmede tot vernietiging van de beschikking heffingsrente.

3.5. De Inspecteur concludeert tot handhaving van de aanslag en de beschikking heffingsrente.

4. Beoordeling van het geschil

4.3. Niet in geschil is dat belanghebbende in 2005 van het recht op kinderbijslag voor haar in 2005 in Uganda wonende kinderen, werd uitgesloten door de toepassing van artikel 7b van de AKW. Gelet op de tekst van voornoemde wetsbepaling heeft belanghebbende om die reden geen recht op aftrek van uitgaven voor levensonderhoud van deze kinderen.

4.4. Belanghebbende betoogt dat een grammaticale interpretatie van voornoemde wetsbepaling niet aanvaardbaar is, omdat de strekking van deze bepaling slechts is problemen bij de controle van de ouder-kindrelatie te voorkomen. Bij haar is die relatie nu juist in rechte vastgesteld.

4.5. Over de redenen waarom de uitgaven voor levensonderhoud van een kind waarvoor op grond van artikel 7b van de AKW geen recht op kinderbijslag bestaat van aftrek zijn uitgesloten, is in de wetsgeschiedenis het volgende opgemerkt.

4.6. Uit het voorgaande volgt dat de aftrekbeperking van artikel 6.14 van de Wet IB 2001 is opgenomen in verband met de invoering van de Wet beperking export uitkeringen (hierna: Wet BEU). De wetgever heeft de aftrek van uitgaven voor levensonderhoud van kinderen bewust uitgesloten in de situatie dat geen recht bestaat op kinderbijslag, teneinde de werking van de Wet BEU niet te belemmeren. Anders dan belanghebbende stelt, volgt uit voornoemde wetsgeschiedenis niet dat de controleerbaarheid zich beperkt tot de vraag of sprake is van een ouder-kindrelatie. Reeds daarom kan belanghebbendes beroep op de strekking van deze bepaling niet slagen, nog ervan afgezien of de duidelijke tekst van de wet opzij kan worden gezet.

4.7. Verder acht belanghebbende het discriminerend dat zij vanwege het verblijf van haar kinderen in Uganda geen aanspraak kan maken op aftrek van uitgaven voor levensonderhoud. Het gaat hier om de vraag of het bepaalde in artikel 6.14, eerste lid, onderdeel b, van de Wet IB 2001 in strijd is met het bepaalde in artikel 26 van het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten (hierna: IVBPR) en artikel 14 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (hierna: EVRM) in verbinding met artikel 1 van het Eerste Protocol bij dat verdrag.

4.8. Vooropgesteld moet worden dat op fiscaal gebied aan de wetgever een ruime beoordelingsvrijheid toekomt bij het beantwoorden van de vraag of voor de toepassing van artikel 26 IVBPR en artikel 14 EVRM gevallen als gelijk moeten worden beschouwd en of, in het bevestigende geval, een objectieve en redelijke rechtvaardiging bestaat om die gevallen niettemin in verschillende zin te regelen. Daarbij dient het oordeel van de wetgever te worden geëerbiedigd tenzij dat van redelijke grond ontbloot is (vgl. HR 8 juli 2005, nr. 39.870, LJN AQ7212, en HR 18 december 2009, nr. 44.021, LJN BC5874).

4.9. Blijkens de in 4.5 genoemde wetsgeschiedenis is het uitgangspunt voor de wetgever om de werking van de Wet BEU niet te belemmeren door uitgaven voor levensonderhoud van kinderen die buiten de EU of een verdragsland wonen fiscaal wel in aanmerking te nemen terwijl geen recht zou bestaan op kinderbijslag. Voorts heeft de wetgever belang gehecht aan de controleproblemen voor de Belastingdienst ten aanzien van een dergelijke aftrekpost.

4.10. Het voorgaande in samenhang bezien, leidt tot het oordeel dat de wetgever zonder overschrijding van de hiervoor onder 4.8 bedoelde ruime beoordelingsvrijheid heeft kunnen menen dat, voor zover hier al sprake is van gelijke gevallen, een objectieve en redelijke rechtvaardiging bestaat om de aftrek van uitgaven voor levensonderhoud van kinderen die buiten de EU of een verdragsland wonen, uit te sluiten. Nu de op dit punt door de wetgever gemaakte keuze niet van redelijke grond ontbloot is, dient deze keuze te worden geëerbiedigd.

4.11. Voor zover de grieven van belanghebbende zijn gericht op een rechterlijke toetsing van de redelijkheid en de billijkheid van de wet, kunnen deze haar niet baten. Het staat de rechter op grond van artikel 120 van de Grondwet en artikel 11 van de Wet algemene bepalingen immers niet vrij om de innerlijke waarde of billijkheid van de wet te beoordelen.

4.12. In de grief van belanghebbende die gericht is tegen de door de Rechtbank ‘ten overvloede’ opgenomen overweging, leest het Hof de klacht dat het niet verlenen van een aftrek voor levensonderhoud van kinderen in strijd is met artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM. Naar het oordeel van het Hof is er geen sprake van schending van voornoemd artikel. In deze verdragsbepaling ligt het recht op een ongestoord genot van eigendom verankerd. Deze bepaling tast uitdrukkelijk niet het recht van de verdragsluitende staten aan om belasting te heffen, mits daarbij de in het EVRM gegarandeerde rechten worden gerespecteerd. Dit betekent dat een eigendomsrecht kan worden ingeperkt door een wettelijke regeling, zoals bijvoorbeeld de aftrekbeperking van artikel 6.14 van de Wet IB 2001. Dat de wetgever daarbij de in het EVRM gegarandeerde rechten niet heeft gerespecteerd is het Hof niet gebleken.

4.13. Op grond van het vorenstaande is het hoger beroep ongegrond.

5. Kosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

6. Beslissing

Het Gerechtshof bevestigt de uitspraak van de Rechtbank.

Deze uitspraak is gedaan door mr. A.J.H. van Suilen, voorzitter, mr. R.F.C. Spek en mr. B.F.A. van Huijgevoort, in tegenwoordigheid van mr. N. ten Broek als griffier.

De beslissing is op 9 februari 2010 in het openbaar uitgesproken.

De griffier, De voorzitter,

(N. ten Broek) (A.J.H. van Suilen)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op 11 februari 2010.