Gerechtshof Arnhem, 30-11-2010, ECLI:NL:GHARN:2010:BW1210 BO7630, 09-00374

Uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

X te Z (hierna: belanghebbende)

tegen de uitspraak van de rechtbank Arnhem van 10 september 2009, nummer AWB 08/5417, in het geding tussen belanghebbende

en

de inspecteur van de Belastingdienst/P (hierna: de Inspecteur)

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 2003 aanvankelijk een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 7.554 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 3.086. Nadien is aan hem een navorderingsaanslag IB/PVV opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 65.797. Bij beschikking is aan heffingsrente een bedrag berekend van € 4.354. Tevens is bij beschikking een boete van € 1.823 opgelegd.

1.2. De Inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar de navorderingsaanslag en de heffingsrente gehandhaafd en de boete verminderd tot € 917.

1.3. Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij de rechtbank Arnhem (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep bij uitspraak van 10 september 2009 ongegrond verklaard.

1.4. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5. Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft, alsmede alle stukken die nadien, al dan niet met bijlagen, door partijen in hoger beroep zijn overgelegd.

1.6. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 27 oktober 2010 te Arnhem. Daarbij zijn verschenen en gehoord belanghebbende en zijn gemachtigde, alsmede de Inspecteur.

1.7. De gemachtigde van belanghebbende heeft bij deze mondelinge behandeling een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij. Deze pleitnota wordt door het Hof tot de stukken van het geding gerekend.

1.8. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat aan deze uitspraak is gehecht.

2. Feiten

2.1. Belanghebbende, geboren in 1938, is directeur-grootaandeelhouder van X Houdstermaatschappij B.V. en haar dochtermaatschappij A B.V. Deze laatste B.V. houdt zich bezig met bouw- en exploitatiewerkzaamheden op het gebied van onroerende zaken.

2.2. Daarnaast is belanghebbende in het onderhavige jaar werkzaam geweest bij C B.V.

2.3. Vanaf 2002 is belanghebbende begonnen met het ontwikkelen van een nieuw landgoed (hierna: het landgoed). Belanghebbende had vóór 2002 reeds enige stukken grond in zijn bezit en heeft vanaf 2002 daar nog enige stukken grond bij gekocht.

2.4. De aangifte voor het jaar 2003 is opgesteld door D fiscaal-juristen en accountants. Zij hebben de (negatieve) inkomsten uit de ontwikkeling van het landgoed als resultaat uit overige werkzaamheden aangegeven. Met dagtekening 17 augustus 2006 is de definitieve aanslag IB/PVV voor 2003 opgelegd. Deze aanslag is vastgesteld overeenkomstig de ingediende aangifte.

2.5. Naar aanleiding van de aangifte IB/PVV voor 2004 zijn aan belanghebbende vragen gesteld over de negatieve inkomsten uit resultaat uit overige werkzaamheden. Nadat die vragen door belanghebbende zijn beantwoord is bij hem een boekenonderzoek ingesteld naar de aanvaardbaarheid van de aangiften IB/PVV 2003 tot en met 2006.

2.6. Met dagtekening 13 februari 2008 is een rapport inzake het ingestelde boekenonderzoek opgesteld. Ten aanzien van het aangegeven resultaat uit overige werkzaamheden is in dit rapport het volgende opgenomen:

‘Resultaat uit overige werkzaamheden

2.7. Naar aanleiding van het voornoemde boekenonderzoek is aan belanghebbende met dagtekening 20 maart 2008 een navorderingsaanslag IB/PVV 2003 opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 65.797, berekend als volgt :

2.8. Bij uitspraak op bezwaar is de boete bepaald op 25%.

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

3.1. In geschil is of de Inspecteur gerechtigd is de onderwerpelijke navorderingsaanslag op te leggen. Meer in het bijzonder spitst het geschil zich toe op de vraag of de Inspecteur beschikt over een zogenoemd nieuw feit. Belanghebbende verdedigt (primair) het standpunt dat de navorderingsaanslag niet in stand kan blijven, omdat de Inspecteur niet beschikt over een nieuw feit. De Inspecteur is daarentegen van mening dat de navorderingsaanslag terecht is opgelegd. Subsidiair bepleit belanghebbende de navorderingsaanslag te beperken tot de correctie wegens privé-gebruik auto. Belanghebbende verzet zich in dit subsidiaire standpunt, gelet op de gebezigde formulering, niet tegen de opgelegde boete en de berekende heffingsrente.

3.2. Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan hebben zij ter zitting toegevoegd hetgeen is vermeld in het aan deze uitspraak gehechte proces-verbaal van de zitting.

3.3. Belanghebbende concludeert primair tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, van de uitspraak op bezwaar van de Inspecteur en van de navorderingsaanslag en subsidiair tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vermindering van de navorderingsaanslag tot een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 20.353.en een dienovereenkomstig bepaald lager bedrag aan heffingsrente.

3.4. De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

4. Beoordeling van het geschil

4.1. De onderhavige navorderingsaanslag is opgelegd op de voet van artikel 16, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: de AWR). Ingevolge die bepaling kan de inspecteur indien enig feit grond oplevert voor het vermoeden dat een aanslag tot een te laag bedrag is vastgesteld, de te weinig geheven belasting navorderen. Een feit dat de inspecteur bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn, kan geen grond voor navordering opleveren, behoudens in de gevallen waarin de belastingplichtige ter zake van dit feit te kwader trouw is. Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat sprake is van een ambtelijk verzuim, nu de aangifte administratief is afgedaan, en er derhalve een nieuw feit ontbreekt.

4.3. De Inspecteur is een boekenonderzoek gestart om de juistheid van de aangiften IB/PVV 2003 tot en met 2006 te beoordelen. De bij het boekenonderzoek aan het licht gekomen feiten, kort gezegd het ten onrechte niet aangegeven privé-gebruik auto, alsmede het - in de ogen van de Inspecteur - ten onrechte opvoeren van financieringslasten ten behoeve van de ontwikkeling van het landgoed als negatief resultaat uit overige werkzaamheden, vormen naar het oordeel van het Hof feiten die de Inspecteur ten tijde van het vaststellen van de primitieve aanslag voor het jaar 2003 redelijkerwijs niet bekend hadden kunnen zijn. Anders dan belanghebbende betoogt, staat het feit dat het negatieve resultaat uit overige werkzaamheden (in het onderhavige jaar voor het eerst ) is vermeld in de aangifte en de daarbij gevoegde toelichting, aan deze conclusie niet in de weg, aangezien de vermelding geen licht werpt op de aard van de werkzaamheden en de Inspecteur mocht afgaan op de juistheid van de door belanghebbende bij de aangifte overgelegde gegevens. Nu eerst later door de bevindingen van het boekenonderzoek - in de ogen van de Inspecteur – is gebleken dat geen sprake is van een bron van inkomen, beschikte de Inspecteur over een navordering rechtvaardigend nieuw feit.

4.4. Dit betekent dat de Inspecteur bij het regelen van de aanslag voor het jaar 2003 geen ambtelijk verzuim heeft begaan door de aangifte niet aan een nader onderzoek te onderwerpen zodat de Inspecteur bevoegd is over het jaar 2003 na te vorderen.

4.7. In de uitspraak op bezwaar heeft de Inspecteur zich nader op het standpunt gesteld dat belanghebbende in dit geval geen (voorwaardelijk) opzet, maar grove schuld kan worden verweten en heeft daarop vervolgens de opgelegde boete verminderd tot 25% van de te weinig geheven belasting wegens het niet aangeven van het privégebruik auto. De aldus verlaagde boete is thans niet (meer) in geding.

4.8. Dit ontslaat het Hof evenwel niet van zijn verplichting om te beoordelen of sprake is van overschrijding van de redelijke termijn bij de berechting van de zaak. De berechting van de zaak heeft tot aan de uitspraak van de Rechtbank een totale duur belopen van één jaar en acht maanden ervan uitgaande dat het opleggen van de boete in ieder geval is meegedeeld in de eindrapportage van het boekenonderzoek van 13 februari 2008. Deze periode is niet zodanig lang dat gesproken zou moeten worden van overschrijding van de redelijke termijn in de zin van artikel 6, lid 1, EVRM. Het Hof ziet geen aanleiding de boete verder te verminderen.

5. Kosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

6. Beslissing

Het Hof bevestigt de uitspraak van de Rechtbank

Deze uitspraak is gedaan door mr. J. Lamens, voorzitter, mr. R.A.V. Boxem en mr. M.C.M. de Kroon, in tegenwoordigheid van mr. N. ten Broek als griffier.

De beslissing is op 30 november 2010 in het openbaar uitgesproken.

De griffier, De voorzitter,

(N. ten Broek) (J. Lamens)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op 1 december 2010.

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.