Gerechtshof Arnhem, 07-01-2010, BO9571, 09/00145 en 09/00146

Uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

X te Z (hierna: belanghebbende)

de inspecteur van de Belastingdienst/Douane P (hierna: de Inspecteur).

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1 Aan belanghebbende zijn met dagtekening 26 januari 2005 twee naheffingsaanslagen in de belasting van personenauto’s en motorrijwielen (hierna: BPM) opgelegd. Die met aanslagnummer 0001 bedraagt € 2.324, waarbij een vergrijpboete van 50% ofwel € 1.162 is opgelegd. De naheffingsaanslag met nummer 0002 bedraagt € 1.938, waarbij een vergrijpboete van eveneens 50% ofwel € 969 is opgelegd.

1.2 Na bezwaar heeft de Inspecteur naheffingsaanslag nr. 0001 verminderd tot € 1.751 en de daarbij opgelegde vergrijpboete tot € 875. Het bezwaar tegen de naheffingsaanslag en boetebeschikking met nr. 0002 is door de Inspecteur ongegrond verklaard.

1.3 Op de beroepen van belanghebbende tegen de uitspraken van de Inspecteur heeft de rechtbank Arnhem (hierna: de Rechtbank) – naar het Hof begrijpt – de uitspraken van de Inspecteur voor zover deze de boetebeschikkingen betreffen alsmede die beschikkingen vernietigd, de beroepen voor het overige ongegrond verklaard en de Inspecteur veroordeeld in de proceskosten van belanghebbende.

1.4 Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5 Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft.

1.6 Bij het onderzoek ter zitting te Arnhem op 24 maart 2010, voortgezet op 29 september 2010, zijn verschenen en gehoord belanghebbende met zijn gemachtigde alsmede de Inspecteur.

1.7 Van de zittingen zijn processen-verbaal opgemaakt. Dat van de zitting op 24 maart 2010 is per faxbericht van 27 september 2010 aan beide partijen toegezonden; dat van de zitting van 29 september 2010 is aan deze uitspraak gehecht.

1.8 Bij brief van de griffier van 25 maart 2010 heeft het Hof de Inspecteur om nadere inlichtingen verzocht, die zijn verstrekt bij brief van de Inspecteur van 16 april 2010. Belanghebbende heeft naar aanleiding daarvan een nadere mondelinge behandeling gevraagd en verzocht om uiterlijk op 22 juni 2010 te mogen reageren op de door de Inspecteur overgelegde stukken. Die reactie is uitgebleven.

2. De vaststaande feiten

2.1 Belanghebbende heeft persoonlijk op 1 juli 2004 bij Autohaus A (Duitsland) gekocht een BMW 520i, groen metallic, chassisnummer A1, kilometerstand 39.845, datum eerste toelating 31 mei 2001, 39 maanden oud, rijdend op benzine. Belanghebbende heeft het bestelformulier “für den Kauf eines gebrauchten Fahrzeugs” zelf ondertekend. De auto is gekocht voor € 18.000, inclusief € 2.482,76 omzetbelasting. Belanghebbende heeft het totaalbedrag contant betaald.

2.2 Belanghebbende heeft persoonlijk op 1 juli 2004 bij Autohaus B (Duitsland) gekocht een BMW 320i, grijs metallic, chassisnummer B2, kilometerstand 77.221, datum eerste toelating 15 maart 2001, 39 maanden oud, rijdend op benzine.

2.3 Beide auto’s zijn op 2 juli 2004 door een bevriende relatie, C, van A onderscheidenlijk B opgehaald en op een trailer naar Q (Duitsland, nabij de grens met Nederland) gebracht. De auto’s zijn daarna in die plaats gestald op het omheinde terrein aan de a-strasse 1, waar de woning van D is gelegen. D is de partner van C.

2.5 Op 9 juli 2004 heeft de taxateur E in opdracht van belanghebbende de auto’s geïnspecteerd in verband met de invoerprocedure. Hij constateert in zijn op 27 juli 2004 opgemaakte rapporten dat op dat moment aan de auto’s ontbreken: de complete voor en achterbumper, de zitmeubels, de portierbekledingen, de koplampen, de rechterspiegel, de kofferbekleding, de velgen en banden, de radio, het aircopaneel en het middenpaneel. De totale herstelkosten zijn begroot voor de BMW 520i op € 9.123 en voor de BMW 320i op € 9.658 (excl. BTW).

2.6 Belanghebbende heeft, gelet op de dagtekening van ondertekening en op het hoorverslag, op 29 juli 2004 de aangifte BPM gedaan. De auto’s zijn daarna, op of rond 18 augustus 2004, in gestripte vorm aangeboden bij de Douanepost te R. Op die datum is de aangifte geregistreerd en is – na betaling van de door het aangiftepunt BPM S berekende verschuldigde bedragen van € 2.410 voor de gestripte BMW 520i en van € 2.223 voor de gestripte BMW 320i – aan de Dienst Wegverkeer (RDW) mededeling gedaan van die betaling (fiscaal accoord).

2.7 Het bedrag van € 2.410 voor de BMW 520i is met toepassing van de tegenbewijs¬regeling berekend als volgt:

Het afschrijvingspercentage van 78,1% is op grond van een goedkeuring in het Besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 3 december 2003, nr. DGB2003/6752M, Staatscourant 2003, nr. 238, blz. 16 (hierna: het Besluit) berekend als volgt:

2.8 Het bedrag van € 2.223 voor de BMW 320i is met toepassing van de tegenbewijs¬regeling als volgt berekend:

Het afschrijvingspercentage van 77,03% is op grond van goedkeuring in het Besluit berekend als volgt:

2.10 De auto’s zijn in de periode van 19 augustus 2004 tot 1 september 2004 volledig hersteld. Belanghebbende verklaart daarvoor onderdelen te hebben gebruikt die hij zelf in zijn ruime voorraad voorhanden had of bij met name genoemde slopers en via internet heeft aangekocht. In die periode zijn de auto’s opnieuw ter controle aangeboden aan de Douane te R en kennelijk gekeurd. Op 1 september 2004 hebben twee ambtenaren van de Belastingdienst het bedrijf van belanghebbende bezocht. De auto’s stonden toen op het terrein van het bedrijf. Op 3 september 2004 is voor de BMW 520i en op 11 september 2004 voor de BMW 320i een kenteken toegekend door de RDW.

2.11 De Inspecteur heeft in zijn in ?1.8 hiervoor genoemde brief medegedeeld dat de nahef¬fingsaanslag voor de BMW 520i, uitgaande van de inkoopwaarde, moet worden verminderd naar een bedrag van € 3.746. De Inspecteur heeft daarbij klaarblijkelijk niet het oog op de naheffingsaanslag maar op het -naar zijn oordeel- in totaal verschuldigde bedrag. Volgens de Inspecteur moet de naheffingsaanslag nr. 0001 worden verminderd van € 2.324 (€ 4.734 minus € 2.410) naar € 1.336 (€ 3.746 minus € 2.410) en moet de naheffingsaanslag nr. 0002 worden gehandhaafd.

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

3.1. In geschil is of de naheffingsaanslagen terecht en tot het juiste bedrag zijn opgelegd, waarbij met name de vraag is of belanghebbende zelf de auto’s heeft gestript of heeft laten strippen en of hij slaagt in zijn beroep op het vertrouwensbeginsel.

3.2. Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan hebben zij ter zitting toegevoegd hetgeen is vermeld in de onder ?1.7 genoemde processen-verbaal.

3.3. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank en van de naheffingsaanslagen.

3.4. De Inspecteur concludeert zoals hiervoor onder ?2.11 is vermeld.

4. Beoordeling van het geschil

Feitelijk kader

4.1. De aangiften zijn gedagtekend 29 juli 2004. De Inspecteur heeft ter zitting van de Rechtbank verklaard dat op die datum een fiscaal akkoord is gegeven op de gestripte auto’s. Deze opvatting wordt ondersteund door het tot de gedingstukken behorende afschrift van een pagina uit het databestand “Aangifte BPM” waarin voor de BMW 520i op 6 augustus 2004 en voor de BMW 320i op 27 augustus 2004 de aanduiding “Douane fiscaal accoord” voorkomt. De Inspecteur heeft ter zitting van het Hof van 29 september 2010 verklaard dat aangemelde voertuigen niet altijd worden bekeken en dat destijds met “fiscaal accoord” werd bedoeld dat het uitgerekende bedrag aan belasting klopte en de aangifte was geaccepteerd.

4.2. De aangiften zijn voorzien van stempels van 18 augustus 2004 van de Douane, district Arnhem. De aangiften zijn door J.H. Sueters op 18 augustus 2004 kennelijk verder afgehandeld. Geconstateerd wordt dat door belanghebbende bedragen van € 2.410 en € 2.223, de voor elk van beide auto’s berekende verschuldigde belasting, is betaald.

4.3. De Inspecteur heeft ter zitting van het Hof op 24 maart 2010 verklaard, dat de auto na de aangifte moet worden gekeurd. De RDW, aldus de Inspecteur, geeft veertien dagen na de keuring een kenteken af. De keuring heeft kennelijk kort na 18 augustus 2004 plaatsge¬vonden. De afgifte van het kenteken is op 3 september geschied. De Inspecteur heeft voorts verklaard dat wanneer een auto binnen die veertien dagen wordt opgeknapt en meer waard wordt, daar als gevolg van goedkeurend beleid van de staatssecretaris geen rekening mee wordt gehouden.

Verwijt aan belanghebbende

4.5. De naheffingsaanslag is opgelegd omdat de Inspecteur belanghebbende verwijt dat hij de diefstal van de onderdelen heeft voorgewend met de bedoeling opzettelijk de belasting te ontduiken, dat hij zelf de auto heeft gestript of laten strippen, dat de auto weer is opgebouwd met de in Q verwijderde onderdelen en dat hij derhalve bij de aangifte over juli 2004 ten onrechte een beroep heeft gedaan op de tegenbewijsregeling.

4.7. Het Hof gaat er dan van uit dat in deze zaak sprake is van gebruikte auto’s die met schade zijn ingevoerd, waarbij in de aangiften terecht een beroep is gedaan op toepassing van de in het Besluit opgenomen tegenbewijsregeling, onder bijvoeging van een taxatierapport, dat de Douane in deze zaken een “fiscaal accoord” heeft afgegeven en dat registratie van de auto’s heeft plaatsgevonden tussen 18 augustus 2004 en 3 september 2004. De Inspecteur heeft voor dit geval het standpunt ingenomen, dat de naheffingsaanslagen tot bedragen van € 1.336 onderscheidenlijk € 1.751 in stand dienen te blijven. Zijn opvatting dat belanghebbende geen beroep toekomt op het Besluit omdat het nimmer de bedoeling is geweest dat voertuigen die niet in rijwaardige staat zijn daarvan gebruik maken vindt geen steun in het recht en verdraagt zich niet met het door de Inspecteur weergegeven in de praktijk gevoerde beleid.

4.8. Het Hof deelt in beginsel het oordeel van de Rechtbank dat in het onderhavige geval de naheffingsaanslagen gelet op de wettelijke bepalingen terecht zijn opgelegd, omdat op het moment dat het belastbare feit zich voordeed (aanbieden ter registratie in het kentekenregister) de auto’s geheel waren hersteld.

Vertrouwensbeginsel

4.10. Belanghebbende heeft de naheffingsaanslagen uitsluitend gekregen omdat de Inspec¬teur kwaad opzet vermoedde van de zijde van belanghebbende. Zonder dit vermoeden, zo volgt uit hetgeen de Inspecteur ter zitting heeft opgemerkt, zou belanghebbende geen naheffings¬aanslag hebben gehad. Belanghebbende is ook de enige aan wie onder het regime van het Besluit een naheffingsaanslag is opgelegd.

4.11. Nu bij belanghebbende, gelet op hetgeen hiervoor in 4.6 is overwogen, niet het verwijt kan worden gemaakt dat hij zelf de auto heeft gestript of laten strippen kan hij aan het vermelde in 4.7 en 4.8 het in rechte te beschermen vertrouwen ontlenen dat de door hem aangegeven en betaalde bedragen van € 2.410 en € 2.223 juist waren en dat naheffing achterwege zou blijven. Belanghebbende behoefde daaraan redelijkerwijs niet te twijfelen.

Verzoek teruggaaf

4.12. Belanghebbende verzoekt nog om teruggave van de op aangifte voldane belasting omdat op het moment van aangifte geen sprake zou zijn geweest van een personenauto. Een dergelijk verzoek staat buiten de orde van dit geding, waarin enkel de rechtmatigheid van de naheffingsaanslag wordt beoordeeld. Het verzoek om teruggaaf is reeds hierom niet voor inwilliging vatbaar.

5. Kosten

De proceskosten van belanghebbende in hoger beroep zijn overeenkomstig het Besluit proceskosten bestuursrecht te berekenen op ([beroepschrift en eerste zitting à 1 punt, nadere zitting à 0,5 punt] 2,5× € 322 ×1 =) € 805 aan kosten van door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand en op zijn reis en verblijfkosten, begroot op € 24, in totaal derhalve € 829.

6. Beslissing

De griffier, De voorzitter,

(W.J.N.M. Snoijink) (J. Lamens)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op 7 december 2010.