Gerechtshof Den Haag, 18-12-2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:3399, BK-18/01066
Gerechtshof Den Haag, 18-12-2019, ECLI:NL:GHDHA:2019:3399, BK-18/01066
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Den Haag
- Datum uitspraak
- 18 december 2019
- Datum publicatie
- 8 januari 2020
- ECLI
- ECLI:NL:GHDHA:2019:3399
- Zaaknummer
- BK-18/01066
Inhoudsindicatie
Belanghebbende is als personeelsfunctionaris in 2012 werkzaam bij de Nederlandse vestiging van de (D)). Belanghebbende is aan te merken als staffmember in de zin van artikel 1, onderdeel d, van het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de (D) inzake de juridische status, de privileges en immuniteiten van de Organisatie en haar medewerkers in Nederland, Trb. 2012, 73. Belanghebbende heeft ingevolge art. 10 van het Verdrag recht op de vrijstelling van Nederlandse belastingheffing over zijn salaris. Dat belanghebbende niet zou zijn onderworpen aan (D) staffregulations and rules, welke onderworpenheid voor het zijn van staffmember wordt gesteld in artikel 1, onderdeel d. van het Verdrag, acht het Hof niet aannemelijk.
Uitspraak
Team Belastingrecht
meervoudige kamer
nummer BK-18/01066
in het geding tussen:
(gemachtigde: [A] )
en
(vertegenwoordigers: [B] en [C] )
inzake het hoger beroep van de Inspecteur tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag van 28 september 2018, nummer SGR 17/150.
Procesverloop
De Inspecteur heeft belanghebbende op 2 december 2015 voor het jaar 2012 een aanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen (IB/PVV) opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 36.057 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 9.112. Verder is bij beschikking € 210 belastingrente in rekening gebracht.
De Inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar de tegen de aanslag en de beschikking belastingrente gemaakte bezwaren ongegrond verklaard.
Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep bij de Rechtbank ingesteld. Ter zake van dit beroep is griffierecht geheven van € 46.
De Rechtbank heeft beslist:
“- verklaart het beroep gegrond;
- vernietigt de uitspraak op bezwaar;
- vermindert de aanslag tot een berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 2.847 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 9.112;
- vermindert de beschikking heffingsrente dienovereenkomstig;
- bepaalt dat deze uitspraak in de plaats treedt van de vernietigde uitspraak op bezwaar;
- veroordeelt [de Inspecteur] tot vergoeding van de immateriële schade tot een bedrag van € 555;
- veroordeelt de Minister tot vergoeding van immateriële schade tot een bedrag van € 445;
- veroordeelt [de Inspecteur] in de proceskosten van [belanghebbende] tot een bedrag van € 1.500;
- draagt [de Inspecteur] op het betaalde griffierecht van € 46 aan [belanghebbende] te vergoeden.”
De Inspecteur is van de uitspraak van de Rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. Belanghebbende heeft een verweerschrift ingediend.
De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 5 november 2019. Partijen zijn verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.
Vaststaande feiten
Belanghebbende, geboren [in] 1950, was van 1 augustus 2001 tot 20 april 2015 werkzaam als personeelsfunctionaris bij het Nederlandse kantoor van de [D] ( [D] ) in Den Haag.
[D] , opgericht in 1951 en gevestigd te [E] , Zwitserland, is een internationale volkenrechtelijke organisatie op het gebied van migratie en is (vanaf eind 2016) een ‘related agency’ van de Verenigde Naties. Sinds 1991 heeft [D] een kantoor in Nederland dat zich bezighoudt met projecten op het gebied van vrijwillige terugkeer, herintegratie, overkomst voor hervestiging en gezinshereniging alsmede het bevorderen van integratie en arbeidsmarktparticipatie van vluchtelingen.
[D] heeft tot 1 augustus 2004 telkens met belanghebbende een contract voor bepaalde tijd gesloten. Voor de periode daarna heeft [D] met belanghebbende een arbeidsovereenkomst (‘letter of appointment’) voor onbepaalde tijd gesloten. In de ‘letter of appointment’ is vermeld:
“Your terms of employment, benefits and obligations will be those stated in this letter, in the [D] Staff Regulations and Rules for Employees of the [D] Mission in the Netherlands, dated 1 August 1991.
(…)
If you accept this offer of appointment, please sign one copy of the Letter of Acceptance, on the reverse and return it to me.”
De ‘letter of acceptance’, ondertekend door belanghebbende in juli 2004, houdt in:
“I accept the foregoing offer of appointment under the conditions laid down in this letter, the [D] Staff Regulations and Staff Rules for Employees in the Netherlands, the Administrative instructions, which I have read and under which I agree to serve.
I hereby subscribe to the following declaration:
“I solemnly undertake to exercise in all loyalty, discretion and conscience the functions entrusted to me as a member of the Staff of the International Organization for Migration, to discharge these functions and regulate my conduct with the interest of the Organization only in view, and neither to seek nor to receive instructions with regard to the performance of my duties from any government or from any authority external to the Organization.“
De Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de [D] inzake de uitvoerende activiteiten van de Organisatie in Nederland;
's-Gravenhage, 1 mei 1990, Trb. 1990, 80, (Samenwerkingsovereenkomst) houdt in:
“(…)
Whereas the Government has requested [D] to open a Mission in the Netherlands for the purpose of carrying out migration programmes, on behalf of the Government,
(…)
Whereas the Government and [D] deem it desirable to define the main conditions and modalities of their co-operation,
(…)
Article III
1. The initial staff structure of the [D] Mission shall consist of 30 full-time positions, including that of the Chief of Mission.
2. The initial staff of the [D] Mission shall be selected, as a rule, from the actual staff of the Directorate for Migration and the Office of the Emigration Board.
3. Based on the aforementioned selection the Government shall make a recommendation which [D] will favourably consider, unless in individual cases it has serious objections.
4. For a period of 5 years, as from the day of their appointment, the right of the initial staff to continued employment shall be guaranteed by [D] , except in the cases contemplated in the Staff Regulations and Rules for the [D] Mission in the Netherlands.
5. Selection of future staff shall be the exclusive competence of [D] .
6. Staff Rules for Employees shall be based on laws and customs applicable in the Netherlands. The conditions of service, including pensions, remuneration and fringe benefits, of the initial and future employees shall not be less favourable than those of the Netherlands civil service and shall be laid down in a separate document.
7. Staff members of the [D] Mission in the Netherlands shall work under the supervision of [D] Headquarters and shall be subject exclusively to the [D] Constitution, to [D] Staff Regulations for Officials or Employees as the case may be, and to any relevant rules that may be issued by [D] .”
Het Samenwerkingsverdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de [D] , [E] , van 24 juli 1997, Trb. 1997, 259 (Samenwerkingsverdrag) houdt in, voor zover thans relevant:
“Article II
1. For the purpose of carrying out the programmes and activities mentioned in Article I, [D] shall maintain an Office in the Netherlands and shall appoint the staff needed to implement its tasks.
2 [D] Staff members shall be subject to [D] Staff Regulations for Officials or Employees, as the case may be, and to any rules that may be issued by [D] .”
De Toelichtende Nota (Kamerstukken I/II, 1998-1999, 26 724, nr. 1, blz. 2-3) houdt in:
“(…) [D] en het Ministerie van Sociale Zaken hebben in 1996 een regeling getroffen betreffende de personele en financiële consequenties van de beëindiging door [D] van de in het verdrag overeengekomen werkzaamheden.
Bij het verdrag van 1990 is een regeling getroffen tussen [D] en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid betreffende de positie van het personeel, omdat personeel van dit ministerie is overgegaan naar de [D] -vestiging.
De hieruit voortvloeiende betrokkenheid van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid is opgehouden te bestaan bij de voormelde regeling van 1996.
In het onderhavige verdrag is nu enkel [D] bevoegd tot het regelen van de arbeidsvoorwaarden van de staf evenals de omvang en inrichting daarvan.
Het Nederlandse arbeidsrecht blijft van toepassing: in het personeelsreglement van [D] wordt specifiek bepaald dat wat betreft salarissen en werkvoorwaarden van het personeel de in Nederland geldende regelingen van toepassing zijn.
(…)
Artikel II
In dit artikel is vastgelegd dat [D] een kantoor aanhoudt in Nederland. Dit heeft mede als oogmerk, de lijnen van samenwerking zo kort mogelijk te houden. De Nederlandse overheid heeft geen bemoeienis met de omvang en inrichting van de staf ervan. Voor de staf gelden de arbeidsvoorwaarden van [D] .
(…)”
Tot 1 juni 2012 gold tussen Nederland en [D] de Overeenkomst tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de [D] betreffende de juridische status, de voorrechten en immuniteiten van de Organisatie in Nederland; ’s-Gravenhage, van 1 mei 1990, Trb. 1990, 81 (de Overeenkomst of het oude Verdrag):
“Article 1
(…)
2. “ Staff member” means any person appointed or recruited for employment with the [ [D] ] in the Netherlands to carry out its official activities.
(…)
Article 12
l. The Chief of Mission shall be exempt from Netherlands income tax on his salary and emoluments paid by the [ [D] ]. In the case of disability to function or absence for more than three months the exemption shall apply to the deputy Chief of Mission. In the event that the [ [D] ] operated a system for the payment of pensions and annuities to its former Chief of Mission and his deputy and their dependents, the provisions of this section shall not apply to such pensions and annuities.
2. In case the [ [D] ] decides to appoint as staff members, persons who are not residents of the Netherlands, the [ [D] ] may consult with the Government on the taxation of the salaries of such staff members.”
Op grond van de Overeenkomst heeft [D] - behoudens in het geval van de Chief of Mission - Nederlandse loonbelasting en premies volksverzekeringen ingehouden op de salarissen die zij uitbetaalde aan haar in Nederland wonende werknemers (het oude stelsel), waaronder belanghebbende.
[D] heeft op 28 maart 2012 met Nederland het Verdrag tussen het Koninkrijk der Nederlanden en de [D] inzake de juridische status, de privileges en immuniteiten van de Organisatie en haar medewerkers in Nederland; ’s-Gravenhage, van 28 maart 2012 (het Verdrag), Trb. 2012, 73, gesloten waarin onder meer is bepaald:
“(…)
Considering that the purpose and functions of the [ [D] ] and the activities carried out by the [ [D] ] and its staff warrant the granting in the Kingdom of the Netherlands to the [ [D] ] and its staff of privileges and immunities substantially identical to those accorded to other intergovernmental organizations in the Netherlands and their staff,
Have agreed as follows:
Article 1
Definitions
In this Agreement:
(…)
d) ,,staff member” means any person appointed or recruited for employment with the [ [D] ] in the Netherlands to carry out its official activities and subject to [D] staff regulations and rules, except those who are locally recruited and remunerated on an hourly basis;
(…)
Article 10
Privileges and immunities of the Chief of Mission and other staff members of the Organization
1. The staff members of the [ [D] ] shall enjoy such privileges, immunities and facilities as are necessary for the independent performance of their functions. They shall be accorded:
(…)
d) exemption from taxation on salaries, emoluments and allowances paid to them in respect of their employment with the [ [D] ];
(…)
5. Persons referred to in this Article who are nationals or permanent residents of the host State shall enjoy only the following privileges, immunities and facilities to the extent necessary for the independent performance of their functions:
(…)
c) exemption from taxation on salaries, emoluments and allowances paid to them in respect of their employment with the [ [D] ];
(…)
Article 14
Social security
1. The social security system of the [ [D] ] offers coverage comparable to the coverage under the legislation of the host State. The [ [D] ] and the staff members of the [ [D] ] to whom the above-mentioned scheme applies shall be exempt from social security provisions of the host State. Consequently, they shall not be covered against the risks described in the social security provisions of the host State. This exemption applies to them, unless they take up gainful activity in the host State.
(…)
Article 19
Entry into force, Termination, Amendments and others
1. This Agreement shall enter into force on the day after both Parties have notified each other in writing that the legal requirements for entry into force have been complied with, and its provisions shall have effect on that same day.
2. Notwithstanding the provisions of Paragraph 1 of this Article, the fiscal privileges as mentioned in Article 8, Article 10, paragraph 1, under d and Article 10, paragraph 5, under c, shall have effect on the first day of January in the calender year in which the Agreement has entered into force.
3. Upon its entry into force, this Agreement shall supersede the Agreement concluded on 1 May 1990 between the Kingdom of the Netherlands and the [ [D] ].”
Het Verdrag is in werking getreden op 1 juni 2012. Voor de belastingheffing is in het Verdrag terugwerkende kracht opgenomen tot 1 januari 2012.
Tot de stukken van het geding behoort een ‘Clarification note from HRM Department’ van [D] :
“(…) II Clarification regarding the 5 years grace period
Upon approval of the revised Seat Agreement, all staff members currently employed under the conditions of service of the Dutch civil service system will receive a letter informing them of the possibility to change their conditions of service and receive a new appointment under the lOM Staff Regulations and Rules. In order to assess their personal situation lOM will offer them an opportunity to consult selected tax/pension advisors. They will be given two months to decide whether they wish to switch to the lOM system or not.
Staff moving into the lOM system will be offered a new contract under the lOM Staff Regulations and Rules. All such staff will keep their seniority in terms of years of service. The participation in the United Nations Joint Staff Pension Fund will start from the first day of employment under the lOM system.
Staff who decide to remain in the Dutch system can do so for a maximum period of five years following the signature of the revised Seat Agreement. Those staff will continue participating in the NSS, will be paid according to the Dutch Civil Service salary scale, will pay taxes and will keep the existing conditions of service.
(…)”
Belanghebbende heeft niet voor een nieuwe overeenkomst gekozen. De reden hiervan was dat hij, in het geval hij een nieuwe overeenkomst zou sluiten met [D] , deel zou gaan nemen aan het UN Joint Staff Pension Fund dat uitging van pensionering op 62-jarige leeftijd. Belanghebbende wilde op 65-jarige leeftijd met pensioen. [D] heeft in 2012 op het aan belanghebbende uitbetaalde loon loonheffing ingehouden en een bijdrage betaald van € 2.202 op grond van de Zorgverzekeringswet. Tegen de inhouding van loonheffing heeft belanghebbende geen bezwaar gemaakt.
Belanghebbende heeft op 16 september 2013 aangifte IB/PVV gedaan voor het jaar 2012 (de aangifte) en het inkomen van € 33.210 afkomstig van [D] aangegeven als vrijgesteld inkomen van een Internationale Organisatie. Verder heeft hij in de aangifte een bedrag van € 8.589 aan door [D] ingehouden loonheffing vermeld. Daarnaast heeft hij als inkomen uit vroegere dienstbetrekking € 3.461 van het Pensioenfonds Zorg & Welzijn aangegeven en een daarop ingehouden bedrag aan loonheffing van € 1.139 en heeft hij aan premie voor lijfrente een bedrag van € 614 in aftrek gebracht.
De Inspecteur heeft bij het opleggen van de aanslag IB/PVV voor het jaar 2012 de inkomsten die belanghebbende heeft genoten van [D] aangemerkt als belaste inkomsten uit tegenwoordige dienstbetrekking. Bij uitspraak op bezwaar is de aanslag gehandhaafd. Belanghebbende heeft daartegen beroep ingesteld bij de Rechtbank.
De Rechtbank heeft bij beslissing van 22 juni 2017, ECLI:NLRBDHA:2017:6787, beslist op het verzoek tot beperkte kennisname van de Inspecteur voor de Rechtbank en daarbij geoordeeld dat het beroep op beperkte kennisneming ten aanzien van het e-mailbericht van [F] aan het ministerie van Buitenlandse Zaken niet en het beroep op beperkte kennisneming van het e-mailbericht van [G] aan [H] wel gerechtvaardigd is en dat het interne e-mailbericht van [H] geen op de zaak betrekking hebbende stuk is als bedoeld in artikel 8:42 van de Algemene wet bestuursrecht, waarna laatstbedoeld stuk aan de Inspecteur is teruggestuurd en de gemachtigde van belanghebbende toestemming heeft verleend tot beperkte kennisneming van het e-mailbericht van [G] .
Ter zitting voor het Hof hebben partijen verklaard dat zij voor het verdere verloop van het geding instemmen met het dossier zoals dat thans bij het Hof ligt, dat is inclusief het geschoonde e-mailbericht van [F] en een geschoond exemplaar van het e-mailbericht van [G] .