Gerechtshof Leeuwarden, 11-10-2011, BT7478, BK 10/00337 Omzetbelasting

Uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

X BV te Z (hierna: belanghebbende)

tegen de uitspraak van de rechtbank Leeuwarden van 9 december 2010, nummer AWB 09/2770, in het geding tussen belanghebbende

en

de inspecteur van de Belastingdienst/Randmeren, kantoor Zwolle (hierna: de Inspecteur)

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1 Aan belanghebbende is over het tijdvak 1 januari 2003 tot en met 31 december 2006 een naheffingsaanslag in de omzetbelasting opgelegd van € 294.154.

1.2 Op het bezwaarschrift van belanghebbende heeft de Inspecteur bij uitspraak op bezwaar de naheffingsaanslag gehandhaafd.

1.3 Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij de rechtbank Leeuwarden (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep bij uitspraak van 9 december 2010 ongegrond verklaard.

1.4 Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5 Tot de stukken van het geding behoren, naast de hiervoor vermelde stukken, het van de Rechtbank ontvangen dossier dat op deze zaak betrekking heeft.

1.6 Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 26 juli 2011 te Leeuwarden. Daarbij zijn verschenen en gehoord A namens belanghebbende en namens de Inspecteur B en C.

1.7 De gemachtigde van belanghebbende heeft ter zitting een pleitnota voorgedragen en een afschrift daarvan overgelegd aan het Hof en aan de Inspecteur. Tegen overlegging van een stuk ter zitting door de Inspecteur heeft belanghebbende geen bezwaar gemaakt.

2. De vaststaande feiten

2.3 In de loop van 2002 had belanghebbende op enig moment een openstaande schuld jegens D ten bedrage van € 368.000. Tot de stukken van het geding behoort een brief met dagtekening 19 augustus 2002 van E BV aan belanghebbende, ter attentie van F, waarin het volgende is opgenomen:

4. Eigendomsvoorbehoud

2.5 In de zogeheten Dealerschapsvoorwaarden Home-Car Caravans seizoen 2002-2003, opgesteld door D, is voor zover relevant, het volgende bepaald:

2.6 Op 9 mei 2003 heeft F zich in privé borg gesteld voor schulden van belanghebbende jegens D tot een bedrag van € 400.000.

2.7 Belanghebbende is op 12 oktober 2005 een pandakte overeengekomen met D, overeenkomstig het bepaalde in artikel 5 van de dealerovereenkomst. De pandakte diende ter meerdere zekerheid van de nadien door belanghebbende als pandgever aan D als pandnemer verschuldigde gelden. Artikel 1 van de pandakte luidt als volgt:

2.8 De onder 2.7 genoemde pandakte is op 16 juni 2006 bevestigd tussen belanghebbende en D.

2. D zal de vorderingen die D op grond van de tussen D en X gesloten dealerovereenkomst op X heeft (“vorderingen”) kwijtschelden voor zover de vorderingen resteren (i) na teruggave door de belastingdienst van de door D afgedragen omzetbelasting over de facturen waarop de vorderingen gebaseerd zijn en (ii) na verkoop door of namens D van de in vuistpand genomen caravans zoals omschreven (…)”

2.11 Op 30 januari 2007 is bij belanghebbende een boekenonderzoek ingesteld naar de aanvaardbaarheid van de aangiften omzetbelasting van 2004 tot en met 2006. Van dit onderzoek is op 19 maart 2007 een rapport is opgemaakt. In dit boekenonderzoek is geconstateerd dat belanghebbende ingevolge artikel 15 van de Wet op de omzetbelasting 1968 (hierna: Wet OB) belasting in aftrek heeft gebracht ter zake van aan belanghebbende verrichte leveringen van goederen. Voorts is bij dit boekenonderzoek geconstateerd dat de schulden ter zake van de levering van deze goederen ten tijde van het boekenonderzoek tot een bedrag van € 1.842.339,35 onbetaald zijn gebleven. Volgens de controlerend ambtenaar dateren deze schulden van 21 februari 2002 tot en met augustus 2006. Aan belanghebbende is op de voet van artikel 29, tweede lid, van de Wet OB deze in aftrek gebrachte omzetbelasting nageheven.

3. Het geschil, de standpunten en conclusies van partijen

3.1 In hoger beroep is, evenals in eerste aanleg, in geschil of de naheffingsaanslag terecht is opgelegd. Het geschil spitst zich toe op de vraag of belanghebbende de schulden aan D BV heeft betaald doordat deze schulden door middel van schuldvernieuwing zijn omgezet in een financieringsvordering.

3.2 Belanghebbende stelt zich in hoger beroep, bezijden formele klachten, primair op het standpunt dat de schuldvernieuwing reeds op 19 augustus 2002 heeft plaatsgehad, en vervolgens steeds weer nadat belanghebbende een factuur van D BV gedurende 30 dagen onbetaald had gelaten. Belanghebbende stelt zich in hoger beroep subsidiair op het standpunt dat het geheel van feiten er toe heeft geleid dat uiteindelijk op 1 november 2006 schuldvernieuwing heeft plaatsgehad. Belanghebbende concludeert zowel met haar primaire als subsidiaire standpunt tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank en vernietiging van de bestreden naheffingsaanslag.

3.3 De Inspecteur stelt zich in hoger beroep op het standpunt dat de naheffingsaanslag terecht is opgelegd omdat er geen sprake is geweest van betaling van de schulden van belanghebbende door middel van schuldvernieuwing noch op andere wijze. De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

3.4 Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan hebben zij ter zitting toegevoegd hetgeen is vermeld in het aan deze uitspraak gehechte proces-verbaal van de zitting.

4. Beoordeling van het geschil

4.1 Belanghebbende heeft als grief tegen de naheffingsaanslag aangevoerd dat de Inspecteur bij de naheffing geen nieuw feit aannemelijk heeft gemaakt. Dienaangaande oordeelt het Hof dat voor de naheffing van omzetbelasting geen nieuw feit is vereist (zie artikel 20, lid 1, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen). Het in artikel 16, lid 1, tweede volzin, van de AWR neergelegde vereiste van een nieuw feit geldt uitsluitend bij navordering van belasting die bij wege van aanslag wordt geheven.

4.2 Tussen partijen is niet in geschil dat ten tijde van het boekenonderzoek belanghebbende tot een bedrag van € 1.842.339,35 de vergoedingen voor de aan haar door D geleverde goederen niet heeft betaald. De Inspecteur heeft gesteld dat dit een bedrag vormt als bedoeld in artikel 29, lid 2, van de Wet OB. Ingevolge deze bepaling wordt de ondernemer die ingevolge artikel 15 van de Wet OB belasting in aftrek heeft gebracht ter zake van aan hem geleverde goederen en diensten, het afgetrokken bedrag naar evenredigheid als belasting verschuldigd in ieder geval twee jaren na de opeisbaarheid van de vergoeding, voor zover deze op dat tijdstip nog niet is betaald. Een betaling in de zin van artikel 29, lid 2, van de Wet OB kan ook door schuldvernieuwing plaatsvinden (vgl. HR 11 juli 2008, nr. 41 335, LJN AY5990). Partijen houdt verdeeld het antwoord op de vraag of de vorderingen van D zijn vervallen omdat de door belanghebbende gestelde feiten wijzen op schuldvernieuwing, zoals belanghebbende stelt, of dat belanghebbende en D met de onder 2.2 tot en met 2.10 genoemde feiten in wezen een (nadere) betalingsregeling met betrekking tot de schulden van belanghebbende hebben getroffen en hebben willen treffen, zoals de Inspecteur stelt.

4.3 Belanghebbende heeft zich in het onder 4.2 geschetste kader primair op het standpunt gesteld dat op 12 augustus 2002 een bespreking heeft plaatsgevonden tussen haar en D waarin afspraken zijn gemaakt die inhielden dat het bestaande leverancierskrediet aan belanghebbende van D is geconverteerd in een bedrijfsfinanciering waarmee de openstaande schulden aan D zijn betaald als bedoeld in artikel 29, lid 2, van de Wet OB, en dat deze afspraak op 19 augustus 2002 is bevestigd. Belanghebbende, die ter zake van deze stelling de bewijslast draagt aannemelijk te maken dat het leverancierskrediet is beëindigd, heeft daarvan naar het oordeel van het Hof op onvoldoende wijze blijk gegeven. Uit hetgeen belanghebbende heeft aangedragen, kan niet worden opgemaakt dat de schuld aan D ter zake van de geleverde caravans is komen te vervallen. Evenmin heeft belanghebbende haar stelling dat ten aanzien van iedere nadien door D aan belanghebbende verstuurde factuur na ommekomst van de daarop vermelde vervaltermijn van 30 dagen na factuurdatum steeds sprake zou zijn van conversie van een leverancierskrediet in een bedrijfsfinanciering aannemelijk gemaakt. De enkele omstandigheid dat na ommekomst van de vervaltermijn door D een rente wordt bedongen maakt niet dat er vanaf dat moment sprake is van een bedrijfsfinanciering. Naar het oordeel van het Hof kon D ook na 19 augustus 2002 nakoming van de debiteurverplichting van belanghebbende vorderen.

4.4 Subsidiair heeft belanghebbende zich in het onder 4.2 geschetste kader op het standpunt gesteld dat het geheel van feiten die hebben plaatsgevonden in de periode van 12 augustus 2002 tot en met 1 november 2006, ertoe heeft geleid dat geoordeeld moet worden dat het leverancierskrediet van D aan belanghebbende is geconverteerd in een bedrijfsfinanciering. Naar het Hof begrijpt, bedoelt belanghebbende met haar subsidiaire standpunt te stellen dat zich voor schuldvernieuwing relevante feiten hebben voorgedaan in de periode vanaf 12 augustus 2002, welke uiteindelijk gecompleteerd zijn op 1 november 2006 op welk moment zich de schuldvernieuwing heeft voorgedaan. Naar het oordeel van het Hof heeft belanghebbende die stelling evenmin aannemelijk gemaakt. Het Hof ziet geen aanleiding om te oordelen dat de onder 2.6 tot en met 2.10 genoemde feiten inhouden dat D afstand heeft gedaan van haar vorderingen en een bedrijfsfinanciering aan belanghebbende heeft verstrekt. Uit het geheel van feiten en uit de tekst van de onder 2.10 genoemde vaststellingsovereenkomst blijkt dat de dealerovereenkomst, waaruit de schulden sinds het aangaan daarvan op 19 augustus 2002 voortvloeien, ook na 1 november 2006 nog steeds van kracht was. Naar het oordeel van het Hof kon D derhalve ook na 1 november 2006 nakoming van de debiteurverplichting van belanghebbende vorderen.

4.5 Uit de onder 4.3 en 4.4 gegeven oordelen volgt dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat door haar betaling in de zin van artikel 29, lid 2, van de Wet OB, door middel van schuldvernieuwing, heeft plaatsgevonden. In zoverre is de ter zake van de schulden van belanghebbende in aftrek gebrachte omzetbelasting terecht nageheven.

4.7 Belanghebbende heeft tot slot nog als grief aangevoerd dat de naheffingsaanslag ondeugdelijk is gemotiveerd en dat de Inspecteur (daarmee) onzorgvuldig jegens haar heeft gehandeld. Volgens belanghebbende is niet na te gaan of daadwerkelijk alle posten ter zake van geleverde caravans omzetbelasting bevatten die door belanghebbende in aftrek was gebracht. Nu belanghebbende niet betwist dat er omzetbelasting in aftrek is gebracht en zij desgevraagd het Hof ter zitting heeft medegedeeld aan deze stelling enkel de conclusie te verbinden dat de gehele naheffingsaanslag vernietigd dient te worden, en zij geen vermindering van de naheffingsaanslag voorstaat, oordeelt het Hof dat, wat er ook zij van de gestelde onzorgvuldige behandeling en/of ondeugdelijk motivering, dit niet tot vernietiging van de naheffingsaanslag kan leiden.

slotsom

Gezien het voorgaande is het hoger beroep ongegrond.

5. Kosten

Het Hof ziet geen aanleiding voor een veroordeling in de kosten.

6. Beslissing

Het Gerechtshof bevestigt de uitspraak van de Rechtbank.

Deze uitspraak is gedaan door mr. E. Polak, voorzitter, mr. C.M. Ettema en mr. P. van der Wal, in tegenwoordigheid van mr. K. de Jong-Braaksma als griffier.

De beslissing is op 11 oktober 2011 in het openbaar uitgesproken.

De griffier, De voorzitter,

(K. de Jong-Braaksma) (E. Polak)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op 12 oktober 2011

In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.