Gerechtshof 's-Gravenhage, 04-06-2004, BC1117, BK-03/03113

UITSPRAAK

op het beroep van [belanghebbende] te [Z] tegen de uitspraak van de Inspecteur, het hoofd van de eenheid Particulieren/ Ondernemingen Haarlem van de Belastingdienst, betreffende na te noemen aanslag.

1. Aanslag en bezwaar

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 1998 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen van ƒ 58.329.

1.2. Het tegen de aanslag gerichte bezwaar van belanghebbende is bij de bestreden uitspraak afgewezen.

2. Loop van het geding

2.1. Belanghebbende is van bovenvermelde uitspraak in beroep gekomen bij het Gerechtshof te Amsterdam. Dat Hof heeft bij uitspraak van 11 januari 2002 het beroep gegrond verklaard, de uitspraak op het bezwaar vernietigd en de aanslag verminderd tot een aanslag naar een belastbaar inkomen van ƒ 56.947. Op het daartegen door de staatssecretaris van Financiën ingestelde beroep in cassatie heeft de Hoge Raad bij arrest van 7 november 2003, nr. 38.049 (gepubliceerd in BNB 2004/30), de uitspraak van voornoemd Hof vernietigd en de zaak ter verdere behandeling en beslissing verwezen naar het Gerechtshof te 's-Gravenhage.

2.2. Partijen zijn in de gelegenheid gesteld zich schriftelijk uit te laten naar aanleiding van het arrest van de Hoge Raad, van welke gelegenheid beide partijen gebruik hebben gemaakt.

3. Vaststaande feiten

In het geding na verwijzing dient te worden uitgegaan van de door het Gerechtshof te Amsterdam onder 2 van zijn uitspraak vastgestelde, in cassatie niet bestreden, feiten. Voorts is in het onderhavige geding op grond van de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde, als niet meer in geschil dan wel door één der partijen gesteld en door de wederpartij niet of onvoldoende weersproken, nog het volgende komen vast te staan:

3.1. De door Scientology Kerk Amsterdam (hierna: SKA) aangeboden auditingdiensten en trainingen zijn gericht op spirituele groei. De auditingdiensten stellen de individuele persoon in staat zijn spirituele obstakels te onderzoeken en te overwinnen en zich te verheffen door een reeks oplopende niveaus van geestelijke gewaarwording te doorlopen. De deelnemer wordt aldus op weg geholpen om geleidelijk de staat van "Clear" of "Operaring Thetan" te bereiken. De trainingen zijn hoofdzakelijk gericht op theoretische verdieping van de totale leer van Scientology en de opleiding tot Auditor. Als de deelnemer een niveau in de training heeft voltooid, heeft hij de kennis en vaardigheid verkregen die nodig zijn om tot dit niveau Auditing te geven.

3.2. Naast de activiteiten, genoemd in 2.5 en 2.9 van de uitspraak van het Gerechtshof te Amsterdam en de auditingdiensten en trainingen behelzen de activiteiten van SKA de exploitatie van een kantine en een boekwinkel, het geven van "Introduction courses & services" voor het oplossen van persoonlijke problemen en het geven van "Administration & Management Courses", waarin deelnemers leren de structuur en de activiteiten van SKA toe te passen in een zakelijke organisatie zoals bijvoorbeeld een onderneming.

3.3. De auditingdiensten en de trainingen vormen de belangrijkste activiteiten van SKA. Zij worden gegeven tegen bijdragen die in de winst- en verliesrekening aanvankelijk werden geboekt onder de post "Spiritual couns. & courses" en nadien onder de post "Member donations from religious services". Deze bijdragen vormen meer dan vijftig percent van het bruto-inkomen van SKA.

4. Omschrijving geschil en standpunten van partijen

4.1. Na verwijzing is tussen partijen in de eerste plaats nog in geschil of de feitelijke werkzaamheden van SKA in elk geval ongeveer in gelijke mate het algemene en een particulier belang dienen, welke vraag door belanghebbende bevestigend en door de Inspecteur ontkennend wordt beantwoord. Indien deze vraag ontkennend wordt beantwoord, dienen alsnog belanghebbendes in dit geding niet eerder behandelde standpunten te worden beoordeeld. Deze komen er kort samengevat op neer dat het weigeren van de giftenaftrek dan wel het niet aanmerken van SKA als een instelling als bedoeld in artikel 47, eerste lid, onderdeel a, onder 10, van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 (hierna: de Wet) in strijd is met het gelijkheidsbeginsel en/of één of meer bepalingen uit het EVRM en het IVBPR.

4.2. Voor de standpunten van partijen en de gronden waarop zij deze doen steunen verwijst het Hof naar de gedingstukken.

5. Conclusies van partijen

5.1. Het beroep van belanghebbende strekt tot vermindering van de aanslag tot een aanslag naar een belastbaar inkomen van ƒ 56.947.

5.2. De Inspecteur heeft geconcludeerd tot ongegrond-verklaring van het beroep.

6. Overwegingen omtrent het geschil

6.1. Gelet op de inhoud van de auditingdiensten en de trainingen, zoals onder 3.1 omschreven en nader uiteengezet in de van belanghebbende afkomstige gedingstukken, zijn deze naar 's Hofs oordeel primair gericht op het particuliere belang van de deelnemers. Het primaire doel van deze activiteiten is immers de deelnemers een bepaalde geestelijke ontwikkeling c.q. theoretische verdieping bij te brengen dan wel hen op te leiden tot Auditor.

6.2. Tegenover de gemotiveerde betwisting door de Inspecteur heeft belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat de auditingdiensten en de trainingen naast dit primaire doel ook, en wel in ongeveer gelijke mate een algemeen belang dienen. In dit verband acht het Hof met name van belang dat belanghebbende onvoldoende heeft gekwantificeerd - in aantallen uren of anderszins - in welke mate de deelnemers aan de auditingdiensten en de trainingen de door hen verworven kennis en kunde hebben aangewend ten algemene nutte. Aan het vorenstaande doet niet af dat deze diensten en trainingen het welzijn van de desbetreffende deelnemers bevorderen. Dit kan weliswaar ertoe leiden dat het welzijn van de bevolking als geheel gezien kan toenemen, maar daaruit volgt niet dat op welzijnsbevordering van die groep gerichte activiteiten geacht kunnen worden het algemene belang te dienen.

6.4. Het hiervoor overwogene leidt het Hof tot de conclusie dat belanghebbende er niet in is geslaagd aannemelijk te maken dat de feitelijke werkzaamheden van SKA ongeveer in gelijke mate het algemene en een particulier belang dienen.

6.6. Belanghebbende heeft ten slotte betoogd dat het uitsluiten van giften aan SKA van de in artikel 47 van de Wet geregelde giftenaftrek in strijd is met de vrijheid van godsdienst, zoals onder meer vastgelegd in artikel 9 van het EVRM en artikel 18 van het IVBPR. Hij heeft daartoe aangevoerd dat het weigeren van de giftenaftrek de financiering, en daarmee het voortbestaan, van SKA kan bedreigen.

6.8. Indien al zou moeten worden aangenomen dat artikel 47 van de Wet betrekking heeft op voornoemde vrijheden, heeft belanghebbende tegenover de onweersproken stelling van de Inspecteur, inhoudende dat al sinds 1985 de aftrek van giften aan SKA door de belastingdienst wordt geweigerd en zulks geen zichtbaar effect op het voortbestaan van SKA lijkt te hebben gehad, niet aannemelijk gemaakt dat het weigeren van de giftenaftrek de financiering, en daarmee het voortbestaan, van SKA daadwerkelijk bedreigt. Het beroep op de vrijheid van godsdienst faalt derhalve.

6.10. Op grond van al het vorenoverwogene komt het Hof tot de slotsom dat het beroep ongegrond is.

7. Proceskosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

8. Beslissing

Het Gerechtshof verklaart het beroep ongegrond.

Deze uitspraak is vastgesteld door mrs. Sanders, Tromp en Verhagen. De beslissing is op 4 juni 2004 in het openbaar uitgesproken, in tegenwoordigheid van de griffier.

(Van Riel)(Sanders)