Gerechtshof 's-Gravenhage, 27-02-2007, BA4203, BK-06/00058

UITSPRAAK

op het hoger beroep van [belanghebbende] te [woonplaats] tegen de uitspraak van de rechtbank 's-Gravenhage van 30 december 2005, nummer AWB 05/1286 IB/PVV, betreffende na te noemen navorderingsaanslag.

1. Aanslag, navorderingsaanslag, bezwaar en geding voor de rechtbank

1.1 Aan belanghebbende is voor het jaar 2000 een aanslag in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen van ƒ 83.227.

1.2 Vervolgens heeft de Inspecteur aan belanghebbende een navorderingsaanslag op gelegd naar een belastbaar inkomen van ƒ 189.458, waarvan een gedeelte groot ƒ 106.235 is belast naar het bijzonder tarief van artikel 57, tweede lid, van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 (hierna: de Wet).

1.3 Belanghebbende heeft tegen deze navorderingsaanslag bezwaar gemaakt. De Inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar het belastbare inkomen nader vastgesteld op ƒ 165.095, waarvan een gedeelte groot ƒ 102.137 is belast naar het bijzonder tarief van artikel 57, tweede lid, van de Wet.

1.4 Belanghebbende heeft tegen deze uitspraak beroep bij de rechtbank ingesteld. De rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

2. Loop van het geding in hoger beroep

2.1 Belanghebbende is van de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. In verband daarmee is door de griffier een griffierecht geheven van € 103. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

2.2 De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het gerechtshof van 5 december 2006, gehouden te Den Haag. Aldaar zijn beide partijen verschenen. Van het verhandelde ter zitting is door de griffier een proces-verbaal opgemaakt.

3. Vaststaande feiten

Op grond van de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde staat, als tussen partijen niet in geschil, dan wel door een van hen gesteld en door de wederpartij niet of onvoldoende weersproken, in hoger beroep het volgende vast:

3.2 Belanghebbende heeft ca. 4,6 ha. tuinbouwgrond behouden. Voor een gedeelte daarvan, groot 1.00.65 ha., heeft hij in het onderhavige jaar van het Rijk een vergoeding wegens waardevermindering van ƒ 176.137 (10.065 à ƒ 17,50 per m²) ontvangen, omdat deze grond in verband met de aanleg van de HSL niet meer geschikt was voor glastuinbouw. Deze grond is in het verleden gedurende meerdere perioden aan derden verhuurd geweest.

3.3 Belanghebbende heeft de op het aangiftebiljet opgenomen vragen 28b en 35 niet beantwoord. Beantwoording geschiedt door het achter deze vragen staande hokje aan te kruisen.

3.4 Als bijlage bij de aangifte is de jaarrekening 2000 van belanghebbendes onderneming gevoegd. In de toelichting is van de verkoop melding gemaakt en zijn de componenten van de ontvangen vergoeding toegelicht. Vermeld is verder dat de meerwaarde onder de landbouwvrijstelling valt. Onder de meerwaarde is begrepen de boekwinst op het verkochte gedeelte en de ontvangen vergoeding wegens waardevermindering van het in 3.2 bedoelde gedeelte.

3.5 In 2003 heeft de Inspecteur een onderzoek doen instellen naar de aanvaardbaarheid van de aangifte voor het jaar 2003. Hiervan is op 8 december 2003 een rapport uitgebracht. Een afschrift daarvan behoort tot de stukken van het geding. Naar aanleiding van de bevindingen van het onderzoek is de navorderingsaanslag opgelegd die onderwerp van het geschil vormt.

4. Omschrijving geschil en standpunten van partijen

4.1 In geschil is het antwoord op de vraag of de Inspecteur beschikt over een nieuw feit dat het opleggen van een navorderingsaanslag rechtvaardigt. Belanghebbende beantwoordt deze vraag ontkennend en de Inspecteur bevestigend. Vervolgens strijden partijen over de vraag of de landbouwvrijstelling toepassing vindt op het gehele bedrag van de ontvangen vergoeding dan wel op een gedeelte daarvan, terwijl tenslotte de omvang van de op de vervreemdingswinst en vergoeding toe te passen vrijstelling in geschil is.

4.2 Belanghebbende stelt dat op de Inspecteur een onderzoekplicht rustte alvorens hij de aanslag vaststelde. In de bij de aangifte gevoegde jaarrekening zijn de transacties uitvoerig vermeld. Voorts is geen sprake van kwade trouw. De aangifte is naar beste weten en kunnen opgesteld door de behandelende accountant, die over een goede fiscale kennis op agrarisch gebied beschikt maar van de specifieke problematiek van dit geval niet op de hoogte was. Voor de berekening van de omvang van de winst op de verkochte grond en op de grond waarvoor een vergoeding wegens waardevermindering is ontvangen, moet niet worden uitgegaan van de historische kostprijs maar van de agrarische waarde ten tijde van de aankoop dan wel de waarde in het economische verkeer op dat tijdstip.

4.4 Niet in geschil is dat belanghebbende recht heeft op vergoeding van kosten die hij in verband met de behandeling van het bezwaar heeft moeten maken.

5. Conclusies van partijen

5.1 De conclusie van belanghebbende is primair dat de navorderingsaanslag dient te worden vernietigd en subsidiair dat het belastbaar inkomen met een bedrag van ƒ 48.800 respectievelijk ƒ 21.869 dient te worden verminderd. Voorts wordt aanspraak gemaakt op vergoeding van kosten van het bezwaar.

5.2 De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de rechtbank.

6. Overwegingen omtrent het geschil

6.1 Naar het oordeel van het Hof kan niet worden gezegd dat in het onderhavige geval op de Inspecteur een plicht rustte om de aangifte aan een nader onderzoek te onderwerpen alvorens tot het vaststellen van de aanslag over te gaan. De Inspecteur mag in de regel met vertrouwen op de aangifte afgaan. Ook de feiten zoals deze in de bijlage bij de aangifte werden gepresenteerd vormden op zich zelf geen aanleiding voor zulk een onderzoek. De enkele omstandigheid dat met betrekking tot een winstbestanddeel een vrijstelling wordt geclaimd, leidt er niet toe dat in alle gevallen een nader onderzoek dient te volgen. In het onderhavige geval maakte de aangifte een verzorgde indruk en was deze opgesteld door een kantoor waarvan de nodige deskundigheid mocht worden verwacht. Belanghebbende geeft zelf ook aan dat de betrokken accountant over een goede fiscale kennis op agrarisch gebied beschikte. Zoals ook de rechtbank met juistheid heeft overwogen, vormt het feit dat, naar uit het ingestelde onderzoek is gebleken, de gronden gedurende langere tijd verhuurd zijn geweest aan derden het nieuwe feit dat navordering rechtvaardigt.

6.2 Indien een belastingplichtige een beroep doet op een in de Wet voorziene vrijstelling rust, als regel, op hem de stelplicht en de bewijslast van de feiten en omstandigheden die meebrengen dat aan de voorwaarden voor toepassing van de vrijstelling is voldaan. Niet in geschil is dat de gronden, zowel die welke zijn vervreemd als die waarvoor de vergoeding is ontvangen, tijdens de bezitsduur van belanghebbende gedurende meerdere perioden zijn verhuurd of verpacht. Anders dan belanghebbende verdedigt heeft de waardestijging zich in het verleden voorgedaan. De aanleg van de HSL heeft uitsluitend de aanleiding gevormd om een vergoeding toe te kennen wegens verminderde gebruiksmogelijkheden van de grond. Belanghebbende heeft niet aannemelijk gemaakt dat een lager gedeelte van de waardestijging van de gronden op de verhuurde of verpachte periode betrekking heeft dan de Inspecteur heeft aangenomen. Voorts dient voor de berekening van de boekwinst en casu quo het als voordeel aan te merken gedeelte van de vergoeding worden uitgegaan van de boekwaarde van de grond, in dit geval de historische kostprijs. In zoverre is het beroep van belanghebbende ongegrond.

6.3 Naar tussen partijen niet in geschil is, heeft belanghebbende aanspraak op vergoeding van de kosten verbonden aan de behandeling van het bezwaar. In zijn pleitnota voor de rechtbank heeft belanghebbende aan de orde gesteld dat de Inspecteur bij de uitspraak op bezwaar daarvoor geen vergoeding heeft toegekend. De rechtbank heeft deze klacht ten onrechte niet behandeld. In verband hiermede dient de uitspraak van de rechtbank te worden vernietigd.

7. Proceskosten, kosten bezwaar en griffierecht

7.1 Het Hof acht termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen in de door belanghebbende gemaakte proceskosten van het beroep en het hoger beroep. Het Hof stelt deze kosten, op de voet van artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht in verbinding met het Besluit proceskosten bestuursrecht en de daarbij behorende bijlage, vast op € 1.932 wegens beroepsmatig verleende bijstand (4 punten à € 322 x 1,5 (gewicht van de zaak)). Tevens dienen aan belanghebbende te worden vergoed de kosten verbonden aan de behandeling van het bezwaar. Het Hof stelt deze kosten vast op € 241,50 (€ 161 x 1,5 (gewicht van de zaak).

7.2 Voorts dient aan belanghebbende het voor deze zaak betaalde griffierecht voor de behandeling van de zaak in beroep van € 37 en hoger beroep van € 103 te worden vergoed.

8. Beslissing

Deze uitspraak is vastgesteld door mrs. Savelbergh, Van Walderveen en Engel. De beslissing is op 27 februari 2007 in het openbaar uitgesproken, in tegenwoordigheid van de griffier.

(Palm)

(Savelbergh)

De griffier is verhinderd de uitspraak mede te ondertekenen.

De partij die beroep in cassatie instelt is griffierecht verschuldigd en zal daarover bericht ontvangen van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan worden verzocht de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.