Gerechtshof 's-Gravenhage, 24-03-2010, BM1405, BK-09/00408

GERECHTSHOF 's-GRAVENHAGE

Aanslag, bezwaar en geding in eerste aanleg

1.1. Aan belanghebbende is door de Inspecteur, de voorzitter van het managementteam van de Belastingdienst/Rijnmond, voor het jaar 2004 een aanslag in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 43.988.

1.2. Bij de uitspraak op bezwaar met dagtekening 10 september 2007 heeft de Inspecteur het bezwaar tegen de aanslag afgewezen.

1.3. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar bij geschrift ingekomen bij de rechtbank op 22 oktober 2007, beroep bij de rechtbank ingesteld. De rechtbank heeft het beroep op 20 mei 2009 bij mondelinge uitspraak ongegrond verklaard.

Loop van het geding in hoger beroep

2.1. Belanghebbende is van de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. In verband daarmee is door de griffier een griffierecht geheven van € 110. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

Vaststaande feiten

Op grond van de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde is, als tussen partijen niet in geschil, dan wel door een van hen gesteld en door de wederpartij niet of onvoldoende weersproken, in hoger beroep het volgende komen vast te staan:

3.1.2. Belanghebbende is in mei 1998 daarenboven geldleningen aangegaan tot een totaalbedrag van € 146.101 (fl. 321.963), waarvan € 102.101 (fl. 225.000) verzekerd door hypotheek op de eigen woning.

3.1.3. De onder 2.1.2 vermelde geleende bedragen zijn door belanghebbende in mei 1998 aangewend voor beurstransacties.

3.1.4. Via die transacties in effecten en opties bouwde belanghebbende een aanzienlijke portefeuille op die grotendeels werd gefinancierd met leningen bij de Rabobank. Belanghebbende besteedde een aanzienlijk aantal uren per dag aan zijn portefeuille en pleegde regelmatig overleg met zijn contactpersoon bij de Rabobank. In augustus en begin september 1998 liep de beurs niet conform de verwachtingen van belanghebbende en voormelde contactpersoon. In september 1998 ging belanghebbende optiecontracten aan om de risico's op zijn portefeuille te verkleinen.

3.1.5. Belanghebbende deed vervolgens, na overleg met zijn contactpersoon bij de Rabobank, een voorstel aan die bank om hem een hogere lening te verstrekken. Met het geleende bedrag zou belanghebbende via een samenstel van aandelentransacties en optiecontracten, naar zijn verwachting de tegenvallende beurstrend compenseren. De bank ging echter niet in op het voorstel en dwong belanghebbende tot het afbouwen van zijn posities tot een portefeuille van bescheiden omvang. Deze afbouw vond plaats in december 1998 en daarbij realiseerde belanghebbende de in de portefeuille latent aanwezige verliezen.

Omschrijving geschil en standpunten van partijen

4.1.Tussen partijen is in geschil of belanghebbende het bedrag van € 40.000 negatief in aanmerking kan nemen als onderdeel van zijn inkomen uit werk en woning, welke vraag door belanghebbende bevestigend en door de Inspecteur ontkennend wordt beantwoord.

Conclusies van partijen

5.1. Het hoger beroep van belanghebbende strekt tot vernietiging van de uitspraak van de rechtbank en van de uitspraak op bezwaar van de Inspecteur, en tot vermindering van de aanslag naar een belastbaar inkomen uit werk en woning tot op € 3.988.

5.2. De Inspecteur heeft geconcludeerd tot bevestiging van uitspraak van de rechtbank.

Overwegingen omtrent het geschil

6.1.1. Belanghebbende heeft in de eerste helft van 1998 door beurstransacties een aanzienlijke portefeuille opgebouwd, welke werd gefinancierd door zijn bank. In hetzelfde jaar leed hij een aanzienlijk verlies als gevolg van de door zijn bank geforceerde afbouw van de portefeuille.

6.1.2. Op grond van artikel 51a, eerste lid, van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 (tekst 1998; hierna: de Wet) stelt de inspecteur het verlies van een jaar vast bij voor bezwaar vatbare beschikking, gelijktijdig met het vaststellen van de aanslag over dat jaar. Ingevolge artikel 51a, tweede lid, van de Wet wordt het bedrag van het verlies op het aanslagbiljet afzonderlijk vermeld. De aanslag voor het jaar 1998 staat onherroepelijk vast en, naar tussen partijen vaststaat, heeft de Inspecteur voor dat jaar geen verlies bij beschikking vastgesteld.

6.1.3. Uit het hiervoor overwogene volgt reeds dat van een verrekenbaar verlies in het onderhavige jaar 2004 geen sprake kan zijn.

6.2.1. Los van het voorgaande en meer inhoudelijk overweegt het Hof nog als volgt. Transacties die via de beurs, zijnde een open markt, worden verricht hebben in het algemeen een speculatief karakter, omdat voordeel niet redelijkerwijs te verwachten valt. Uitgangspunt is dan ook dat de met dergelijke transacties behaalde voor- en nadelen in de vermogenssfeer liggen en derhalve niet op het inkomen in mindering kunnen worden gebracht.

6.2.2. Het uitgangspunt, zoals hiervoor geformuleerd, leidt uitzondering indien bij het aangaan van de transacties een meer dan louter speculatief uitzicht op voordeel bestaat. Dit is het geval indien de handelende partij zelf of samen met anderen bijzondere kennis bezit, die hem in staat stelt in de open markt een voordeel te behalen. Belanghebbende heeft onvoldoende gesteld om deze uitzondering in zijn geval aanwezig te achten. In dit verband is het onvoldoende dat belanghebbende zich uitvoerig heeft verdiept in de op de beurs verhandelde fondsen en met name in de mogelijkheden die optiecontracten bieden, een en ander in nauw overleg met zijn contactpersoon bij de Rabobank. Het gaat dan om voor een ieder toegankelijke kennis die belanghebbende niet een meer dan louter speculatief uitzicht op voordeel heeft verschaft.

6.2.3. Het voorgaande leidt het Hof tot het oordeel dat belanghebbende in 1998 een vermogensverlies leed dat niet, ook niet deels, op het inkomen in mindering kan worden gebracht.

Proceskosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

Beslissing

Het Gerechtshof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

Deze uitspraak is vastgesteld door mrs. Th.Groeneveld, B. van Walderveen en F.A. Engelen, in tegenwoordigheid van de griffier drs. F. van Veen. De beslissing is op 24 maart 2010 in het openbaar uitgesproken.

De partij die beroep in cassatie instelt is griffierecht verschuldigd en zal daarover bericht ontvangen van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan worden verzocht de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.