Gerechtshof 's-Gravenhage, 21-07-2010, BN5781, BK-09-00815

GERECHTSHOF 's-GRAVENHAGE

Uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer d.d. 21 juli 2010

op het hoger beroep van [belanghebbende] te [Z] tegen de uitspraak van de rechtbank 's-Gravenhage van 1 oktober 2009, nummer AWB 09/1715 IB/PVV, betreffende de hierna te noemen aanslag.

Aanslag, bezwaar en geding in eerste aanleg

1.1. Aan belanghebbende is door de Inspecteur, de voorzitter van het managementteam van de Belastingdienst/Haaglanden, voor het jaar 2005 een aanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van nihil en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen, na verrekening van de persoonsgebonden aftrek, van nihil.

1.2. Bij uitspraak op het door belanghebbende gemaakte bezwaar heeft de Inspecteur de aanslag gehandhaafd.

1.3. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep bij de rechtbank ingesteld. De rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

Loop van het geding in hoger beroep

2.1. Belanghebbende is van de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. In verband daarmee is door de griffier een griffierecht geheven van € 110. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

2.2. Belanghebbende heeft voorafgaande aan de zitting op 7 mei 2010 een nader stuk ingediend waarvan een afschrift aan de Inspecteur is toegezonden.

Vaststaande feiten

Op grond van de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde is in hoger beroep, als tussen partijen niet in geschil dan wel door één van hen gesteld en door de wederpartij niet of onvoldoende weersproken, het volgende komen vast te staan:

3.1. Belanghebbende, geboren op [dag en maand] 1946, is in 2005 werkzaam bij het Europees Octrooi Bureau te [...] (hierna: het EOB) en heeft uit die dienstbetrekking in dat jaar salaris genoten.

3.2. In de aangifte in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen voor het jaar 2005 heeft belanghebbende geen looninkomsten uit de dienstbetrekking vermeld omdat die zijn vrijgesteld van belastingheffing op grond van artikel 16, lid 1, van het Protocol inzake voorrechten en immuniteiten van de Europese Octrooiorganisatie (Trb. 1976, 101; hierna het Protocol). Wel heeft hij als inkomen uit werk en woning in box 1 inkomsten uit eigen woning aangegeven. Als voordeel uit sparen en beleggen is aangegeven een bedrag van € 5.608. Daarbij is uitgegaan van € 205.093 aan gemiddelde waarde van bezittingen, bestaande uit bank- en spaartegoeden. Belanghebbende heeft verder in de aangifte € 15.573 aan buitengewone uitgaven minus de drempel van € 773 is € 14.800 in aftrek op zijn inkomen gebracht. Hiertoe behoort een bedrag van € 1.467 aan premie voor een "Long Term Care"-verzekering (hierna: LTC-premie) die belanghebbende via zijn werkgever heeft afgesloten.

3.4. Op 26 mei 2005 heeft [...], Head of the Protocol, Protocol Department, Desk for International Organisation (onderdeel van het Ministerie van Buitenlandse Zaken), Bezuidenhoutseweg 67, 2594 AC The Hague onder ref. DKP/DIO-2005/106 de volgende brief gericht aan "all international organisations in the Netherlands".

"Re Decision by the Council of Ministers with regard to the position of staff of international organisations in the Netherlands.

Today, 26 May 2005, the Minister of Foreign Affairs of the Netherlands, mr Bot, had a meeting with the President of the European Patent Office (EPO), mr Pompidou, to discuss some final issues in relation to a new seat agreement. At that meeting, the European Patent Office has been informed of the decisions the Council of Ministers has recently taken concerning the position of the staff of international organisations in the Netherlands. Since these decisions also will be applicable to other international organisations in the Netherlands I would like to inform you as well.

The new regime will be applicable as from 1 January 2006.(NB: As far as Box 3 is concerned, the new regime will be applicable as from the income tax return 2005).

The Ministry of Foreign Affairs will finalize the Policy Paper with regard to the international organisations in co-operation with other Ministries in the coming weeks, in which the above mentioned decision will be further elaborated. Thereafter, additional agreements concerning this specific issue with the relevant organisations will have to be concluded.

(...)"

Omschrijving geschil in hoger beroep en standpunten van partijen

4.3. De Inspecteur houdt in hoger beroep de juistheid van de aanslag staande.

4.4. Voor een verdere uiteenzetting van de gronden waarop partijen hun standpunten doen steunen wordt verwezen naar de stukken van het geding.

Conclusies van partijen in hoger beroep

5.1. Het hoger beroep van belanghebbende strekt tot vermindering van de aanslag tot een naar een belastbaar inkomen uit werk en woning en uit sparen en beleggen van nihil en tot het verlenen van een persoonsgebonden aftrek over het jaar 2005 van € 14.800 en tot het toevoegen van dat bedrag aan de na 2005 nog te verrekenen persoongebonden aftrek.

5.2. De Inspecteur heeft geconcludeerd tot bevestiging van de uitspraak van de rechtbank.

Beoordeling van het hoger beroep

6.2. Buitengewone uitgaven worden in aanmerking genomen voor zover zij samen meer bedragen dan het gedeelte van het verzamelinkomen vóór toepassing van de drempel. Ingevolge artikel 2.18 van de Wet, behoort daartoe het inkomen uit werk en woning. Tot het inkomen uit werk en woning wordt onder meer gerekend het belastbare loon (artikel 3.1, lid 2, letter b, van de Wet).

6.3. Naar 's Hofs oordeel dient het salaris van belanghebbende bij de berekening van de drempel niet in aanmerking te worden genomen, nu dat salaris op grond van artikel 16, lid 1, tweede volzin, van het Protocol is vrijgesteld van Nederlandse inkomstenbelasting. De vrijstelling houdt in dat het salaris niet tot het belastbare loon mag worden gerekend zodat het evenmin tot het inkomen uit werk en woning respectievelijk het verzamelinkomen behoort. Dit verzamelinkomen wordt gehanteerd ter bepaling van de drempel. Het bepaalde in de laatste volzin van artikel 16, lid 1, van het Protocol is een tariefvoorschrift (zie Hoge Raad, 4 juni 1986, nr. 23 028, LJN AW8008) dat wel van betekenis is bij de berekening van de verschuldigde inkomstenbelasting over inkomsten uit andere bronnen maar niet, zoals te dezen, bij de berekening van het verzamelinkomen (vergelijk Hoge Raad 20 april 1977, nr. 18 291, LJN AX3561 en Hoge Raad, 16 april 1986, nr. 23 071, LJN AW8050).

6.4. De Inspecteur voert aan dat uit het arrest van de Hoge Raad van 27 september 2002, nr. 36 165, LJN AE0466, kan worden afgeleid dat bij de berekening van de drempel het salaris in aanmerking dient te worden genomen. Het Hof volgt de Inspecteur niet in zijn betoog aangezien dat arrest een functionaris betrof in dienst van de Commissie van de Europese Gemeenschappen (EG). In dat geval vond toepassing artikel 13 van het Protocol inzake de Voorrechten en Immuniteiten van de EG over de uitlegging waarvan het Hof van Justitie van de EG, bij wijze van prejudiciële beslissing, bevoegd is een uitspraak te doen. De Hoge Raad heeft zijn beslissing dan ook (mede) gebaseerd op vaste rechtspraak van het Hof van Justitie van de EG. Het Protocol inzake voorrechten en immuniteiten van de Europese Octrooiorganisatie valt niet onder de competentie van het Hof van Justitie van de EG. Er is derhalve geen aanleiding om de interpretatie door dat Hof van eerstgenoemd protocol leidend te laten zijn bij de interpretatie van laatstgenoemd protocol.

6.5. Op grond van het vorenoverwogene dient bij de berekening van de drempel voor de persoonsgebonden aftrek geen rekening te worden gehouden met het door belanghebbende van het EOB genoten salaris.

6.6. Belanghebbende heeft verder met een beroep op het gelijkheidsbeginsel gesteld dat zijn inkomen uit sparen en beleggen niet in de heffing van Nederlandse inkomstenbelasting mag worden betrokken. Belanghebbende stelt dat hij door de Belastingdienst gelijk dient te worden behandeld met zijn niet-Nederlandse collega's. Dienaangaande overweegt het Hof het volgende.

6.7. Op 27 juni 2006 hebben het Koninkrijk der Nederlanden en de Europese Octrooiorganisatie betreffende het Europees Octrooibureau in [...] een overeenkomst gesloten (Trb. 2006, 155; hierna: het aanvullende verdrag). In artikel 10 daarvan is bepaald dat de niet-Nederlandse werknemers van het EOB die werkzaamheden in Nederland verrichten, geacht worden niet in Nederland woonachtig te zijn - mitsdien voor de heffing van Nederlandse inkomstenbelastingheffing geacht worden buitenlands belastingplichtigen te zijn - en dezelfde voorrechten en immuniteiten genieten als, afhankelijk van hun rang, diplomatiek, administratief en technisch personeel van de diplomatieke vertegenwoordigingen die in Nederland zijn gevestigd overeenkomstig het Verdrag van Wenen inzake het diplomatiek verkeer van 18 april 1961 (Trb. 1962, 159). Het aanvullende verdrag met het EOB is in het jaar 2005 nog niet in werking. Hetzelfde geldt met betrekking tot de overeenkomst tussen het EOB en Nederland, gesloten door middel van notawisseling, van 28 november 2005 en 13 december 2005, Trb. 2005, 330 tussen het EOB en Nederland waarin eenzelfde soort bepaling is neergelegd en welke overeenkomst is vervallen met de inwerkingtreding van het nieuwe verdrag.

6.8. Vanaf het belastingjaar 2005 heeft de Belastingdienst, vooruitlopend op het aanvullende verdrag, beleid gevoerd waarbij de niet-Nederlandse werknemers van het EOB worden geacht niet in Nederland woonachtig te zijn en voor de heffing van Nederlandse inkomstenbelastingheffing worden geacht buitenlands belastingplichtigen te zijn. Deze werknemers worden slechts in de inkomstenbelastingheffing betrokken voor zover het betreft in Nederland gelegen onroerende zaken, niet zijnde een eigen woning.

6.9. Belanghebbende stelt dat hij gelijk behandeld moet worden als de hiervoor genoemde categorie niet-Nederlandse werknemers van het EOB. Hij gaat er dan aan voorbij dat hij niet vergelijkbaar is met de gevallen waarvoor het in 6.8 genoemde beleid in het belastingjaar 2005 werd gevoerd. Belanghebbende is niet vanuit het buitenland aangeworven en is geen buitenlands belastingplichtige. Het aanvullende verdrag en het daarop vooruitlopende beleid beogen een uniforme regeling te treffen voor diegenen die vanuit het buitenland naar Nederland worden gezonden om aldaar te werken voor internationale organisaties die in Nederland een vestiging hebben een en ander overeenkomstig het verdrag van Wenen inzake diplomatiek verkeer, en die, met name vanwege hun nationaliteit, in de zendstaat belastingplichtig blijven. Het Hof verwerpt derhalve het beroep op het gelijkheidsbeginsel.

6.10. Het vorenstaande voert het Hof tot de slotsom dat het hoger beroep ten dele gegrond is. In hoger beroep is niet in geschil dat de LTC-premie niet aftrekbaar is. De persoonsgebonden aftrek over 2005 bedraagt € 13.333 (€ 14.800 - € 1.467 LTC-premie), vermeerderd met de niet verrekende aftrek uit voorgaande jaren van € 18.338, zodat resteert na verrekening met het inkomen uit sparen en beleggen van € 5.609, aan nog te verrekenen persoonsgebonden aftrek voor andere jaren een bedrag van € 26.062.

Proceskosten en griffierecht

7.1. Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten aangezien gesteld nog gebleken is dat belanghebbende voor vergoeding in aanmerking komende kosten heeft gemaakt.

7.2. Wel dient aan belanghebbende het voor de behandeling voor de rechtbank gestorte griffierecht van € 39, alsmede het voor de behandeling in hoger beroep gestorte griffierecht van € 110 te worden vergoed.

Beslissing

Deze uitspraak is vastgesteld door mrs. B. van Walderveen, Th. Groeneveld en H.A.J. Kroon, in tegenwoordigheid van de griffier mr. Y. Postema. De beslissing is op 21 juli 2010 in het openbaar uitgesproken.

De partij die beroep in cassatie instelt is griffierecht verschuldigd en zal daarover bericht ontvangen van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan worden verzocht de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.