Gerechtshof 's-Gravenhage, 08-06-2011, BR2927, BK-10/00280

GERECHTSHOF ’s-GRAVENHAGE

Uitspraak van de derde meervoudige belastingkamer d.d. 8 juni 2011

in het geding tussen:

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid [X] Holding B.V. gevestigd te [Z], hierna: belanghebbende,

en

de voorzitter van het managementteam van de Belastingdienst Haaglanden, hierna: de Inspecteur,

op het hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraak van de rechtbank ’s-Gravenhage van 13 april 2010, AWB 09/4736 VPB, betreffende de hierna vermelde navorderingsaanslag.

Navorderingsaanslag, bezwaar en geding in eerste aanleg

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 2007 een navorderingsaanslag in de vennootschapsbelasting, met dagtekening 7 maart 2009, opgelegd naar een belastbaar bedrag van € 44.751.

1.2. De aanslag is, na daartegen door belanghebbende gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur gehandhaafd.

1.3. Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep bij de rechtbank ingesteld. De rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

Loop van het geding in hoger beroep

2.1. Belanghebbende is van de uitspraak van de rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. In verband daarmee is door de griffier een griffierecht geheven van € 448. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend en incidenteel hoger beroep ingesteld. Belanghebbende heeft het incidenteel ingestelde hoger beroep beantwoord en zij heeft in het principaal ingestelde hoger beroep een conclusie van repliek ingediend, waarop de Inspecteur heeft gereageerd met een conclusie van dupliek.

2.2. De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 27 april 2011, gehouden te ’s-Gravenhage. Aldaar zijn beide partijen verschenen. Van het verhandelde ter zitting is door de griffier een proces-verbaal opgemaakt.

Vaststaande feiten

Op grond van de stukken van het geding en het ter zitting verhandelde is, als tussen partijen niet in geschil dan wel door een van hen gesteld en door de wederpartij niet of onvoldoende weersproken, in hoger beroep het volgende komen vast te staan:

3.1. Belanghebbende is een persoonlijke houdstermaatschappij. Zij bezit samen met een drietal andere persoonlijke houdstermaatschappijen, [A] Holding B.V., [B] Holding B.V. en [C] Holding B.V., de aandelen in [D] B.V..

3.2. Belanghebbende was voor eerdere jaren opgenomen in de zogeheten uitstelregeling voor belastingconsulenten. Om onduidelijke redenen was belanghebbende in het onderhavige jaar niet opgenomen in deze regeling.

3.3. Met dagtekening 16 augustus 2008 is belanghebbende door de Inspecteur schriftelijk gemaand tot het doen van aangifte voor de vennootschapsbelasting voor het jaar 2007. Belanghebbende heeft daarop een verzoek tot uitstel voor het doen van aangifte ingediend.

3.4. Bij brief van 7 oktober 2008 heeft de Inspecteur het verzoek om uitstel afgewezen.

3.5. Belanghebbende kon nog geen juiste aangifte indienen, omdat de jaarstukken nog niet gereed waren. Daarom heeft zij ervoor gekozen op 22 oktober 2008 een nihilaangifte in te dienen.

3.6. Belanghebbende heeft op 26 januari 2009, toen de jaarstukken gereed waren, op een aangiftebiljet alsnog de juiste cijfers aan de Belastingdienst verstrekt .

3.7. De primitieve aanslag is aan belanghebbende opgelegd met dagtekening 7 februari 2009.

3.8. Naar aanleiding van de op 26 januari 2009 ingediende herziene aangifte is een navorderingsaanslag opgelegd.

Omschrijving geschil in hoger beroep en standpunten van partijen

4.1. In geschil is of de navorderingsaanslag vennootschapsbelasting 2007 terecht is opgelegd. Meer specifiek is in geschil of er een nieuw feit of kwade trouw bij belanghebbende aanwezig is dat navordering rechtvaardigt. Gelet op het door de Inspecteur ingestelde incidenteel hoger beroep en de reactie daarop van belanghebbende is tevens in geschil of er aanleiding is om belanghebbende te veroordelen in de proceskosten van de Inspecteur.

4.2. Voor de standpunten van partijen en de gronden waarop zij deze doen steunen, verwijst het Hof naar de gedingstukken.

Conclusies van partijen

5.1. Het hoger beroep van belanghebbende strekt tot vernietiging van de uitspraak van de rechtbank, vernietiging van de uitspraak op bezwaar, en vernietiging van de navorderingsaanslag.

5.2. De Inspecteur concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de rechtbank, voor zover daarbij het verzoek van de Inspecteur om veroordeling van belanghebbende in de proceskosten van de Inspecteur is afgewezen.

Oordeel van de rechtbank

2. Met dagtekening 7 februari 2009 heeft verweerder aan eiseres overeenkomstig de oorspronkelijk ingediende aangifte een (definitieve) aanslag vennootschapsbelasting 2007 opgelegd naar een belastbaar bedrag van nihil, alsmede bij beschikking een verzuimboete van € 22.

3. Met dagtekening 7 maart 2009 heeft verweerder in verband met (en overeenkomstig) de aanvullende aangifte een navorderingsaanslag vennootschapsbelasting 2007 aan eiseres opgelegd naar een belastbaar bedrag van € 44.751.

4. In geschil is of verweerder de navorderingsaanslag aan eiseres heeft mogen opleggen. Meer specifiek is in geschil of er sprake is van een nieuw feit of van kwade trouw als bedoeld in artikel 16 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) op grond waarvan verweerder kan navorderen. Het bedrag van de navorderingsaanslag is verder niet in geschil.

5. Eiseres stelt zich – kort gezegd – op het standpunt dat er geen sprake is van een nieuw feit of van kwade trouw. Met betrekking tot (de afwezigheid van) het nieuwe feit stelt eiseres zich op het standpunt dat verweerder ten tijde van het vaststellen van de aanslag – zeker na ontvangst van de aanvullende aangifte – gerede twijfel had moeten hebben met betrekking tot de juistheid van de eerste ingediende aangifte en dat hij daarom de aanslag niet zonder een nader onderzoek had mogen vaststellen.

6. Verweerder meent dat wel sprake is van een nieuw feit of van kwade trouw.

7. Ingevolge artikel 16, eerste lid, AWR kan een feit, dat verweerder bekend was of redelijkerwijs bekend had kunnen zijn, geen grond voor navordering opleveren, behoudens in de gevallen waarin de belastingplichtige ter zake van dit feit te kwader trouw is. Met betrekking tot de onderzoeksplicht van verweerder bij het vaststellen van de primitieve aanslag is het uitgangspunt dat hij als regel met vertrouwen mag afgaan op de aangifte van een belastingplichtige. Verweerder is slechts gehouden een onderzoek in te stellen indien er bijzondere omstandigheden zijn die hem reden geven aan de juistheid van een ingediende aangifte te twijfelen.

8. De definitieve aanslag vennootschapsbelasting voor het jaar 2007, gedagtekend 7 februari 2009, is conform het oorspronkelijk aangegeven belastbare bedrag opgelegd. Uit de verklaring van verweerder in samenhang met de tot de gedingstukken behorende schermprint is aannemelijk dat de aangifte die elektronisch is ingediend, op 13 januari 2007 is bekeken op de vraag of nader onderzoek nodig is danwel deze geschikt is voor doorzending naar Apeldoorn. Op 26 januari heeft die doorzending plaatsgevonden, terwijl de aanvullende aangifte van eiseres eveneens op 26 januari 2009 bij de belastingdienst is ingekomen. Hierdoor acht de rechtbank aannemelijk dat verweerder op het aanslagmoment redelijkerwijs nog geen kennis kon hebben van de aanvullende aangifte van eiseres. Mitsdien kan, anders dan eiseres bepleit, verweerder niet worden aangerekend dat hij bij het opleggen van de primitieve aanslag geen rekening heeft gehouden met de aanvullende aangifte. Dat die aanslag is gedagtekend 9 werkdagen nadat de aanvullende aangifte is ingediend, en dat tussen het aanslagmoment en de dagtekening van de aanslag 19 werkdagen zitten, maakt dit niet anders. Daarbij overweegt de rechtbank dat de belastingdienst enerzijds enige tijd moet worden gegund om na het aanslagmoment de feitelijk vastgestelde elementen van de aanslag om te zetten naar een aanslag, die te dateren en naar eiseres te verzenden, terwijl anderzijds ook een redelijke termijn moet worden gegund om een ingediende aangifte, nadat die is ontvangen, te verwerken (vergelijk o.a. HR 17 februari 1999, nr. 34 445, LJN AA2664 en HR 27 mei 1992, nr. 28 101, BNB 1992/303). Naar het oordeel van de rechtbank kan in het onderhavige geval ook niet worden gezegd dat verweerder de aanvullende aangifte niet binnen een redelijke termijn heeft verwerkt.

9. Vervolgens is van belang of er op het aanslagmoment bijzondere omstandigheden waren die voor verweerder aanleiding hadden moeten zijn om een nader onderzoek in te stellen. Naar het oordeel van de rechtbank dient deze vraag ontkennend te worden beantwoord. Anders dan eiseres stelt, vormt het feit dat aan verweerder schriftelijk om uitstel voor het indienen van de aangifte was verzocht niet een zodanige bijzondere omstandigheid, ook niet in samenhang bezien met het feit dat nadat dit verzoek is afgewezen door eiseres een nihilaangifte was ingediend. Ook het enkele feit dat de aangifte een belastbaar bedrag van nihil toont, behoeft – anders dan eiseres stelt – als zodanig nog geen omstandigheid te zijn op grond waarvan verweerder gehouden is een nader onderzoek in te stellen. Dit geldt temeer nu de aangifte was verzorgd door een professioneel gemachtigde.

10. Nu eiseres niet heeft gesteld, laat staan aannemelijk gemaakt, dat er overigens contact tussen enerzijds (de gemachtigde van) eiseres en anderzijds (een medewerker van) verweerder is geweest, op grond waarvan verweerder op het aanslagmoment gehouden was een nader onderzoek naar de juistheid van de aangifte in te stellen, oordeelt de rechtbank dat verweerder bij het opleggen van de primitieve aanslag vennootschapsbelasting over het jaar 2007 geen ambtelijk verzuim heeft begaan. Dat eiseres behoudens in het jaar 2007, steeds opgenomen is geweest in de uitstelregeling van de belastingdienst, maakt dit niet anders. Anders dan eiseres kennelijk bepleit, is het feit dat zij in afwijking van eerdere jaren voor het jaar 2007 niet is opgenomen in die regeling niet een omstandigheid op grond waarvan verweerder gehouden was onderzoek naar de aangifte te doen. Het feit dat een verzoek om uitstel door verweerder was afgewezen, maakt dat niet anders.

11. In hetgeen eiseres overigens heeft aangevoerd, onder meer over de keuzes van de belastingdienst om niet langer te wachten met het geautomatiseerd opleggen van de primitieve aanslag en om niet eerst een voorlopige aanslag op te leggen, ziet de rechtbank geen aanleiding om tot een ander oordeel te komen. Anders dan eiseres stelt, zijn dit geen keuzes die aan de mogelijkheid tot navorderen in de weg staan.

12. Nu naar het oordeel van de rechtbank geen sprake is van een ambtelijk verzuim, vormde de aanvullende aangifte vennootschapsbelasting 2007 een nieuw feit op grond waarvan verweerder kon navorderen. Derhalve behoeft het standpunt van verweerder dat sprake is van kwade trouw als bedoeld in artikel 16 van de AWR dan ook geen behandeling.

13. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, is het beroep ongegrond verklaard.

14. De rechtbank ziet geen aanleiding voor een proceskostenveroordeling. Met betrekking tot het door verweerder ter zitting gedane verzoek om eiseres te veroordelen in de door verweerder gemaakte proceskosten, overweegt de rechtbank dat zij ook daartoe geen aanleiding ziet. Naar het oordeel van de rechtbank is geen sprake van kennelijk onredelijk gebruik van procesrecht door eiseres. Alle omstandigheden van het geval in aanmerking nemend, kan naar het oordeel van de rechtbank niet worden gezegd dat het eiseres en haar professionele gemachtigde duidelijk moet zijn geweest dat hun beroep volstrekt kansloos was. Daarbij overweegt de rechtbank dat eiseres – naar zij zelf ook stelt – weliswaar een (kennelijk) onjuiste aangifte heeft gedaan, maar dat zij enige tijd vóórdat zij de definitieve aanslag ontving reeds een aanvullende (juiste) aangifte had gedaan.

Beoordeling van het hoger beroep

7.4. Het Hof is met inachtneming van het voorgaande van oordeel dat sprake is van een nieuw feit. De rechtbank heeft op goede gronden de juiste beslissing genomen. Het hoger beroep is ongegrond.

Proceskosten

Het Hof acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 8:75 van de Algemene wet bestuursrecht.

Beslissing

Het Gerechtshof bevestigt de uitspraak van de rechtbank.

Deze uitspraak is vastgesteld door mrs. Th. Groeneveld, J.J.J. Engel en O.C.R. Marres, in tegenwoordigheid van de griffier mr. J.H.R. Massmann. De beslissing is op 8 juni 2011 in het openbaar uitgesproken.

De partij die beroep in cassatie instelt is griffierecht verschuldigd en zal daarover bericht ontvangen van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan worden verzocht de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.