Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 05-04-2004, AP5268, 99/02245

BELASTINGKAMER

Nr. 99/02245

Nadat aan belanghebbende aanvankelijk conform zijn aangifte een aanslag was opgelegd naar een belastbaar inkomen van ƒ 150.919,-- is aan hem een navorderingsaanslag opgelegd berekend naar een belastbaar inkomen van ƒ 154.629,--.

Na bezwaar heeft de Inspecteur de navorderingsaanslag bij de bestreden uitspraak gehandhaafd.

Belanghebbende is van deze uitspraak in beroep gekomen bij het Hof.

Ter zake van het beroep is van belanghebbende een griffierecht geheven van ƒ 85,-- (€ 38,57).

De Inspecteur heeft een vertoogschrift ingediend.

Op de voet van artikel 16a van de Wet administratieve rechtspraak belastingzaken hebben partijen op 27 november 2002 ten overstaan van een raadsheer-commissaris inlichtingen verstrekt. Van het verstrekken van inlichtingen is een proces-verbaal opgemaakt dat aan partijen is verzonden op 10 december 2002.

Naar aanleiding van het door de raadsheer-commissaris tot partijen gerichte verzoek om schriftelijk nadere inlichtingen te verstrekken, heeft tussen het Hof en partijen een briefwisseling plaatsgevonden, waarbij het bepaalde in de artikelen 14, lid 1, aanhef en onderdeel 2º, en 16 van de Wet administratieve rechtspraak belastingzaken overeenkomstige toepassing heeft gevonden. Deze correspondentie alsmede het hiervoor genoemde proces-verbaal behoren tot de stukken van het geding.

2.1. Belanghebbende bezat op 1 januari van het onderhavige jaar spaarbiljetten uitgegeven door de NV Crediet- en Depositokas, bankbedrijf van de Grenswisselkantoren N.V. (hierna: CDK-bank). Het betrof biljetten aan toonder van nominaal ƒ 10.000 per stuk met een looptijd van 10 jaar en met een jaarlijkse aflossing van 10% van het nominale bedrag (hierna worden deze biljetten aangeduid als de CDK-biljetten of de biljetten).

Belanghebbende heeft deze CDK-biljetten niet rechtstreeks verworven doch door tussenkomst van een besloten vennootschap (hierna: de BV). Bij de aankoop van de biljetten door belanghebbende heeft de BV ten behoeve van haarzelf het tijdelijk recht van vruchtgebruik van die biljetten voorbehouden. Kort voor die aankoop heeft de BV de volle eigendom van de biljetten gekocht van de CDK-bank. Een en ander vond plaats op de wijze als beschreven in onder meer de arresten van de Hoge Raad van 23 december 1992, BNB 1993/75 en 19 maart 1997, BNB 1997/148. In het onderhavige jaar heeft belanghebbende in totaal een bedrag van ƒ 40.000,-- uitgekeerd gekregen op de biljetten. Bij de onderhavige navorderingsaanslag heeft de Inspecteur ter zake van deze uitkeringen een bedrag van ƒ 3.710,-- als rente in aanmerking genomen.

2.3. In het kader van gevoerde en te voeren procedures met betrekking tot CDK-biljetten heeft mevrouw T van de Belastingdienst een boekenonderzoek ingesteld bij de CDK-Bank. Tijdens haar onderzoek is mevrouw T op meer voor renseignering in aanmerking komende contracten gestuit dan waren opgenomen in de renseigneringsronde in 1987. Onder meer zijn in deze eerste ronde niet of nauwelijks contracten die zijn gesloten in 1985 en 1986 begrepen.

Van dit onderzoek is op 18 mei 1993 rapport uitgebracht. In 1994 is naar aanleiding van het onderzoek van mevrouw T een tweede renseigneringsronde gevolgd.

3.1. Tussen partijen is uitsluitend nog in geschil het antwoord op de volgende twee vragen:

3.1.1. Is in strijd gehandeld met het gelijkheidsbeginsel doordat in een meerderheid van de vergelijkbare gevallen een juiste wetstoepassing achterwege is gebleven?

3.1.2. Is de navorderingsaanslag opgelegd buiten de termijn van 5 jaar gesteld in artikel 16, derde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen?

Belanghebbende beantwoordt deze vragen in bevestigende zin. De Inspecteur is de tegengestelde opvatting toegedaan.

3.2.1. Belanghebbende:

De enige stellingen die ik wens te handhaven zijn het beroep op de meerderheidsregel en het beroep op overschrijding van de navorderingstermijn. Alle overige stellingen trek ik in. In het bijzonder stel ik niet dat aan de ongelijke behandeling een begunstigend beleid of een oogmerk tot begunstiging ten grondslag heeft gelegen. Met de Inspecteur heb ik de afspraak gemaakt dat wij elkaar nader zullen spreken over ambtshalve vermindering of vernietiging van de onderhavige belastingaanslag indien in de zaak waarin de Advocaat-Generaal Groeneveld op 29 augustus 2003 conclusie heeft genomen uiteindelijk zou komen vast te staan dat er wel een begunstigend beleid of een oogmerk tot begunstiging aanwezig is. De verdere inhoud van deze afspraak is in deze procedure niet van belang en ik veronderstel dat het Hof daar dan ook geen kennis van behoeft te nemen.

In deze procedure kan ervan worden uitgegaan dat bij het controle-onderzoek dat plaatsvond op basis van de door de FIOD gevonden informatie het beleid van de belastingdienst was dat de waardeaangroei zou worden belast bij alle personen die de bloot eigendom van de CDK-biljetten van de BV's hadden gekocht. In de praktijk is dat niet gelukt. Er zijn fouten gemaakt waardoor een grote groep personen de dans is ontsprongen. De begunstigende behandeling berustte dus niet op een beleid of een oogmerk tot begunstiging. Ik stel mij op het standpunt dat deze begunstigende behandeling aan een meerderheid van de vergelijkbare gevallen ten deel is gevallen.

Mijn aanbod tot het leveren van getuigenbewijs betreft uitsluitend het horen van mevrouw Q en de heer S. Hun verklaringen kunnen wellicht opheldering verschaffen omtrent het aantal contracten dat is aangetroffen in de administratie van de BV's en het aantal personen met wie deze contracten zijn gesloten. Zo zou kunnen worden vastgesteld of in de meerderheid van de vergelijkbare gevallen een juiste wetstoepassing achterwege is gebleven.

De vragen die ik aan de Inspecteur zou willen stellen zijn van belang voor het achterhalen van het aantal contracten dat in de administratie van de BV's is aangetroffen en van de oorzaak van de niet volledige renseignering.

Wat betreft het beroep op overschrijding van de navorderingstermijn wil ik opmerken dat het inderdaad te betreuren is dat deze stelling pas zo laat naar voren is gebracht. De reden daarvoor is gelegen in voortschrijdend inzicht in de materie. Aanvankelijk hebben wij een aantal procedures over de CKD-affaire min of meer standaard afgehandeld. Later is een meer individuele benadering ontstaan. Toen wij in het kader van de voorbereiding van de RC-zitting het vertoogschrift doornamen viel de daarin genoemde datum van de navorderingsaanslag op. Wij vonden in ons dossier niets over een verleend uitstel en hebben daarom een beroep op artikel 16, lid 3, gedaan. Het is een serieus punt. Wij hebben ook na onderzoek niets kunnen vinden waaruit blijkt dat belanghebbende of zijn toenmalige belastingadviseur ervan op de hoogte konden zijn dat uitstel was verleend. Ik stel daarom dat er geen uitstel is verleend.

3.2.2. Inspecteur:

Het geschil is nu beperkt tot de vraag of de meerderheidsregel en de navorderingstermijn zijn geschonden. Ik meen van niet. Het beleid in deze kwestie was steeds om te heffen waar dat mogelijk was. Helaas is er het een en ander fout gegaan en is een aantal gevallen ongecorrigeerd gebleven. Hoe dit heeft kunnen plaatsvinden is nog altijd onduidelijk, maar er lag in elk geval geen beleid of oogmerk tot begunstiging aan ten grondslag.

De meerderheidsregel waarop belanghebbende zich beroept kan naar mijn mening alleen binnen de eenheid die de aanslag oplegt gelden. In dit geval dus ondernemingen P. Voor het onderzoek is niet een aparte eenheid opgericht en ook kan de CCB niet als een eenheid van de belastingdienst worden aangemerkt. Binnen mijn ambtsgebied zijn er vijf personen geweest die op dezelfde wijze als belanghebbende zogenaamd bloot eigendom van CDK-biljetten hebben gekocht van de BV's. In al deze vijf gevallen is gecorrigeerd en is de waardeaangroei als rente belast.

Ik kan op enkele vragen die belanghebbende heeft geformuleerd wel ingaan. Mevrouw Q was verbonden aan de Inspectie Directe belastingen U. Zij werd soms gevraagd om fiscale adviezen te geven en hulp en bijstand te verlenen bij projecten als het onderhavige. Ik heb met haar en anderen gesproken over de gang van zaken. Voor een goed antwoord op de vragen die belanghebbende stelt is, met name op het punt van het aantal contracten, een nader onderzoek nodig. Dat zal niet eenvoudig zijn. Als het Hof dit relevant vindt wil ik graag in de gelegenheid worden gesteld schriftelijk antwoord te geven.

Met betrekking tot de gestelde overschrijding van de navorderingstermijn stel ik mij primair op het standpunt dat die stelling tardief is. Belanghebbende brengt mijn processuele positie schade toe door zonder geldige reden pas op de zitting voor de raadsheer-commissaris dit punt naar voren te brengen. Subsidiair wil ik verwijzen naar de uitspraak van het gerechtshof te Arnhem van 28 november 2002, nr. 95/01957, NTFR 2003/230. In die uitspraak wijst het Arnhemse hof het beroep op de termijnoverschrijding af omdat belanghebbende er pas zo laat mee komt.

Op de vraag hoe het kan dat in sommige zaken het VA-biljet waaruit het verleende uitstel blijkt nog wel in ons dossier aanwezig is en in andere zaken niet, kan ik alleen maar antwoorden dat er soms iets mis gaat bij het opschonen van dossiers. Zolang er nog geprocedeerd wordt over een belastingaanslag, moeten deze gegevens bewaard blijven. Misschien is het VA-biljet in de onderhavige zaak per ongeluk niet in het "procesmapje" gelegd en vervolgens weggegooid. Wanneer het is weggegooid kan ik met geen mogelijkheid zeggen. Ook weet ik niet of het biljet nog in het dossier aanwezig was toen het bezwaar of toen het beroep werd ingesteld. Ik beschik niet over andere bewijsstukken waaruit zou kunnen blijken dat aan belanghebbende of diens belastingadviseur kenbaar is gemaakt dat er uitstel is verleend.

3.3. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de bestreden uitspraak en de navorderingsaanslag.

De Inspecteur concludeert tot bevestiging van zijn uitspraak.

Het Hof:

- verklaart het beroep gegrond,

- vernietigt de bestreden uitspraak en de navorderingsaanslag,

- gelast dat de Staat aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep verschuldigd geworden griffierecht ten bedrage van € 38,57,

- veroordeelt de Inspecteur in de kosten van het geding aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 1449,--, en

- wijst de Staat aan als de rechtspersoon die de kosten moet vergoeden.

Aldus gedaan door R.J. Koopman, voorzitter, A.J. van Soest en N. van Beelen, en voor wat betreft de beslissing in tegenwoordigheid van A.A. van Wendel de Joode, griffier, in het openbaar uitgesproken

op: 5 april 2004

Aangetekend in afschrift aan partijen verzonden

op: 5 april 2004

1. Het instellen van beroep in cassatie geschiedt door het indienen

van een beroepschrift bij dit gerechtshof (Postadres: Postbus

70583, 5201 CZ 's-Hertogenbosch).

2. Bij het beroepschrift wordt een afschrift van de bestreden

uitspraak overgelegd.

3. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in

cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is een griffierecht verschuldigd.

Na het instellen van beroep ontvangt U een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad. Indien U na een mondelinge uitspraak griffierecht hebt betaald ter verkrijging van de vervangende schriftelijke uitspraak van het gerechtshof, komt dit in mindering op het griffierecht dat is verschuldigd voor het indienen van beroep in cassatie.