Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 21-04-2005, AT7181, 03/00924

BELASTINGKAMER

Nr. 03/00924

1.1. Aan belanghebbende is onder aanslagnummer 1 over het jaar 1998 een navorderingsaanslag in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd berekend naar een belastbaar inkomen van fl. 123.228,-, met toepassing van een verrekening op de voet van art. 60 van de Wet op de inkomstenbelasting 1964, ten bedrage van fl. 2.760,-. Voordien was aan belanghebbende een primitieve aanslag opgelegd naar eenzelfde belastbaar inkomen, echter met toepassing van een verrekening als hiervoor bedoeld ten bedrage van fl. 40.700,-.

Na daartegen gemaakt bezwaar heeft de Inspecteur bij de bestreden uitspraak de navorderingsaanslag verminderd tot een berekend naar een belastbaar inkomen van fl. 101.328,-, met toepassing van een verrekening als hiervoor bedoeld ten bedrage van fl. 2.760,-.

1.2. Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij het hof.

Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 31,-.

De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgehad op 11 maart 2005 te Eindhoven.

Aldaar zijn toen verschenen en gehoord belanghebbende, vergezeld van zijn gemachtigde, alsmede, de Inspecteur.

2.1. Belanghebbende heeft op 15 maart 1999 aangifte gedaan voor de

inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen 1998.

2.2. Op het aangiftebiljet heeft belanghebbende aangetekend:

"Let op: 1) Aanmerkelijk belangverlies van f 11.037 zie

bijlage

2) "Gouden handdruk" ad. f 40.700 bijzonder

tarief zie bijlage".

In de bijlagen bij het aangiftebiljet zijn deze bedragen nader gespecificeerd.

Belanghebbende is van oordeel dat deze vraag ontkennend moet worden beantwoord. De Inspecteur is de tegenovergestelde opvatting toegedaan.

Ter zitting hebben partijen verklaard dat zij subsidiair van mening zijn dat de navordering moet worden verminderd tot een waarbij het bedrag van de verrekening op de voet van art. 60 van de Wet wordt gesteld op fl. 11.037,-.

De primitieve aanslag is niet vastgesteld in overeenstemming met de bedoeling van de inspecteur. Het was de bedoeling de aangifte te volgen. Dat moet belanghebbende ook duidelijk zijn geweest. Bij het overnemen van de aangifte in het geautomatiseerd datasysteem van de belastingdienst heeft de desbetreffende medewerker per ongeluk het verkeerde bedrag overgenomen. Het is duidelijk dat die medewerker niet bedoeld kan hebben om op de plaats van de verrekening ter zake van het aanmerkelijkbelang-verlies, het bedrag van de gouden handdruk in te vullen.

Het was de taak van de desbetreffende medewerker om de gegevens uit de aangifte over te nemen in het datasysteem. Niet uitgesloten kan worden dat deze medewerker veronderstelde dat het systeem zelf de berekening van het verrekenbare bedrag zou verzorgen en dat het volledige bedrag van het verlies ingevuld moest worden. Die vergissing ligt voor de hand, maar ik heb niet kunnen verifiëren of het in dit geval ook zo gegaan is. In elk geval kan niet gezegd worden dat de desbetreffende medewerker of de Inspecteur dwaalde omtrent het recht; er werd hooguit gedwaald omtrent de werking van het datasysteem. De desbetreffende medewerkers waren voldoende gekwalificeerd om zelf het verschil tussen een "tax-credit" en een aftrekpost te begrijpen. Zij hadden, anders wellicht dan in het geval dat door het gerechtshof in Arnhem is beslist, dus ook geen werkinstructie nodig. Ik betwist dan ook dat de feiten in deze zaak dezelfde zijn als in de zaak die door het hof in Arnhem is beslist in zijn uitspraak van 11 december 2003, nr. 03/00462, LJN nummer AO 1508. De fout is hier niet veroorzaakt door een onjuiste werkinstructie.

Ik heb een intern formulier in het dossier aangetroffen op basis waarvan ik kan zien dat de aangifte voorafgaande aan de vaststelling van de primitieve aanslag is bekeken in het kader van een selectiebeoordeling. Een medewerker heeft daarbij een soort risico-analyse gemaakt en op basis daarvan beslist of de aangifte grondig moest worden beoordeeld of dat er zonder nader onderzoek een aanslag conform de aangifte kon worden opgelegd. Op dit formulier is ingevuld dat de aangifte zonder nader onderzoek gevolgd kon worden. Uit de mij ter beschikking staande gegevens leid ik af dat de desbetreffende medewerker wel de door belanghebbende ingediende papieren aangifte onder ogen heeft gehad, maar de daarop ingevulde gegevens niet heeft vergeleken met de in het datasysteem ingevoerde cijfers. Die medewerker had wel toegang tot dat systeem, maar er was voor hem of haar geen reden om te veronderstellen dat de ingevoerde cijfers zouden afwijken van de aangifte en dus was er ook geen aanleiding om die cijfers te vergelijken met de aangifte. Ik heb overigens deze medewerker en de persoon die de gegevens uit de aangifte in het datasysteem heeft ingevoerd niet kunnen opsporen.

Subsidiair stel ik mij op het standpunt dat de navordering moet worden beperkt tot een waarbij het op de voet van artikel 60 van de Wet verrekenbare bedrag wordt vastgesteld op fl. 11.037,-.

Belanghebbende heeft alles gedaan om de aangifte zo duidelijk mogelijk in te vullen. Hij heeft zelfs nog op het biljet speciaal de aandacht gevestigd op de gouden handdruk en het verlies uit aanmerkelijk belang. De uitspraak van Hof Arnhem is recentelijk door de Hoge Raad bevestigd. Ik zie geen verschil met de onderhavige zaak. Als de medewerker die de aangifte intoetste werkelijk had bedoeld om 25 percent van het verlies uit aanmerkelijk belang in aanmerking te nemen, had hij of zij nooit een bedrag van fl. 40.700,- kunnen invullen. Dat had dan toch ten minste 25 percent van fl. 40.700,- moeten zijn. Die denkfout ligt aan de basis van de onjuistheid van de aanslag. Het is die denkfout die de Inspecteur nu wil corrigeren. Dat kan niet, want die denkfout vormt een ambtelijk verzuim.

Belanghebbende realiseerde zich na kennisneming van de aanslag niet wat er mis was gegaan. Hij heeft een auto-ongeluk gehad en kampt sindsdien met concentratieproblemen. Voor zijn gemachtigde was het natuurlijk wel meteen duidelijk, maar dat doet niet ter zake, het gaat erom dat de navordering strekt tot herstel van een ambtelijk verzuim.

In 2002 hebben wij met de heer T van de belastingdienst gesproken. Die heeft eerlijk verteld hoe de fout is gemaakt. Het komt erop neer dat de mensen die de aangiften intoetsen fiscaal niet geschoold zijn. Het zijn meestal uitzendkrachten die alleen voor het type-werk worden ingeschakeld. Hun werkinstructie was op het punt van de verliezen uit aanmerkelijk belang niet goed. Daardoor is de fout veroorzaakt. De juistheid van de mededeling van de heer T wordt bevestigd doordat zij overeenstemt met hetgeen in de zaak die diende voor Hof Arnhem is vastgesteld. Kennelijk is dit een landelijk probleem geweest.

Belanghebbende houdt staande dat de belastingdienst twee keer een fout heeft gemaakt. Een keer bij het overnemen van de aangifte en een keer bij de aanslagregeling. Beide keren betreft het een ambtelijk verzuim dat in de weg staat aan navordering. De kenbaarheid van de fout voor belanghebbende doet hieraan niets af.

Subsidiair stelt belanghebbende zich op het standpunt dat de navordering moet worden beperkt tot een waarbij het op de voet van artikel 60 van de Wet verrekenbare bedrag wordt vastgesteld op fl. 11.037,-.

Belanghebbende maakt aanspraak op een proceskostenvergoeding volgens het puntenstelsel wat betreft de verleende rechtsbijstand en een reiskostenvergoeding, maar maakt geen aanspraak op vergoeding van verletkosten.

3.3. Belanghebbende concludeert tot gegrondverklaring van het beroep, vernietiging van de bestreden uitspraak en de navorderingsaanslag.

De Inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het beroep.

Subsidiair stellen beide partijen zich op het standpunt dat het beroep gegrond moet worden verklaard en de navordering moet worden beperkt tot een waarbij het op de voet van artikel 60 van de Wet verrekenbare bedrag wordt vastgesteld op fl. 11.037,-.

4.1. Zoals de Hoge Raad heeft geoordeeld in zijn arrest van 8 augustus 2003, nr. 37 570, BNB 2003/345, is navordering mogelijk indien een aanslag te laag is vastgesteld niet als gevolg van een verwijtbaar onjuist inzicht van de inspecteur in de feiten die bepalend zijn voor de (omvang van de) belastingplicht of van een onjuist inzicht van de inspecteur in het recht, maar als gevolg van een vergissing die heeft geleid tot een discrepantie tussen wat de inspecteur wilde en wat in het aanslagbiljet is vastgelegd, zoals bijvoorbeeld een schrijf-, reken-, overname-, of intoetsfout, en het voor de belastingplichtige redelijkerwijs kenbaar was dat bij de totstandkoming van de aanslag een fout was gemaakt, waarbij

niet van belang is of tevens kenbaar was waarin de fout bestond.

4.6. Het oorzakelijk verband tussen de onjuistheid van de aanslag en de gemaakte vergissing kan zich naar het oordeel van het hof niet verder uitstrekken dan het verschil tussen hetgeen de medewerker beoogde in te toetsen - te weten het bedrag van het verlies uit aanmerkelijk belang, groot fl. 11.037,- - en hetgeen hij of zij in werkelijkheid overnam - te weten het bedrag van de gouden handdruk, groot fl. 40.700,-. De navordering kan daarom naar het oordeel van het hof slechts strekken tot herstel van deze vergissing.

Voorts is het hof van oordeel dat de omstandigheid dat voorafgaand aan de aanslagregeling een zogenoemde risicoanalyse heeft plaatsgevonden, het oorzakelijk verband tussen de vergissing en de onjuistheid van de aanslag niet verbreekt. De medewerker die deze analyse heeft uitgevoerd behoefde er naar het oordeel van het hof niet op bedacht te zijn dat de gegevens in het datasysteem zouden afwijken van die in het aangiftebiljet. Het niet controleren van de gegevens in het datasysteem aan de hand van het biljet, kan daarom niet als een ambtelijk verzuim worden aangemerkt.

Nu het beroep gegrond is, acht het hof termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep bij het hof redelijkerwijs heeft moeten maken.

Het hof stelt deze kosten, mede gelet op het bepaalde in het Besluit proceskosten bestuursrecht, op 2,5(punten) x € 322,- (waarde per punt) x 1 (factor gewicht van de zaak) is € 805, vermeerderd met een bedrag aan reiskosten van belanghebbende zelf ad € 3,50 is in totaal € 808,50.

Het hof:

* verklaart het beroep gegrond,

* vernietigt de bestreden uitspraak,

* vermindert de navorderingsaanslag tot een berekend naar een belastbaar inkomen van fl. 101.328,- onder verrekening met de verschuldigde belasting van een bedrag van fl. 11.037,- op de voet van artikel 60 van de Wet,

* gelast dat aan belanghebbende wordt vergoed het door deze ter zake van de behandeling van het beroep betaalde griffierecht ten bedrage van € 31,-,

* veroordeelt de Inspecteur in de kosten van het geding aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op € 808,50, en

* wijst de Staat aan als de rechtspersoon die het griffierecht en de proceskosten moet vergoeden.

Tegen deze uitspraak kan binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie worden ingesteld bij de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.

2. het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. een dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in

cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd.

Na het instellen van beroep ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad.