Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 05-03-2010, BM3461, 08/00303

Uitspraak op het hoger beroep van

tegen de mondelinge uitspraak van de Rechtbank Breda (hierna: de Rechtbank) van 29 februari 2008, nummer AWB 06/5097, in het geding tussen

belanghebbende,

en

de voorzitter van het managementteam van het onderdeel Belastingdienst/Z van de rijksbelastingdienst, hierna: de Inspecteur,

betreffende na te melden naheffingsaanslag en heffingsrentebeschikking.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Aan belanghebbende is over de periode 1 januari 2003 tot en met 31 december 2003 met dagtekening 28 maart 2006 en onder nummer 0000.00.000.F.01.3501 een naheffingsaanslag in de omzetbelasting opgelegd tot een bedrag van € 12.151. Tegelijkertijd met het vaststellen van deze naheffingsaanslag heeft de Inspecteur belanghebbende bij beschikking een vergrijpboete opgelegd van € 600 (hierna: de boetebeschikking) en heeft hij ter zake van deze naheffingsaanslag bij beschikking een bedrag van € 1.136 aan heffingsrente in rekening gebracht (hierna: de heffingsrentebeschikking). Bij één geschrift heeft belanghebbende bezwaar gemaakt tegen zowel de naheffingsaanslag, als tegen de boetebeschikking en de heffingsrentebeschikking. Na belanghebbende op 9 augustus 2006 over haar bezwaren te hebben gehoord, heeft de Inspecteur bij in één geschrift vervatte uitspraken van 8 september 2006 de naheffingsaanslag verminderd tot € 9.780, de boetebeschikking vernietigd en de heffingsrentebeschikking verminderd tot € 914.

1.2. Belanghebbende is van de uitspraken met betrekking tot de naheffingsaanslag en de heffingsrentebeschikking in beroep gekomen bij de Rechtbank. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van de Rechtbank van belanghebbende een griffierecht geheven van € 281. Bij mondelinge uitspraak heeft de Rechtbank het beroep ongegrond verklaard.

1.3. Tegen deze laatste uitspraak heeft belanghebbende hoger beroep ingesteld bij het Hof. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 433. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.4. Met toepassing van het bepaalde in artikel 8:58, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht heeft belanghebbende vóór de zitting bij brief van 15 oktober 2009 nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan de Inspecteur.

1.5. Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgehad op 30 oktober 2009 te 's-Hertogenbosch. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord belanghebbende, alsmede de Inspecteur.

1.6. Belanghebbende en de Inspecteur hebben te dezer zitting ieder een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij. Het Hof rekent deze pleitnota's tot de stukken van het geding. Belanghebbende heeft verklaard geen bezwaar te hebben tegen overlegging van de bij de pleitnota van de Inspecteur behorende bijlage.

1.7. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat aan partijen is gezonden.

1.8. Het Hof heeft vervolgens het onderzoek gesloten.

2. Feiten

Op grond van de stukken van het geding en het onderzoek ter zitting zijn in deze zaak de volgende feiten en omstandigheden voor het Hof komen vast te staan:

2.1. De activiteiten van belanghebbende bestaan uit de verkoop van gebruikte computers en beeldschermen op computerbeurzen. Uit dien hoofde is zij ondernemer in de zin van de Wet op de omzetbelasting 1968.

2.2. Bij brief van 9 mei 2005 heeft belanghebbende aan de Inspecteur een als jaarafrekening 2003 aangeduid stuk gezonden, volgens welk stuk belanghebbende over evengenoemd jaar in totaal een bedrag van € 101 te veel aan omzetbelasting heeft terugontvangen. Bij de berekening van dit bedrag is een bedrag van € 1.140 in aanmerking genomen als aan belanghebbende ter zake van de vergoeding van haar directie in rekening gebrachte - en door belanghebbende als voorbelasting in aftrek te brengen - omzetbelasting. Voorts heeft belanghebbende in deze brief, onder vermelding dat het niet de bedoeling is van een fiscale eenheid uit te gaan, verzocht om, in verband met de door hen over het jaar 2003 genoten beloning, aangiftebiljetten voor de omzetbelasting uit te reiken aan haar beide directeuren-grootaandeelhouders.

2.3. Tot naheffing door de Inspecteur van enig bedrag aan omzetbelasting van belanghebbende heeft evenvermelde jaarafrekening niet geleid. Wèl heeft de Inspecteur belanghebbende bij brief van 25 mei 2005, voor zover te dezen van belang, het volgende geantwoord:

"U heeft mij 9 mei 2005 schriftelijk verzocht de directeuren-grootaandeelhouders A (sofinummer 111.11.111) en B (sofinummer 222.22.222) als ondernemer voor de omzetbelasting aan te merken en omzetbelastingnummers toe te kennen.

Deze beslissing houdt in dat u geen omzetbelasting hoeft af te dragen. Het houdt echter ook in dat u op uw nota's geen omzetbelasting in rekening mag brengen en dat u geen voorbelasting kunt claimen van nota's die aan u zijn gericht.".

2.5. Op 23 januari 2006 heeft de Inspecteur - in de persoon van de onder 2.4 bedoelde controlerend ambtenaar - een brief aan belanghebbende gestuurd met, voor zover te dezen van belang, de volgende inhoud:

(...)

Voorts stelt de Inspecteur belanghebbende in deze brief in kennis van zijn voornemen haar ter zake van de correctie ad € 228 een vergrijpboete van 50% op te leggen.

2.8. Bij brief van 20 februari 2006 heeft de Inspecteur belanghebbende een afschrift van het rapport gezonden, onder mededeling dat "de naheffingsaanslag omzetbelasting 2003 overeenkomstig het rapport (wordt) opgelegd".

3. Geschil, alsmede standpunten en conclusies van partijen

3.1. Nadat belanghebbende tijdens het onderzoek ter zitting uitdrukkelijk heeft verklaard haar verzet tegen naheffing van het onder 2.5 en 2.9 vermelde bedrag van € 228 te laten varen, betreft het geschil uitsluitend nog het antwoord op de volgende vragen:

Belanghebbende is van oordeel dat de onder I en III vermelde vragen bevestigend moeten worden beantwoord en dat de onder II vermelde vraag ontkennend moet worden beantwoord. De Inspecteur is met betrekking tot deze vragen de tegenovergestelde opvatting toegedaan. Met betrekking tot de onder IV vermelde vraag is belanghebbende van oordeel, primair, dat zij ter zake van de overbrenging van goederen naar België onder geen enkele omstandigheid omzetbelasting in Nederland is verschuldigd en, subsidiair, dat, indien zulks wèl het geval mocht zijn, zij in Nederland nog slechts omzetbelasting is verschuldigd tot een bedrag van € 8.547 minus (€ 1.544 plus € 5.949 is) € 7.493 is € 1.054. De Inspecteur is met betrekking tot deze vraag van mening dat belanghebbende in beginsel ter zake van deze overbrenging omzetbelasting in Nederland is verschuldigd, behoudens in zoverre zij ter zake van de verkopen op Belgische beurzen omzetbelasting in België heeft voldaan, hetgeen volgens hem het geval is tot een bedrag van (€ 2.236 plus € 1.544 plus € 204 is) € 3.984, zodat belanghebbende in Nederland nog (€ 10.783 minus € 3.984 is) € 6.799 is verschuldigd.

3.2. Partijen doen hun evenvermelde standpunten steunen op de gronden welke daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken, van al welke stukken de inhoud als hier ingevoegd moet worden aangemerkt. Voor hetgeen zij hieraan tijdens het onderzoek ter zitting hebben toegevoegd, wordt verwezen naar het van deze zitting opgemaakte proces-verbaal.

3.3. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, tot gegrondverklaring van het bij de Rechtbank ingestelde beroep, tot vernietiging van de uitspraken op bezwaar met betrekking tot de naheffingsaanslag en de heffingsrentebeschikking en - primair - tot vermindering van de naheffingsaanslag tot een ten bedrage van € 228 en dienovereenkomstige vermindering van de in rekening gebrachte heffingsrente. De Inspecteur concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, tot gegrondverklaring van het bij de Rechtbank ingestelde beroep, tot vernietiging van de evenbedoelde uitspraken op bezwaar, tot vermindering van de naheffingsaanslag tot een ten bedrage van (€ 228 plus € 1.140 plus € 6.799 minus € 135 is) € 8.032 en - naar het Hof verstaat - een dienovereenkomstige vermindering van de heffingsrentebeschikking.

4. Gronden

Ten aanzien van de in geschil zijnde vragen

Vraag I

4.1. Aan de enkele omstandigheid dat de Inspecteur naar aanleiding van belanghebbendes onder 2.2 bedoelde brief met bijlage van 9 mei 2005 niet tot naheffing van het onderhavige bedrag van € 1.140 is overgegaan, kan belanghebbende naar het oordeel van het Hof niet het in rechte te beschermen vertrouwen ontlenen dat de Inspecteur niet nadien tot naheffing van dit bedrag zou overgaan. Het Hof neemt bij dit oordeel in aanmerking dat niet kan worden gezegd dat belanghebbende de onderhavige kwestie in haar vorenbedoelde brief met bijlage uitdrukkelijk en gemotiveerd aan de orde heeft gesteld, dat het enkele stilzitten van de Inspecteur in de regel niet de indruk kan wekken op een weloverwogen standpuntbepaling te berusten en dat de Inspecteur in zijn onder 2.3 weergegeven brief aan belanghebbende van 25 mei 2005 uitdrukkelijk het standpunt had ingenomen dat belanghebbendes directeuren-grootaandeelhouders voor de heffing van de omzetbelasting niet als ondernemer zijn aan te merken. Bovendien was in vorenbedoelde brief met bijlage van 9 mei 2005 niet vermeld dat het onderhavige bedrag van € 1.140 niet op enige factuur als omzetbelasting aan belanghebbende in rekening was gebracht en belanghebbende er nimmer op heeft mogen vertrouwen dat de Inspecteur bereid was niet op de voorgeschreven wijze in rekening gebrachte omzetbelasting als voorbelasting in aftrek toe te laten.

Vraag II

4.2. Gelet op hetgeen onder 4.1 is overwogen, dient vraag I ontkennend te worden beantwoord. Voor dat geval is in geschil (vraag II) of de Inspecteur met betrekking tot het onderhavige bedrag van € 1.140 terecht heffingsrente in rekening heeft gebracht over de periode van omstreeks 25 mei 2005 tot en met 28 maart 2006. Deze vraag dient naar het oordeel van het Hof bevestigend te worden beantwoord. Geen rechtsregel verplichtte de Inspecteur ertoe met betrekking tot dit bedrag over deze periode geen heffingsrente in rekening te brengen. De enkele omstandigheid dat de Inspecteur dit bedrag niet heeft nageheven naar aanleiding van belanghebbendes brief met bijlage van 9 mei 2005, doch eerst naar aanleiding van het onder 2.4 bedoelde boekenonderzoek, is daartoe, mede gelet op de omstandigheid dat, zoals ook reeds onder 4.1 is overwogen, de onderhavige kwestie in die brief met bijlage niet uitdrukkelijk aan de orde is gesteld, onvoldoende.

Vraag III

4.3. De tekst van de onder 2.5 weergegeven brief van de Inspecteur van 23 januari 2006 laat geen andere uitleg toe dan dat deze weloverwogen en welbewust het standpunt innam dat het onder 2.4 bedoelde boekenonderzoek aanleiding gaf een naheffingsaanslag op te leggen welke beperkt zou blijven tot de twee in die brief genoemde correcties.

4.4. De Inspecteur heeft hiertegen op pagina 2, midden, van zijn verweerschrift voor de Rechtbank echter aangevoerd dat de controlerend ambtenaar na afloop van het boekenonderzoek tijdens het eindgesprek in december 2005 met belanghebbende heeft gesproken over de ter zake van de overbrenging van goederen naar België verschuldigde omzetbelasting, dat belanghebbende bij die gelegenheid heeft aangevoerd dat zij ter zake van de verkopen in België aldaar omzetbelasting zou gaan voldoen, dat er mitsdien op 23 januari 2006 geen aanleiding bestond tot het in de brief van die datum opnemen van ook de derde correctie en dat, omdat ten tijde van het opmaken van het rapport d.d. 20 februari 2006 nog steeds niets was gebleken van enige betaling door belanghebbende van omzetbelasting in België, toen alsnog deze correctie in het rapport is opgenomen.

4.5. De Inspecteur heeft echter tegenover de uitdrukkelijke betwisting door belanghebbende niet aannemelijk gemaakt dat de controlerend ambtenaar tijdens het in december 2005 gehouden eindgesprek met belanghebbende heeft gesproken over de correctie ter zake van de overbrenging van goederen naar België. Bovendien zou het bij de door de Inspecteur gestelde gang van zaken voor de hand hebben gelegen om in de brief van 23 januari 2006 gewag te maken van deze - veruit belangrijkste - correctie, onder vermelding dat deze zou komen te vervallen indien en voor zover belanghebbende alsnog in België omzetbelasting zou voldoen. Voorts brengt de door de Inspecteur gestelde gang van zaken mede dat er tussen 23 januari 2006 en 20 februari 2006 nog contact moet zijn geweest tussen de controlerend ambtenaar en belanghebbende, doch de Inspecteur heeft tijdens het onderzoek ter zitting desgevraagd verklaard dat hij daarvan geen spoor heeft kunnen vinden.

4.6. Gelet op hetgeen onder 4.5 is overwogen, verwerpt het Hof het onder 4.4 vermelde verweer van de Inspecteur en acht het Hof het door belanghebbende gedane beroep op het vertrouwensbeginsel gegrond.

Vraag IV

4.7. Gelet op de bevestigende beantwoording van vraag III behoeft vraag IV niet meer te worden beantwoord.

Slotsom

Ten aanzien van het griffierecht

4.9. Nu de uitspraak van de Rechtbank wordt vernietigd, dient de Staat aan belanghebbende het door haar ter zake van de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en van het hoger beroep bij het Hof betaalde griffierecht ten bedrage van € 281, respectievelijk € 433, in totaal derhalve € 714, te vergoeden.

Ten aanzien van de proceskosten

5. Beslissing

Aldus gedaan op: 5 maart 2010 door P. Fortuin, voorzitter, J.C.K.W. Bartel en J.A. Meijer, in tegenwoordigheid van R.O.J.M. de Windt, griffier. De beslissing is op die datum ter openbare zitting uitgesproken en afschriften van de uitspraak zijn op die datum aangetekend aan partijen verzonden.

Het aanwenden van een rechtsmiddel