Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 09-06-2011, BT6819, 10/00084

GERECHTSHOF 's-HERTOGENBOSCH

Uitspraak op het hoger beroep van

tegen de mondelinge uitspraak van de Rechtbank Breda (hierna: de Rechtbank) van 2 december 2009, nummer AWB 08/5149 in het geding tussen

belanghebbende

en

betreffende na te noemen aanslag.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Aan belanghebbende is voor het jaar 2002 een aanslag in de inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 1.046.509 en een belastbaar inkomen uit sparen en beleggen van € 41.491, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is verminderd tot een aanslag berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 410.299, onder handhaving van het belastbare inkomen uit sparen en beleggen.

1.2. Belanghebbende is van deze uitspraak in beroep gekomen bij de Rechtbank. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van de Rechtbank van belanghebbende een griffierecht geheven van € 39. Bij mondelinge uitspraak heeft de Rechtbank het beroep ongegrond verklaard.

1.3. Tegen deze uitspraak heeft belanghebbende hoger beroep ingesteld bij het Hof. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbende een griffierecht geheven van € 110. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.4. De zitting heeft plaatsgehad op 20 januari 2011 te 's-Hertogenbosch. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord belanghebbende, vergezeld van zijn gemachtigde, alsmede de Inspecteur.

1.5. Belanghebbende heeft te dezer zitting een pleitnota voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij. Verder heeft belanghebbende met toestemming van de Inspecteur ter zitting een uittreksel, genaamd "Handelsregisterhistorie" overgelegd.

1.6. Het Hof heeft vervolgens het onderzoek gesloten.

1.7. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat in afschrift aan partijen is verzonden.

2. Feiten

Nu de uitspraak van de Rechtbank geen afzonderlijke vaststelling van de feiten bevat, stelt het Hof de feiten op grond van de gedingstukken en het verhandelde ter zitting in eerste en tweede aanleg als volgt vast:

2.1. Belanghebbende is enig aandeelhouder in X1 B.V. (hierna: X1 BV). X1 BV is sinds 1 januari 1999 beherend vennoot in de per die datum opgerichte commanditaire vennootschap C.V. A (hierna: de CV). Het doel van de CV is de exploitatie van een indoor skatebaan. De heer B (hierna: B) is commanditair vennoot van de CV.

2.2. Belanghebbende was sedert 1990 eigenaar van het pand C-straat 2 te D (hierna: het pand). Belanghebbende verhuurde het pand vanaf begin 1999 tot 27 februari 2002 aan X1 BV welke het pand aan de CV doorverhuurde teneinde hierin een skatebaan te exploiteren.

2.3. In een niet ondertekend stuk met vermelding december 1999 verklaart belanghebbende aan B een koopoptie te verlenen voor 1/3 deel van het pand (hierna: de koopoptie). In dit stuk is verder ondermeer het volgende opgenomen:

"De koop-optie heeft een duur van 5 jaar gerekend vanaf 1 september 1997, dus van rechtswege eindigend op 31 augustus 2002. Indien voor 31 augustus 2000 van de optie gebruik wordt gemaakt dan zal een koopsom gelden van ƒ 750.000. Deze koopsom wordt op 1 september 2000 verhoogd met ƒ 50.000 en vervolgens op 1 september 2001 wederom zodat als maximale koopsom zal gelden een bedrag van ƒ 850.000. Deze koop-optie vervalt direct indien de vennootschap onder firma "A" is ontbonden danwel op een andere wijze niet meer aktief is. Daar de vennoten een opzegtermijn hebben van 6 maanden kan ondergetekende sub 2 gedurende deze periode gebruik maken van de optie. (...)".

2.4. Met dagtekening 27 februari 2002 verkoopt belanghebbende het pand bij onderhandse akte voor een bedrag van f 3.000.000 (€ 1.361.340). Omstreeks 1 maart 2006 levert belanghebbende het pand aan de koper. In de periode 1 november 2002 tot 1 maart 2006 verhuurt belanghebbende het pand aan koper voor een huurprijs van ƒ 60.000 (€ 27.226) per jaar waarbij huurder alle zakelijke lasten voor zijn rekening neemt.

2.5. In een stuk, ondertekend door belanghebbende en B, met het opschrift "vaststellingsovereenkomst" wordt het navolgende vastgelegd:

In aanmerking nemende:

zijn overeengekomen als volgt

1. Partij sub 1 is gehouden ter zake van het hierboven genoemde feit een bedrag aan partij sub 2 te betalen van in hoofdsom groot f 623.333,-- (zegge: zeshonderd drieëntwintigduizend driehonderd drieëndertig gulden), althans het equivalent in euro's. Genoemd bedrag is als volgt samengesteld:

Waarvan 1/3 gedeelte als vergoeding aan partij sub 2 wordt betaald: f 623.333,-- (...)".

2.6. Het bedrag van € 282.856 (f 623.333) is door belanghebbende op 12 april 2006 aan B per bank overgemaakt.

2.7. In zijn aangifte inkomstenbelasting/premie volksverzekering voor het jaar 2001 en het jaar 2002 heeft belanghebbende het pand in verband met de terbeschikkingstelling aan X1 BV niet gerekend tot een vermogensbestanddeel dat op de voet van artikel 3.92 van de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: de Wet) tot een werkzaamheid behoort.

2.9. De Inspecteur baseert de waarde in het economische verkeer van het pand per 1 januari 2001 op een, in opdracht van belanghebbende door J, makelaar o.g. en beëdigd taxateur, per 6 september 2000 gemaakte taxatie.

2.11. Ter onderbouwing van de waarde in het economische verkeer van het pand per 1 januari 2001 heeft belanghebbende per 22 december 2008 door voormelde J een nieuwe taxatie laten maken. De waarde per 1 januari 2001 wordt daarin getaxeerd op € 1.122.000.

3. Geschil, alsmede standpunten en conclusies van partijen

3.1. Het geschil betreft het antwoord op de vraag of de Inspecteur het op de voet van artikel 3.94 van de Wet in aanmerking te nemen resultaat uit een werkzaamheid op het juiste bedrag heeft vastgesteld.

3.3. Belanghebbende concludeert tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, vernietiging van de uitspraak op bezwaar en vaststelling van het belastbaar inkomen uit werk en wonen op negatief € 11.886, onder handhaving van het vastgesteld belastbare inkomen uit sparen en beleggen. De Inspecteur concludeert tot ongegrondverklaring van het hoger beroep.

4. Gronden

Ten aanzien van het geschil

4.2. Belanghebbende op wie met betrekking tot het bestaan van het optierecht de bewijslast rust, heeft daartoe - kort zakelijk weergegeven - het volgende verklaard. De koopoptie is verleend aan B in verband met diens deelname aan de CV en met name ter compensatie van de door B in de skatehal gedane investeringen. De investeringen hebben enkele honderdduizenden guldens bedragen en waren nodig om het pand weer in bruikbare staat te brengen en de skatefaciliteiten te bouwen. Deze investeringen zijn op de balans van de CV geactiveerd en hier is op afgeschreven. De investeringen in de skatefaciliteiten zouden bij beëindiging van de exploitatie van de skatehal door de CV goeddeels verloren gaan. Doordat de investeringen mede ertoe hebben gestrekt het pand voor verval te behoeden, was een compensatie, aldus belanghebbende, terecht. De compensatie is gegeven door een deel van de waardestijging van het pand aan B te laten toekomen en is vormgegeven door middel van de koopoptie. De koopoptie is in 1997 mondeling verleend en in 1999 op papier gezet. Dit stuk is niet getekend omdat partijen daar geen belang aan hebben gehecht. De aanvulling in de brief van 9 december 1999 maakt onderdeel uit van de optieovereenkomst. De vaststellingsovereenkomst geeft weer hetgeen partijen met betrekking tot de effectuering van de voormelde compensatie zijn overeen gekomen.

4.3. Het Hof acht de verklaring van belanghebbende geloofwaardig. Het Hof hecht in dit verband waarde aan het feit dat de verklaring van belanghebbende ter zitting consistent is alsmede plausibel in het licht van de oprichting van de CV, de exploitatie van de skatehal door de CV en de investeringen door B die, naar de Inspecteur onvoldoende heeft onweersproken, door B zijn verantwoord in diens aangifte van de winst uit onderneming ter zake van zijn aandeel in de CV. Voorts heeft belanghebbende met betrekking tot de betaling van € 282.856 bewijs door middel van een kopie van een bankafschrift overgelegd.

4.4. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen, gaat het Hof ervan uit dat per 1 januari 2001 de voormelde koopoptie heeft bestaan met de voorwaarden zoals neergelegd in de het niet getekende stuk van december 1999 aangevuld met de brief van 9 december 1999. Al hetgeen de Inspecteur in dit verband heeft gesteld, wordt door het Hof verworpen.

4.5. Anders dan de Rechtbank heeft geoordeeld, leidt het vorenoverwogene, naar het oordeel van het Hof, tot de conclusie dat het optierecht dat door belanghebbende is verleend aan B tot het vermogen van een werkzaamheid dient te worden gerekend. De koopoptie is immers door middel van de in 2.3 vermelde overeenkomst zo nauw verbonden met het pand dat middellijk aan de CV is verhuurd, dat het onder de tbs-regeling valt. Het Hof wijst er in dezen op dat X1 BV beherend vennoot van de CV is en de verhuur van het pand alsmede de koopoptie binnen het kader van de onderneming van de CV tot stand zijn gekomen. Naar het oordeel van het Hof is het optierecht uitsluitend verleend met het oog op het belang van belanghebbende als verhuurder van het pand. Een andere reden is niet aannemelijk geworden. In het bijzonder is niet gesteld dat het optierecht - mede - is verstrekt met het oog op het belang van X1 BV. Dit is ook niet aannemelijk geworden. Gelet op dit oordeel behoort de uit de koopoptie voortvloeiende verplichting (hierna: de optieverplichting) tot het op de voet van artikel 3.92 van de Wet te rekenen vermogen van een werkzaamheid. De andersluidende stelling van de Inspecteur, inhoudende dat de optieverplichting desalniettemin niet tot dit vermogen behoort, wordt verworpen. Ten overvloede merkt het Hof op dat de Inspecteur zich met het door hem ingenomen standpunt verwijdert van het Besluit van de Staatssecretaris van Financiën van 20 oktober 2004, nr. CPP/1091M.

4.6. De optieverplichting dient op de voet van artikel 1, onderdeel AJ, eerste lid, van de Invoeringswet Wet inkomstenbelasting 2001 op de per 1 januari 2001 op te maken openingsbalans van de werkzaamheid te boek te worden gesteld voor de waarde in het economische verkeer op dat tijdstip. Deze waarde van de optieverplichting is de vergoeding die bij verkoop van het pand aan een derde dient te worden vergoed aan B.

4.7. Partijen hebben zich in de stukken noch ter zitting eenduidig uitgelaten over de hoogte van deze waarde per 1 januari 2001. Het Hof stelt de waarde in het economische verkeer van de optieverplichting per 1 januari 2001 in goede justitie vast op € 214.856 (f 480.000). Het Hof neemt hierbij in overweging dat, naar belanghebbende ter zitting heeft verklaard, welke verklaring het Hof geloofwaardig acht, de onderhandelingen met betrekking tot de verkoop van het pand zeker anderhalf jaar in beslag hebben genomen. De ontwikkelingen in het betreffende gebied volgden elkaar, aldus belanghebbende, in de jaren voorafgaand aan de verkoop zeer snel op. Er werden diverse onroerende zaken in de onmiddellijke nabijheid van het pand door projectontwikkelaars gekocht. Het gebied waarin het pand is gelegen, grenst aan de binnenstad. Het betreft een oud industriegebied dat zal worden gesaneerd en opnieuw worden ontwikkeld. Per 1 januari 2001 bestond daarom een reële kans dat het pand gedurende de resterende optieperiode een sterke waardestijging zou ondergaan en alsdan bij verkoop een hoge prijs zou opbrengen. Tevens heeft het Hof in de overweging betrokken de per deze datum resterende looptijd van de koopoptie en de omstandigheid dat de uitoefenprijs per 1 september 2001 zou worden verhoogd tot f 850.000.

4.9. In rechtsoverweging 2.5.2 en 2.5.3 van haar uitspraak heeft de Rechtbank terecht overwogen dat de waarde in het economische verkeer van het pand per 1 januari 2001 dient te worden gesteld op € 982.671. Het Hof acht de dienaangaande door de Rechtbank in aanmerking genomen omstandigheden juist en maakt het oordeel van de Rechtbank in dezen tot de zijne. Hiermee staat vast dat de waarde van het pand op de openingsbalans van de werkzaamheid dient te worden vastgesteld op voormeld bedrag.

Ten aanzien van het griffierecht

4.13. Nu de uitspraak van de Rechtbank wordt vernietigd, dient de Staat aan belanghebbende het door hem ter zake van de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en het hoger beroep bij het Hof betaalde griffierecht ten bedrage van € 39 respectievelijk € 110 te vergoeden.

Ten aanzien van de proceskosten

4.14. Nu het door belanghebbende ingestelde hoger beroep gegrond is, acht het Hof termen aanwezig de Inspecteur te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het beroep bij de Rechtbank en het hoger beroep bij het Hof redelijkerwijs heeft moeten maken.

4.15. Het Hof stelt deze kosten, mede gelet op het bepaalde in het Besluit proceskosten bestuursrecht, voor de procedure bij de Rechtbank op 2,5 (punten) x € 322 (waarde per punt) x 1 (factor gewicht van de zaak) en voor de procedure bij het Hof op 2 (punten) x € 437 x 1 (factor gewicht van de zaak) is € 1.679.

5. Beslissing

Aldus gedaan op 9 juni 2011 door J.W.J. Huige, voorzitter, J.W. Verstraate en J.G. Verseput, in tegenwoordigheid van R.O.J.M. de Windt, griffier. De beslissing is op die datum ter openbare zitting uitgesproken en afschriften van de uitspraak zijn op die datum aangetekend aan partijen verzonden.

Het aanwenden van een rechtsmiddel