Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 20-09-2012, BX8781, 09-00709

Uitspraak op het hoger beroep van

tegen de uitspraak van de Rechtbank Breda (hierna: de Rechtbank) van 6 november 2009, nummer AWB 05/1894 in het geding tussen

belanghebbenden,

en

betreffende de na te noemen navorderingsaanslagen en beschikkingen.

1. Ontstaan en loop van het geding

1.1. Aan belanghebbenden zijn onder meer opgelegd de volgende navorderingsaanslagen in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna IB/PVV):

1.2. Belanghebbenden zijn van de uitspraken op bezwaar door middel van één beroepschrift in beroep gekomen bij de Rechtbank. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van de Rechtbank van belanghebbenden een griffierecht geheven van € 37. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard, de Inspecteur veroordeeld in de proceskosten van belanghebbenden ten bedrage van € 805 en de Inspecteur gelast het door belanghebbenden betaalde griffierecht van € 37 te vergoeden.

1.3. Tegen deze uitspraak hebben belanghebbenden hoger beroep ingesteld bij het Hof. Ter zake van dit beroep heeft de griffier van belanghebbenden een griffierecht geheven van € 110. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.4. Belanghebbenden hebben schriftelijk gerepliceerd en de Inspecteur heeft schriftelijk gedupliceerd.

1.5. Op grond van artikel 8:58 van de Algemene wet bestuursrecht hebben belanghebbenden vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan de wederpartij.

1.6. Het eerste onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 12 januari 2012 te 's-Hertogenbosch. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord belanghebbenden, alsmede de Inspecteur.

1.7. Belanghebbenden hebben te dezer zitting een pleitnota (met bijlagen) voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij. De Inspecteur heeft verklaard geen bezwaar te hebben tegen overlegging van de bijlagen. Het Hof rekent de pleitnota (met bijlagen) tot de stukken van het geding.

1.8. Het Hof heeft het onderzoek ter zitting geschorst en daarbij bepaald dat het vooronderzoek wordt hervat. Daarbij heeft het Hof partijen verzocht schriftelijk inlichtingen te geven en/of onder hen berustende stukken in te zenden, aan welk verzoek zij hebben voldaan.

1.9. De tweede meervoudige Belastingkamer heeft de behandeling van het hoger beroep vervolgens overgedragen aan de eerste meervoudige Belastingkamer. Partijen zijn hiervan bij brief van 10 mei 2012 in kennis gesteld.

1.10. Het nadere onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 26 juni 2012 te 's-Hertogenbosch. Aldaar zijn toen verschenen en gehoord belanghebbenden, alsmede de Inspecteur.

1.11. Belanghebbenden hebben te dezer zitting een tweetal pleitnota's voorgedragen en exemplaren daarvan overgelegd aan het Hof en aan de wederpartij. Het Hof rekent de pleitnota's tot de stukken van het geding.

1.12. Aan het slot van deze zitting heeft het Hof het onderzoek gesloten.

1.13. Van het onderzoek ter zitting zijn processen-verbaal opgemaakt, waarvan afschriften aan deze uitspraak zijn gehecht.

2. Feiten

De Rechtbank heeft de volgende, in hoger beroep niet bestreden, feiten vastgesteld, welke feiten het Hof als vaststaand overneemt:

"2.1. In 1994 zijn door voormalige medewerkers van de Kredietbank S.A. Luxembourgeoise (hierna: KB Lux) microfiches met informatie over rekeninghouders bij de KB Lux ontvreemd. Deze gegevens zijn, althans een deel ervan is, vervolgens in handen gekomen van de Belgische autoriteiten.

2.3. Naar aanleiding van deze inlichtingen is door de FIOD-ECD en de Belastingdienst een onderzoek ingesteld, later bekend geworden als het Rekeningenproject. Het onderzoek richtte zich onder meer op het vaststellen van de identiteit van de Nederlandse rekeninghouders waarvan de gegevens waren vermeld op de fotokopieën en op de door hen -mogelijk- verzwegen inkomens- en vermogensbestanddelen. Het Rekeningenproject is eind 2001 van start gegaan.

2.4. Belanghebbenden zijn de erfgenamen van wijlen X. Erflater is op 21 mei 1996 overleden. Nader onderzoek van de fotokopieën door de FIOD-ECD en de Belastingdienst heeft het vermoeden opgeleverd dat erflater en zijn weduwe houder waren (geweest) van op de fotokopieën vermeld rekeningnummers. Naar aanleiding van de onderzoeksbevindingen in het kader van het Rekeningenproject heeft de inspecteur ten aanzien van erflater en zijn weduwe een renseignement ontvangen van een aantal bankrekeningen bij de KB Lux met rekeningnummers en saldi per 31 januari 1994. Naar aanleiding van het renseignement heeft de inspecteur met dagtekening 31 mei 2003 de onderhavige navorderingsaanslagen opgelegd.

2.5. In de bezwaarfase heeft de weduwe op 24 september 2003 volledige openheid van zaken gegeven aan de Nederlandse belastingdienst omtrent bij de B-bank, de KB Lux en de C-bank aangehouden bankrekeningen van haarzelf en wijlen haar echtgenoot. De tegoeden op deze bankrekeningen waren tot op dat moment nooit betrokken in hun aangiften inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen en vermogensbelasting.

2.6. Nadat de inspecteur en belanghebbenden volledige overeenstemming hadden bereikt voor wat betreft de hoogte van de navorderingsaanslagen - de navorderingsaanslagen waren eerder te laag dan te hoog vastgesteld- heeft de inspecteur op 19 mei 2005 uitspraak op de bezwaarschriften gedaan.

2.7. Nadat belanghebbenden tegen die uitspraak beroep hadden ingesteld, heeft de inspecteur de navorderingsaanslagen inkomstenbelasting 1989, premie volksverzekeringen 1989 en vermogensbelasting 1990 bij beschikkingen van 29 september 2009 verminderd. Omdat de inspecteur hiermee voor die aanslagen volledig aan belanghebbenden tegemoet is gekomen, hebben belanghebbenden het beroep voor zover het is gericht tegen die drie navorderingsaanslagen bij brief van 12 oktober 2009 ingetrokken met het verzoek om een proceskostenvergoeding als bedoeld in artikel 8:75a Awb."

In aanvulling op de door de Rechtbank vastgestelde feiten stelt het Hof op grond van de stukken van het geding en het onderzoek ter zitting de volgende feiten vast:

2.8. De spontane uitwisseling van inlichtingen is volgens de brief van de Belgische Bijzondere Belastinginspectie van 27 oktober 2000 gebaseerd op artikel 4 van de EG-Richtlijn van 19 december 1977, gewijzigd bij die van 6 december 1979 betreffende de wederzijdse bijstand van de bevoegde autoriteiten van de Lidstaten op het gebied van de directe belastingen en van de belasting over de toegevoegde waarde (77/799/EEG) en op artikel 27 van de overeenkomst tussen België en Nederland tot het vermijden van dubbele belasting op het gebied van belastingen naar het inkomen en naar het vermogen en tot het vaststellen van enige andere regelen verband houdend met de belastingheffing, ondertekend te Brussel op 19 oktober 1970.

2.10. De bij deze brief toegezonden informatie is in eerste instantie geschat op ongeveer 1.000 fotokopieën en naderhand nauwkeuriger geschat op ongeveer 800 fotokopieën. Op iedere fotokopie staan maximaal 47 regels. In totaal ging het om circa 20.000 bankrekeningen van circa 10.200 Nederlandse rekeninghouders.

2.12. In een namens de Belgische federale minister van Financiën aan de Belastingdienst FIOD-ECD (hierna: FIOD) te A gericht schrijven van 20 februari 2003, met als onderwerp "Inlichtingenuitwisseling inzake NV D-bank en Kredietbank Luxembourg" is onder meer het volgende opgenomen: "Teneinde aan te tonen dat de betreffende microfiches effectief afkomstig zijn van KB-Lux, werden de afdrukken van bepaalde van deze microfiches vergeleken met documenten die met zekerheid afkomstig waren van KB-Lux (papier met hoofding en logo van KB-Lux) en die door sommige belastingplichtigen zelf ter beschikking werden gesteld als antwoord op de aan hen gestelde vragen om inlichtingen. Bij die vergelijking werd vastgesteld dat de rekeningnummers en de saldo's die voorkomen op de microfiches wel degelijk overeenkomen met deze die voorkomen op de door de betrokken belastingplichtigen ter beschikking gestelde documenten (zie bijlagen)."

2.13. Bij deze brief zijn als bijlagen fotokopieën van afdrukken van microfiches (hierna: de fotokopieën) gevoegd en kopieën van rekeningoverzichten. Beide zijn geanonimiseerd. De volgende gegevens komen op beide stukken voor:

Rekeningnummer Saldo op 31/01/1994

2.15. Op 30 januari 1995 meldt zich onaangekondigd een persoon, zichzelf noemende André, bij de FIOD. Hij heeft een envelop achtergelaten inhoudende een notitie en een fotokopie van bankgegevens van X. De heer G van de FIOD heeft André op 6 februari 1995 ontvangen. In dat gesprek deelt André mee dat hij van drie verschillende banken in Luxemburg informatie kan verstrekken. Hij noemt de namen van KB-Lux en H-bank. Om aan te geven wat de inhoud van zijn informatie is, heeft hij van een drietal personen bankgegevens verstrekt. André heeft om een provisie gevraagd. Het Ministerie van Financiën besloot niet in te gaan op het voorstel. Nadat dit aan André was meegedeeld is niets meer van hem vernomen. In 1998 of 1999 is G in Luxemburg gehoord in een strafzaak over diefstal van bankgegevens. Daar bleek hem dat André in werkelijkheid J heette, zijnde een ex-werknemer van KB-Lux en H-bank.

2.16. In het zogenoemde tripartiete overleg van 11 oktober 2001 is de strafrechtelijke behandeling van de zaak tegen mevrouw K geaccepteerd. Het strafbare feit waarvan zij werd verdacht was het opzettelijk onjuist doen van de aangiften IB/PVV en VB over de jaren 1996/1997 tot en met 1999/2000, waarvan het gevolg zou kunnen zijn dat te weinig belasting is geheven. Op 23 oktober 2001 is het gerechtelijk vooronderzoek geopend. Op 30 oktober 2001 is aan mevrouw K een bevel tot uitlevering overhandigd en naar aanleiding daarvan een verklaring opgenomen. Mevrouw K heeft verklaard niet te hebben geweten van rekeningen bij KB-Lux.

2.18. Op verzoek van mevrouw K heeft de Officier van Justitie op 16 april 2003 besloten tot uitstel van de sepotbeslissing, omdat mevrouw K een fiscale afdoening van de zaak wenste en de officier van Justitie uit dit verzoek afleidde dat er bereidheid was tot het geven van openheid van zaken. Op 24 september 2003 heeft mevrouw K bescheiden overgelegd van banktegoeden, aangehouden bij de B-bank, KB-Lux en C-bank.

2.19. De Inspecteur heeft navorderingsaanslagen in de IB/PVV voor het jaar 1990 en VB voor het jaar 1991 met dagtekening 31 december 2002 respectievelijk 10 januari 2003 opgelegd. De onderwerpelijke navorderingsaanslagen, die andere jaren betreffen (zie onderdeel 1.1 hiervóór), zijn opgelegd met dagtekening 31 mei 2003.

2.20. In de ter zitting van 12 januari 2012 overgelegde pleitnota hebben belanghebbenden verzocht om toekenning van een immateriëleschadevergoeding.

3. Geschil, alsmede standpunten en conclusies van partijen

3.1. Het geschil heeft betrekking op de volgende vragen:

Het geschil in hoger beroep is beperkt tot de navorderingsaanslagen IB/PVV voor de jaren 1991, 1992 en 1994 en de navorderingsaanslagen VB voor 1992, 1993 en 1995, alsmede de gelijktijdig met die aanslagen gegeven beschikkingen inzake heffingsrente.

3.2. Partijen doen hun standpunten in hoger beroep steunen op de gronden welke daartoe door hen zijn aangevoerd in de van hen afkomstige stukken, van al welke stukken de inhoud als hier ingevoegd moet worden aangemerkt, en hetgeen door hen op de zittingen daaraan is toegevoegd.

3.3. Belanghebbenden concluderen tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, vernietiging van de uitspraken op bezwaar, primair vernietiging van de navorderingsaanslagen en de beschikkingen inzake heffingsrente en subsidiair verlaging van de navorderingsaanslagen en de beschikkingen inzake heffingsrente. De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

4. Gronden

Ten aanzien van de procesorde

4.1. Bij aanvang van het tweede onderzoek ter zitting op 26 juni 2012 (hierna: de tweede zitting) zijn partijen erop gewezen, dat de tweede meervoudige Belastingkamer tijdens het onderzoek ter zitting van 12 januari 2012 was samengesteld uit W.E.M. van Nispen tot Sevenaer, voorzitter, P.J.M. Bongaarts en P.C. van der Vegt, en dat de zaak is verwezen naar de eerste meervoudige Belastingkamer in een gewijzigde samenstelling van deze Kamer door P.C. van der Vegt, voorzitter, G.J. van Muijen en J.W.J. Huige, en dat de zaak wordt voortgezet, gelet op artikel 8:64, derde lid, van de Algemene wet bestuursrecht, in de stand waarin zij zich bevond op 12 januari 2012. Het Hof heeft partijen er daarbij op gewezen dat de aldus samengestelde eerste meervoudige Belastingkamer kennis heeft genomen van het volledige procesdossier, waaronder het intern opgemaakte verslag van het onderzoek ter zitting van het Hof van 12 januari 2012 (hierna: de eerste zitting), welk verslag ten tijde van de tweede zitting nog niet was uitgewerkt in een proces-verbaal.

4.2. De gemachtigde van belanghebbenden heeft verklaard bezwaar te hebben tegen deze voortgezette behandeling. Zij klaagt erover dat de gewijzigde samenstelling meebrengt dat de tijdens de eerste zitting gevoerde inhoudelijke behandeling dient te worden overgedaan en dat zij daarop onvoldoende is voorbereid. De zaak dient daarom volgens haar te worden aangehouden en een hernieuwde behandeling van de zaak dient op een later tijdstip plaats te vinden. De Inspecteur heeft verklaard geen bezwaar te hebben tegen de gewijzigde zetelsamenstelling, maar wel bezwaar te hebben tegen aanhouding van de zaak.

4.3. Het Hof heeft zich beraden over de door partijen naar voren gebrachte bezwaren. De voorzitter heeft partijen vervolgens meegedeeld de behandeling van de zaak niet aan te houden en de behandeling in de gewijzigde samenstelling voort te zetten. Het Hof heeft partijen er daarbij op gewezen dat het Hof kennis heeft genomen van het volledige procesdossier, waartoe behoort het intern opgemaakte verslag van de zitting van 12 januari 2012, waarvan ten tijde van de tweede zitting van het Hof nog geen proces-verbaal was opgemaakt. Voorts heeft de voorzitter, aan de hand van dat intern opgemaakte verslag, kort gereleveerd hetgeen ter eerste zitting van het Hof is voorgevallen en belanghebbenden in de gelegenheid gesteld desgewenst nogmaals naar voren te brengen hetgeen zij reeds ter eerste zitting van het Hof naar voren hadden gebracht, echter niet op een nadere zitting, aangezien belanghebbenden, gezien 's Hofs kennis van hetgeen tijdens de eerste zitting was voorgevallen, daarbij geen redelijk belang hebben en wegens het belang van een goede procesorde. Het Hof overweegt in dit verband nog dat partijen reeds bij brief van 10 mei 2012 door de griffier van het Hof in kennis zijn gesteld van de verwijzing van de zaak door de tweede meervoudige Belastingkamer naar de eerste meervoudige Belastingkamer, zodat belanghebbenden op een wijziging in de zetelsamenstelling bedacht hadden kunnen zijn.

Ten aanzien van het geschil

Met betrekking tot de vraag of voor de onderbouwing van de navorderingsaanslagen gebruik mag worden gemaakt van het renseignement

4.4. De inhoud van het renseignement is, volgens de Inspecteur, ontleend aan documenten die afkomstig zijn van KB-Lux. Niet in geschil is dat deze documenten onrechtmatig in het bezit zijn gekomen van ex-werknemers van KB-Lux. De Nederlandse belastingdienst heeft dit al bij de verkrijging van de informatie beseft.

4.5. Belanghebbenden beroepen zich op de - Franstalige - uitspraak van Rechtbank Brussel van 8 december 2009, Fida20095956.

4.6. Aan de uitspraak van Rechtbank Brussel kan het volgende worden ontleend:

4.7. Door belanghebbenden is voorts de volgende officiële vertaling van een passage uit de uitspraak van het Hof van beroep van Brussel van 10 december 2010 ingebracht, waaraan het volgende kan worden ontleend:

Het Hof van Cassatie van België heeft bij uitspraak van 31 mei 2011 de cassatieberoepen tegen de uitspraak van het Hof van beroep van Brussel van 10 december 2010 verworpen.

4.8. Het Hof is van oordeel dat het renseignement, meer specifiek de fotokopieën, mogen worden gebruikt ter onderbouwing van de navorderingsaanslagen - en, daarmee, van de beschikkingen inzake heffingsrente - en overweegt daartoe als volgt.

4.9. Er is naar het oordeel van het Hof geen enkele aanwijzing dat Belgische of Nederlandse overheidsdienaren op enigerlei wijze direct of indirect betrokken zijn geweest bij de onrechtmatige verkrijging van de informatie van KB-Lux of op enigerlei andere wijze frauduleus gedrag van ex-werknemers van KB-Lux hebben geïnitieerd of gefaciliteerd.

4.10. De verkrijging van de informatie door de Belgische justitiële autoriteiten is met onzekerheden omgeven. Naar het oordeel van het Hof bestaat thans geen twijfel meer dat daarbij onvoldoende zorgvuldig te werk is gegaan. Het Hof komt echter tot de conclusie dat, hoewel de Belgische justitiële autoriteiten (zeer) onzorgvuldig hebben gehandeld, daarmee aan belanghebbenden niet wordt ontnomen het recht op een eerlijke behandeling van zijn zaak door de Nederlandse belastingautoriteiten en de Nederlandse rechter. Ditzelfde geldt voor de manier waarop de documenten door de Belgische autoriteiten zijn behandeld, waarbij opvalt dat een inventarisatie ontbreekt. In het bijzonder zijn de inhoud en herkomst van het renseignement voldoende controleerbaar. Het Hof stelt verder vast dat eventuele onzorgvuldigheden niet zijn begaan in een onderzoek naar belanghebbenden zelf.

4.11. Het voorgaande zou anders zijn indien aannemelijk zou zijn dat de inhoud van de fotokopieën zou zijn gemanipuleerd. Het Hof acht zulks echter volstrekt onaannemelijk. Het Hof wijst er in dit verband niet alleen op dat belanghebbenden ter zitting van het Hof desgevraagd hebben herhaald dat de ten aanzien van de heer en mevrouw K op de fotokopieën voorkomende gegevens juist zijn, maar wijst er ook op dat gesteld noch gebleken is dat de inhoud van de fotokopieën zou zijn gemanipuleerd.

4.12. Zoals de Inspecteur voorts heeft gesteld, behelst de door belanghebbenden ingebrachte Belgische jurisprudentie geen aanwijzing voor de opvatting dat de op de fotokopieën voorkomende gegevens onbetrouwbaar zouden zijn. Het ligt naar 's Hofs oordeel veeleer voor de hand dat de onregelmatigheden begaan door de Belgische justitiële autoriteiten hun oorzaak vonden in de betrekkelijke strengheid van de Belgische 'silver platter doctrine', zoals de Inspecteur ook heeft betoogd, en niet in de wens om de inhoud van documenten te manipuleren.

4.13. Meer in het algemeen is het Hof niet gebleken dat in enig stadium van de verkrijging van de informatie, vanaf de verkrijging in Luxemburg tot en met de verkrijging door de Nederlandse belastingdienst, onrechtmatig of onzorgvuldig is gehandeld tegenover belanghebbenden zelf. Het Hof ziet dan ook geen grond voor bewijsuitsluiting van de microfiches, althans de bekennende verklaringen van belanghebbenden (zie ook HR, NJ 2007/179, HR, BNB 2008/159 en de afdoening van middel 4 in de arresten van de Hoge Raad van 30 maart 2012 en 6 april 2012, nrs. 11/02222 en 11/02224, LJN BW0188 en LJN BW0935, BNB 2012/158 en 159).

4.14. Belanghebbenden stellen voorts dat de Nederlandse autoriteiten zelfstandig onderzoek hadden moeten verrichten naar de rechtmatigheid van de verkrijging van het bewijs. Het Hof is van oordeel dat de Nederlandse belastingautoriteiten op geen enkel tijdstip de verplichting hadden om zelfstandig een onderzoek in te stellen naar de wijze waarop de Belgische autoriteiten de informatie in handen hebben gekregen. Naar het oordeel van het Hof waren de aanwijzingen tot het moment dat de aanslagen werden opgelegd, niet sterk genoeg om een dergelijk onderzoek te rechtvaardigen. De door belanghebbenden ingebrachte verklaringen van de heer Apeldoorn en de heer G maken dit niet anders. Uit de verklaringen volgt slechts dat kennis bestond bij de Belastingdienst over diefstal van de gegevens van KB-Lux. Het Hof acht verder niet aannemelijk dat André na zijn bezoek aan de FIOD in 1995 microfiches heeft achtergelaten. Het Hof acht evenmin aannemelijk dat dit bezoek en de latere strafzaak bij de Belastingdienst de verwachting hebben gewekt, dat een gerichte zoekactie naar de informatie waarover André naar zijn zeggen beschikte, resultaat zou hebben opgeleverd.

4.15. De onderwerpelijke informatie is op basis van artikel 4 van de EG-Richtlijn van 19 december 1977, 77/779/EEG (hierna: Richtlijn), rechtsgeldig door de Belgische belastingdienst aan de Nederlandse belastingdienst verstrekt. Onder deze informatie valt naar het oordeel van het Hof ook informatie die in een voorafgaande fase onrechtmatig in andere handen is overgegaan.

4.16. Op grond van het internationale vertrouwensbeginsel mag de Nederlandse belastingdienst ervan uitgaan dat in België de daar geldende voorschriften zijn nageleefd, die de verkrijging van de informatie door de Belgische belastingdienst en het doorzenden daarvan naar de Nederlandse belastingdienst regelen. Een schending van die voorschriften is overigens niet aannemelijk gemaakt.

4.17. Het vorenstaande leidt tot het oordeel dat het renseignement, althans de bekennende verklaringen van belanghebbenden, ten grondslag mag worden gelegd aan de vaststelling van de navorderingsaanslagen. Gebruik van deze informatie is niet strijdig met enig beginsel van internationaal recht, is niet strijdig met de artikelen 6 en 8 EVRM en is niet strijdig met enig algemeen beginsel van behoorlijk bestuur. De gegevens zijn door de Nederlandse belastingdienst niet op een wijze verkregen die zozeer indruist tegen wat van een behoorlijk handelende overheid mag worden verwacht, dat het gebruik van die gegevens in deze procedure ontoelaatbaar moet worden geacht.

Met betrekking tot de vraag of de navorderingsaanslagen mogen worden opgelegd met toepassing van de verlengde navorderingstermijn van artikel 16, vierde lid, van de AWR

4.18. De onderhavige navorderingsaanslagen zijn alle opgelegd met toepassing van de verlengde navorderingstermijn. Niet gebleken is dat de Inspecteur aan belanghebbenden voor de betreffende jaren uitstel heeft verleend voor het doen van aangifte.

4.20. Na ontvangst van de door de Belgische belastingdienst toegezonden informatie zijn vier perioden te onderscheiden.

4.22. De tweede periode loopt van eind september 2001 tot de brief van de Inspecteur aan belanghebbenden van 3 december 2002. In deze periode is het strafrechtelijk onderzoek voorbereid en uitgevoerd. Het onderzoek heeft gelopen van 23 oktober 2001 tot medio 2003. Eerst op 24 september 2003 hebben belanghebbenden openheid van zaken gegeven. Naar het oordeel van het Hof bestonden er goede gronden om met het fiscale onderzoek te wachten totdat het strafrechtelijk onderzoek zou zijn afgerond. Weliswaar behoefden in rechtskundig opzicht geen beletselen te bestaan tegen het gelijktijdig uitvoeren van het strafrechtelijke en het fiscale onderzoek, maar het door twee instanties gelijktijdig onderzoeken van hetzelfde feitencomplex zou niet doelmatig zijn geweest en gemakkelijk hebben kunnen leiden tot verwarring bij belanghebbenden omtrent de verantwoordelijkheid voor en het doel van elk van deze onderzoeken en de bij elk van deze onderzoeken in acht te nemen waarborgen en (mogelijke) dwangmiddelen. Uit een strafrechtelijk onderzoek waarbij personen worden verhoord en huiszoeking wordt gedaan, kunnen ook meer feiten naar voren komen dan uit een fiscaal onderzoek. Het strafrechtelijk onderzoek is met redelijke voortvarendheid voorbereid en uitgevoerd. Het Hof neemt daarbij in aanmerking de ingewikkeldheid van de zaak en de omstandigheid dat het onderzoek deel uitmaakte van een complex van zaken welke zaken centraal werden aangestuurd, alsmede het langdurende overleg tussen de Officier van Justitie en (de advocaat van) mevrouw K.

4.23. De derde periode loopt van 3 december 2002 tot de brief van de Inspecteur aan belanghebbenden van 18 april 2003. In deze brief kondigde de Inspecteur de navorderingsaanslagen IB/PVV 1991 tot en met 1995 en VB 1992 tot en met 1996 aan. In deze periode is met belanghebbenden gecorrespondeerd over de vraag of zij de beschikking had over buitenlandse bankrekeningen. Omdat belanghebbenden de benodigde informatie niet verstrekten is door de Inspecteur besloten zich bij de belastingheffing te baseren op de informatie die was verkregen van rekeninghouders die wel de benodigde informatie hadden verstrekt. Het Hof acht aannemelijk dat hiermee de nodige tijd was gemoeid. Daarvoor was het immers nodig eerst voldoende informatie van bekenners te verkrijgen. Deze informatie moest vervolgens centraal worden verzameld en in tabellen worden verwerkt. Weliswaar is deze informatie bij belanghebbenden niet rechtstreeks gebruikt voor het vaststellen van de schattingen, maar naar het oordeel van het Hof waren er goede redenen om met het aankondigen van aanslagen te wachten tot deze informatie was verzameld en gesystematiseerd. Het Hof acht aannemelijk dat deze informatie wel van belang is geweest voor de uiteindelijke beslissing om bij saldi boven ƒ 500.000 een andere methode van schatting te volgen. Verder zijn de aan deze informatie ontleende jaren van opening en sluiting van rekeningen ook van belang voor belastingplichtigen, zoals belanghebbenden, met een saldo van meer dan ƒ 500.000.

4.24. De vierde periode loopt van 18 april 2003 tot 31 mei 2003. Deze periode ziet op het tijdsverloop tussen het moment van aankondiging en het moment van oplegging van de aanslagen. Het Hof acht aanvaardbaar dat daarmee een termijn van ongeveer anderhalve maand was gemoeid.

4.25. Het Hof oordeelt dat in ieder van deze vier perioden, en in deze vier perioden gezamenlijk, de Inspecteur bij het opleggen van de navorderingsaanslagen een termijn in acht heeft genomen die na het verkrijgen van de informatie uit België noodzakelijkerwijs gemoeid was met het verkrijgen van de inlichtingen die nodig waren voor het bepalen van de verschuldigde belasting, bestaande uit de ontkenning van belanghebbenden en de van meewerkers verkregen gegevens, en vervolgens de aanslagen aan de hand van die informatie op prudente wijze met redelijke voortvarendheid heeft voorbereid en vastgesteld (vgl. ook HR 13 juli 2012, nr. 11/01326, LJN BX0902, ov. 3.1.1. tot en met 3.1.4.)

4.26. Het Hof overweegt in dit verband nog dat, anders dan belanghebbenden betogen, de Inspecteur niet gehouden was reeds eind 2002/begin 2003 alle onderwerpelijke aanslagen op te leggen. Zoals de Inspecteur in dit verband gemotiveerd heeft uiteengezet en het Hof aannemelijk acht, was zulks enerzijds feitelijk onmogelijk vanwege de massaliteit van het aanslagopleggingsproces, terwijl anderzijds de wens werd gekoesterd om de uitkomst van het strafrechtelijk traject af te wachten en om eventuele reacties op de aanslagoplegging ultimo 2002 af te wachten alvorens nadere aanslagen zouden worden opgelegd, waardoor werd volstaan met het opleggen van die navorderingsaanslagen wier oplegging, in verband met de in acht te nemen termijnen, niet langer kon wachten.

4.27. Belanghebbenden hebben in hun tijdens de eerste zitting voorgedragen pleitnota een aanbod gedaan bewijs te leveren door middel van het horen van een tweetal getuigen, voor het geval het Hof van oordeel zou zijn dat op belanghebbenden een nadere bewijslast rust in verband met het antwoord op de onderwerpelijke vraag. Door het horen van die personen wensen belanghebbenden over het (tijds)verloop van het fiscale onderzoek jegens de heer X nadere feiten vast te stellen, aldus de pleitnota. Het Hof passeert dit aanbod reeds op de grond dat het geen opgave behelst van concrete feiten en omstandigheden die zullen worden bewezen (vgl. HR 24 maart 1999, nr. 34 295, BNB 1999/218).

Met betrekking tot de vraag of de uitspraak van de Rechtbank voldoende is gemotiveerd

4.28. De stelling van belanghebbenden dat de uitspraak van de Rechtbank onvoldoende is gemotiveerd, treft geen doel. Schending van de motiveringsplicht door de Rechtbank zou, daargelaten of daarvan in het onderhavige geval al sprake zou zijn, alleen tot gevolg hebben dat het Hof, zo het de uitspraak van de Rechtbank bevestigt, verplicht is zelf de gronden daarvoor in haar uitspraak op te nemen. Gesteld noch gebleken is dat er in het onderhavige geval grond zou zijn om, in verband met de door belanghebbenden beweerde motiveringsgebreken, iets anders te doen dan bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank onder verbetering van gronden.

Met betrekking tot de vraag of de heffingsrente juist is vastgesteld

4.29. Belanghebbenden betwisten de berekening van de beschikkingen inzake heffingsrente bij gebrek aan wetenschap en verzoeken de Inspecteur de berekeningen van die beschikkingen. De Inspecteur heeft in reactie hierop berekeningen ingebracht als bijlagen bij het verweerschrift in eerste aanleg. De Inspecteur heeft hiermee naar 's Hofs oordeel reeds aan het verzoek van belanghebbenden voldaan. Het Hof overweegt in dit verband nog dat de berekening van heffingsrente rechtstreeks uit wettelijke bepalingen volgt. Aangezien belanghebbenden geen concrete bezwaren tegen de beschikkingen inzake heffingsrente hebben ingebracht en het Hof ook niet is gebleken dat die beschikkingen onjuist zouden zijn vastgesteld, moet ook de onderwerpelijke grief worden verworpen.

Slotsom

4.30. De slotsom is dat het hoger beroep ongegrond is en dat de uitspraak van de Rechtbank dient te worden bevestigd.

5. Beslissing

Aldus gedaan op 20 september 2012 door P.C. van der Vegt, voorzitter, G.J. van Muijen en J.W.J. Huige, in tegenwoordigheid van L. Arts, griffier. De beslissing is op die datum ter openbare zitting uitgesproken en afschriften van de uitspraak zijn op die datum aangetekend aan partijen verzonden.

Het aanwenden van een rechtsmiddel: