Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 26-02-2016, ECLI:NL:GHSHE:2016:697, 12/00249

2.1.

Belanghebbende is gehuwd en werkte tot 2001 als buschauffeur. Vanaf 2001 genoot belanghebbende een VUT-uitkering. Belanghebbende is in 1982 failliet verklaard.

2.2.

Belanghebbendes echtgenote (mevrouw [Y] , hierna: de echtgenote) was in de onderhavige jaren bestuurster en enige werkneemster van [Q] B.V. (hierna: [Q] ) alsmede van [Z] B.V. (hierna: [Z] ). De echtgenote was tevens enig aandeelhoudster van [Q] . Belanghebbende was vanaf 1 januari 1990 procuratiehouder met volledige volmacht van [Z] . [Z] handelde ook onder de naam [H] .

2.3.

De aandelen in [Z] waren tot 23 juni 1993 in handen van de echtgenote. Op die datum heeft de echtgenote 39 van de 40 aandelen van [Z] verkocht aan de [Stiftung] (hierna: [Stiftung] ) en één prioriteitsaandeel behouden. [Stiftung] is een op 26 januari 1993 opgerichte rechtspersoon naar Liechtensteins recht die is gevestigd in Liechtenstein. [Stiftung] kent een ‘Stiftungsrat’, die wordt gevormd door twee juristen, die werkzaam zijn bij een eveneens in Liechtenstein gevestigd trustkantoor.

2.4.

Belanghebbende wierf in de onderhavige jaren voor [M Inc.] Inc. te [plaats 3] , gevestigd in de Verenigde Staten van Amerika (hierna: [M Inc.] ), klanten voor financieringsproducten. [M Inc.] was een zakelijke dienstverlener, die tegen vergoeding van een zogenoemde ‘processing fee’ (hierna: de fee) zekerheden verstrekte ten behoeve van cliënten, die bij een bank een lening wilden afsluiten. Cliënten dienden een aanvraag in bij [Z] en betaalden daarvoor bemiddelingskosten (hierna: de provisie). Als de cliënt besloot het product aan te schaffen en [M Inc.] de benodigde zekerheden had verstrekt, betaalde de cliënt de fee aan [M Inc.] . Op de fee mocht de cliënt de reeds betaalde provisie in mindering brengen. Voor de bemiddeling was [M Inc.] een commissie verschuldigd ter grootte van 20 percent van de fee (hierna: de commissie(s)). [Z] droeg de kosten die belanghebbende maakte bij het werven van cliënten en bij het verkopen van het financiële product. Voorts heeft [Z] in de onderhavige jaren een [auto] aan belanghebbende ter beschikking gesteld. De echtgenote ontving in de onderhavige jaren een arbeidsbeloning van ongeveer ƒ 25.000 (€ 11.344) per jaar.

2.5.

Op 24 juli 2001 is een door de Belastingdienst ingesteld boekenonderzoek aangevangen bij [Z] en [Q] . Als uitvloeisel daarvan heeft de Inspecteur door tussenkomst van de FIOD een verzoek om inlichtingen gedaan bij de Amerikaanse Internal Revenue Service (hierna: de IRS) betreffende de zakelijke relatie van belanghebbende met [M Inc.] . De IRS heeft de door de FIOD geformuleerde vragen schriftelijk aan [M Inc.] voorgelegd. In de brief van 29 september 2003 heeft [M Inc.] “certain financial records in connection with the payments made to our independent commission agent [X] ” aan de IRS verstrekt. De antwoorden op de vragen over de werkzaamheden van [M Inc.] en de relatie met belanghebbende luiden, voor zover van belang:

2.6.

Uit de gegevens van [M Inc.] volgt dat de volgende bedragen door [M Inc.] zijn overgeboekt naar een door [Stiftung] in Liechtenstein aangehouden bankrekening:

2.7.

[M Inc.] stuurde belanghebbende kopieën van de brieven, waarin zij een Amerikaanse bank opdracht gaf bedragen over te boeken naar de bankrekening van [Stiftung] in Liechtenstein. Onderaan de brieven was steeds de naam van belanghebbende vermeld.

2.8.

[Stiftung] heeft in de jaren 1995, 1997, 1998 en 1999 rentedragende leningen verstrekt aan [Z] , aan [Q] en aan de echtgenote. Deze leningen hebben de volgende kenmerken:

2.9.

Op de door [Stiftung] verstrekte leningen zijn de volgende rentebedragen betaald, welke betaling in de regel door middel van bijschrijving bij de hoofdsom plaatsvond:

2.10.

De geldleningen aan de echtgenote en [Q] zijn door hen grotendeels aangewend voor de aanschaf van onroerende zaken. De echtgenote heeft de door haar verworven onroerende zaken overgedragen aan [Q] , waarbij [Q] de schuld aan [Stiftung] van de echtgenote heeft overgenomen.

2.11.

De aangiften inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen van belanghebbende zijn ingediend door zijn toenmalige belastingadviseur, [K] . In de aangiften over de jaren 1998 tot en met 2000 heeft belanghebbende rente als persoonlijke verplichtingen afgetrokken. Dit betrof enerzijds de onder 2.9 genoemde rentebedragen, die aan [Stiftung] verschuldigd waren (belanghebbende had in de betreffende jaren het hoogste persoonlijke inkomen), en anderzijds rente die aan andere personen is voldaan tot de volgende bedragen: ƒ 425 (1998), ƒ 404 (1999), en ƒ 90 (2000).

2.12.

De Inspecteur heeft bij de belastingaanslagen de door [M Inc.] naar [Stiftung] overgeboekte bedragen aangemerkt als inkomsten uit niet in dienstbetrekking verrichte werkzaamheden en deze tot het belastbare inkomen (voor 2001: het belastbare inkomen uit werk en woning) van belanghebbende gerekend tot de volgende bedragen: ƒ 106.600 (1998), ƒ 117.480 (1999), ƒ 304.440 (2000) en € 218.931 (2001). Daarnaast heeft hij de aftrek van het volledige rentebedrag als persoonlijke verplichting geweigerd.

2.13.

Met dagtekening 9 december 2003 heeft de Inspecteur belanghebbende voor het eerst in kennis gesteld van zijn voornemen tot het opleggen van boetes. Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt tegen de belastingaanslagen, de daarbij gegeven beschikkingen inzake heffingsrente en de boetebeschikkingen. De bezwaarschriften met betrekking tot de navorderingsaanslagen over de jaren 1998 tot en met 2000 zijn ontvangen op 13 februari 2004. De aanvullingen op voornoemde bezwaarschriften zijn door de Inspecteur ontvangen op of omstreeks 29 april 2004. Het bezwaarschrift tegen de aanslag over het jaar 2001 is ontvangen op 27 mei 2004.

2.14.

De door belanghebbende opgestelde beroepschriften in onderhavige zaken zijn door Hof Arnhem ontvangen op 28 januari 2005. Bij brieven van 4 april 2005 heeft belanghebbende om uitstel voor indiening van de motiveringen verzocht, welk uitstel door Hof Arnhem is verleend. De motiveringen zijn ontvangen op 31 mei 2005.

2.15.

Belanghebbende heeft voorts Hof Arnhem verzocht om een conclusie van repliek te mogen indienen. Het verzoek daartoe is ontvangen op 23 december 2005. Desgevraagd heeft belanghebbende uitstel gekregen voor het indienen ervan. De op alle zaken betrekking hebbende, in één geschrift vervatte, conclusie van repliek is ontvangen op 16 februari 2006.

2.16.

Na verwijzing door de Hoge Raad heeft het Hof belanghebbende bij brief van 7 juni 2012 in de gelegenheid gesteld een schriftelijke zienswijze in te dienen. Na een verzoek daartoe is aan belanghebbende uitstel verleend voor het indienen van de zienswijze. De zienswijze is ontvangen op 27 september 2012. De door het Hof geplande mondelinge behandeling ter zitting op 12 juni 2013 heeft op verzoek van belanghebbende geen doorgang gevonden.

2.17.

Belanghebbende heeft verzocht om schriftelijk te mogen reageren op de door de Inspecteur ingediende schriftelijke zienswijze. Het verzoek daartoe is ontvangen op 2 juli 2013. Desgevraagd heeft belanghebbende uitstel gekregen voor het indienen ervan. De termijn daartoe is op verzoek van belanghebbende meermalen verlengd, ten laatste male bij brief van de griffier van 30 oktober 2013, waarbij de termijn is verlengd tot 27 november 2013. Belanghebbende heeft geen schriftelijke reactie ingediend.

2.18.

Op 7 januari 2015 heeft de griffier aan belanghebbende voor alle onderhavige zaken een uitnodiging verzonden voor de mondelinge behandeling ter zitting op 12 februari 2015. Bij brief van 23 januari 2015 heeft belanghebbende om verdaging van deze zitting verzocht in verband met financiële moeilijkheden van belanghebbende die de bijstand door de gemachtigde verhinderden. Het verzoek is door het Hof bij brief van 4 februari 2015 ingewilligd, waarbij is aangegeven dat de mondelinge behandeling met drie maanden werd verdaagd. De mondelinge behandeling heeft echter, om organisatorische redenen aan de zijde van het Hof, plaatsgevonden op 5 oktober 2015.