Hoge Raad, 16-02-2000, AA4799, 33795

Nr. 33795

16 februari 2000

1. Aanslag, bezwaar en geding voor het Hof

Aan belanghebbende is voor het jaar 1993 een aanslag inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen van f 58.055,--, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is gehandhaafd.

Belanghebbende is van de uitspraak van de Inspecteur in beroep gekomen bij het Hof.

Het Hof heeft die uitspraak bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

2. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris van Financiën heeft een vertoogschrift ingediend.

De Advocaat-Generaal Van den Berge heeft op 17 september 1999 geconcludeerd tot verwerping van het beroep.

3.Beoordeling van het middel

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

Belanghebbende heeft op 12 augustus 1993 van een bank 50 door die bank uitgegeven bankbrieven gekocht welke volgens de op 1 februari 1993 vastgestelde emissie-voorwaarden een rente droegen van 6,75 percent over een nominaal bedrag van f 1.000,--. De aankoop geschiedde tegen een emissiekoers van 102,65 percent, zodat belanghebbende per bankbrief boven de nominale waarde een agio betaalde van f 26,50, derhalve in totaal f 1.325,--.

Belanghebbende heeft voorts op 28 september 1993 van dezelfde bank 25 door die bank uitgegeven bankbrieven gekocht met volgens de op 1 september 1993 vastgestelde emissievoorwaarden een rente van 5,75 percent over een nominaal bedrag van f 1.000,--, zulks tegen een emissiekoers van 100,65 percent. Zij betaalde derhalve per bankbrief boven de nominale waarde een agio van f 6,50, in totaal f 162,50.

In het onderhavige jaar, 1993, heeft belanghebbende ter zake van deze bankbrieven nog geen rente genoten. Bij haar aangifte heeft zij het totaal van het door haar als agio betaalde (f 1.487,50) gerangschikt onder de op haar inkomsten uit vermogen drukkende aftrekbare kosten. De Inspecteur heeft deze aftrek geweigerd.

3.2. Het Hof heeft geoordeeld dat de looptijd van de in de bankbrieven belichaamde geldleningen reeds op 1 februari onderscheidenlijk 1 september 1993 is aangevangen. Het middel bestrijdt dit oordeel terecht. ‘s Hofs vaststellingen en de stukken van het geding laten geen andere conclusie toe dan dat de bankbrieven door de bank eerst zijn uitgegeven op 12 augustus respectievelijk 28 september 1993, en wel aan belanghebbende. Zolang de bank de bankbrieven nog niet had uitgegeven, was er van een overeenkomst van geldlening nog geen sprake en kon de looptijd daarvan nog niet zijn aangevangen.

3.3. Wat onder 3.2 is overwogen, brengt mee dat belanghebbende geen belang heeft bij haar klacht dat zij in haar procesrechten is geschaad doordat zij door haar afwezigheid ter zitting van het Hof niet heeft kunnen reageren op een daar door de Inspecteur aangevoerde stelling over de datum van uitgifte van de bankbrieven.

3.4. Hoewel het in 3.2 vermelde oordeel van het Hof terecht wordt bestreden, kan dit niet tot cassatie leiden. In de Wet op de inkomstenbelasting 1964 moet onder tot de inkomsten uit vermogen behorende rente worden verstaan hetgeen tussen de geldgever en de geldnemer is overeengekomen als vergoeding voor het gedurende de looptijd van de geldlening ter beschikking stellen van de hoofdsom. Met betrekking tot bankbrieven als de onderhavige heeft als hoofdsom te gelden het bedrag dat de koper van de bankbrief daar-voor aan de uitgevende bank betaalt, behou-dens een eventueel ter verrekening van ten tijde van de uitgifte reeds verstreken ren-te-dagen betaald bedrag. Indien, zoals in het onderhavige geval, de uitgiftekoers van de bankbrief hoger is dan de nominale waarde daarvan, geldt - tenzij de overeenkomende partijen iets anders op het oog hebben gehad, hetgeen te dezen uit ‘s Hofs uitspraak of de stukken van het geding niet blijkt - dat hogere bedrag als de ter beschikking gestelde hoofdsom. Nu aan het einde van de looptijd slechts het nominale bedrag wordt terugontvangen, wordt een deel van de hoofdsom - namelijk hetgeen boven de hoofdsom als agio is betaald - in feite gedurende de looptijd afgelost. Aangenomen moet worden - wederom tenzij blijkt van een andere bedoeling van partijen, hetgeen te dezen niet het geval is - dat in de jaarlijkse betalingen door de bank van een in de praktijk als “rente”-termijn aangeduid bedrag een deel aflossing van het agio moet worden onderscheiden. Voor de heffing van de inkomstenbelasting geldt dan als tot de inkomsten uit vermogen te rekenen rente niet het volle bedrag van een zodanige “rente”-termijn (het in de bankbrief vermelde percentage van de nominale waarde), maar dat volle bedrag, verminderd met het deel dat aan de aflossing van het agio moet worden toegerekend. De aan het arrest van de Hoge Raad van 15 juni 1938, B. 6688 ten grondslag liggende andere beschouwingswijze kan niet worden gehandhaafd.

3.5. Uit het vorenoverwogene volgt dat de in het middel verdedigde opvatting dat het agio in het jaar van betaling daarvan, dus het onderhavige jaar, in één keer in mindering kan worden gebracht op het onzuivere inkomen, onjuist is. Evenmin kan, nu belanghebbende in het onderhavige jaar nog geen “rente”-termijn heeft ontvangen, al ten dele met het agio worden rekening gehouden. Het Hof heeft derhalve, wat er zij van de gebezigde gronden, de uitspraak van de Inspecteur terecht bevestigd.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten als bedoeld in artikel 5a van de Wet administratieve rechtspraak belastingzaken.

5. Beslissing

De Hoge Raad verwerpt het beroep.