Hoge Raad, 02-05-2001, AB1372, 35713

gewezen op het beroep in cassatie van X te Z tegen de uitspraak van het Gerechtshof te ‘s-Gravenhage, nr. 97/20586, van 7 oktober 1999 betreffende het over na te melden tijdvak van hem aan loonbelasting/premie volksverzekeringen ingehouden bedrag.

1. Inhouding, bezwaar en geding voor het Hof

2. Geding in cassatie

3. Beoordeling van de klachten

3.2. Het Hof heeft met juistheid vooropgesteld dat de toeslag op grond van artikel 19 van de Wubo een periodieke uitkering van publiekrechtelijke aard is als bedoeld in artikel 30, lid 1, aanhef en letter a, van de Wet op de inkomstenbelasting 1964, welke ingevolge het bepaalde in artikel 34, aanhef en letter a, van de Wet op de loonbelasting 1964 (tekst 1996) in verbinding met artikel 11, lid 1, aanhef en letter q, van het Uitvoeringsbesluit loonbelasting 1965 is onderworpen aan de heffing van loonbelasting, en dat de in artikel 11, lid 1, aanhef en letter m, van de Wet op de loonbelasting 1964 geregelde vrijstelling niet van toepassing is. Vervolgens heeft het Hof het voormelde beroep op het gelijkheidsbeginsel verworpen. De tegen dit oordeel gerichte klacht van belanghebbende faalt.

3.3. In het oorspronkelijke wetsontwerp dat heeft geleid tot de Wubo luidde de tekst van artikel 19, lid 1, voor zover hier van belang, als volgt:

“Behoudens het bepaalde in het vijfde lid, wordt aan het burger-oorlogsslachtoffer (…) een toeslag toegekend wegens niet-meetbare invaliditeitskosten” (Kamerstukken II 1981/82, 17 376, nrs. 1-2, blz. 9).

“Behoudens het bepaalde in het vierde lid, wordt aan het burger-oorlogsslachtoffer (…) een toeslag toegekend voor voorzieningen welke strekken tot verbetering van diens levensomstandigheden” (Kamerstukken II 1981/82, 17 376, nr. 7, blz. 3).

Tevens is bij die Nota van wijziging aan artikel 33 het huidige tweede lid toegevoegd. In de Memorie van antwoord is ter toelichting op deze wijzigingen onder meer het volgende opgemerkt (N.B.: artikel 32 is later vernummerd tot artikel 33):

In de Nota naar aanleiding van het eindverslag is met betrekking tot artikel 19 verder onder meer het volgende opgemerkt:

“De toeslag van artikel 19 wordt kortingvrij verstrekt aan iedereen, die door causale ziekten of gebreken is aangetast in zijn of haar verdiencapaciteit. Het invoeren van een glijdende schaal (…) is alleszins gerechtvaardigd te achten, omdat bij een hoger inkomen toch een eigen draagkracht ook voor de niet-meetbare invaliditeitskosten mag worden aangenomen. Indien meetbare niet strikt medische kosten moeten worden gemaakt, zal het bedrag (gedeeltelijk) moeten worden ingezet (…).” (Kamerstukken II 1981/82, 17 376, nr. 11, blz. 10).

3.4. Op grond van deze ontstaansgeschiedenis van artikel 19 van de Wubo moet het ervoor worden gehouden dat de in die bepaling geregelde toeslag naar de bedoeling van de wetgever in hoofdzaak strekt tot vergoeding van niet-meetbare invaliditeitskosten, met andere woorden uitgaven die in het algemeen niet als buitengewone lasten aftrekbaar zijn omdat zij niet meetbaar en niet aantoonbaar zijn.

3.5. Voor toekenning van de vaste toeslag voor medisch-sociale kosten waarop de Resolutie betrekking heeft, komen alleen de oud-deelnemers aan het verzet en zeelieden-oorlogsslachtoffers in aanmerking, die op grond van de artikelen 10 en 11 van de Wet buitengewoon pensioen 1940-1945 (hierna: de Wbp) en daarmee overeenkomende bepalingen in de Wet buitengewoon pensioen zeelieden-oorlogsslachtoffers en de Wet buitengewoon pensioen Indisch verzet een buitengewoon pensioen genieten naar een met 20 of 40 percent vermeerderde pensioengrondslag wegens ernstige of zeer ernstige verminking dan wel wegens blijvende algehele of nagenoeg algehele invaliditeit. Een uitkering van niet-meetbare invaliditeitskosten naast de vergoeding van genees- en heelkundige voorzieningen en voorzieningen van medisch-sociale aard, daaronder begrepen de vaste toeslag, is in de Wbp niet geregeld. In de toelichting bij het KB van 26 januari 1978, Stb. 100, waarin de vaste toeslag is geregeld, is vermeld dat deze in de plaats treedt van de fiscale forfaitaire aftrek van f 2400.

3.6. Voor oud-deelnemers aan het verzet en zeelieden-oorlogsslachtoffers met een vermeerderd pensioen werd aanvankelijk met betrekking tot het bewijs van buitengewone lasten ter zake van lichamelijke dan wel psychische invaliditeit of ziekte bij wege van goedkeuring een soepel standpunt ingenomen terwijl later, ingevolge de Resolutie van 1 september 1972, B72/21137, BNB 1972/226, voor deze beide groepen en die der militaire oorlogsslachtoffers met een vermeerderd pensioen zonder nader bewijs aftrek van een vast bedrag van f 2400 werd toegestaan. Nadat in de in 3.5 bedoelde toeslag was voorzien, heeft de Staatssecretaris de evengenoemde bijzondere regeling inzake buitengewone lasten ingetrokken en (in de in BNB 1977/246 gepubliceerde versie van de Resolutie) voor zoveel nodig goedgekeurd dat de toeslag voor medisch-sociale kosten van f 3000 als belastingvrije uitkering werd beschouwd onder vermelding dat voorzover met de toeslag uitgaven ter zake van ziekte en invaliditeit werden vergoed, deze uitgaven niet langer als op de betrokkenen drukkende uitgaven kunnen worden aangemerkt.

3.7. Op grond van het hiervoor overwogene moet worden aangenomen dat de in de Resolutie bedoelde toeslag voor medisch-sociale kosten ziet op kosten die, in verband met de hoge graad van invaliditeit of psychische invaliditeit dan wel door ziekte van de uitkeringsgerechtigde, in het algemeen als buitengewone lasten in aanmerking zouden komen, terwijl - zoals onder 3.4 is geoordeeld - het bij de uitkering van belanghebbende ingevolge artikel 19 van de Wubo gaat om een uitkering ter zake van kosten die in het algemeen juist niet voor aftrek als buitengewone lasten in aanmerking zullen komen.

3.8. Het Hof heeft met juistheid geoordeeld dat dit verschil in de aard van de uitkeringen een objectieve en redelijke rechtvaardiging vormt voor het onderscheid dat tussen beide uitkeringen is gemaakt door de aan belanghebbende verstrekte toeslag niet te laten delen in de vrijstelling die in de Resolutie is opgenomen.

3.10. De overige klachten kunnen evenmin tot cassatie leiden. Zulks behoeft, gezien artikel 101a van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering nu de klachten in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4. Ambtshalve aanwezig bevonden grond voor cassatie

4.1. Uit de stukken van het geding blijkt:

4.2. Onder deze omstandigheden had het Hof, gelet op artikel 6:20, lid 4, van de Algemene wet bestuursrecht, het beroep van belanghebbende moeten opvatten als mede te zijn gericht tegen de uitspraak van de Inspecteur, en had het, de inhouding juist oordelend, de uitspraak van de Inspecteur waarbij het bezwaar tegen die inhouding werd afgewezen, dienen te bevestigen. Nu het dit heeft nagelaten, kan ‘s Hofs uitspraak niet in stand blijven. De Hoge Raad kan de zaak afdoen. Nu het beroep in cassatie, zij het op een ambtshalve bijgebrachte grond, leidt tot vernietiging van ‘s Hofs uitspraak, moet het gegrond worden verklaard.

5. Proceskosten

De Staatssecretaris zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende.

6. Beslissing

Dit arrest is gewezen door de vice-president E. Korthals Altes als voorzitter, en de raadsheren A.G. Pos, D.H. Beukenhorst, L. Monné en P.J. van Amersfoort, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 2 mei 2001.