Hoge Raad, 18-06-2004, AP1874, 38366

Nr. 38.366

18 juni 2004

AF

Ten name van X (hierna erflater) is voor het jaar 1995 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is verminderd tot een aanslag naar een belastbaar inkomen van ƒ 339.698.

De erven van erflater (hierna: belanghebbenden) zijn tegen die uitspraak in beroep gekomen bij het Hof.

Het Hof heeft het beroep gegrond verklaard, de uitspraak van de Inspecteur vernietigd en de aanslag verminderd tot een, berekend naar een belastbaar inkomen van ƒ 227.936 (€ 103.432).

De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

X (hierna: erflater), overleden op 25 augustus 1998, was tot zijn overlijden enig aandeelhouder van de naar Antilliaans recht opgerichte naamloze vennootschap D NV (hierna: de vennootschap). De vennootschap was tot 6 april 1994 gevestigd te Q. Met ingang van 6 april 1994 is de vennootschap feitelijk gevestigd te S, Curaçao. De vennootschap heeft, onder meer, tot doel het sluiten van lijfrente-overeenkomsten en het doen van periodieke uitkeringen, en het beleggen van haar middelen.

Op de vennootschap rustte de verplichting om aan erflater en zijn echtgenote een ouderdomspensioen uit te keren. Erflater en zijn echtgenote hebben in de loop van 1994 afgezien van hun pensioenrechten. De Inspecteur heeft de vrijval van de pensioenverplichting tot de in Nederland te belasten winst van de vennootschap gerekend. De aan de vennootschap opgelegde aanslag in de vennootschapsbelasting over 1994, zoals verminderd door het Hof bij zijn uitspraak van 29 juni 2000, is onherroepelijk vast komen te staan met het arrest van de Hoge Raad van 14 december 2001, nr. 36.365, BNB 2002/208.

Na het vervallen van haar verplichting tot het doen van pensioenuitkeringen kan de vennootschap worden aangemerkt als een niet in Nederland gevestigde beleggingsinstelling als bedoeld in artikel 29a, eerste lid, van de Wet op de inkomstenbelasting 1964 (hierna: de Wet). Het resultaat over het kalenderjaar 1994 van de vennootschap bedroeg volgens haar verlies- en winstrekening, inclusief gerealiseerde en niet-gerealiseerde verliezen op effecten, een bedrag van negatief f 76.968. Hierin is de winst in verband met het vervallen van de pensioenverplichting niet begrepen.

3.3. Het Hof heeft geoordeeld dat de duidelijke tekst van artikel 29a, lid 5, van de Wet, noch de geschiedenis van de totstandkoming daarvan, steun biedt aan het standpunt (van de Inspecteur) dat tot de in het voorafgaande kalenderjaar genoten opbrengsten van de bezittingen tevens moet worden gerekend de winst die de vennootschap in 1994 heeft gerealiseerd doordat een pensioenschuld vrijviel door de beslissing van erflater en zijn echtgenote om af te zien van hun pensioenrechten en dat aan dit oordeel niet kan afdoen dat uit de wetsgeschiedenis volgt dat de levering van het tegenbewijs moet geschieden door middel van een winstberekening met inachtneming van de regels van het Nederlandse belastingrecht.

Het middel richt zich tegen voormeld oordeel en strekt ten betoge dat de vervallen pensioenverplichting met inachtneming van de regels van het Nederlandse belastingrecht tot de winst van de vennootschap behoort zodat het tegenbewijs van voornoemde bepaling niet kan zijn geleverd.