Hoge Raad, 04-02-2005, AS4905, 39481

Nr. 39.481

4 februari 2005

MvA

Aan belanghebbende is voor het jaar 1997 een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd naar een belastbaar inkomen van ƒ 57.215, welke aanslag, na daartegen gemaakt bezwaar, bij uitspraak van de Inspecteur is gehandhaafd.

Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij het Hof.

Het Hof heeft die uitspraak bevestigd. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

Belanghebbende was gedurende het onderhavige jaar in dienst van A B.V. Van 1 januari tot en met 9 februari en van 1 oktober tot en met 5 november 1997 heeft hij gewerkt in de wateren van Nigeria op een onder de Nederlandse vlag varend schip. Belanghebbendes aangiftebiljet vermeldt als beroep 'kok'. Belanghebbendes werkgever heeft de over voormelde tijdvakken af te dragen loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen verminderd met de vermindering zeevaart als bedoeld in artikel 17 van de Wet vermindering afdracht en premie voor de volksverzekeringen (hierna: WVA).

3.3.1. Het Hof heeft geoordeeld dat de Nedeco-regeling niet op belanghebbende van toepassing is nu de werkgever van belanghebbende de WVA heeft toegepast over de door haar af te dragen loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen gedurende de perioden dat belanghebbende werkzaam was in de wateren van Nigeria.

De eerste en tweede klacht betogen onder meer dat het oordeel van het Hof in strijd is met het gelijkheidsbeginsel.

3.3.2. In het kader van de totstandbrenging van de voorganger van de WVA, de Wet faciliteit voor de zeevaart (Stb. 1989, 602), is opgemerkt dat de Nedeco-regeling zou worden aangepast in dier voege dat samenloop van deze regeling met de in genoemde wet geregelde faciliteit voor de zeevaart zou worden uitgesloten. De in deze wet voorziene faciliteit bestond uit een fictieve kostenaftrek van 35% op het loon van een zeevarende, waarvan het voordeel niet bij de zeevarende maar, via een verrekentechniek, bij de reder terecht kwam. De wetgever heeft de uitsluiting van samenloop van enerzijds de toen bestaande 35%-regelingen, waaronder de Nedeco-regeling, en anderzijds de genoemde faciliteit als volgt gemotiveerd:

"Samenloop van de voorgestelde maatregel met bestaande 35%-regelingen in de uitvoeringssfeer - een samenloop die bijvoorbeeld denkbaar is in het baggerbedrijf - is ongewenst. In de praktijk zullen deze regelingen ook een loonkostenverlagend effect hebben. Teneinde cumulatie uit te sluiten zullen de bedoelde regelingen in de uitvoeringssfeer worden aangepast. Het betreft de regelingen voor werknemers die worden uitgezonden (...) (Nedeco-regeling) en voor buitenlandse werknemers die in concernverband tijdelijk naar Nederland worden uitgezonden. Deze regelingen zullen niet kunnen worden toegepast indien de onderhavige, wettelijke faciliteit voor de zeevaart wordt toegepast. Wenst men deze regelingen wel toe te passen, dan moet de werkgever in zoverre afzien van toepassing van de faciliteit voor de zeevaart." (Kamerstukken II 1988/89, 21 227, nr. 3, blz. 4).

Een inhoudelijk hiermee overeenstemmende toelichting is opgenomen in de memorie van toelichting van de Wet belasting- en premiefaciliteit voor de zeevaart 1995 (Kamerstukken II 1993/94, 23 782, nr. 3, blz. 3). In die wet - evenals later in de WVA - kreeg de faciliteit de vorm van een vermindering van de af te dragen loonbelasting en premie volksverzekeringen van zeevarenden (hierna: vermindering zeevaart).

Uit het voorgaande blijkt dat de wetgever ervan is uitgegaan dat de vermindering zeevaart en de Nedeco-regeling beide een loonkostenverlagend effect hebben.

3.3.3. Blijkens de memorie van toelichting van de Wet faciliteit voor de zeevaart (Kamerstukken II 1988/89, 21 227, nr. 3, blz. 2) is met de in het wetsvoorstel voorgestelde maatregel beoogd bij te dragen aan de verbetering van de concurrentiepositie van de Nederlandse zeescheepvaart en het behoud van de werkgelegenheid daar. De maatregel is bij de werkgevers en de werknemers in de zeevaart ingeleid door middel van een verzoek om een intentieverklaring over de voorgestelde maatregel te geven. In de brief van de Minister van Verkeer en Waterstaat van 13 juli 1988 aan de sociale partners (Kamerstukken II 1988/89, 21 227, nr. 3 (bijlage III), blz. 19), wordt onder meer gesteld:

"De zogenaamde Nedeco-regeling kan niet worden toegepast indien de 35%-aftrek geldt."

Bij brief van 29 juli 1988 (Kamerstukken II 1988/89, 21 227, nr. 3 (bijlage IV), blz. 21), antwoordden de Koninklijke Nederlandse Redersvereniging, de Vereniging van Nederlandse Reders in de Kleine Handelsvaart en de Federatie van Werknemersorganisaties in de Zeevaart onder meer:

"In antwoord op Uw brief (...) delen ondergetekenden U mede dat wij in principe kunnen instemmen met de voorstellen en uitgangspunten voor de fiscale faciliteiten voor zeevarenden, als weergegeven in Uw schrijven."

en voorts:

"Ondergetekenden verklaren hierbij voorts de intentie te hebben de fiscale faciliteit zodanig toe te passen dat geen nadelig effect zal ontstaan op het netto-inkomen van de zeevarenden en dat zoveel mogelijk van het nuttig effect van de fiscale faciliteit zal toekomen aan de verlaging van de exploitatiekosten van de reders. Hiertoe zijn sociale partners bereid een nieuwe aparte collectieve arbeidsovereenkomst af te sluiten, waarin de toepassing van de fiscale faciliteit zal worden vastgelegd."

Bij brief van 1 augustus 1988 antwoordde de Vereniging Centrale Baggerbedrijf (Kamerstukken II 1988/89, 21 227, nr. 3 (bijlage IV), blz. 23) onder meer:

"Mede namens de werknemersorganisaties in onze bedrijfstak kunnen wij U berichten ingenomen te zijn met Uw beleidsvoornemens zoals in Uw brief uiteengezet."