Hoge Raad, 27-06-2008, BD5471, 42790

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van X te Z (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 20 oktober 2005, nr. 03/02564, betreffende een aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen.

1. Het geding in feitelijke instantie

2. Geding in cassatie

3. Beoordeling van de middelen

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

3.1.1. Belanghebbende heeft in 1998 de eigendom van een onroerende zaak verworven van zijn vader die daarbij voor zichzelf en zijn echtgenote het zakelijk recht van vruchtgebruik heeft voorbehouden. Belanghebbende heeft ten behoeve van de aankoop van deze woning een hypothecaire geldlening afgesloten.

3.1.2. Voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen in de jaren 1998 tot en met 2000 heeft belanghebbende de op voornoemde hypothecaire geldlening betaalde rente (hierna: de hypotheekrente) in mindering kunnen brengen op zijn inkomen.

3.1.3. Op 1 januari 2001 is de Wet IB 2001 in werking getreden. Hierbij is onder meer de zogenoemde eigenwoningregeling gewijzigd in die zin dat - kort gezegd en behoudens in dit geval niet aan de orde zijnde uitzonderingen - als eigen woning voor de toepassing van afdeling 3.6 van de Wet IB 2001 nog slechts wordt aangemerkt de woning die de belastingplichtige als hoofdverblijf ter beschikking staat (artikel 3.111, lid 1, Wet IB 2001). De wetgever heeft bij invoering van de Wet IB 2001 geen overgangsregeling getroffen ten behoeve van vóór 1 januari 2001 afgesloten leningen waarvan de rente als gevolg van voornoemde wetswijziging niet meer aftrekbaar is.

3.1.4. Tussen partijen is niet in geschil dat de in 2001 betaalde hypotheekrente niet kan worden gerekend tot de aftrekbare kosten van de eigen woning als bedoeld in artikel 3.120 Wet IB 2001.

3.2. Voor het Hof heeft belanghebbende onder meer betoogd dat de wetgever een overgangsregeling had moeten treffen. Hij heeft in dat verband een beroep gedaan op artikel 1 van het Eerste Protocol bij het EVRM (hierna: Eerste Protocol) en op het arrest van het EHRM van 10 juni 2003, nr. 27793/95, zaak M.A. e.a./Finland, V-N 2003/52.2. Het Hof heeft geoordeeld dat dat beroep faalt.

3.3. Voor zover de middelen zich tegen dit oordeel richten, kunnen zij niet tot cassatie leiden. Volgens het genoemde arrest van het EHRM dient een verdragsstaat bij het treffen van een maatregel die leidt tot een ontneming van eigendom als bedoeld in artikel 1 Eerste Protocol een 'fair balance' te treffen tussen de eisen van het algemeen belang en die van de bescherming van fundamentele rechten van het individu. Bij de beoordeling van de vraag of een staat aan dit vereiste heeft voldaan dient echter een 'wide margin of appreciation' aan die staat te worden toegekend, zeker indien het belastingmaatregelen betreft. Het Hof heeft in zijn uitspraak met juistheid tot uitdrukking gebracht dat, voor zover sprake is van een aantasting van eigendomsrechten als bedoeld in artikel 1 Eerste Protocol, de wetgever in het onderhavige geval de grenzen van deze 'wide margin of appreciation' niet heeft overschreden. Uit hetgeen belanghebbende voor het Hof heeft aangevoerd kan voorts niet, zoals nodig is voor honorering van een beroep op artikel 1 Eerste Protocol, worden afgeleid dat het ontbreken van een overgangsregeling bij de onderwerpelijke wetswijziging in zijn specifieke omstandigheden voor hem leidt tot een individuele en buitensporige last ('individual and excessive burden').

3.4. De middelen kunnen voor het overige evenmin tot cassatie leiden. Zulks behoeft, gezien artikel 81 van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu de middelen in zoverre niet nopen tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

5. Beslissing

De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie ongegrond.

Dit arrest is gewezen door de vice-president J.W. van den Berge als voorzitter, en de raadsheren C. Schaap en A.H.T. Heisterkamp, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 27 juni 2008.