Hoge Raad, 29-05-2009, BI5103, 42392

nr. 42.392

29 mei 2009

Aan belanghebbende zijn voor het jaar 1997 op één aanslagbiljet verenigde aanslagen rioolrecht eigenaren en rioolrecht gebruikers van de gemeente Heerlen opgelegd. Belanghebbende heeft tegen deze aanslagen bezwaar gemaakt. Belanghebbende is tegen het niet tijdig doen van uitspraak op het door hem tegen deze aanslagen gemaakte bezwaar in beroep gekomen bij het Hof.

Nadien heeft het hoofd van het bureau belastingheffing van de gemeente Heerlen (hierna: de heffingsambtenaar) alsnog, in één geschrift vervatte, uitspraken gedaan op het bezwaar, bij welke uitspraken de aanslagen zijn gehandhaafd.

Het Hof heeft het beroep gegrond verklaard, de uitspraken van de heffingsambtenaar vernietigd en de aanslagen verminderd.

De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Heerlen heeft een verweerschrift ingediend.

3.1. Het Hof heeft geoordeeld, voor zover in cassatie van belang:

(i) dat in de raming van de lasten van de gemeentelijke riolering, die de gemeente voor het onderhavige jaar heeft opgesteld, een tweetal posten is opgenomen die daarin niet thuishoren, te weten de post bergbezinkbassin en de post perceptiekosten;

(ii) dat, na eliminatie van deze twee posten uit de lastenraming, de geraamde baten van de rechten uitgaan boven de geraamde lasten ter zake, zodat het in de toepasselijke verordening neergelegde tarief strijdig is met het bepaalde in artikel 229b, lid 1, van de Gemeentewet (hierna: de Wet);

(iii) dat dit meebrengt dat het tarief in die mate moet worden aangepast dat wel wordt voldaan aan de eis van evengenoemd artikellid.

3.2. Een van de klachten keert zich tegen het onder (iii) vermelde oordeel, met het betoog dat het Hof het tarief algeheel

onverbindend had moeten verklaren, en als uitvloeisel daarvan de aanslagen algeheel had moeten vernietigen.

3.3. Bij de beoordeling van deze klacht dient tot uitgangspunt dat in een geval als het Hof hier aanwezig heeft geacht, in beginsel geldt dat de tariefstelling in de gemeentelijke verordening slechts partieel onverbindend is, namelijk voor zover - nadat uit de lastenraming de (gedeelten van) posten zijn geëlimineerd die daarin ten onrechte zijn opgenomen - de geraamde baten uitgaan boven de geraamde lasten. Van algehele onverbindendheid is echter sprake indien (a) het de gemeente op voorhand duidelijk moet zijn geweest dat de desbetreffende post(en) (in zoverre) niet diende(n) ter dekking van de kosten waarvoor het recht of de rechten op grond van artikel 229, lid 1, letters a en b, van de Wet en de desbetreffende verordening mochten worden geheven, en bovendien (b) na de eliminatie van de desbetreffende bedragen uit de lastenraming, de geraamde baten in betekenende mate uitgaan boven het gecorrigeerde bedrag van de geraamde lasten (vgl. HR 10 april 2009, nr. 43747, V-N 2009/18.37).

Hiervan uitgaande kunnen de door het Hof vastgestelde feiten niet de slotsom dragen dat de onderhavige verordening slechts partieel onverbindend is, zodat de klacht in zoverre slaagt.

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof, behoudens de beslissingen omtrent het griffierecht en de proceskosten,

verwijst het geding naar het Gerechtshof te Arnhem ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest,

gelast dat de gemeente Heerlen aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie verschuldigd geworden griffierecht ten bedrage van € 103, en

veroordeelt het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Heerlen in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op de helft van € 644, derhalve € 322, voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand, en wijst de gemeente Heerlen aan als de rechtspersoon die deze kosten moet vergoeden.