Hoge Raad, 24-05-2019, ECLI:NL:HR:2019:788, 18/03155

Belanghebbende hield tot 1 juli 2011 alle certificaten van aandelen in [D] Holding B.V. (hierna: de certificaten). De certificaten vormden voor belanghebbende een aanmerkelijk belang in de zin van artikel 4.6 Wet IB 2001.

Op 1 juli 2011 heeft belanghebbende aan een van zijn zonen (hierna: A) een deel van de certificaten geschonken. De waarde in het economische verkeer van de overgedragen certificaten bedroeg € 34.875.000. De schenking vond plaats onder de last dat A aan belanghebbendes andere zoon (hierna: B) in tien jaarlijkse termijnen € 4.909.986 betaalt, te verhogen met een rente van vijf procent (hierna: de last).

Belanghebbende heeft in zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen voor het jaar 2011 niet een vervreemdingsvoordeel uit aanmerkelijk belang opgenomen.

Voor de Rechtbank was in geschil of bij de schenking van de certificaten bij belanghebbende een belastbaar vervreemdingsvoordeel is opgekomen. Het geschil spitste zich toe op de vraag of op grond van de doorschuifregeling van artikel 4.17c, lid 2, Wet IB 2001 de schenking voor de volledige overdrachtsprijs – dat wil zeggen voor de waarde in het economische verkeer van € 34.875.000 – niet wordt aangemerkt als vervreemding, dan wel of de last een tegenprestatie vormt in de zin van die bepaling, zodat alleen het verschil tussen de waarde in het economische verkeer en de waarde van de last niet wordt aangemerkt als vervreemding.

De Rechtbank heeft overwogen dat op grond van de artikelen 4.17c en 4.22 Wet IB 2001 niet méér kan worden doorgeschoven in de hiervoor bedoelde zin dan de waarde in het economische verkeer van de geschonken certificaten verminderd met de tegenprestatie. Vervolgens heeft de Rechtbank geoordeeld dat in het onderhavige geval de tegenprestatie bestaat uit de last, groot € 4.909.986, waaronder A de certificaten heeft verkregen en dat dit bedrag moet worden aangemerkt als vervreemdingsvoordeel. De Rechtbank heeft daartoe overwogen dat belanghebbende de last bij de schenking heeft bedongen en dat B betaling van het aan hem toekomende bedrag kan afdwingen, zodat A een prestatie moet verrichten om de certificaten te verkrijgen. De omstandigheid dat de door A te leveren prestatie niet rechtstreeks aan belanghebbende ten goede komt, is niet van belang, aldus de Rechtbank.

Onder tegenprestatie moet worden verstaan datgene wat de overdrager als vergoeding voor een overdracht heeft bedongen van de verkrijger. Daartoe behoren ook door de overdrager bedongen verplichtingen van de verkrijger die strekken tot het doen van betalingen aan derden.

Dit heeft ook te gelden voor de toepassing van artikel 4.17c, lid 2, Wet IB 2001. Ook in een geval waarin de overdrager bedingt dat een bedrag wordt betaald aan een ander dan hemzelf, beschikt de overdrager daarmee over dat bedrag. Een dergelijke verplichting moet daarom op een lijn worden gesteld met een verplichting tot betaling aan de overdrager. In beide gevallen vormt die verplichting een prestatie die tegenover de overdracht van de aandelen of de winstbewijzen staat.

In dit geval vormt de last dus een tegenprestatie in de zin van artikel 4.17c, lid 2, Wet IB 2001.

Gelet op hetgeen hiervoor in 2.4.1 tot en met 2.4.3 is overwogen, faalt het middel.